جایگاه سه‌گانه قرآنی «ایمان، هجرت، جهاد» در سلوک منتظرانه
مدیر گروه اخلاق و تربیت مرکز تخصصی مهدویت گفت: سلوک منتظرانه مبتنی بر سه‌گانه قرآنی «ایمان، هجرت، جهاد» است و خداوند در آیات مختلف قرآن کریم بر این نکته صحه می‌گذارد که از جمله در آیه شریفه ۲۰ سوره توبه بر این سه‌گانه تاکید شده است.
حجت‌الاسلام والمسلمین حسن مُلایی، مدیر گروه اخلاق و تربیت مرکز تخصصی مهدویت در گفت‌وگو با ایکنا از چهارمحالوبختیاری، با اشاره به اینکه فرهنگ انتظار برای منتظران امام زمان(عج) و بلکه همه مؤمنان رهاوردهای فراوانی دارد، اظهار کرد: در مبحث اخلاق اجتماعی منتظران، منتظر امام زمان(عج) به وضعیت موجود قناعت نمی‌کند، انتظار وضعیت مطلوب را دارد و نقطه عالی و آرمانی را می‌طلبد.
وی با بیان اینکه از دل قرآن کریم می‌توان آیاتی را استخراج کرد که یایه‌ها و ارکان اینگونه انتظار را روشن کنند، ادامه داد: اگر بخواهیم با یک نگاه قرآنی مبحث انتظار را بررسی و برون‌دادهای اخلاقی در رفتارهای اجتماعی منتظران را استخراج کنیم، سه‌گانه «ایمان، هجرت، جهاد» از آن استفاده می‌شود.
حجت‌الاسلام ملایی یکی از ارکان انتظار را به تعبیر قرآن کریم «ایمان» دانست و گفت: فردی که به وعده‌های خداوند مومن و معتقد نباشد، یکی از ارکان انتظار را ندارد.
منتظر سکون و ایستایی ندارد
وی افزود: رکن دوم انتظار «هجرت» است بدین معنا که انسان از جایگاه کنونی خود به مکان و نقطه‌ای دیگر نقل مکان و کوچ کند چرا که منتظر سکون و ایستایی ندارد بلکه حرکت می‌کند و این حرکت ممکن است از حیث بینش و معرفت و گرایش یعنی حرکتی درونی باشد و یا در حیطه کنش‌ها و رفتارها و یا در حوزه اجتماعی تحقق یابد.
کارشناس مهدویت با تاکید بر اینکه نارضایتی از وضعیت موجود لزوما به معنی بد و ناپسند بودن وضعیت نیست، بیان کرد: در واقع منتظر لزوما نمی‌خواهد خود را از وضعیت بد به شرایط خوب برساند بلکه یک منتظر امام زمان(عج) به‌دلیل روحیه آرمان‌خواهی در پی نقل مکان به وضعیت بهتر و عالی است.
وی با بیان مثالی، تصریح کرد: مثلا اکنون که در حکومت و نظام اسلامی قرار داریم، منتظر از شرایط موجود راضی نیست اما این عدم رضایت از جنس عدم رضایت از حکومت طاغوتی نیست، در حکومت طاغوت منتظر تلاش کرد از وضعیت بد به خوب تغییر وضعیت دهد و در حکومت دینی، ولایی و اسلامی منتظران آرمان‌های بلندی را از قبیل عدالت‌گستری جهانی و زمینه‌سازی برای حکومت مهدوی دنبال می‌کنند لذا همواره در پی وضعیت خوب‌تر و عالی‌تر هستند. اگر بخواهیم الگوی والایی را برای این هجرت و جهاد منتظرانه معرفی کنیم بدون تردید حضرت معصومه(س) یکی از آن اسوه‌های جاودان خواهد بود.
حجت‌الاسلام ملایی با استناد به فرمایشات امامین انقلاب اسلامی، بیان کرد: این حضرات مکررا نسبت به آنچه انجام شده راضی نیستند، در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی مشاهده می‌کنیم که مقام معظم رهبری اگرچه دستاوردها را بر می‌شمارند اما راضی نیستند چرا که منتظر در پی سوق یافتن از موقعیت خوب به بهتر است.
ضرورت تحول دائمی جامعه منتظر
وی افزود: مقام معظم رهبری در بیاناتشان در سالگرد ارتحال امام خمینی(ره) در خردادماه امسال نیز مبحث تحول را مطرح کردند و فرمودند که انقلابی دائما در حال تحول است و برای رسیدن به نقطه مطلوب از حرکت باز نمی‌ایستد.
مدیر گروه اخلاق و تربیت مرکز تخصصی مهدویت بیان کرد: رکن سوم در مبحث سلوک منتظرانه، «جهاد و مجاهدت» است، منتظر کسی است که به خدا و وعده‌های الهی برای ظهور مومن و اهل هجرت است تا به نقطه مطلوب و آرمانی دست یابد. منتظر اگر در زمان حرکت به نقطه مطلوب با موانعی که دشمن بر سر راه سیر و سلوک منتظرانه می‌گذارد مواجه شود، مبحث جهاد برای او مطرح می‌شود.
حجت‌الاسلام ملایی با بیان اینکه موانع و نارسایی‌های درونی فرد منتظر با جهاد اکبر رفع می‌شود، تصریح کرد: نارسایی‌ها و موانع بیرونی و درگیری‌های فیزیکی نیز با جهاد اصغر از سر راه برداشته می‌شود. منتظر به تعبیر قرآن با «جهاد کبیر» برای مبارزه با موانعی از مقوله امور فرهنگی، فکری، اقتصادی و سیاسی و ... که از سوی دشمنان دیانت و مهدویت تراشیده می‌شود، پا به میدان می‌گذارد.
کارشناس مهدویت تاکید کرد: ملاحظه شد که سلوک منتظرانه مبتنی بر سه‌گانه قرآنی «ایمان، هجرت، جهاد» است و خداوند در آیات مختلف قرآن کریم بر این نکته صحه می‌گذارد که از جمله در آیه شریفه ۲۰ سوره توبه بر این سه‌گانه تاکید شده است: «الَّذِينَ آمَنُوا وَهَاجَرُوا وَجَاهَدُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ أَعْظَمُ دَرَجَةً عِنْدَ اللَّهِ ۚ وَأُولَٰئِكَ هُمُ الْفَائِزُونَ، آنان که ایمان آوردند و هجرت کردند و با اموال و جان‌هایشان در راه خدا جهاد نمودند، مقامشان نزد خدا برتر است؛ و آنها پیروز و رستگارند».
مواسات؛ جهاد مالی منتظران
حجت‌الاسلام ملایی با بیان اینکه بر اساس آیه مذکور جهاد فی‌سبیل‌الله هم اموال و هم جان‌ها را در بر می‌گیرد، تصریح کرد: در روزگار ما عینی‌ترین عرصه جهاد مالی، رزمایش گسترده مواسات و همدلی مؤمنانه است که با شیوع کرونا شاهد هستیم بزرگ‌مردان و بزرگ‌زنانی را که با اموال خود وارد میدان جهاد شدند.
وی تاکید کرد: مصداق‌های جهاد جانی را نیز در جریان هشت سال دفاع مقدس و امروزه در دفاع از حریم حرم اهل‌بیت(ع) مشاهده می‌کنیم. جهادگران عرصه سلامت و پزشکان و پرستاران نیز که با به خطر انداختن جان مجاهدت می‌کنند.
حجت‌الاسلام ملایی با استناد به قرآن که أَعْظَمُ دَرَجَةً عِنْدَ اللَّهِ را به جهادگرانی که با ایمان و جهاد و هجرت مجاهده می‌کنند، بشارت می‌دهد، گفت: چنین افرادی پیروز و رستگار هستند که امیدواریم با پایبندی به این سه‌گانه قرآنی مشمول وعده‌های الهی در قرآن کریم شویم.
انتهای پیام
