«تقریباً هيچ»؛ سهم چهارمحال‌وبختیاری از مسابقات سراسری قرآن
مراسم اختتامیه چهل‌و چهارمین دوره مسابقات سراسری قرآن جمعه شب در حالی برگزار شد که سهم استان یک میلیون نفری چهارمحال‌وبختیاری با انبوهی از استعدادهای درخشان در گوشه و کنار و چهره‌های پیشکسوت و تأثیرگذار در عرصه فعالیت‌های قرآنی استان و کشور، در این شب مهم قرآنی تقریباً هیچ بود.
مراسم اختتامیه چهل‌وچهارمین دوره مسابقات سراسری قرآن جمعه شب در حالی برگزار شد که سهم استان یک میلیون نفری چهارمحال‌وبختیاری با انبوهی از استعدادهای درخشان در گوشه و کنار و چهره‌های پیشکسوت و تأثیرگذار در عرصه فعالیت‌های قرآنی استان و کشور، در این شب مهم قرآنی تقریباً هیچ بود. از چهارمحال‌وبختیاری سجاد براتی بنی و منوچهر نجفی در رشته دعاخوانی و مریم مرادی در رشته حفظ ۲۰ جزء قرآن در فینال این دوره از مسابقات حضور داشتند و با آنکه پیش از مسابقات آرزو کردیم که هر یک از این چهره‌های قرآنی با اتکا به استعدادها و تلاش و همت خودجوش خودشان برای استان افتخارآفرینی کنند اما امسال نیز این دعای خیر در حد یک آرزو باقی ماند و به سال و سال‌های بعدی موکول شد.
ایکنای چهارمحال‌وبختیاری بر طبق رسالت خود مانند سال‌های پیشین و در پی عدم توفیق متسابقان استان در مرحله کشوری مسابقات سراسری قرآن در گفت‌وگو با چند فعال و چهره قرآنی استان دلایل را جویا شده است، امید که مسئولان بخوانند و نه فقط در مقام سخن، بلکه در میدان عمل چاره‌اندیشی کنند. ذکر این نکته ضرورت دارد که طبعاً کسب نتایج در این یا آن صحنه مسابقات قرآن هدف غایی فعالیت‌های قرآنی و ترویج و نشر فرهنگ قرآنی در میان مردم و در لایه‌های گوناگون جامعه نیست اما علاوه بر تمام آثار و برکات این دست رویدادهای قرآنی، نگاهی به نتایج مسابقات قرآن می‌تواند محک خوبی برای سنجیدن سطح این فعالیت‌ها و توفیق یا عدم توفیق و پی بردن به ضعف و قوت‌ها در این حیطه باشد.
بیشتر بخوانید:
- آسیب‌شناسی عدم توفیق نمایندگان چهارمحال‌وبختیاری در مسابقات سراسری قرآن کریم
- چرا نتایج کم‌فروغ نمایندگان چهارمحال‌وبختیاری در مسابقات قرآن تکرار شد؟
سجاد شفیع‌پور، فعال قرآنی در چهارمحال‌وبختیاری در گفت‌وگو با ایکنا با اشاره به اینکه عدم توفیق استان در مسابقات سراسری قرآن مربوط به مشکلات در دو حوزه زیربنایی و روبنایی است، اظهار کرد: در حوزه زیربنایی از جمله می‌توان به مهم‌ترین مشکل موجود یعنی نبود عدالت آموزشی است با این توضیح که مردم و علاقه‌مندان در بسیاری از مناطق استان مؤسسات قرآنی و آموزش‌های سطح بالای قرآنی محروم هستند و هیچ امکاناتی برای آموزش استعدادهای پرشمار قرآنی وجود ندارد.
ضعف در حوزه‌های زیربنایی و روبنایی فعالیت‌های قرآنی
وی با ذکر اینکه نبود توجه کافی به استعدادهای قرآنی از سوی آموزش و پرورش یکی دیگر از مشکلات زیربنایی در حوزه فعالیت‌های قرآنی استان است، ادامه داد: آموزش و پرورش مهم‌ترین بستر برای شناسایی و پرورش استعدادهاست که متأسفانه اهتمام کافی و مؤثر در این راستا مشاهده نمی‌شود.
شفیع‌پور با یادآوری نبود افق روشن و سند چشم‌انداز قرآنی در فضای فعالیت‌های قرآنی استان، بیان کرد: دستگاه‌ها و ادارات هیچ نقشه راه و چشم‌انداز بلندمدت مشخصی در حیطه فعالیت‌های قرآنی ندارند و چه بسا با تغییر مدیران و اعمال سلیقه‌های شخصی، شاهد تغییر رویه در این حوزه هستیم.
این دانشجوی دکترای علوم قرآنی تصریح کرد: یکی دیگر از مشکلات زیربنایی در فضای قرآنی استان، فقر محافل قرآنی و کرسی‌های تلاوت است که می‌توان با رونق دادن به محافل و مجالس قرآنی با حضور اساتید کشوری و قاریان استانی، زمینه تشویق و کسب تجربه را برای قاریان قرآن کریم فراهم کرد حال آنکه این فضا در استان وجود ندارد.
شفیع‌پور در تشریح مشکلات روبنایی حوزه مسابقات و فعالیت‌های قرآنی استان، گفت: قاریان، مرتلان، حافظان و قرآنیان استان از گذراندن کارگاه‌ها و دوره‌های تخصصی نوین و به‌روز با حضور اساتید برجسته کشوری محروم هستند. امروزه مباحث نوین قرآنی در حوزه تجوید، صوت و لحن و غیره مطرح است که بسیاری از متسابقان ما از آن بی‌اطلاعند و این آموزش‌ها باید در استان ارائه شود.
وی فقر استان در حوزه مربیان متخصص را یکی دیگر از مشکلات برشمرد و توضیح داد: بجز چند مورد خاص، باید گفت که مربی متخصص و مجهز به مباحث نوین قرآنی در استان نداریم و می‌طلبد که در راستای تربیت مربی توانمند و متخصص و کارآمد، کار ویژه انجام شود. همچنین حضور چهره‌های تکراری و دست به دست شدن همه ساله رتبه‌ها توسط یک عده محدود از متسابقان انگیزه را از دیگر قرآنیان سلب می‌کند.
این فعال قرآنی استان بیان کرد: به‌نظر می‌رسد نگاه نهادها و مسئولان مربوطه به مسابقات قرآن جدی نیست و گویی مسابقات را برای ادای دستور ابلاغی برگزار می‌کنند؛ باید گفت که ادارات متولی قرآنی باید در ساحت پشتیبانی و حمایت کار فعال و در حوزه‌هایی چون برگزاری کارگاه‌ها، مسابقات قرآن و غیره تسهیل‌گر باشند اما کار اصلی بر عهده مؤسسات و مراکز قرآنی مردم‌نهاد است.
شفیع‌پور افزود: ادارات و دستگاه‌ها متأثر از نگاه بوروکراتیک، غالباً موانع و محدودیت‌هایی دارند اما مؤسسات قرآنی مردمی از آزادی عمل برخوردارند و اگر تقویت شوند می‌توانند بستر پرورش استعدادها باشند لذا می‌طلبد که از نقش دستگاه‌ها و ادارات حتی‌الامکان کاسته و حوزه عمل و اختیار را برای مؤسسات قرآنی مردمی فراخ‌تر کنیم.
اساتید برای برپایی محافل قرآنی همت کنند
در ادامه، محسن مولوی، فعال و قاری قرآن و رتبه نخست استان در چهل‌و چهارمین دوره مسابقات سراسری قرآن چهارمحال‌وبختیاری در گفت‌وگو با ایکنا با اشاره به اینکه در استان شاهد استعدادهای قرآنی فراوانی هستیم، اظهار کرد: این افراد به‌ویژه در حوزه قرائت قرآن و در مقایسه با قاریان دیگر استان‌ها به‌مراتب قوی‌تر و خوش‌خوان‌تر هستند اما به‌دلیل ضعف در امکانات و فضای آموزشی، نبود فضای قرآنی پویا و مطلوب، کمبود اساتید خبره و نیز نبود انگیزه کافی در غالب موارد شکوفا نمی‌شوند.
وی ادامه داد: ممکن است گفته شود که تمرین و تلاش برای ارتقا از سوی قاریان وجود ندارد اما باید پرسید جوانی که وقت و نیروی خود را برای تمرین و ارتقا صرف می‌کند، در چه بستر و فضایی باید این تمرینات را ارائه دهد؟ در کدام محفل یا دورهمی قرآنی با حضور استاد فرصت می‌یابد که تلاوت خود را ارائه دهد و اشکالات و ایرادات را با راهنمایی استاد رفع کند و مسائل ریز و فنی قرائت را متوجه شود؟
مولوی مسابقات قرآن را تنها فرصت موجود برای ارائه تمرینات برای قاریان دانست و بیان کرد: در این مجال اندک و فضای مسابقه‌ای و اضطراب و استرس، طبعاً قاری نمی‌تواند ارائه واقعی و مطلوبی داشته باشد، البته بیان دغدغه‌ها و مشکلات زمانی تأثیرگذار خواهد بود که مسئولیت‌های قرآنی بر عهده اهالی قرآن و افراد آشنا به حوزه فعالیت‌های قرآنی قرار گیرد.
این قاری جوان استان گفت: ما در استان به‌ندرت و شاید سالی یکبار شاهد برپایی محفل انس با قرآن کریم با حضور قاریان و اساتید مطرح هستیم. در حال حاضر هیچ کرسی تلاوتی در استان و به‌ویژه مرکز استان دایر نیست که قاریان را گرد هم آورد و تلاوت و مباحثه و تبادل اطلاعات انجام گیرد. ناگفته نماند که کم‌توجهی و بی‌میلی اساتید پیشکسوت استان در برپایی کرسی‌های تلاوت مزید بر علت است و اینکه ما جوانان اساتید قرآنی استان را فقط در روز مسابقات و در جایگاه داوری ملاقات کنیم، زیبنده نیست.
مولوی تصریح کرد: نبود مطالبه‌گری جامعه قرآنی یکی دیگر از عوامل ضعف در حوزه فعالیت‌های قرآنی استان است، چه بسیار قاریان و حافظان و مرتلان و قرآنیانی که از این شرایط رنج می‌برند و بر موضوعات آگاهند اما مطالبات خود را مطرح نکرده و به شرکت در این یا آن مسابقه قرآنی و کسب رتبه تا مرحله استانی بسنده می‌کنند زیرا می‌دانند که خودشان یکه‌تاز میدان هستند و قرار نیست چهره قرآنی جدیدی به مسابقات اضافه شود و رقیب آنان قرار گیرد.
ضرورت ارتقای توانمندی مدرسان قرآنی استان
در ادامه گزارش، زهرا سلیمی، قاری و مدرس قرآن، دارنده مدرک تخصصی درجه ۶ قرائت و رتبه نخست استان در چهل‌و چهارمین دوره مسابقات سراسری قرآن چهارمحال‌وبختیاری در گفت‌وگو با ایکنا با اشاره به اینکه ارتقای توانمندی تمامی مدرسان و مربیان قرآنی استان باید در دستور کار قرار گیرد، اظهار کرد: علوم قرآنی روز به روز در حال تغییر و رشد است و می‌طلبد که مربیان به سطح خود اکتفا نکنند و اتفاقی در راستای ارتقای سطح سواد و توانمندی آنان رخ بدهد، بنده به عنوان مربی تجوید و صوت و لحن علاقه‌مند به یادگیری مباحث نوین قرآنی به‌صورت مستمر و رشد و پیشرفت هستم اما این امکان برایم وجود ندارد.
وی با اشاره به اخذ مدرک سطح ۶ قرائت، تصریح کرد: بنده و چند تن دیگر از قاریان استان سال گذشته موفق شدیم دوره آموزشی سطح ۶ را با حضور استاد تراز اول کشور در استان گذرانده و این مدرک را اخذ کنیم اما اکتفا به این دوره فشرده دو روزه قطعاً کافی نیست و اگرچه عده معدودی از شرکت‌کنندگان موفق به کسب نمره حد نصاب و اخذ مدرک شدیم اما ارتقای قاری در گرو آموزش و تمرین‌های مستمر است.
سلیمی تأکید کرد: یک استاد طبعاً در طی یک دوره فشرده آموزشی فرصت نمی‌کند تمام دانسته‌های خود را به قرآن‌آموزان انتقال دهد، ضمن اینکه قرآن‌آموز در کنار یادگیری مباحث جدید تخصصی باید فرصتی برای تمرین، ارائه به استاد و رفع اشکالات احتمالی داشته باشد که انجام این مهم در طی یک دوره فشرده امکان‌پذیر نیست و لذا مطالب ارائه شده توسط استاد جز درج در دفتر توسط قرآن‌آموز و در قالب تئوری فراتر نمی‌رود و با پایان دوره اگر سوالاتی برای قرآن‌آموزان پیش آید، بی‌پاسخ خواهند ماند.
قاری و مدرس قرآن در استان با یادآوری اینکه استعدادهای قرآنی استان اگر برتر و درخشان‌تر از سایر استان‌ها نباشد بقیناً کمتر نیست، گفت: قاری برای تسلط به هر یک از مباحث قرائت اعم از تجوید، صوت و لحن، وقف و ابتدا، مقام‌ها، اصول موسیقایی و غیره نیازمند استاد دیدن است و یک استعداد متوسط نیز با آموزش و تمرین خوب قطعاً پیشرفت می‌کند.
سلیمی با یادآوری اهمیت برپایی مسابقات قرآن و ضرورت مشارکت تمامی قرآنیان در این دست برنامه‌ها، تصریح کرد: بنده با حضور مستمر در مسابقات قرآن علاوه بر مشارکت در ایجاد شور و پویایی در فضای قرآنی استان، قرائت خودم را در محک داوران قرار می‌دهم و هر بار با مقایسه نمرات و نقاط قوت و ضعفم در تلاوت میزان رشد خودم را مورد ارزیابی قرار می‌ده، اگرچه امکان حضور در دوره‌های آموزشی تخصصی وجود ندارد تا زمینه رشد و پیشرفت ما باشد.
هجرت جهادی اساتید تراز اول کشور به استان‌های محروم
این بانوی فعال قرآنی استان نبود محافل تخصصی قرآن با حضور قاریان ممتاز کشوری و استانی را یادآور شد و گفت: هر چقدر بتوان محافلی از این دست را با نظارت یک استاد برجسته برپا کرد باز هم جای کار وجود دارد. در خصوص سایر مناطق استان نمی‌توانم نظری بدهم اما می‌دانم که در شهر بن چنین محافلی وجود ندارد و در سایر شهرها هم اگر چنین محافلی برپاست تبلیغ و اطلاع‌رسانی انجام نشده تا علاقه‌مندان سایر شهرها هم استفاده کنند.
سلیمی تأکید کرد: نقش محافل و مجالس قرآنی و تلاوت قاری در جمع دیگر قاریان و با حضور اساتید قطعاً یک کلاس درس تمام‌عیار است که قاری می‌تواند عملکرد خود را در این فضا بسنجد و نکات جدید فرابگیرد و بتدریج ارتقا یابد. محفل تخصصی مستمر به قاری کمک می‌کند هر چند وقت یکبار به روی صحنه برود و در حضور اساتید تلاوت کند و اشکالات خود را رفع کند.
این قاری جوان استان گفت: امیرالمؤمنین علی(ع) در حدیثی زکات علم را نشر آن می‌دانند و چه علمی مقدس‌تر و ارزشمندتر از علوم قرآنی که اساتید به آن مزین هستند. از اساتید تراز اول کشور این انتظار وجود دارد که زکات علم خود را نشر آن در مناطق محروم و کمتر برخوردار قرار دهند و در ادای زکات علمشان به این شیوه پیشرو و پیشگام شوند. خوشبختانه اساتید قرآنی فراوانی در تهران، مشهد، اصفهان و غیره هستند که حضور جهادی هر یک از آنان در مناطق محروم و تلاش در راستای آموزش استعدادهای قرآنی، می‌تواند فضای قرآنی این مناطق را جان و رونق بخشد.
سلیمی با اشاره به اقدامات ارزشمند گروه‌های جهادی در مناطق محروم در ساحت‌های گوناگون پزشکی، عمرانی، فرهنگی و غیره، تصریح کرد: هجرت ولو چندماهه یا یکساله اساتید قرآنی کشور به مناطق فقیر در حوزه آموزش قرآن کریم فضایی را برای علاقه‌مندان و استعداهادهای مغفول مانده در این مناطق فراهم می‌کند که سطح خود را ارتقا دهند. تجمع و تمرکز اساتید در برخی استان‌ها و محروم ماندن سایر مناطق کشور از آموزش‌های تخصصی و تراز اول زیبنده تصور اسلامی نیست. باید گفت که بسیاری از استان‌ها در تامین هزینه دوره‌های تخصصی قرآن در رشته‌های مختلف ناتوان هستند و ارتقای سطح فعالیت‌ها و به ظهور رساندن استعدادهای قرآنی در این مناطق مستلزم هجرت جهادگونه اساتید برجسته قرآنی و تلاش و حضور در این مناطق برای آموزش و ترویج قرآن کریم در میان نوجوانان و جوانان است تا باقیات صالحات را برای خود تضمین کنند.
مرور گزارش‌های سال‌های پیشین و امسال این خبرگزاری گویای آن است که همه اهالی قرآن استان اعم از متسابق و استاد و کارشناس تا مدیر و مسئول قرآنی بر چیستی مسائل و مشکلات آگاهیم و راهکارهای حل مسئله را می‌دانیم، مشکل را باید در عمل‌گرا بودن یا نبودن‌ها جستجو کرد. یک راهکار کوتاه‌مدت برای آنکه سال آینده در چنین ایامی گزارشی امیدوارانه‌تر از عملکرد استان در مسابقات سراسری قرآن بخوانیم این است که پیشنهاد می‌شود با تلفیقی از همت نهادهای متولی، خیران قرآنی و خود قرآنیان، از همین امروز آموزش تخصصی و نوین چند استعداد برتر استان در یک یا دو رشته خاص در دستور کار قرار گیرد و تا زمان برگزاری چهل‌وپنجمین دوره مسابقات سراسری قرآن ادامه یابد. در بلندمدت نیز حل مشکلات زیربنایی در حوزه فعالیت‌های قرآنی استان که بسیارند اما لاینحل نیستند، مستلزم همت و کار جهادی همه‌جانبه است که امیدواریم محقق شود.
انتهای پیام
