زهرا سلیمی، قاری قرآن، دارنده مدرک تخصصی درجه ۶ قرائت و رتبه نخست استان در چهلو چهارمین دوره مسابقات سراسری قرآن چهارمحالوبختیاری است که بهعنوان مدرس تجوید و صوت و لحن نیز در جامعةالقرآن شهر بن به فعالیت مشغول بوده است. این بانوی قرآنی میگوید از خردسالی به تلاوت قرآن علاقه داشته و قرائت خود را مرهون گوش سپردن به شاهکارهای تلاوت مرحوم عبدالباسط از جزء ۳۰ قرآن کریم است که طبق یک رسم دیرین، در طی مراسم ترحیم در منزل متوفی پخش میشد. پس از آن سلیمی اجرای تلاوت در برنامههای گوناگون مدرسه و شهر و نیز حضور در مسابقات متنوع قرآنی را پی گرفته است. این بانوی قرآنی شهر بن نبود کلاس حفظ و قرائت قرآن در این شهر را یادآور شده و میگوید بن استعدادهای قرآنی درخشانی دارد که متأسفانه بهدلیل نبود کلاسها و دورههای مناسب بسیاری از این استعدادها بههدر میرود؛ گفتوگوی ایکنا را با این بانوی فعال قرآنی با هم میخوانیم.
ایکنا- درباره ورودتان به فعالیتهای قرآنی توضیح بدهید.
به یاد دارم در دوران کودکی رسم بود که در طی برپایی مراسم ترحیم در منزل متوفی شاهکارهای تلاوت مرحوم عبدالباسط پخش میشد و بنده علاقه وافری به این نوای ملکوتی داشتم تا جاییکه هر گاه مراسمی در محله برپا و این تلاوتها پخش میشد، به این نوا با دقت گوش میسپردم و قرائت قرآنم را مدیون این رسم خوب هستم. با ورودم به دبستان، در برنامههای گوناگون مدرسه از جمله در صبحگاه و نیز در هیئت فاطمیه(س) به تلاوت قرآن میپرداختم. در همان دوره حفظ قرآن را نیز در دارالقرآن امام صادق(ع) آغاز کردم و تا جزء پنجم ادامه دادم اما بهدلیل محرومیت قرآنی شهر و نبود کلاس حفظ از ادامه کار بازماندم. در سالهای اخیر بهمدد شرکت در دورههای آموزشی تجوید، صوت و لحن مؤسسات قرآنی الرحمن و نسیم وحی شهرکرد توانستم سطحم را ارتقا بدهم و مدرک تخصصی سطح ۶ قرائت را کسب کنم.
ایکنا- ضرورت بهرهگیری از معالم و معارف قرآن را برای زندگی انسان مدرن چگونه ارزیابی میکنید؟
در دنیای جذابی که بستر فضای مجازی بهروی نوجوانان و جوانان گشوده است حداقل خدمت در قبال قرآن کریم میتواند این باشد که مبانی و مفاهیم نورانی و جذابیت و زیبایی ذاتی این کتاب وحیانی با زبان امروزین و بیان جذاب برای مخاطبان معرفی شوند، باید بتوان جذابیتهای ذاتی قرآن اعم از اعجاز علمی قرآن، موسیقی کلام و الفاظ قرآن را برای نسل امروز بازگو کرد. قرائت قرآن با صوت احسن نیز مخاطب را مجذوب زیبایی قرآن میکند و این ارتباط با ظاهر قرآن مقدمهای است مسیر را برای انس و الفت با این کتاب وحیانی و بهرهگیری از مبانی و مفاهیم نورانی آن آماده میکند که اگر این فرآیند بهدرستی طی شود میتوان به مرحله عمل به قرآن رسید که هدف غایی است. مقام معظم رهبری فرمودند: تا وقتی عموم مردم با ظاهر قرآن آشنا نشوند، تحقق بخشیدن به نظام قرآنی در متن جامعه آسان و ممکن نمینماید و اینجاست که ارزش قاریان و حافظان قرآن و مربیان و مقربان آشکار میشود.
ایکنا- سطح فعالیتهای قرآنی استان را چگونه ارزیابی میکنید؟
نخست باید بگویم که استان مملو از استعدادها و ظرفیتهای قرآنی است و طبق مشاهدات خودم، بهویژه علاقه مادران و بانوان به مشارکت در مجالس و محافل قرآنی بههمراه فرزندان بسیار زیاد است. خانوادهها علاقهمند هستند که فرزندانشان قرآنی بار بیایند و شاهد این مدعا استقبال گسترده دختران نوجوان از طرح ملی تلاوت است که اخیراً در استان آغاز شده است. ظرفیتهای قرآنی استان مانند قاریان، حافظان، اساتید و فعالان قرآنی بهصورت خودجوش و شخصمحورانه اتفاقاتی را در گوشه کنار استان رقم میزنند اما هیچ انسجامی میان آنان وجود ندارد؛ اگر این فعالیتها بهصورت منسجم و همافزا باشند قطعاً اتفاقات خوبی را در عرصه فعالیتهای قرآنی استان شاهد خواهیم بود. چه بسیار حافظانی که در شهر بن بهدلیل ایجاد وقفه در کلاس حفظ از ادامه کار باز میمانند و چندین سال است دغدغه تکمیل حفظ قرآن را دارند. همچنین در استان دورههای تخصصی قرائت بهندرت تشکیل میشود لذا سطح قرائت قاریان ارتقا نمییابد حال آنکه استعدادهای فراوانی وجود دارند که اگر آموزش ببینند، قطعاً نام استان را در عرصه قرآنی کشور مطرح خواهند کرد؛ تا زمانی که ارتباط مداوم قاریان استان با اساتید تراز اول کشور برقرار نشود، پیشرفت مشهودی در این حوزه اتفاق نمیافتد، البته اساتیدی مانند مسعود داوری در زمینه شاگردپروری بسیار موفق هستند و بنده نیز بهمدت دو سال از کلاسهای این استاد برجسته بهرهمند شدم اما در زمینه صوت و لحن تخصصی نیازمند یک استاد خانم هستیم که متأسفانه این امکان تا کنون برای بانوان قاری استان فراهم نشده است و معمولاً امکان سفر به دیگر استانها برای بهرهمندی از اساتید برای این بانوان وجود ندارد.
ایکنا- شما بهعنوان مربی قرآن چه مشکلاتی را در حوزه آموزش قرآن در استان شاهد هستید؟
در سالهای اخیر که بودجه قرآنی تقریباً صفر شده بود میتوان عدم رونق فعالیتهای قرآنی از جمله در حوزه آموزش را حدس زد. قرآن اصلیترین نقطه قوت ما در مقابله با هزینههای هنگفت و هجمههای عظیم فرهنگی دشمنان در جبهه جنگ نرم است، میطلبد که دامنه و عمق فعالیتهای قرآنی را در جامعه گسترش داد که متأسفانه این اتفاق نیفتاده است. کلاسهای قرآنی ما باید فضایی جذبکننده و بهروز داشته باشد تا نوجوان و جوان را که مسحور فضای جذاب دنیای امروز بهویژه در فضای مجازی است، به سمت مؤسسات و خانههای قرآن بکشاند اما متأسفانه بسیاری از مراکز مؤسسات قرآنی توان مالی چنین کارهایی را ندارند و بهویژه پس از شیوع کرونا با مشکلات عدیدهای دست و پنجه نرم میکنند. تا چندسال قبل جذابیتهای بصری مکان آموزش قرآن چندان اهمیتی نداشت اما با ورود کودکان و نوجوانان به فضای مجازی این ضرورت بهشدت احساس میشود، امروز مربیان قرآن نیز باید بهروز باشند و سواد رسانهای را بیاموزند.
ایکنا- اولویتهای قرآنی شهر بن از دیدگاه شما چیست؟
بن از حدود ۹ سال پیش به شهرستان تبدیل شده است و خدماتی که در حوزه فرهنگی و قرآنی به شهروندان ارائه میشود، در حد و اندازههای یک شهرستان نیست. هیئتهای مذهبی شهر یکی از ویژگیهای درخشان شهر در حوزه فعالیتهای مذهبی بن است که بهعنوان حسینیه استان شناخته میشود و آیینها و رسوم دیرپای عزاداری حسینی بهصورت رسمی ثبت شده و با نام شهر بن شناخته میشوند. اما بهنظر میرسد برنامهای برای انسجامبخشی و هماهنگی فعالیت این هیئتها وجود ندارد. خواسته شهروندان این است که این حجم و شمار کثیر هیئات بهگونهای هماهنگ شوند تا برای تمام ایام محرم و صفر محافل عزاداری را برپا کنند نه آنکه تمام محافل به دهه اول محرم محدود شوند و عزاداران در این دهه حتی در انتخاب هیئت نیز دچار سردرگمی شوند، با پایان دهه، بهیکباره تمامی محافل تعطیل میشوند و هیچ محفل عزایی را تا اربعین حسینی شاهد نیستیم. همچنین میطلبد که نظارت بیشتری بر کار هیئتها صورت گیرد تا سوءاستفادهگران از این بستر برای ترویج مسائل خرافی و انحرافی و مطالب شبههزا بهره نگیرند و شور و شعور حسینی را توامان در محافل عزاداری شاهد باشیم. این مطالبه نیز وجود دارد که ادارات فرهنگی و قرآنی هر چه زودتر در شهرستان مستقر شوند و شاهد آثار اقدامات آنان در حوزه فعالیتهای قرآنی شهرستان باشیم.
جامعةالقرآن خردسالان شهر بن در سال ۹۴ افتتاح شد و واحد بانوان نیز در سال ۹۸ پیش از شیوع کرونا کار خود را آغاز کرد که فضاسازی و امکانات مطلوب و خوبی دارد و ساختمان آن نوساز است اما با شیوع کرونا بهصورت کامل تعطیل شده است. از چندماه قبل کار ثبت یک مؤسسه قرآنی در بن آغاز شده که مدارک را تکمیل کرده و ماههاست در انتظار صدور مجوز هستیم تا این اتفاق بیفتد، میطلبد که فرآیند صدور مجوز بازنگری و کوتاه شود، بهمحض دریافت مجوز، کار مؤسسه قرآنی در ساختمان جامعةالقرآن آغاز خواهد شد.
ایکنا- کلام پایانی ...
جلسات خانگی قرآن در شهر بن یکی از نقاط قوت شهر است که تا پیش از کرونا بیش از ۴۰ خانه قرآن در منازل اهالی فعال بود و هر جلسه حدود ۵۰ نفر و بیشتر را در محلات مختلف پوشش میداد که امیدواریم با دفع بلیه کرونا بار دیگر شاهد این دورهمیهای نورانی قرآنی باشیم، پیداست که ظرفیت و بستر انجام فعالیتهای فرهنگی و قرآنی وجود دارد لذا میطلبد که این فضاها با همراهی و حمایت و نگاه ویژه مسئولان پررونقتر شود. در استان ما مناطقی وجود دارد که هیچ فعالیت قرآنی در آنها اتفاق نمیافتد و به معنای واقعی کلمه محروم هستند که توجه ویژه مسئولان را برای تقلیل این محرومیتهای معنوی خواستار هستیم.
انتهای پیام