توسعه عدالت بهداشتی با رشد گسترده مراکز سلامت‌محور
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران خانه‌های بهداشت، بیمارستان و مراکز درمانی و آموزش پزشکی در استان‌های مختلف، در راستای رسیدن به هدف عدالت بهداشتی رشد و توسعه یافته است.
امروز در آستانه چهل و پنج سالگی انقلاب اسلامی وضعیت بهداشت و درمان در اقصی نقاط کشور به‌گونه‌ای تغییر کرده و پیشرفت‌های چشمگیری در زمینه‌های مختلف به ارمغان آورده است که می‌توان به آن بالید و افتخار کرد. یکی از این پیشرفت‌ها، در حوزه بهداشت رقم خورد. براساس آمار، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، در حوزه‌های مختلف از جمله بهداشت و سلامت، پیشرفت‌های فراوانی حاصل شده است. افرایش تعداد بیمارستان‌ها و مراکز درمانی، توسعه بهداشتی، افزایش امید به زندگی و کاهش مرگ و میر کودکان زیر یک سال سال و کاهش مرگ و میر مادران، رشد تعداد پزشکان و متخصصان حوزه سلامت و رشد دانشگاه‌های علوم پزشکی، ارتقا تجهیزات پزشکی و درمانی و ... بخشی از دستاورد‌های انقلاب اسلامی در حوزه پزشکی و بهداشت محسوب می‌شود.
در یادداشت پیش رو، به یکی از دستاورد‌های نظام سلامت یعنی رشد گسترده خانه بهداشت، بیمارستان، مراکز درمانی و دانشگاه‌های پزشکی می‌پردازیم.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، کشورمان در حوزه بهداشت و درمان از رشد و شکوفایی برخوردار شده است؛ به طوری که براساس گزارش‌های سازمان جهانی بهداشت، ایران رتبه اول منطقه را در سلامت کسب کرده است. قبل از انقلاب تعداد خانه‌های بهداشت فقط در ۱۵۰۰ روستا بوده است، اما در حال حاضر ۳۵ هزار بهورز به عنوان پیشگامان نظام سلامت در ۱۹ هزار و ۷۳۹ روستای کشور فعالیت می‌کنند.
گسترش شبکه بهداشت عمومی منجر به کاهش فراوان مرگ و میر کودکان شده که نسبت به دوران قبل از انقلاب، رشد چشمگیری داشته است. بهورز یکی از دستاورد‌های جهانی نظام سلامت ایران اسلامی است و بهورزان سبب ارتقای مداوم شاخص‌های سلامت، عدالت در دسترسی به خدمات، کارآمدی و تحقق پوشش همگانی سلامت هستند.
بهورزان به دلیل بومی بودن و برخورداری از ظرفیت اعتمادآفرینی و پذیرش از سوی مردم، مؤثرترین نقش را در اصلاح سبک زندگی و ارتقای سواد سلامت جامعه ایفا کرده و در آموزش بهداشت، پیشگیری و مراقبت از بیماری‌ها، بهداشت خانواده، مدارس و بهداشت محیط خدمات شایانی به سلامت اقشار و گروه‌های سنی گوناگون ارائه می‌کنند؛ به طوری که در حال حاضر، طرح سلامت خانواده در ۵۹ شهر در حال اجرا شدن است و بیمارانی که از طریق مسیر پزشک خانواده و نظام ارجاع درمان شوند، حدود ۹۵ درصد از هزینه‌هایشان توسط دولت پرداخت می‌شود.
در اواخر رژیم پهلوی حدود ۵۵۸ مؤسسه درمانی با ۵۷ هزار و ۹۲۷ تخت در سطح کشور وجود داشتند که براساس جمعیت کشور آمار نامناسبی محسوب می‌شد. در عین حال، ایجاد نظام شبکه بهداشتی- درمانی به عنوان یک الگوی جهانی با بیش از ۱۸ هزار خانه بهداشت و ۵ هزار مرکز بهداشتی و درمانی به وقوع پیوسته است.
این مراقبت‌ها از طریق ارتقا تعداد مراکز درمانی و بیمارستان‌ها به وجود آمده‌اند و در همین راستا می‌توان توزیع بیمارستان در استان‌های مختلف را مشاهده کرد که برای رسیدن به هدف عدالت بهداشتی در تمام نقاط کشور ایجاد شده است.
در حالی که در سال ۱۳۵۷، فقط ۳۷ درصد شهر‌های کشور دارای بیمارستان بودند، این رقم هم اکنون به بیش از ۹۴ درصد رسیده است. هم اکنون تعداد بیمارستان‌های فعال کشور و تخت بیمارستانی ثابت به ترتیب ۹۱۰ بیمارستان و ۱۴۸ هزار تخت است. در حالی که در سال ۱۳۵۷ این ارقام ۵۵۶ و ۵۶ هزار بوده است.
قبل از پیروزی انقلاب حدود ٧ دانشکده پزشکی در دانشگاه‌ها ایجاد شده بودند، اما در حال حاضر حدود ۴۷ دانشگاه علوم پزشکی در سراسر کشور به فعالیت می‌پردازند و ۱۸۰ هزار دانشجوی پزشکی مشغول تحصیل هستند و اعضای هیئت علمی با ۱۱ هزار عضو هیئت علمی ۱۶ برابر دانشجویان آن زمان هستند.
سال ۵۷، تعداد کل پزشکان دارای کارت نظام پزشکی حدود ١٧ هزار نفر بود، در حالی که در طول سال‌های گذشته، حدود ۱۴۰ هزار پزشک در دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور تربیت شده‌اند.
انتهای پیام
