قرآنیان خود را مخاطب رهبری در فریضه جهاد تبیین بدانند

حجت‌الاسلام والمسلمین ابوذر کارگر، رئیس اداره امور قرآنی اداره‌کل تبلیغات اسلامی چهارمحال‌وبختیاری در گفت‌وگو با ایکنا در تشریح چیستی و چرایی جهاد تبیین و با اشاره به تأکیدات مقام معظم رهبری در این خصوص، اظهار کرد: جهاد و تبیین دو واژه قرآنی هستند که جهاد در تعریف دقیقی از رهبر معظم انقلاب در کتاب همرزمان حسین، عبارتست از تلاش تکلیف‌مدارانه و خستگی‌ناپذیر شبانه‌روزی برای از بین بردن موانع پیشبرد سنت الهی و لذا اگر مانعی بر سر اهداف و مقاصد الهی در ساحت‌های گوناگون وجود داشته باشد، تکلیف آن است که برای از میان بردن آن دست به تلاش و جهاد زد.

وی با تأکید بر اینکه قرآن آیات فراوانی مبنی بر ترغیب و تشویق به امر جهاد وجود دارد، ادامه داد: قرآن بر قوی شدن در برابر دشمن و از پا ننشستن و بصیرت‌افزایی و فریب نخوردن تأکید دارد که لازمه دستیابی به این مهم، جهاد و مبارزه خستگی‌ناپذیر لازم است.

کارگر تبیین را ناظر به بیان و روشنگری در خصوص حقایق مخفی برشمرد و توضیح داد: اگر حرف درست و حقی به عمد یا سهواً پوشیده مانده باشد، باید تبیین شود؛ همچنان که زینب کبری(س) قیام عاشورا و اهداف حرکت امام حسین(ع) را که از قاطبه مردم جامعه مخفی نگه داشته می‌شد، تبیین کردند. با ظهور اسلام، نقش بزرگوارانی چون امیرالمؤمنین(ع) و حضرت زهرا(س) تبیین اسلام ناب محمدی بود که اساساً جهاد تبیین دین اسلام ناب یکی از وظایف هفتگانه اولیای الهی است.

وی با یادآوری اینکه دو واژه جهاد و تبیین از سوی ولی امر مسلمین در کنار هم قرار گرفته و مورد تأکید واقع شده است، گفت: نظیر چنین جهادی را در صدر اسلام از سوی عمار یاسر در جنگ صفین می‌توان اشاره کرد، در جریان پیروزی انقلاب اسلامی نیز بسیاری از بزرگان دین و مبارزان و انقلابیون تأثیرگذار در جلسات و محافل و منازل حضور می‌یافتند و حقایق موجود اما پنهان را برای جمع‌های مردمی تبیین می‌کردند و سخن امام(ره) را به گوش عموم جامعه می‌رساندند.

رئیس اداره امور قرآنی تبلیغات اسلامی استان با تأکید بر اشارات قرآنی به جهاد تبیین، بیان کرد: یکی از این نمونه‌ها را در آیه ۱۸۷ سوره مبارکه آل‌عمران می‌خوانیم که می‌فرماید: «أَخَذَ اللَّهُ مِيثاقَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ لَتُبَيِّنُنَّهُ لِلنَّاسِ» و مضمون آیه این است که خداوند براى هدايت مردم، از علما و دانشمندان و اولیاءالله پيمان مخصوص گرفته است و تکلیف آنان این است که قرآن کریم و آیات وحی را به خوبی و روشنی برای مردم توضیح بدهند.

کارگر آیه شریفه «وَ أَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ» (انفال/۶۰) را از مصادیق قرآنی دستور خداوند برای آماده‌باش همه جانبه‌ مسلمانان در برابر دشمنان برشمرد و توضیح داد: علاوه بر برداشت نظامی از این آیه‌، یک بُعد نیز ناظر به آمادگی و پای کار بودن نیروی انسانی است. لذا امروز نیز نیروهای مردمی پای کار انقلاب باید آماده و مجهز و حاضر در صحنه باشند و بصیر، دقیق و به‌هنگام وارد کار انقلاب از جمله جهاد تبیین شوند تا در هنگام فتنه‌ها فریب نخورند.

وی در خصوص نقش نخبگان جامعه در جهاد تبیین و آشکارسازی موضوعات مخفی مانده از اذهان عمومی، تصریح کرد: رهبر معظم انقلاب جهاد تبیین را به‌عنوان امر واجب عینی و فوری برای آحاد جامعه تکلیف کرده‌اند که نقش خواص و نخبگان جامعه حائز اهمیت است و جامعه قرآنی با هر عنوانی اعم از مدیر مؤسسه و مرکز قرآنی، قاری، حافظ، مفسر و غیره یکی از گروه‌هایی است که باید در این راستا نقش ایفا کنند.

جهاد تبیین در امتداد آموزش و ترویج قرآن قرار دارد

کارگر تأکید کرد: قرآنیان باید این موضوع را برای مردم نهادینه کنند که جهاد تبیین تعبیر و برداشتی قرآنی است، ضمن اینکه هر اندازه اهالی قرآن در خصوص انقلاب اسلامی روشنگری و تبیین کنند درواقع در امتداد رسالت اصلی خودشان یعنی نشر و ترویج دین و قرآن و بسترسازی برای تبلیغ سبک زندگی قرآنی گام برداشته‌اند. اگرچه رهبری آحاد مردم را در جهاد تبیین خطاب قرار داده‌اند اما قطعاً از اهالی قرآن، علمای دین و خواص و نخبگان بیش از دیگران انتظار دارند.

رئیس اداره امور قرآنی تبلیغات اسلامی استان با تصریح اینکه در صدر اسلام، خواص و نخبگان جامعه پیامبر( ص) را در ترویج قرآن و وحی الهی در میان آحاد جامعه یاری کردند، ادامه داد: در واقع ابلاغ وحی بر عهده پیامبر(ص) و عمده کار تبیین و ترویج وحی بر عهده اولیای الهی و یاران و صحابه مؤمن بود. قاری و حافظ و استاد تفسیر باید بتوانند در کنار امر آموزش و ترویج قرآن حضور تأثیرگذار اجتماعی نیز داشته باشند که امروز جهاد تبیین یکی از عرصه‌های اجتماعی مهم است.

کارگر با تأکید بر اینکه مردم بسیاری از خدمات انقلاب را در عرصه‌های گوناگون نمی‌دانند و دشمن از این وضعیت بهره‌برداری می‌کند، گفت: در تاریخ اسلام نیز دشمن آنجا موفق عمل کرده که به تخریب و مخفی نگه داشتن کارآمدی‌ها و موفقیت‌ها دست گذاشته است. برای این منظور ابتدا اذهان عمومی را به سمت دلخواه خود سوق می‌دهند و سپس دست به تخریب شخصیت یا ترور و اقدامات عملی محسوس می‌زنند.

وی با ذکر اینکه قرآنیان باید کارایی‌ها و موفقیت‌های انقلاب را برای مردم تبیین کنند، افزود: جلسات و محافل و مجالس قرآنی به‌ویژه در ماه مبارک رمضان بهترین فرصت جهاد تبیین است که اتفاقاً این موضوع در صدر برنامه‌های ماه مبارک امسال است‌، یعنی از مربیان و اهالی قرآن خواسته شده که در جلسات خود برای مردم دستاوردهای انقلاب را روشنگری کنند، همچنین اهالی قرآن باید این موضوع را نیز توضیح دهند که برخی ناکارآمدی‌ها و کاستی‌ها محصول کارشکنی یا ناتوانی مدیر و مسئول بوده است و ضعف‌های این یا آن شخص مسئول نباید مفهوم مقدس و عظیم نظام و انقلاب اسلامی را زیر سؤال ببرد.

کارگر ادامه داد: جلسات قرآن، محافل و مجالس مذهبی، منبرها، مدارس و دانشگاه‌ها بهترین بسترهای جهاد تبیین هستند که مردم هم باید بر نقاط قوت آگاه شوند و هم دریابند که نقاط ضعف و کاستی‌ها خروجی حرکت دینی و قرآنی نظام و انقلاب نیست بلکه مسئولان نتوانسته‌اند مبنای قرآنی انقلاب را به خوبی به منصه ظهور برسانند.

مسئول اداره امور قرآنی تبلیغات اسلامی استان بیان کرد: هنر روایت‌گری و تبیین قرآنیان این است که بتوانند مردم و مخاطبان خود را برای بزنگاه‌های حساس کشور مهیا و آماده کنند، انتخابات یکی از این بزنگاه‌هاست که اگر مردم پای کار بیایند و مسئولان کارآمد را انتخاب کنند، قطعاً خروجی و آثار و برکات انتخابشان را مشاهده خواهند کرد و در ساحت‌های مختلف حاصل آرای درست خود را می‌بینند.

ایجاد آرامش در جامعه در سایه جهاد تبیین

کارگر با تأکید بر اینکه فعالیت اهالی قرآن باید منتج به آرامش مردم جامعه شود و یکی از راهکارهای اعطای آرامش به مردم آگاه‌سازی آنان از خدمات و دستاوردهای انقلاب و نظام اسلامی است، گفت: امروز دشمن با نفوذ گسترده به راحتی فضای غبارآلود و ناامیدانه را در جامعه پراکنده کرده و موفقیت‌های انقلاب را تخریب یا مخفی می‌کنند و وارونه جلوه می‌دهند، همچنین کاستی‌ها و مشکلاتی که مردم را رنج می‌دهند بزرگ‌نمایی می‌کند. لذا اهالی قرآن با تکیه بر پایگاه متقن قرآن کریم می‌تواند منشأ خدمت برای مردم و انقلاب باشد و گوشه‌ای از کار جهاد تبیین را جهادگونه، مخلصانه و متعهدانه بر عهده گیرد.

وی توفیقات و دستاوردهای انقلاب اسلامی را در امتداد تلاش‌ها و مجاهدت‌های جهادگران در طول تاریخ مبارزات و شکل‌گیری انقلاب دانست و توضیح داد: انقلاب حاصل جهاد و تلاش خستگی‌ناپذیر انسان‌هایی است که با روحیه ایثار و شهادت به یاری دین خدا و قرآن آمدند. لذا وظیفه گفتمانی قرآنیان است که این توفیقات را روشنگری و نیز چرایی مشکلات و کاستی‌ها را تحلیل کنند، مردم باید اهالی قرآن را در جمع خود ببینند.

کارگر با تأکید بر اینکه جهاد تبیین تعبیری قرآنی و وظیفه ذاتی جامعه قرآنی است، گفت: جلسات و محافل قرآنی بهترین عرصه جهاد تبیین هستند و جلسه‌داران و اساتید باید دستاوردهای انقلاب اسلامی را به‌عنوان مصداق عینی حکومت نبوی و علوی برای مردم تبیین کنند و قرآنیان باید خود را مخاطبان امر رهبری مبنی بر جهاد تبیین بدانند.

توانمندسازی مدیران و مربیان قرآن برای روایت‌گری و جهاد تبیین

رئیس اداره امور قرآنی تبلیغات اسلامی استان در پاسخ به این پرسش که محتوای جهاد تبیین و روایت‌گری دستاوردها در جلسات قرآن چگونه باید تامین شود، بیان کرد: درصد قابل توجهی از اهالی قرآن چه در حوزه مدیریت و چه در حوزه آموزش از فارغ‌التحصیلان دانشگاهی و باسواد هستند لذا می‌توانند با مطالعه و تحقیق و پژوهش به سواد محتوایی لازم مجهز شوند، در کنار وظیفه تک‌تک قرآنیان برای مجهز شدن به سواد جهاد تبیین، نهادهای متولی قرآنی نیز وظیفه دارند که این محتوا را در اختیار آنان قرار دهند.

کارگر ادامه داد: یکی از اولویت‌هایی که در برنامه‌های مراکز و مؤسسات قرآنی در ماه مبارک رمضان دیده شده و مورد ارزیابی قرار خواهد گرفت جهاد تبیین است که برگزاری نشست‌های آگاهی‌افزایی و القای حس آرامش به مخاطبان با تزریق امید و آگاهی در جلسات قرآن در ماه مبارک رمضان در دستور کار قرار دارد. توانمندسازی مدیران و مربیان مؤسسات و مراکز قرآنی برای روایت‌گری و جهاد تبیین در سرفصل دوره‌های آموزشی دیده شده است.

وی گفت: محتوای جهاد تبیین در فضای مجازی به‌صورت غنی و فراوان وجود دارد اما مسئله این است که تهیه و توزیع محتوای مکتوب نیازمند اعتبارات است و باید بتوان بسته‌ای از محتوای جهاد تبیین تهیه و در اختیار قرآنیان و فعالان قرآنی قرار گیرد.