شکرگزاری و آثار آن / برای رسیدن به نعمت‌های الهی بلندپرواز باشیم

به گزارش خبرنگار افتخاری ایکنا؛ آیت‌الله‌العظمی سیدمحمدتقی مدرسی از مراجع تقلید شیعیان در کربلای معلی در پنجمین جلسه تفسیر و تدبر سوره ابراهیم در ماه مبارک رمضان که 12 اردیبهشت‌ماه با تدبر در آیات ششم و هفتم این سوره مبارکه از برنامه «زلال سخن» شبکه سه سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شد، با اشاره به آیه ششم سوره ابراهیم «وَإِذْ قَالَ مُوسَى لِقَوْمِهِ اذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ أَنْجَاكُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ...»، گفت: خداوند در این آیه به حضرت موسی(ع) فرمود که به بنی‌اسرائیل بگو که یادتان باشد آن روزی که فرعون پسران شما را به قتل می‌رساند و دختران شما را نگه می‌داشت و چه عذاب و بلای عظیمی به سرتان می‌آورد؛ و امروز هم خدا فرعون را نابود کرد و این بلا را از سر شما رفع کرد، پس با یادآوری آن روز، امروز شکر رفع آن بلا را کنید.

وی با اشاره به شکر خدا کردن در مواجهه شدن با اهل بلا، اظهار کرد: در روایات آمده است که اگر اصحاب بلا و کسانی که به مشکلی مبتلا هستند، مثلاً فردی که نابینا، شل، مریض و یا هر مشکلی دارد و شما آن مشکلات و بیماری‌ها را ندارید و شما او را می‌بینید، به گونه‌ای بین خودتان که او متوجه نشود، شکر خدا را گفته و بگویید «الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِی عافانِی»؛ الحمدالله من خوب هستم و مشکلی ندارم.

مرجع تقلید شیعیان در کربلای معلی گفت: برای اینکه نعمت‌ها بماند، انسان باید کاری کند که نعمت را حفظ کند. مثلاً اگر در جیب شما یک مقدار پول باشد و بترسید که این پول گم یا دزیده شود، آن را در بانک یا گاوصندوق می‌گذارید. نعمت‌های الهی هم همین‌گونه است، نعمتی که خدا به شما عطا کرده وقتی شما شکرعملی آن نعمت را به جا آوردید، این نعمت در گاوصندوق قرار می‌گیرد و به ودیه الهی می‌رود و محفوظ می‌ماند.

---

وی ادامه داد: حالا شکر مال و ثروت انفاق است؛ شکر علم نشر است؛ شکر آبرو بذل است، یعنی شما آبرو دارید و کسی آمد و خواست از آبروی شما استفاده کند، مثلاً فردی فقیر است از شما خواست که به فردی غنی‌تر زنگ بزنید که به این فرد فقیر کمک کند، اگر شما از آبروی خودتان برای این کار استفاده کردید، این کار آبروی شما را حفظ می‌کند، اگر پول دادید پول شما حفظ می‌شود، اگر علم خود را دادید علم شما حفظ می‌شود، و هر نعمتی به فراخور آن نعمت، شکری دارد.

آیت‌الله‌العظمی مدرسی رسیدن نعمت به انسان را به شرط شکرگزاری دانست و بیان کرد: انسان وقتی خداوند به او نعمتی عطا کرد و او مثبت به این نعمت نگاه کرد و فکر کرد که این نعمت بیشتر شود، این کافی نیست! آقا امیرالمومنین(ع) فرمودند که چون نشانه‌هاى نعمت پروردگار آشکار شد، با ناسپاسى نعمت‌ها را از خود دور نکنید. نعمت به یک باره به سمت شما نمی‌آید، بلکه به‌صورت تدریجی به سمت شما می‌آید. شما اول ازدواج می‌کنید، بعد بچه‌دار می‌شوید، بعد خانه‌دار می‌شوید، و این نعمت‌ها به‌صورت تدریجی به شما می‌رسد.

وی ادامه داد: انسان برای اینکه روز به روز از نعمت‌های جدید الهی برخوردار شود، باید بلندپرواز باشد و همت زیاد داشته باشد. همت این نیست که انسان فقط یک مقدار پول داشته باشد، بلکه انسان باید تمام نعمت‌های الهی را از خدا بخواهد. در روایت آمده که خیر کثیر و همه نعمت‌ها را درخواست کنید «اللَّهُمَّ إِنِّی اَسْئَلُکَ مِنَ الْخَیْرِ کُلِّهِ: عَاجِلِهِ وَآجِلِهِ، مَا عَلِمْتُ مِنْهُ وَمَا لَمْ أَعْلَمْ، وَأَعُوذُ بِکَ مِنَ الشَّرِّ کُلِّهِ عَاجِلِهِ وَآجِلِهِ، مَا عَلِمْتُ مِنْهُ وَمَا لَمْ أَعْلَمْ». خدایا من تمام نعمت‌های تو را می‌خواهم و از تمام نقمت‌های تو به تو پناه می‌برم. این روحیه و همت بالا سبب این می‌شود که انسان شکر کند، که شکر سبب فراوانی نعمت می‌شود.

مفسر تفسیر هدایت با اشاره به لزوم یادآوری نعمت‌های الهی، بیان کرد: حالا خداوند در آیه ششم سوره ابراهیم می‌فرماید «وَإِذْ قَالَ مُوسَى لِقَوْمِهِ اذْکُرُوا نِعْمَهَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ إِذْ أَنْجَاکُمْ مِنْ آلِ فِرْعَوْنَ»، ای مردم نعمت‌های الهی را یادتان بیاید، حالا آیا به زبان یا به دل است؟ با هر دو است. یادتان رفت که فرعون با شما چه می‌کرد؟ که در ادامه می‌فرماید «یَسُومُونَکُمْ سُوءَ الْعَذَابِ وَیُذَبِّحُونَ أَبْنَاءَکُمْ وَیَسْتَحْیُونَ نِسَاءَکُمْ»، فرعون و ارتش فرعون، بدترین عذاب را بر شما وارد کرد بعد در پایان آیه می‌فرماید «وَفِی ذَلِکُمْ بَلَاءٌ مِنْ رَبِّکُمْ عَظِیمٌ»، این یک بلای بسیار بزرگی بود.

وی ادامه داد: وقتی شکر نعمت را به‌جا آوردید، یک نعمت پس از نعمت دیگر به شما عطا می‌شود و این قدر خدا به شما نعمت می‌دهد که حتی خودتان هم به این نعمت‌ها فکر نمی‌کردید.

این مرجع عالیقدر تقلید در پایان با اشاره به عقوبت کفران نعمت، اظهار کرد: در پایان آیه بعد خداوند می‌فرماید «وَلَئِنْ کَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِی لَشَدِیدٌ»، حالا اگر کفران نعمت کنید! به این معنا که نه نعمت را نعمت بداند و از داشتن آن قلبا شکر کنید و نه به زبان و نه به عمل، شکر آن نعمت را نکردید، باعث می‌شود که خداوند نعمت‌ها را از شما بگیرد و به جای نعمت به شما نقمت می‌دهد و نقمت هم شدید است.

امیرمحسن سلطان‌احمدی