طرح ملی «تلاوت»؛ از خلق ایده تا کشف استعداد

طرح ملی «تلاوت» از جمله طرح‌های قرآنی است که در قالب مسابقات در دو گروه دختران 10 تا 15 سال و پسران 8 تا 14 سال در سبک‌های اساتید مصطفی اسماعیل، عبدالباسط و منشاوی برگزار می‌شود. این طرح در استان مرکزی با حضور 110 قاری نوجوان برگزار شده است و ایکنا در همین رابطه گفت‌وگویی با مجتبی سعیدی، مدیر مهد قرآن «رهروان ولایت» اراک و دبیر طرح ملی در استان و والدین برخی از شرکت‌کنندگان داشته است که در ادامه می‌خوانید.

شیما مهرآبادی، حافظ 20 جزء قرآن کریم و مادر علیرضا ساریخانی، قاری 7 ساله در گفت‌و‌گو با ایکنا، با اشاره به شرکت پسرش در سبک مصطفی اسماعیل، ادامه داد: این جشنواره علاوه براینکه مسابقه است، می‌تواند گزینه بسیار خوبی برای کشف استعدادها باشد.

وی ادامه داد: پسرم برای اولین‌بار در این طرح شرکت می‌کند و فکر کنم کوچکترین شرکت‌کننده باشد. اجرای برنامه‌های مختلف می‌تواند انگیزه‌ای برای حضور کودکان و نوجوانان در برنامه‌های قرآنی باشد و این وظیفه والدین و فعالان قرآنی است تا سرمایه‌های نظام را به بهترین شکل ممکن تربیت کنند.

مهرآبادی کشف استعدادها را یکی از امتیازهای این طرح قرآنی دانست و ادامه داد: علیرضا پس از مشاهده برنامه «محفل» به تلاوت علاقه‌مند شد. در این برنامه هر تلاوتی را که استاد شاکرنژاد انجام می‌دادند پسرم آن را مثل استاد تلاوت می‌کرد و بدین طریق متوجه استعدادش شدیم.

وی ادامه داد: پس از مشاهده ظرفیت فرزندم با چندین نفر از اساتید مبرز استان مشورت کرده و پس از اطلاع از این طرح با استاد سعیدی صحبت کردم و ایشان با شنیدن تلاوت علیرضا او را تأیید کرده و به شرکت در طرح تشویق کردند.

مهرآبادی با اشاره به ظرفیت‌های متعدد قرآنی در استان در راستای تربیت نخبگان متخصص، اضافه کرد: انتظار ما از مسئولان این است که کودکان مستعد قرآنی رها نشده و آنان با آموزش‌های تخصصی در خط قرآن قرار گیرند تا در سن جوانی بتوانند از میوه این نهال کاشته شده برداشت کنند.

ضرورت تنوع آموزش برای کودکان و نوجوانان

معصومه قاسمی، مادر محمدآرین جمشیدی، قاری 10 ساله به سبک مصطفی اسماعیل، با اشاره به شرکت اولین بار پسرش در این طرح قرآنی، گفت: محمد از 4 سالگی در مهد قرآن آموزش می‌بیند و حافظ 5 جزء قرآن نیز هست.

وی ادامه داد: پسر بزرگترم نیز از 4 تا 14 سالگی در مهد قرآن رهروان ولایت اراک آموزش دید و پیشرفت بسیار خوبی در حفظ و مفاهیم داشت و پس از ورود به حوزه علمیه قدری با این مرکز فاصله گرفت. از نحوه آموزش این مرکز قرآنی بسیار رضایت دارم. آقای سعیدی مدیر این مرکز قرآنی قرآن‌آموزان را به یادگیری اصولی و حرفه‌ای بسیار تشویق می‌کند.   

قاسمی با بیان اینکه کرونا باعث شد تا فرزندانمان از کلاس‌های حضوری محروم باشند و پسرم در منزل حافظ 5 جزء شد، اضافه کرد: تشویق و ایجاد انگیزه باعث شد تا کودکانی همچون پسر بنده کار حفظ را با وجود تعطیلی مؤسسات و مراکز قرآنی ترک نکنند. پسرم در منزل حفظ می‌کرد و با بهره‌گیری از اساتید قرآن رفع اشکال می‌کرد. در حال حاضر نیز با توجه به بعد مسافت با اساتیدی همچون آقای سعیدی در فضای مجازی شاد در ارتباط هستیم.

وی به تنوع آموزش‌های امروزی برای کودکان و نوجوانان و غنی‌سازی اوقات فراغت آنان اشاره کرد و افزود: خانواده‌ها به دلیل افزایش مشغله‌های روزمره آموزش قرآن را در اولویت دست چندمی قرار دادند. در صورتی‌که اگر بچه‌ها با جاذبه‌های قرآنی آشنا شوند، قطعاً بدین سمت و سو حرکت خواهند کرد.

محمدهاشم گلستانی، قاری 10 ساله به سبک مصطفی اسماعیل، نیز در گفت‌و‌گو با ایکنا، گفت: اولین بار است که در این مسابقات شرکت می‌کنم و امیدوارم بتوانم در این زمینه موفق شوم. همه شرکت‌کنندگان برای موفقیت تمرین کردند و استان ما در این جشنواره همواره صاحب رتبه‌های متعدد قرآنی است.

وی ضرورت تمرین پیوسته برای کسب موفقیت بیشتر را متذکر شد و افزود: آموزش بخش مهم است، اما در کنار آموزش تمرین و تلاش ما برای ارتقای سطح بسیار حائز اهمیت است. اگر قاریان نوجوان تلاوت‌ها را یکبار شنیده و آن را کنار بگذارند، قطعا موفق نخواهند شد. تکرار باعث می‌شود تا تلاوت ملکه ذهن ما شود و هرگز آن را فراموش نکنیم.

گلستانی زمزمه مداوم آیات را به نوجوانان توصیه کرد و افزود: من برای متوجه شدن ایرادها و اشکالات تلاوت خودم، صدای تلاوتم را ضبط کرده و با تلاوت استاد مقایسه کردم و بدین طریق اشکالات برطرف شد. از طرف دیگر برپایی محافل انس با قرآن علاوه بر اینکه به رفع اشکالات منتج خواهد شد، در کاهش استرس تلاوت در جمع نیز بسیار مؤثر است.

مجتبی سعیدی، مدیر مهد قرآن «رهروان ولایت» اراک، نیز در گفت‌و‌گوی تلفنی با ایکنا، با اشاره به اینکه طرح «تلاوت تقلیدی» طرحی ملی است و دبیرخانه آن در مشهد مقدس قرار دارد، ادامه داد: مشهد از بین مؤسسات قرآنی استان‌ها مهد قرآن، مؤسسه یا خانه قرآنی که در اجرای قرائت توانمند است را انتخاب می‌کند و این انتخاب هیچ‌گونه ارتباطی به مهد قرآن ندارد و هر یک از مراکز در صورت تمایل می‌توانند مجری طرح باشند.

وی به اقدام خلاقانه این مرکز قرآنی و وجه‌تمایز آزمون برگزار شده در استان مرکزی با سایر استان‌ها در راستای اجرای طرح ملی «تلاوت تقلیدی» اشاره کرد و افزود: هر طرح و برنامه ملی در استان می‌توان روزنه‌ای برای ایجاد انگیزه و حضور گسترده نوجوانان باشد؛ از این رو ما آزمون ورودی به طرح ملی را با تعریف هیئت داوران به مسابقه تبدیل کرده و به برگزیدگان جوایزی اهدا خواهد شد. تغییری خلاقانه در ایجاد شور و شوق جامعه هدف بسیار اثرگذار است.

سعیدی در پاسخ به این سؤال که کدام شهرستان‌ها در طرح ملی حضوری فعال‌تر داشت، اظهار کرد: تبلیغات لازم برای اجرای طرح در تمام شهرستان‌ها انجام شد، اما با استقبال هیچ‌یک از شهرستان‌ها مواجه نشد. با وجود اینکه تب و تاب کلاس‌های غیرحضوری تاحد بسیاری فروکش کرده است، اما هنوز هم رغبتی برای برگزاری کلاس حضوری وجود ندارد.  

وی با یادآور شدن عدم استقبال سایر شهرستان‌ها از طرح ملی تلاوت، ادامه داد: تعداد شرکت‌کنندگان برای حضور در کلاس‌ها باید به حدنصاب می‌رسید و از آنجایی که این اتفاق نیفتد تقریباً از هیچ شهرستانی شرکت‌کننده نداشتیم.

سعیدی با اشاره به اینکه از طرح کشوری جلوتر هستیم و استان‌ها تا پایان تیر فرصت ثبت‌نام دارند، ادامه داد: پس از اتمام فرصت ثبت‌نام، کلاس‌های پیش‌نیاز برگزار شده و کار ضبط فایل‌های صوتی و ارسال به دبیرخانه تا پایان مرداد ماه انجام خواهد شد، اما استان ما آزمون ورودی را انجام داده و کلاس‌های خود را هفته جاری برای استفاده بهینه از فرصت تابستان برگزار خواهد کرد. البته فعالیت این مرکز فقط محدود به اراک نیست و قرآن‌آموزان از سراسر استان به صورت مجازی آموزش‌های لازم را دریافت می‌کنند.

وی از استقبال خوب قاریان از طرح ابراز رضایت کرد و افزود: با وجود اینکه قبل از شروع طرح کلاس‌های بسیار مختصری برگزار شد و کلاس‌های اصلی پس از مسابقات برگزار می‌شود، اما آمادگی قاریان مطلوب بود و این امر نشان از استعداد و توان بالای آنان دارد. بدون شک با برگزاری کلاس‌ها و آموزش نکات تخصصی‌تر نتایج بهتری به دست خواهد آمد.

سعیدی طرح و برنامه‌های قرآنی را فرصتی برای کشف استعدادهای و رویش چهره‌های جدید قرآنی دانست و ادامه داد: امید و انتظار ما از اجرای طرح‌های قرآنی کشف استعدادها، شناسایی چهره‌های جدید قرآنی و در نهایت تربیت تخصصی آنان است. حتی تعدادی از خانواده‌ها از عدم توانایی فرزند خود در این رشته نگران بودند، اما با مقداری تمرین متوجه استعداد و توان آنان شدیم.