عاقبت منکران معاد و اعترافی که سودی ندارد

حجت‌الاسلام والمسلمین سیداحمدرضا شاهرخی، نماینده ولی‌فقیه در استان و امام‌جمعه خرم‎آباد در گفت‌وگو با ایکنا از لرستان در تفسیر آیات 29 و 30 سوره انعام با این مضمون «وَقَالُواْ إِنْ هِيَ إِلاَّ حَيَاتُنَا الدُّنْيَا وَمَا نَحْنُ بِمَبْعُوثِينَ(29) وَلَوْ تَرَى إِذْ وُقِفُواْ عَلَى رَبِّهِمْ قَالَ أَلَيْسَ هَذَا بِالْحَقِّ قَالُواْ بَلَى وَرَبِّنَا قَالَ فَذُوقُواْ العَذَابَ بِمَا كُنتُمْ تَكْفُرُونَ»، گفت: خدای متعال در این آیات می‌فرماید: «کافران چنین گفتند که جز زندگی مادی، زندگی دیگری وجود ندارد و ما برانگیخته نمی‌شویم و روز رستاخیزی وجود ندارد و ما دوباره زنده نمی‌شویم».

وی افزود: خدای متعال در آیه 31 سوره انعام در پاسخ مشرکان می‎فرماید: «اگر بنگری در آن زمانی که در برابر پروردگارشان بازداشت می‌شوند و متوقف می‌شوند و در آنجا ایستگاه سؤال و جواب است خداوند به آنان می‌فرماید: آیا این روز رستاخیز حق نیست؟ پاسخ می‌دهند: آری قسم به پروردگارمان روز رستاخیزی هست خداوند به آنان پاسخ می‌دهد؛ پس بچشید این عذاب را به خاطر این که کفر می‌ورزیدید و منکر روز رستاخیز می‌شدید».

این مفسر قرآن کریم با اشاره به اینکه در این آیه تعبیر به «قالوا» شده است؛ ممکن است که این مشرکان وقتی که در دنیا بودند منکر روز رستاخیز بودند یا وقتی از دنیا رفتند و به آخرت آمدند قرآن می‌فرماید: اگر دوباره به دنیا برگردند منکر روز رستاخیز می‌شوند، اضافه کرد: در قرآن از پنج نوع زندگی نام برده شده است؛ اول همین دنیایی که در آن زندگی می‌کنیم، دوم حیات برزخی است بین دنیا و آخرت هم یک زندگی است، سوم حیات معنوی که در سوره انفال آیه 24 با این مضمون «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اسْتَجِيبُوا لِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُمْ لِمَا يُحْيِيكُمْ وَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يَحُولُ بَيْنَ الْمَرْءِ وَقَلْبِهِ وَأَنَّهُ إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ» به آن اشاره شده است، چهارم حیات اجتماعی که سوره بقره آیه 179 با این مضمون «وَلَكُمْ فِي الْقِصَاصِ حَيَاةٌ يَا أُولِي الْأَلْبَابِ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ» به آن اشاره شده است و پنجم نیز حیات طیبه است که کسانی‌که دلی آرام و قلبی مطمئن دارند از این حیات طیبه برخوردار می‎شوند.

وی گفت: مشرکان، مادی‌گرایان کسانی که همه توجه و همت‌شان به دنیاست فقط مشغول حیات دنیوی شده‌اند و توجهی به حیات اخروی، برزخی، اجتماعی و حیات طیبه ندارند و از آنها غافل هستند.

این مفسر قرآن کریم افزود: در این آیه شریفه خداوند متعال به پیامبراکرم(ص) دلجویی می‌دهد که این لجاجت و عناد مشرکان در نفی آخرت و روز رستاخیز به ضرر خود مشرکان است و ضررش این است که خداوند آنها را متوقف می‌کند و در آن روز مشرکان روز رستاخیز را می‌بینند، شهود می‌کنند و اعتراف می‌کنند که دیگر سودی به حال آنها ندارد؛ قسم می‌خورند آری قسم به خداوند که روز رستاخیزی وجود دارد ولی این اعترافی است که دیگر سودی ندارد پس باید این عذاب را بکشید آن هم عذابی دائمی مستمر زیرا نفی شما درباره معاد و روز رستاخیز استمرار داشت پس عذاب شما هم مستمر است.

نماینده ولی فقیه در لرستان با بیان اینکه در هر حال دنیا و انگیزه‌های مادی جذاب است این جذابیت در نزد برخی آن‌قدر شدید است که او را به سمت انکار خدا و معاد می‌برد، اظهار کرد: انجام واجبات و دوری از محرمات و گذشتن از خوشی‌های حرام، واجباتی مثل روزه گرفتن، نماز خواندن، خمس و زکات دادن این‎ها دل کندن از دنیا می‎خواهد و مشخص است که نقطه مقابل این‌ها دلبستن به دنیا است.

شاهرخی ادامه داد: در هر حال فریفته شدن و فریب دنیا مادی و جذبه‌های مادی و دل بستن به مادیات ولو انسان به حرام مرتکب بشود این‌ها انسان را به انکار مبدا و معاد می‌رساند؛ این جذبه‌های مادی به گونه‌ای است که حتی امام سجاد(ع) از آن به‌عنوان «اندیشه‌های فتنه‌انگیز» یاد می‎کند.

وی با بیان اینکه گاهی فتنه اجتماعی است و گاهی فتنه در درون انسان برمی‌خیزد و همین فتنه درونی است که سبب فتنه‌های اجتماعی می‌شود کمااینکه فتنه 78 و 88 از درون انسان‌هایی نشئت گرفت که از درون دچار فتنه گشتند، افزود: مال فتنه‌انگیر، دل بستن به پول، زندگی، تشریفات، به اطرافیان، جاه، مال و مقام اگر دل انسان به روی این امور باز شد از تقوا فاصله می‌گیرد اما اگر از زخارف دنیوی فاصله گرفت به تقوا نزدیک می‌شود و تقوا همان مراقبت از خود و اساس و پایه همه کارها است که هم هادی و هم ‌مرشد است و ما را به التزام و پایبندی در اعتقاد و عمل به احکام الهی فرا می خواند.

امام‌جمعه خرم‎آباد با اشاره به اینکه فریفته شدن مال دنیا در آن حد از آسیب و خطر برای انسان است که امام سجاد(ع) در دعای 27 صحیفه‌ سجادیه درباره رزمندگان اسلام دعا می‌کند و می‌فرماید: «خداوندا هنگام روبرو شدن رزمندگان با دشمن، دنیا فریبنده و گول‌زننده را فراموش‌شان گردان، وقتی که در مقابل دشمن می‌ایستند دنیای فریب‌دهنده و گول‌زننده را فراموش رزمندگان اسلام گردان و از دل و قلوب‌شان؛ اندیشه‌های مال و دارایی گمراه‌کننده را محو کن، مال فتنه‌انگیز را از درون‌شان پاک بگردان و بهشت را در برابر چشمان‌شان قرار بده».

وی گفت: جذبه‌های دنیوی آن‌قدر تأثیرگذار است که امام سجاد(ع) وقتی که برای رزمندگان اسلام دعا می‌کند از خداوند می‌خواهد که رزمندگان اسلام را از این خطرات حفظ کند و این با تقوا به دست می‌آید.