جام جهانی و نمایشی بودن پروژه عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی + صوت
پژوهشگر روابط بین‌الملل، جام جهانی 2022 قطر را صحنه نمایش قدرت و اثرگذاری بازیگران غیر دولتی خواند و گفت: اعلام آشکار حمایت از فلسطین و مخالفت با رژیم صهیونیستی از سوی ملت‌های اسلامی در این مسابقات نشان داد که عادی‌سازی روابط قابلیت بروز و ظهور چندانی ندارد و حتی نمی‌تواند گستره وسیعی از کشورهای اسلامی را دربرگیرد.
غلامرضا کحلکی، پژوهشگر و کارشناس روابط بین‌الملل، در گفت‌وگو با ایکنا، درباره آشکار شدن جایگاه ضعیف رژیم صهیونیستی در بین ملت‌های اسلامی و تضعیف بیش از پیش پروژه عادی‌سازی روابط اعراب و اسرائیل در جریان رقابت‌های جام جهانی 2022 قطر، گفت: من به این سؤال براساس آموزه‌های علم روابط بین‌الملل و اسلام پاسخ می‌دهم. در چارچوب علم روابط بین‌الملل، در وضعیت کنونی نظام بین‌الملل شاهد گذار از مفاهیم اثبات‌گرایانه و واقع‌گرایانه (رئالیستی) و عبور از سیاست بین‌الملل به روابط بین‌الملل هستیم. به عبارتی دیگر تنها دولت‌ها و نهادهای رسمی بازیگران اصلی عرصه بین‌الملل در این شرایط نیستند. این تغییر مفهومی، نظام‌های سیاسی را که صرفاً به دنبال کنشگری مبتنی بر برداشت‌های قدرت‌گرایانه و یکجانبه دولت‌گرایانه هستند، به انزوا کشانده و برنامه‌ریزی‌های اعلامی آن‌ها را در صحنه عمل و عرصه اعمالی با مشکل مواجه کرده است.
وی ادامه داد: بازیگران مهم امروز عرصه بین‌الملل به غیر از دولت‌ها؛ نهادهای فراملی، رسانه‌ها، سازمان‌های بین‌المللی و بازیگران فردی هستند و مانند گذشته عرصه روابط بین‌الملل تنها صحنه جولان دولت‌ها و قدرت‌های رسمی نیست لذا یک بخش از دلایل انزوای رژیم صهیونیستی در غرب آسیا و روشن شدن این واقعیت در جریان جام جهانی 2022، همین افزایش قدرت و تأثیرگذاری بازیگران غیر دولتی در نظام بین‌الملل است.
فضای ضد صهیونیستی جام جهانی 2022
کحلکی اظهار کرد: از منظر آموزه‌های اسلامی نیز در آیات قرآن و در سوره بقره بیان شده که منافقان و کفار می‌خواهند نور خداوند را خاموش کنند اما هدایت الهی خاموش‌شدنی نیست. اگرچه صهیونیست‌ها با شیاطین در خفا متحد هستند اما وقتی در میان دولت‌های عرب و مسلمان می‌آیند با آن‌ها اعلام همراهی می‌کنند در حالی که خداوند نیز در مقابل، مکر آن‌ها را به خود آن‌ها برمی‌گرداند؛ «وَ مَکَروا وَ مَکَرَ اللهُ وَ اللهُ خَیرُ الماکِرین». اگر این دو آموزه روابط بین‌الملل و اسلام را کنار هم بگذاریم، فضای امروز عرصه بین‌الملل را به راحتی می‌توان تحلیل کرد.
این پژوهشگر حوزه روابط بین‌الملل تصریح کرد: فضای حاکم ضد اسرائیلی بر جام جهانی 2022 قطر نشان داد که امروز زمان آن رسیده ملت‌ها تصمیم بگیرند و کنشگری کنند. مسابقات ورزشی بین‌المللی و مجموعه اجتماعات جهانی عرصه بروز و ظهور تمایلات و خواسته‌های ملت‌هاست و نشان می‌دهد یک مفهوم یا پدیده در میان اکثریت جوامع از جمله ملت‌های اسلامی چه جایگاهی دارد و دارای مقبولیت است یا خیر.
ملت‌ها؛ مانع اصلی پروژه عادی‌سازی
وی افزود: در خصوص پروژه عادی‌سازی روابط هم باید گفت رژیم صهیونیستی می‌خواهد از این طریق چهره خود را در نگاه ملت‌های عرب تغییر داده و اجماعی بر روی این تغییر در منطقه شکل دهد اما ملت‌های عرب و مسلمان نسبت به ماهیت نامشروع این فرزند متولدشده در غرب آسیا آگاهی لازم را دارند و نامشروع بودن آن بر کسی پوشیده نیست و ملت‌ها هیچ‌گاه این گذشته را فراموش نمی‌کنند و دولت‌های عربی نیز قطعاً تحت تأثیر این نگاه ملت‌های خود هستند.
کحلکی یادآور شد: آشکار شدن این حقیقت در سطح جهانی نشان داد عادی‌سازی روابط قابلیت بروز و ظهور چندانی ندارد و حتی نمی‌تواند گستره وسیعی از کشورهای اسلامی را در بربگیرد چون حافظه تاریخی ملت‌های اسلامی عملکرد و نوع شکل‌گیری این رژیم نامشروع را به یاد دارد و این وجود یا غده سرطانی را تحمیلی از خارج به این منطقه دانسته و آن را پس خواهد زد.
قطر؛ نمایشگاه نفرت جهانی از اسرائیل
کحلکی درباره عینیت یافتن نفرت از رژیم صهیونیستی به منزله یک مسئله جهانی و نه فقط اسلامی در دوره برگزاری این رقابت‌ها، گفت: اصل یا قاعده‌ای به نام تصویر وجود دارد که کنش‌های دیگران نسبت به تصویر ارائه شده از یک پدیده منطبق با آن پیاده‌سازی می‌شود. از این منظر، تصویری که از رژیم صهیونیستی ترسیم شده، تصویر یک موجود مشروع در اذهان عمومی نیست. در واقع تصویر کریه و زشت همیشه کریه و زشت است، هرچقدر هم که کج‌سلیقه باشیم، نمی‌توان این منظره و ماهیت زشت را پذیرفت؛ این مطلب، یک امر پذیرفته‌شده انسانی است و فقط اختصاص به جامعه مسلمانان ندارد.
این کارشناس مسائل بین‌المللی اظهار کرد: نباید فراموش کرد که اخبار مخابره‌شده از جهان اسلام که یک سر آن به رژیم صهیوینستی برمی‌گردد، اخبار مربوط به جنایت، کشتار، آواره ساختن و خشونت عریان این رژیم است و این تصویر بدی از این رژیم در اذهان جهانی ایجاد کرده است و قاعده تصویر نیز ایجاب می‌کند تصویر بد واکنش‌های منفی جهانی در پی داشته باشد. هر چند برخی دولت‌ها این موجودیت نامشروع را مورد شناسایی قرار داده و آن را پذیرفته‌اند اما ملت‌ها به ویژه در جهان اسلام، به راحتی چنین موجودیتی را نپذیرفته و نخواهند پذیرفت.
عادی‌سازی؛ خروج از متن در حاشیه
کحلکی درباره تأثیر چنین فضای ضد صهیونیستی در جهان اسلام بر کند شدن یا به حاشیه رفتن پروژه عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی در عرصه سیاست عملی، گفت: در سیاست عملی دولت‌ها نمی‌توانند به راحتی سیاست‌های خود را بدون در نظر گرفتن خواست مردم اجرا کنند. در واقع بخش عظیم پیاده‌سازی سیاست‌های دولت‌ها منوط به همراهی و پذیرش مردم است. وقتی همراهی جوامع اسلامی با مفهوم عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی نامطلوب باشد، نظام‌های سیاسی نمی‌توانند این مفهوم را به راحتی در سطح ملی نهادینه کرده و عملی کنند.
وی با تأکید بر اینکه سیاست خارجی ادامه سیاست داخلی و سیاست داخلی هم متأثر از عرصه بین‌المللی است، گفت: وقتی تصویر نامناسبی از رژیم صهیونیستی منعکس می‌شود دولت‌ها نمی‌توانند در عرصه ملی مسئله عادی‌سازی را به سرعت اجرایی کنند چون نگران واکنش ملت‌های خود هستند و علی‌رغم اینکه بیشتر نظام‌های سیاسی عربی، پادشاهی یا دیکتاتوری هستند اما می‌خواهند حتی به صورت نمادین در نزد ملت‌های خود محبوب و مشروع باشند، لذا به این راحتی نمی‌توانند از سرمایه‌های اجتماعی خود عبور کرده و نظرات مردم خود را نادیده بگیرند و همین سرمایه‌ها به راحتی نخواهند گذاشت تصویر بد رژیم صهیونیستی در صحنه بین‌المللی مورد پذیرش دولت‌های آن‌ها قرار بگیرد.
این پژوهشگر روابط بین‌الملل ابراز کرد: امروز دولت‌های ملی با کمرنگ شدن مرزهای جغرافیایی به شدت متأثر از فضای شبکه‌ای عرصه بین‌الملل و رسانه‌ها هستند و تصاویر از یک پدیده یا یک نظام سیاسی دیگر تنها ماهیت منطقه‌ای ندارند و به سرعت منتشر می‌شوند و اصل تصویر یک اصل بین‌المللی است.
دلایل تردید عربستان
کحلکی در پاسخ به این سؤال که آیا یکی از دلایل تردید عربستان سعودی در پیوستن به پروژه عادی‌سازی همین تصویر بین‌المللی نامطلوب از رژیم صهیونیستی است، گفت: عربستان سعی دارد پیام عرصه بین‌الملل را بشنود. گرایش عربستان با وجود تمام اشتباهاتش به شرق ناشی از فهم این مسئله است که آمریکا فقط به دنبال دوشیدن اوست و او در نگاه آمریکایی‌ها فقط یک بازیگر خراب‌کننده تلقی می‌شود و این باعث می‌شود که سران سعودی به این جمع‌بندی برسند که همه چیز در آمریکا و رژیم صهیونیستی خلاصه نمی‌شود و آن‌ها هم در عادی‌سازی روابط مردد می‌شوند و با محاسبه هزینه ـ فایده این اقدام جوانب آن را می‌سنجند، هر چند گذشته تاریخی مردم عربستان هم روابط مناسب با رژیم صهیونیستی را به یاد ندارد. فقط مسئله این است حاکمان عربستان «فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ فَزَادَهُمُ اللَّهُ مَرَضًا» هستند و بطون آن‌ها از حرام پر شده و ذهن‌شان مملو از اندیشه فاسد است و اگر تنها ذره‌ای نور بر آن‌ها خودنمایی کند، آن‌ها هم صلاح خود را تشخیص خواهند داد و قطعاً اگر عاقل باشند، کنشگری منطقی‌تری را انجام خواهند داد.
انتهای پیام
