ضرورت ایجاد وقف مشارکتی برای بزرگترین موقوفه قرآنی شرق کشور

دارالقرآن موقوفه‌ای شهدای شاندیز به عنوان یکی از بزرگترین دارالقرآن‌های شرق کشور در وضعیت قرمز کرونا و قبل از واکسیناسیون همگانی، فعالیت‌های خود را به فضای مجازی محدود کرد و اکنون پس از گذشت دو سال، فعالیت و برگزاری کلاس‌های حضوری این دارالقرآن از سر گرفته شده است.

حجت‌الاسلام جواد وفایی، مدیر موقوفه شهدای شاندیز، در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان رضوی، اظهار کرد: موقوفه قرآنی شهدای شاندیز از بزرگترین موقوفات خراسان رضوی و بزرگترین موقوفه شرق کشور به لحاظ فیزیکی محسوب می‌شود که از محل سرمایه‌گذاری دو موقوفه بزرگ با نیت قرآنی احداث شده است.

وی افزود: موقوفه شیخ محمد آخوند از موقوفات قدیمی شهرستان شاندیز است که زمین این دارالقرآن را در اختیار قرار داده و موقوفه محمدناصرخان ظهیرالدوله، نوه دختری فتحعلی شاه که والی خراسان بوده و دارای وجاهت اجتماعی بوده است که این نیز در راستای احداث این موقوفه بزرگ قرآنی سرمایه‌گذاری کرده است، البته دو موقوفه نیات قرآنی دارند که از این طریق نیز اجرای نیت شده است.

مدیر موقوفه شهدای شاندیز ادامه داد: از محل سرمایه‌گذاری این دو موقوفه بنایی به مساحت 2180 متر زیربنا در قالب 20 کلاس، چهار سوئیت و یک فضای باز با تعبیه امکانات بازی برای کودکان و یک ساختمان اداری برای مسئولین اجرایی این موقوفه احداث شده است.

وی بیان کرد: مرحله کلنگ‌زنی این دارالقرآن در سال 95 آغاز شد و با اختصاص اعتباری حدود 8 میلیارد تومان از محل موقوفه محمدناصرخان در دهه وقف به بهره‌برداری رسید و طی یک مدت تجهیز شده است. برنامه‌ای که برای استفاده از دارالقرآن چیده شده شامل چهار بخش می‌شود که یک بخش برای اجرای برنامه‌های قرآنی موردنیاز شهرستان است که شامل برگزاری کلاس‌های قرآنی، تربیتی، سبک زندگی اسلامی و... برای سنین مختلف و اصناف را در برمی‌گیرد.

مدیر موقوفه شهدای شاندیز گفت: مجموعه دارای 15 کلاس، فضای نمازخانه، استودیو برای ضبط برنامه‌های تلاوت قرآن و... که البته در حال تجهیز است، فضای کامپیوتری نیز در نظر گرفته شده و دوره‌های رسانه‌ای قرار است، برگزار شود. نگاه ما این نیست که در مجموعه قرآنی صرفاً به بحث قرآنی پرداخته شود، لذا برنامه‌های متنوعی با 25 عنوان دوره تدارک دیده شده که نوجوانان در این فضا حضور یابند که امید است این جذابیت در این راستا باعث جذب نوجوانان به مباحث قرآنی شود.

وی افزود: فضای موقوفه دارای چهار سوئیت است که برای اساتیدی که از سطح کشور و استان برای برنامه‌های آموزشی در این مرکز حضور می‌یابند، اسکان داده می‌شود. سالن نمایش شهید افشاریان از دیگر بخش‌های این مرکز است که ویژه دانش‌آموزان در نظر گرفته شده که آرشیوی از فیلم و انیمیشن‌های هدفمند آماده دارد و به درخواست مدارس برای دانش‌آموزان اجرا می‌شود.

مدیر موقوفه شهدای شاندیز در خصوص بحث محتوایی مرکز، گفت: برنامه‌ریزی برای اجرای برنامه‌های قرآنی در سطوح استانی، کشوری و حتی در بخش بین‌المللی نیز در این مرکز پیش‌بینی شده که در دو بخش قرآن و عترت برنامه‌ریزی شده است.

وفایی اضافه کرد: در فضای قرآن سه زیر شاخه دارد که شامل آواها، معارف شامل علوم قرآنی از جمله زبان عربی و تجسم‌سازی مفاهیم قرآنی در قالب رسانه است که شامل انیمیشن، طراحی پوستر، تدوین فاخر، موشن‌گرافی و ... است، همچنین در بحث عترت نیز شامل سه بخش حدیث، سیره و سنت اهل‌بیت(ع) و مدایح و مرایث اهل‌بیت(ع) است.

شاندیز نماد یک شهر قرآنی باشد

مدیر موقوفه شهدای شاندیز ابراز کرد: نگاه ما این است که با توجه به افق برنامه‌های این مرکز با توجه به ظرفیتی که دارد بتواند شهر شاندیز را در کنار بعد توریستی آن را به یک نماد شهر قرآنی تبدیل کند. تنها محله را نمی‌بینیم و برنامه‌ریزی ما در سطوح محلی، استانی، ملی و بین‌المللی است که بخش عمده آن به فضای مجازی مرتبط است.

وی افزود: با توجه به اینکه کار در سطح کلان برنامه‌ریزی شده است، لذا نیاز به کارشناسان متخصص در این راستا داریم که در این راستا کمیته فنی آواهای قرآنی تشکیل شده است، ضمن اینکه از افراد صاحب‌نظر در این راستا مشورت خواهیم گرفت.

وفایی در خصوص فعالیت دارالقرآن در روزهای کرونایی، عنوان کرد: تا قبل از آغاز موج جدید شیوع کرونا مهد قرآن با رعایت پروتکل‌های بهداشتی برپا بود، اما در شرایط قرمز کرونایی به تعطیلی کشید و برنامه‌های مجازی قرآنی نیز برگزار شد. در انتظار آن هستیم که با بهتر شدن شرایط فعلی بتوانیم بار دیگر کلاس‌های این دارالقرآن را در سطح گسترده‌تر و برای جامعه هدف بزرگتر از سنین مختلف و در اقشار مختلف نیز برگزار کنیم.

مدیر موقوفه شهدای شاندیز گفت: در حال حاضر مهد قرآن و پیش دبستانی فعال است، ضمن اینکه یک دوره تربیت مربی نیز برای مربیان آن مرکز با حضور اساتید برجسته برگزار شد.

وفایی در خصوص نحوه اطلاع‌رسانی برای ثبت‌نام از گروه‌های مختلف، ابراز کرد: از آنجا که مرکز به صورت هیئت امنایی اداره می‌شود و هیئت امنای آن متشکل از چهره‌های قرآنی برجسته و تاثیرگذار هستند، لذا مطابق برنامه صورت گرفته از سوی هیئت امنای مرکز برای بحث مهد قرآنی و پیش دبستانی اطلاع‌رسانی در سطح شهرستان داشتیم.

وی گفت: برای برگزاری دوره تربیت مربی نیز از طریق فضای مجازی و با نصب بنرهایی در سطح شهرستان نیز اطلاع‌رسانی انجام شده است، اما در شرایط کرونایی مجالی برای ارائه برنامه‌های حضوری نداریم.

مدیر موقوفه شهدای شاندیز بیان کرد: اجرای برنامه‌های حضوری برای شهروندان شهرستان‌های طرقبه و شاندیز در دست اقدام است که براساس برنامه‌ریزی صورت گرفته در شرایط مساعد به صورت حضوری برگزار خواهد شد.

وفایی ارتقای سطح علمی مسئولان جلسات قرآن خانگی را از دیگر برنامه‌های این مرکز عنوان کرد و افزود: برنامه بلند مدتی در این خصوص چیده شده که پس از بررسی اجرایی خواهد شد. برای شهرستان طرقبه شاندیز پیگیر راه‌اندازی شعبه روزانه هستیم، تا از طریق ارتباط با مرکز اصلی به صورت مستمر در راستای حفظ قرآن کریم و در بازه زمانی دو تا پنج سال حفظ قرآن برای قرآن‌آموزان محقق شود.

مدیر موقوفه شهدای شاندیز تصریح کرد: راه‌اندازی مرکز تخصصی حفظ شبانه‌روزی در دست اقدام است تا علاقمندان طی یک سال بتوانند حافظ قرآن کریم شوند، ضمن اینکه برای این مرکز تدارک دیده شده تا با ارائه خدمات خوابگاهی پذیرای علاقمندان در سطح خارج از شهرستان، استان و حتی بین‌الملل باشند.

وی ابراز کرد: ارتقای علمی مربیان قرآن، برگزاری دوره‌های تربیت مربی قرآن کریم، ارتقای علمی مربیان جلسات قرآن خانگی شهرستان و استان، برگزاری دوره‌های ضمن خدمت ویژه مربیان قرآنی و برگزاری مهد قرآنی از جمله برنامه‌های این مرکز است و در حال حاضر 22 مربی مهد قرآن در این مرکز فعال هستند. این مرکز وقفی و به همت خیرین تاسیس شده است، لذا برای شناساندن سنت حسنه وقف هزینه دریافتی از مخاطبان با تخفیف است که این مبلغ در بحث مهد قرآن نیز معادل یک سوم شهریه مهدکودک‌های دیگر است.

وفایی بیان کرد: در حال حاضر تبلیغ، جذب و معرفی موقوفه را با توجه به شرایط ایجاد شده از کرونا در دست اقدام داریم و دوره‌ای برنامه‌ریزی شده را بعد از محدودیت‌های کرونایی اجرایی خواهیم کرد.

مدیر موقوفه شهدای شاندیز در خصوص تامین هزینه‌های مرکز، گفت: زمین این مرکز وقفی است و ساخت آن نیز از محل موقوفات بوده است، اما با توجه به ظرفیت بالقوه که دارد نگاه اوقاف این است که این مرکز را به نحوی اداره شود که تولید ثروت داشته باشیم هر چند کمک‌های جزئی صورت می‌گیرد.

وفایی گفت: برگزاری کلاس‌ها، تولیدات محتوایی رسانه‌ای و احداث پاساژ فرهنگی برای تولید ثروت کمک‌کننده است، اما در راستای برنامه‌های ما این نیز یک بخش از 10 بخش بودجه ما را تأمین می‌کند، لذا بنا داریم به سمت وقف مشارکتی گام برداریم تا برای امورات جاری این مرکز بتوانیم تأمین هزینه داشته باشیم.

آموزش تخصصی قرآن از طریق شیوه‌های خلاقانه

در ادامه معصومه بلبلی، مدیر پیش دبستانی دارالقرآن موقوفه شهدای شاندیز، در خصوص فعالیت‌ها از مدت آغاز به کار، گفت: در حال حاضر حدود دو سال از راه‌اندازی مهد و پیش دبستانی موقوفه شهدای شاندیز می‌گذرد.  تبلیغات در سال اول با توجه به اینکه افتتاحیه مرکز در دهه اول محرم بود در مراسم عزاداری و روضه‌خوانی انجام شد، اما با توجه به همه‌گیری کرونا در اولین سال تعداد ثبت‌نام کنندگان سال کم بود و در سال قبل استقبال خوبی از کلاس‌ها صورت پذیرفت.

بلبلی اظهار کرد: در حال حاضر 90 قرآن‌آموز در یک کلاس پیش یک و دو کلاس پیش دو به تفکیک 30 نفر در کلاس پیش یک و 60 نفر در کلاس پیش دو در حال یادگیری آموزش‌ها هستند.

مدیر پیش دبستانی دارالقرآن شهدای شاندیز عنوان کرد: آموزش تخصصی از طریق شیوه‌های خلاقانه در قالب نقاشی، نمایش، شعرخوانی و... است که با توجه به اینکه آموزش به صورت بازی و به‌صورت غیرمستقیم است، به یادگیری هر چه بیشتر مخاطبان کمک خواهد کرد. از دیگر برنامه‌ها تدارک اردوهای آموزشی و فرهنگی است که برای قرآن‌آموزان در نظر گرفته شده است.

بلبلی تصریح کرد: در خصوص یادگیری قرآن، ابتدا مخاطبان کلمه‌خوانی را یاد گرفته و در پایان دوره در حد روان‌خوانی پیش می‌روند، ضمن اینکه برنامه مهد و پیش دبستانی بر آموزش و نه صرفا نگهداری کودک تاکید دارد.

مدیر پیش دبستانی دارالقرآن شهدای شاندیز عنوان کرد: آموزش قرآن به صورت تخصصی و در قالب حرف به صورت نقاشی، داستان، نمایش و در مجموع به صورت بازی به لحن عرب است و مخاطب کلمات قرآنی را با مباحث تجوید همزمان یاد می‌گیرد.

وی در خصوص آموزش حفظ قرآن کریم ابراز کرد: برنامه حفظ نیز داریم، اما نه به صورت تخصصی، بلکه به صورت حفظ سور کوتاه قرآنی در قالب برنامه صبحگاهی که این آموزش در قالب شعر و قصه جهت ملموس بودن برای این قشر ارائه می‌شود.

بلبلی در پایان گفت: آموزش آیات موضوعی برای سنین کودک از جمله آیه برای احترام به والدین، رعایت نظافت و... نیز در برنامه مهد و پیش‌دبستانی گنجانده شده است، همچنین در طول برگزاری کلاس نیز آموزش نماز و احکام هم داریم، ضمن اینکه معرفی اهل‌بیت و امام زمان(عج) در قالب قصه و داستان برای کودکان انجام می‌شود.