سیاست‌های ستاد ملی مقابله با کرونا؛ به نام حفظ «نان» و «جان» و به کام هیچ کدام

در شرایطی که سویه امیکرون این روزها به سرعت در حال تاخت و تاز است و آمار فوتی ها تنها در کمتر از یک ماه از حدود 20 تا 30 نفر به بالاتر از 200 نفر رسیده اما نه تنها اقدامات مراقبتی تفاوت چندانی نکرده و گویا فراموش شده که آمار فوتی‌ها در طی یک ماه اخیر حدود 9 تا 10 برابر افزایش یافته است.

نگارنده در دوران دولت قبل نیز در چند یادداشت از عملکرد دولت دوازدهم در نحوه مواجهه با ویروس کرونا و زیر پا گذاشتن اولویت سلامت و حفظ جان در مقابل اقتصاد و کسب نان انتقاد کرده بود و مشاهده شد که سیاست توازن میان اقتصاد و سلامت نه از جان مردم محافظت و نه به معیشت آنان کمکی کرد و هر دو وضعیت نا به سامانی داشتند. در دولت جدید با تلاشی که برای واردات گسترده واکسن انجام گرفت خوشبختانه آمار فوتی ها و مبتلایان به سرعت روند کاهشی به خود گرفت اما با ورود سویه امیکرون مجددا این روند کاهشی به سرعت صعودی شد اما نکته قابل توجه عدم تغییر محسوس در سیاست‌های کنترلی و مراقبتی در مواجهه با این وضعیت جدید است؛ به عبارتی با وجود عبور فوتی‌ها از مرز 200 نفر همچنان شاهد تداوم سیاست‌های مربوط به دوره فوتی 20 تا 30 نفره هستیم.

به نظر می‌رسد لازم است دولت، مسئولان وزارت بهداشت و به ویژه ستاد ملی مقابله با کرونا مجدداً دو توصیه رهبر معظم انقلاب به ستاد ملی مقابله با کرونا در تاریخ 3 آبان 1399 را مرور و بازخوانی کنند تا از این حالت انفعالی خارج شده و واقعاً نشان دهند که نسبت به فرا رفتن آمار فوتی ها از 200 نفر در نزد مردم و خداوند احساس مسئولیت می‌کنند؛ بیاناتی که می توان آن را «منشور راهبردی مقابله با کرونا» نامید: 

۱ـ رهبر معظم انقلاب در این دیدار با اشاره به جنبه‌های سلامت‌محور، امنیتی و اقتصادی تصمیم‌گیری‌ها درباره این بیماری و احتمال تعارض این جنبه‌ها با یکدیگر، تأکید کردند: از آنجا که جنبه‌های امنیتی و اقتصادی نیز نشئت گرفته از همین بیماری است، بنابراین اصل و اولویت در تصمیم‌گیری‌ها، سلامت مردم است.

۲ـ رهبر معظم انقلاب با تأکید بر «محوریت وزارت بهداشت برای تعیین مصادیق محدودیت‌ها» فرمودند: هنگامی که وزارت بهداشت، مصادیق محدودیت را تعیین کرد، بقیه دستگاه‌ها باید بدون در نظر گرفتن ملاحظات دیگر، آنها را رعایت و اجرا کنند.

متأسفانه به نظر می‌رسد همچنان وزارت بهداشت در تعیین مصادیق محدودیت‌ها محوریت ندارد و سلامت مردم به جای اصل بودن در اولویت تصمیم‌گیری‌های کرونایی به اولویتی هم تراز با جنبه‌های اقتصادی و امنیتی این بیماری تنزل پیدا کرده است و عجیب اینکه با وجود اعمال این سیاست همتراز، نه اقتصاد مردم به سامان شده و نه سلامت آنها و هر دو شرایط نامطلوبی را سپری می کنند.

در واقع این روزها به اسم رونق اقتصاد و معیشت همه اماکن گردشگری و تجاری و تفریحی بدون کمترین نظارت بهداشتی باز است و مردم در واقعیت میدانی با یک شرایط کاملا عادی زندگی مواجه هستند اما در عمل هر روز موارد ابتلا و فوتی در حال افزایش است و از طرفی این عادی انگاری تأثیری در بهبود وضعیت اقتصادی نداشته اما همچنان این سیاست شکست خورده استمرار دارد. از سوی دیگر هیچ اقدام خاصی نیز برای اجباری شدن واکسیناسیون صورت نمی‌گیرد و بین 8 تا 10 میلیون نفر که هنوز دز اول واکسن خود را نزده‌اند در کشور وجود دارند. همه این موارد دلالت بر یک غفلت و بی‌عملی در میان مسئولان و به ویژه ستاد ملی مقابله با کرونا دارد که می‌خواهند به رغم قرمز شدن وضعیت اکثر شهرهای کشور همچنان سیاست‌های وضعیت زرد و آبی را ادامه دهند و فقط بر روی کاغذ یک سری محدودیت‌ها در نحوه برگزاری مراسم و اجتماعات و دورکاری اعلام کرده‌اند که همگان به عدم اجرای کامل و ناقص این محدودیت‌ها در اداره ها و نهادهای مختلف به خوبی واقف هستند.   

به نظر می‌رسد همانطور که در گذشته با آیه 32 سوره مائده انذار دادیم، امروز نیز نیاز به انذار این آیه هست که «مِنْ أَجْلِ ذَٰلِكَ كَتَبْنَا عَلَىٰ بَنِي إِسْرَائِيلَ أَنَّهُ مَنْ قَتَلَ نَفْسًا بِغَيْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسَادٍ فِي الْأَرْضِ فَكَأَنَّمَا قَتَلَ النَّاسَ جَمِيعًا وَمَنْ أَحْيَاهَا فَكَأَنَّمَا أَحْيَا النَّاسَ جَمِيعًا وَلَقَدْ جَاءَتْهُمْ رُسُلُنَا بِالْبَيِّنَاتِ ثُمَّ إِنَّ كَثِيرًا مِنْهُمْ بَعْدَ ذَٰلِكَ فِي الْأَرْضِ لَمُسْرِفُونَ» (از اين روى بر فرزندان اسرائيل مقرر داشتيم كه هر كس كسى را - جز به قصاص قتل، يا [به كيفر] فسادى در زمين - بكشد، چنان است كه گويى همه مردم را كشته باشد و هر كس كسى را زنده بدارد، چنان است كه گويى تمام مردم را زنده داشته است و قطعاً پيامبران ما دلايل آشكار براى آنان آوردند، [با اين همه‌] پس از آن بسيارى از ايشان در زمين زياده‌روى مى‌كنند.)

امروز دوره ارجاع به آمار 700 فوتی در گذشته نیست؛ امروز آنچه مردم می‌بینند افزایش آمار فوتی‌ها از 20 نفر به بیش از 200 نفر در عرض کمتر از یک ماه و مسئولیت ستاد ملی مقابله با کرونا در مقابل جان هر یک از هموطنان است؛ جان‌هایی که می توانند با تغییر محسوس سیاست‌ها و اعمال محدودیت‌های سختگیرانه‌تر و جدی انگاری بیماری از سوی مسئولان و تسری این احساس جدیت به مردم حفظ شوند و بار کادر درمان و پزشکان و پرستاران را نیز سبک‌تر کنند.

مهدی مخبری