حضور پیشکسوتان قرآنی؛ نقطه قوت جوانان در مسابقات

پرونده چهل‌و چهارمین دوره مسابقات سراسری قرآن اوقاف و امور خیریه هفته گذشته با برگزاری مرحله فینال و معرفی برگزیدگان رشته‌های مختلف به کار خود پایان داد و سه نماینده چهارمحال‌وبختیاری در رشته‌های دعاخوانی و حفظ ۲۰ جزء با وجود تمام شایستگی‌ها و البته ضعف استان در حیطه آموزش تخصصی قرآن، موفق نشدند در میان برگزیدگان کشوری قرار گیرند، هرچند دو نماینده دعاخوان استان در مرحله نیمه‌نهایی در صدر دعاخوانان برگزیده کشوری قرار گرفته بودند. برای گفت‌وگو و واکاوی بیشتر و آسیب‌شناسی عدم توفیق چهارمحال‌وبختیاری در مرحله کشوری مسابقات سراسری قرآن، ایکنا چهارمحال‌وبختیاری میزبان دو متسابق برتر رشته دعاخوانی بود که این گفت‌وگوها در دو بخش تقدیم مخاطبان می‌شود. در مطلب پیش رو، گفت‌وگوی ایکنا با منوچهر نجفی چالشتری، نفر دوم برگزیدگان کشوری در مرحله نیمه‌نهایی رشته دعاخوانی از نظر خوانندگان گرامی می‌گذرد.

منوچهر نجفی چالشتری، مداح و دعاخوان ۵۹ ساله استان‌، رزمنده و ایثارگر هشت سال دفاع مقدس و معلم بازنشسته قرآن در آموزش و پرورش استان و شاید از معدود متسابقان این دوره از مسابقات سراسری قرآن بود که به‌صورت تجربی و در پس چند دهه دعاخوانی و مداحی برای اهل‌بیت(ع) شایستگی‌های کافی را برای حضور در مرحله کشوری مسابقات سراسری قرآن در رشته دعاخوانی کسب کرد. نجفی که در جبهه‌های حق علیه باطل نیز به مداحی و دعاخوانی پرداخته است، در سال‌های اخیر تجربه حضور در مسابقات را دارد و علاوه بر کسب رتبه‌های نخست استانی در رشته‌های اذان، قرائت تحقیق و دعاخوانی، کسب مقام دوم کشور در رشته مفاهیم از جمله افتخارات وی است. این چهره پیشکسوت قرآنی چندین سال نیز به داوری مسابقات قرآن دانش‌آموزان پرداخته است. این دعاخوان ممتاز استان در حال حاضر در محافل و برنامه‌های گوناگون مذهبی به دعاخوانی و مداحی و نوحه‌خوانی مشغول است.

بیشتر بخوانید:

• «تقریباً هيچ»؛ سهم چهارمحال‌وبختیاری از مسابقات سراسری قرآن

ایکنا - از چه سنی و چگونه دعاخوانی و مداحی را آغاز کردید؟

بنده در خانواده‌ای به دنیا آمدم که به‌ویژه پدرم علاقه فراوانی به شعائر دینی و مذهبی داشت و مشوق بنده در این امر بود. در سال‌های ۴۶ تا ۵۰ در کلاس‌های قرآن مسجد باوجود بهای کم رژیم پهلوی به این قبیل مباحث، حضور داشتم روانخوانی را فرا گرفتم. کم‌کم با تشویق پدر و اهالی مسجد و روحانی، به نوحه‌خوانی در مسجد پرداختم که با استقبال و تشویق روحانی مسجد، تداوم یافت. در زمان انقلاب نیز روحانی مسجد نوجوانان و جوانان را به قرائت قرآن تشویق می‌کرد و به‌یاد دارم در ازای حفظ آیت‌الکرسی جوایزی به قرآن‌آموزان اهدا می‌کرد. با شروع جنگ، از سال ۶۰ تا ۶۴ و پس از آن‌ به‌صورت پراکنده توفیق حضور در جبهه یافتم.

در این دوران در تیپ قمر بنی‌هاشم(ع) و تیپ نجف اشرف حضور داشتم‌، حدود دو سال نیز در قرارگاه کربلا لشگر امام حسبن(ع) بودم که شب‌های دوشنبه و چهارشنبه قرائت زیارت عاشورا و در شب‌های جمعه قرائت دعای کمیل برای رزمندگان اسلام داشتم؛ هم در زمان اعزام نیروها از شهرکرد و هم در مناطق جنگی به مداحی و نوحه‌خوانی و دعاخوانی می‌پرداختم که متاسفانه به‌دلیل نبود امکانات سمعی و بصری اثری از این اجراها باقی نمانده است.

در سال ۶۴ به استخدام آموزش و پرورش در آمدم و در ضمن خدمت، لیسانس کسب کردم و همچنین یک دوره آموزش قرآن کریم را با درجه عالی زیر نظر سازمان تبلیغات اسلامی در تهران پشت سر گذاشتم که در واحد قرآن و عترت(ع) و نماز مدارس به فعالیت مشغول بودم و همچنین داوری مسابقات دانش‌آموزان را بر عهده داشته‌ام. از سال ۷۰ تا پیش از کرونا همراهی و مدیریت کاروان‌های حج عمره و عتبات عالیات زائران و حجاج استان را بر عهده داشتم و هر ساله به این سفرهای نورانی مشرف می‌شدم. با اخذ کد مداحی، علاوه بر دعاخوانی و مداحی در کاروان‌ها مباحث و برنامه‌های فرهنگی ویژه‌ای برای زائران طراحی می‌کردیم. بنده در برنامه‌های زیادی به مداحی و نوحه‌خوانی و قرائت دعا و مناجات پرداخته‌ام و توفیقی است که همواره شاکر خداوند هستم.

ایکنا- انگیزه شما از ورود به عرصه مسابقات سراسری قرآن چیست؟

بنده در چندین دوره از مسابقات قرآن بنیاد شهید در رشته قرائت تحقیق شرکت کردم و مقام‌های استانی دارم، یک سال نیز در رشته مفاهیم شرکت داشتم که مقام دوم کشور را کسب کردم و با اتکا به داشته‌های خودم و بدون یافتن فرصتی برای گذراندن دوره‌های آموزشی، قدم به این عرصه گذاشتم و نیت اصلی‌ام معرفی نیروهای مستعد و توانمندی‌های استان به سایر استان‌ها و در سطح کشور بود، هدفم این بود که استعدادهای درخشان استان دیده شوند و نام استان در کشور مطرح شود.

برای امر قرآنی هر قدمی که برداشته شود خیر و پسندیده است و حضور امثال بنده به‌ویژه می‌تواند مشوق و انگیزه‌ای برای جوانان باشد که با دیدن تصاویر نیروهای قرآنی در صحنه مسابقات تشویق شوند و پا به عرصه مسابقات بگذارند و این امر سبب می‌شود که برای کسب آمادگی تلاش و تمرین کنند و فضای آموزشی قرآن استان غنی‌تر شود.

امسال در مجموع ۱۷۴ متسابق دعاخوانی شرکت داشتند که ۱۴ نفر به فینال راه یافتند و نام بنده و سجاد براتی در صدر فهرست راه‌یافتگان به فینال قرار داشت. اجراها بسیار به هم نزدیک بود و امتیازات نفرات برگزیده اختلاف جزئی با بقیه داشت، به‌عنوان مسن‌ترین متسابق رشته دعاخوانی، خوشحالی بنده این است که جوان‌ها رتبه‌های برتر را از آن خود کردند.

ایکنا- دغدغه قرآنی شما برای استان چیست؟

دختر بنده دارای دکترای ادیان و حافظ کل قرآن کریم است که چند سال قبل توانست با اخذ مجوز لازم، نمایندگی مؤسسه علی بن ابیطالب(ع) را با هدف تربیت حافظان قرآن تأسیس کند. سازوکار این مؤسسه به این ترتیب است که تمامی خدمات آموزشی ارائه شده به قرآن‌آموزان رایگان است و در پایان هر دوره آموزشی طی برنامه‌ای از قرآن‌آموزان تجلیل شده و آنان را به سطح بالاتر حفظ هدایت می‌کنند. مؤسسه علی بن ابیطالب(ع) تنها در حد تامین هزینه استاد و جوایز نمایندگی‌های استان‌ها را حمایت می‌کند و مسئولیت تامین مکان و ابزار و امکانات فعالیت بر عهده مسئول نمایندگی در استان است که ما نیز توانستیم این امکانات را با کمک خیران استان تامین کنیم و این مؤسسه قرآنی در مکان سابق امور قرآنی استان مستقر و به فعالیت می‌پرداخت.

در زمان ریاست آقای پرتوی در اداره امور قرآنی تبلیغات اسلامی استان این حمایت مکانی پابرجا بود و فعالیت‌های چشمگیری انجام شد اما پس از آن، امکان ادامه فعالیت در آن مکان از مؤسسه سلب شد. پس از آن در مکانی که یکی از دوستان خیر در اختیار مؤسسه قرار داد فعالیت به‌مدت دو سال دیگر ادامه یافت و بعد از دوسال وی تصمیم گرفت این مکان را به فروش برساند لذا مؤسسه ناچار به توقف فعالیت شد و وسایل و تجهیزات آن در انبار نگهداری می‌شود. این نمونه‌ای از موانع فعالان قرآنی است که با وجود داشتن توانایی و علاقه و انگیزه برای کار، با موانعی روبرو می‌شوند و از حمایتی برخوردار نیستند، این مشکل را طی نامه‌ای به سازمان اوقاف و نیز وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی انتقال دادم.

با توجه به تأکیدات مقام معظم رهبری مبنی بر تربیت حافظ، به‌نظر می‌رسد باید مجموعه‌هایی نظیر مؤسسه علی بن ابیطالب(ع) که در راستای حفظ قرآن تلاش می‌کنند بیشتر مورد حمایت واقع شوند.

ایکنا- بهره‌گیری از دعاخوانان، موذنان و قاریان و مرتلان استان در برنامه‌های صدا و سیمای استان چقدر ضرورت دارد و از دیدگاه شما آیا این امر محقق شده است؟

این مطالبه با مسئول قرآنی اوقاف و امور خیریه استان مطرح شد که تلاش کنند از نیروهای جوان قرآنی استان برای برنامه‌سازی در صدا و سیما اعم از قرائت دعا و مناجات، مداحی و روضه‌خوانی، اجرای اذان در اوقات شرعی، قرائت قرآن کریم در لحظات پیش از اذان و غیره استفاده و زمبنه‌ای ایجاد شود که جوانان و نوجوانان این عرصه دیده و شنیده شوند.

کارهایی انجام شده اما جای کار حرفه‌ای و هنرمندانه وجود دارد، به‌عنوان نمونه به یاد دارم در پاییز ۹۲ که جمعی از صنعتکاران چهارمحالی شاغل در عراق طی یک حادثه تروریستی به شهادت رسیدند، بنده نوحه‌ای با این حال و هوا سرودم و از تعبیر «شهدای جبهه کار و صنعت» در شعرم استفاده کردم که تعبیری بدیع بود و این نوحه را در روز استقبال از شهدا در شهرکرد اجرا کردم که شور و شکوه خاصی در مراسم ایجاد کرد؛ آنچه برایم جای تامل داشت این بود که گزارش صدا و سیمای استان از این مراسم و صحنه‌های نوحه‌خوانی بنده و سینه‌زنی مردم با یک نوحه دیگر صداگذاری شده بود حال آنکه می‌شد با به‌خرج دادن ذوق و سلیقه اصل نوحه را در گزارش پخش کرد که متأسفانه این توجه هنرمندانه و ظرافت در کار کمتر مشاهده می‌شود. نکته دیگر این است که نوحه و دعا پیش از پخش شدن در تلویزیون و رادیو باید ساخته و پرداخته شود تا به جان مخاطب بنشیند، امری که ما در استان کمتر مشاهده می‌کنیم.

ایکنا- کلام پایانی...

به برگزار کنندگان رشته دعاخوانی مسابقات سراسری قرآن پیشنهاد می‌شود که برای تحقق عدالت، یک دعا برای همه متسابقان در نظر گرفته شود و شرایطی فراهم گردد که متسابقان در قرنطینه قرار گیرند و دعای واحدی را در مسابقات اجرا کنند تا تمام متسابقان در شرایطی کاملاً یکسان در معرض داوری و ارزیابی قرار گیرند.