دریا؛ منبع ثروت و قدرت / منابع تولید را با اقتصاد دریامحور افزایش دهیم

به گزارش خبرنگار ایکنا، امیر دریادار حبیب‌الله سیار، رئیس ستاد و معاون هماهنگ کننده ارتش جمهوری اسلامی ایران عصر امروز، 29 آذر، در نشست «دیپلماسی و اقتصاد دریا» که با همکاری ارتش جمهوری اسلامی ایران و اندیشکده دیپلماسی اقتصادی دانشگاه امام صادق (ع) برگزار شد، اظهار کرد: از سال 88 اساس موضوع حضور ایران در آب‌های بین‌المللی مطرح شد و رهبر انقلاب نیروی دریایی ارتش را نسبت به حضور در دریا و آب‌های آزاد تشویق کردند. درواقع رهبر انقلاب با پی بردن به نقش دریا در پیشرفت اقتصادی و حل مشکلات اقتصادی کشور، تأکید داشتند به سواحل بیشتر توجه شود، لذا نیروی دریایی ارتش در این راستا همایشی را با عنوان «اقتدار دریایی، توسعه سواحل مکران» در زمان ریاست جمهوری آقای احمدی‌نژاد برگزار کرد. در آن بازه زمانی کمتر کسی نام مکران را شنیده بود اما رهبر انقلاب از ما خواستند که این کلمه را جا بیندازیم و مردم را با سواحل مکران بیشتر آشنا کنیم.

وی افزود: نیروی دریایی ارتش برای عمل به فرامین رهبر انقلاب اسلامی توجه خود را به سواحل مکران معطوف کرد و پروژه‌های عمرانی را در آنجا کلید زد و حتی برخی از خانواده‌های نیروی ارتش در سواحل مکران مستقر شدند. زمانی در سواحل مکران پوشش تلویزیونی نداشتیم اما امروز شرایط این سواحل و چهره آن نسبت به قبل بهتر شده البته تا ایده‌آل فاصله دارد.

توجه به دریا با هدف حل مشکلات اقتصادی

معاون هماهنگ‌کننده ارتش جمهوری اسلامی ایران با بیان اینکه یکی از راه‌های رفع مشکلات کشور توجه به سواحل و آب‌های بین‌المللی است و به همین دلیل رهبر معظم انقلاب پیشرفت دریامحور را مهم و ضروری ارزیابی می‌کنند، گفت: کشور ما ظرفیت‌های بسیاری دارد که یکی از آن‌ها، استفاده از ظرفیت دریاست. درواقع ما موضوعی در اقتصاد به‌نام اقتصاد دریامحور داریم که به معنی انجام فعالیت‌های اقتصادی بر مبنای ظرفیت‌های در دسترس و موجود در دریا است.

سیاری با اشاره به حجم قابل توجه میران صادارات و واردات از دریا اضافه کرد: 90 درصد کالاهای کشور از طریق دریا صادر یا وارد می‌شوند، بنابراین دریا رابطه نزدیکی با تولید ملی، رونق تولید و گسترش اقتصاد مقاومتی دارد و تا سال 2030 نقش دریا در رشد اقتصادی کشور هم بیشتر خواهد شد.

نقش دریا در افزایش منابع تولید

وی در بخش دیگری از سخنان خو به پیوند توانمندی کشور با منابع تولید اشاره کرد و افزود: هرچقدر منابع تولید افزایش پیدا کند، توانمندی کشور در حوزه اقتصادی تقویت می‌شود. دریا نقش مهمی در افزایش منابع تولید دارد اما متأسفانه در این سال‌ها نسبت به نقش دریا در افزایش منابع تولید توجه نشده و ضروری است که از ظرفیت‌های اقتصادی دریا بیش از پیش استفاده شود. خداوند متعال در آیه 14 سوره مبارکه «نحل» فرموده‌اند: «وَ هُوَ الَّذِی سَخَّرَ الْبَحْرَ لِتَأْکُلُوا مِنْهُ لَحْماً طَرِیّاً وَ تَسْتَخْرِجُوا مِنْهُ حِلْیَةً تَلْبَسُونَها وَ تَرَ الْفُلْکَ مَواخِرَ فِیهِ وَ لِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ» او کسی است که دریا را مسخّر (شما) ساخت تا از آن، گوشت تازه بخورید و زیوری که آن را بر خود می‌پوشانید (همچون مروارید) از آن استخراج کنید و کشتی‌ها را می‌بینی که سینه دریا را می‌شکافند تا شما (به تجارت بپردازید و) از فضل خدا بهره گیرید، شاید شکر او را به جای آورید.

رئیس ستاد ارتش جمهوری اسلامی با بیان این مطلب که کشورهایی که به دریا دسترسی ندارند همانند این است در زندان محصور شده‌اند، اظهار کرد: کشورهای آسیای مرکزی به دریا دسترسی ندارند و به همین دلیل از مواهب اقتصادی دریا محرومند. یا اینکه روسیه به عنوان یک کشور قدرتمند به دریای آزاد دسترسی ندارد و برای اینکه به دریای آزاد دسترسی داشته باشد مجبور است از خلیج فنلاند عبور کند یا اینکه شبهه جزیره کریمه را اشغال کند اما ایران به خاطر دسترسی به دریای خزر و خلیج فارس و دریای عمان از امتیازات دریا بهره برده و از نظر ژئوپلیتیک این مسئله بسیار مهم و قابل اهمیت است.

دریا؛ منبع ثروت و قدرت

سیاری معتقد است که دریا منبع ثروت و قدرت است و در این رابطه اضافه کرد: خیلی از امکانات دریایی که امروز از آن صحبت می‌شود، اختراع ایرانی‌ها بوده اما چون در طول تاریخ، استعمار و دشمنان کشور تفکرات بحری ایرانیان را محدود کردند، دیگر نتوانسته‌ایم در حوزه دریا حرفی برای گفتن داشته باشیم تا اینکه رهبر انقلاب در دهه 80 بر ضرورت استفاده از دریا تأکید کردند و تمرکزها دوباره به سمت دریا معطوف شد. همچنین ما یک کشور چهار فصل هستیم که در تمام فصول سال می‌توانیم از دریا استفاده کنیم.

وی به تأثیرگذاری نقش دریا در مقابله با خشکسالی اشاره کرد و گفت: امروز می‌توان از دریا در حوزه صنایع سنگین و آب‌بر هم استفاده‌های صنعتی داشت. به عنوان مثال می‌شد همین صنایع آب‌بر مانند فولاد را به‌جای اینکه در مناطق خشک تأسیس کرد، در حاشیه دریا تأسیس می‌شدند تا امروز شاهد تشدید بحران آب در استان‌های کشور مانند اصفهان نبودیم. ضروری است حتماً در خصوص این مسئله یک چاره‌ای اندیشیده شود.

تعلل؛ موجب از دست رفتن فرصت‌ها

معاون هماهنگ‌کننده ارتش جمهوری اسلامی ایران در پایان تأکید کرد: آبراه‌های استراتژیک جهان و حتی کریدور مهم انرژی جهان در منطقه خلیج فارس واقع شده است و همین مزیت‌ها ایران را به یک کشور دریایی تبدیل کرده است. موقعیت ژئوپلیتیکی جمهوری اسلامی در دریا قابل توجه است اما این موقعیت ژئوپلیتیک همیشه ماندگار نیست و اگر استفاده نشود به مرور زمان آن را از دست خواهیم داد. به عنوان مثال زمانی قرار بود بندر چابهار نقش کلیدی در منطقه داشته باشد اما به دلیل تعلل ما، بنادر امارات و حتی پاکستان جای آن را گرفتند و حتی در کشور عراق بندری تحت عنوان بند فاو در حال ساخت است که 10 سال آینده به بهره‌برداری می‌رسد که اگر به بهره‌برداری برسد فواید اقتصادی را برای عراق به دنبال دارد. همچنین اگر نتوانیم مزایای ژئوپلیتیکی را برای خود حفظ کنیم به مرور زمان نقش تنگه هرمز هم کم‌رنگ خواهد شد و 17 میلیون بشکه صادرات نفت به جای اینکه از این تنگه گذر کند از یک خط لوله از جای دیگر صادر می‌شود.