محمد ساداتشرفی، پیشکسوت و خوشنویس برجسته خراسانی در گفتوگو با ایکنا از خراسان رضوی در خصوص دغدغههای زندگی انسانها، گفت: یکی از دغدغههای ما در احوالات زندگی شخصی، منطقهای، ملی و حتی در سطح جهانی این است که به دنبال زندگی سعادتمندانه هستیم؛ چه انسانهایی با دیدگاه دنیوی و چه انسانهایی با دیدگاه اخروی. همه ما در جستوجوی سطحی از زندگی مطلوب و سعادتمندانهتر هستیم؛ چه افرادی که افق نگاههایشان دنیایی است و چه آنهایی که دید اخروی دارند، همه ما سعادت دنیا و آخرت را از خداوند متعال میخواهیم.
وی ادامه داد: برای تحقق این سعادت، نیازمند مقدمات و تلاشهای زیادی هستیم. اگر یک محدوده جغرافیایی را در نظر بگیریم؛ چه در سطح همین مسجد که انسانها در کنار هم قرار گرفتهاند، چه در سطح محله، منطقه، شهر و کشور. اگر آدمیان فقط در کنار یکدیگر قرار بگیرند و هیچگونه کنشی نسبت به هم نداشته باشند، همانند یک پیکر و یا یک دیوار آجری بدون هیچگونه اتصال و پیوندی خواهند شد و احتمالا دیواری که فاقد اتصالات و پیوندها باشد با اندک فشار و بادی فرو خواهد ریخت.
ساداتشرفی مطرح کرد: اجتماعات انسانی نیز این گونهاند؛ یعنی نیازمند عواملی هستند که آنها را به هم پیوند داده و میان آنها انسجام و همبستگی ایجاد کند. چه چیزی عامل این پیوند خواهد شد؟ علما در علم جامعهشناسی معتقدند رفتارهایی که انسانها در زندگی و امور شخصی خود بروز میدهند، رفتارهایی ناظر بر خود آنهاست.
این خوشنویس برجسته بیان کرد: افراد به نسبت تمایلات، نیازها و هیجانهای خود، رفتارهایی را نسبت به دیگران انجام میدهند که به تعبیری به یک کنش جمعی منجر خواهد شد. اگر پاسخی از سمت ما وجود داشته باشد، یک رفتار دوسویی شکل خواهد گرفت که تعامل اجتماعی نامیده میشود. شما در ورود به کوچه، محله، مسجد و... به دوستان خود، همسایگان و همشهری خود سلام میکنید. سلام کردن نیز رفتاری ناظر بر دیگری است، چراکه شخص مقابل نیز به شما پاسخ میدهد و پاسخ آن فرد به شما منجر به همان تعامل اجتماعی خواهد شد.
وی افزود: حال اگر به زندگی خود در دیدگاه بزرگتری توجه کنیم، مشاهده میکنیم که جامعه عموما سرشار از این تعاملات جمعی و افرادی است که تعاملات و زیست جمعی دارند. تعاملات اجتماعی گاها بار عاطفی داشته و گاهی ندارند. بهطور مثال شما برای خرید محصولی وارد فروشگاه میشوید و آن را با پرداخت پول به فروشنده خریداری میکنید. این رابطه مثالی از یک تعامل اجتماعی است که عواطف و محبت در آن دخیل نیستند.
ساداتشرفی یادآور شد: در بعضی دیگر از تعاملات بار عاطفی وجود دارند، همانند سلام کردن و پاسخ دادن، چراکه پاسخ دادن سلام نشانه مهر است و سبب دوستی شده و سلامتی روحی روانی و جسمی ما را فراهم میکند. وجود بار عاطفی در تعاملات همواره مثبت نیستند و گاها انسانها در رفتارها و تعاملات خود باعث ایجاد بار عاطفی منفی میشوند. ناسزا گفتن، غیبت کردن، تهمت زدن و... نوعی از رفتارهای اجتماعی هستند که بار عاطفی منفی داشته و ممکن است انسانها را از هم دور کند.
این خوشنویس برجسته اظهار کرد: یک جامعه برای رسیدن به رشد و پیشرفت، نیازمند تعداد فراوانی از تعاملات اجتماعی مثبت خواهد بود. این روند برای پیشرفت یک خانواده، پیشرفت یک محله و حتی شهر نیز صادق است. این تعاملات اجتماعی یک امر دینی نیز محسوب میشود و اینطور نیست که آموزههای دینی ما به چیزی متفاوت از این مسئله دستور داده باشد.
وی ادامه داد: آموزههای دینی ما شامل آیات، روایات و سنتها، توصیهها و مفاهیمی است که همه آنها منجر به تعاملات اجتماعی خواهند شد. توصیه به برادری، توصیه به محبت و دیدار یکدیگر، به مسائل، مشکلات و نیازهای دیگران توجه کردن، رسیدگی به گرسنگان و نیازمندان و... همگی توصیههایی هستند که در آموزههای ما به فراوانی از آنها یاد شده و اینها شرط پیشرفت و رسیدن به وضعیت مطلوب اجتماعی هستند.
ساداتشرفی بیان کرد: خداوند در آیه 72 سوره انفال اینگونه میفرماید: «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَهَاجَرُوا وَجَاهَدُوا بِأَمْوَالِهِمْ وَأَنْفُسِهِمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَالَّذِينَ آوَوْا وَنَصَرُوا أُولَئِكَ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ وَالَّذِينَ آمَنُوا وَلَمْ يُهَاجِرُوا مَا لَكُمْ مِنْ وَلَايَتِهِمْ مِنْ شَيْءٍ حَتَّى يُهَاجِرُوا وَإِنِ اسْتَنْصَرُوكُمْ فِي الدِّينِ فَعَلَيْكُمُ النَّصْرُ إِلَّا عَلَى قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُمْ مِيثَاقٌ وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ؛ كسانى كه ايمان آورده و هجرت كردهاند و در راه خدا با مال و جان خود جهاد نمودهاند و كسانى كه مهاجران را پناه دادهاند و يارى كردهاند آنان ياران يكديگرند و كسانى كه ايمان آوردهاند ولى مهاجرت نكردهاند هيچگونه خويشاوندى دينى با شما ندارند مگر آنكه در راه خدا هجرت كنند و اگر در كار دين از شما يارى جويند يارى آنان بر شما واجب است مگر بر عليه گروهى باشد كه ميان شما و ميان آنان پيمانى منعقد شده است و خدا به آنچه انجام مىدهيد بيناست.»
این خوشنویس برجسته مطرح کرد: جامعه ایمانی ما، یعنی جامعهای که با باور به توحید شکل میگیرد؛ پیوند طولی به تنهایی کفایت نمیکند و شما باید یک پیوند همعرض و افقی نیز با یکدیگر داشته باشید؛ شما باید با یکدیگر برادر باشید، اما افرادی که ایمان آوردهاند ولی مهاجرت نکردهاند هیچگونه خویشاوندی دینی با شما نخواهند داشت، چراکه افرادی در مکه بودند که به توحید باور داشتند و ایمان آوردند، اما چون در شبکه افقی برادران دینی قرار نگرفتند، شما هیچ تکلیفی نسبت به آنها نخواهید داشت.
وی افزود: ما برای سعادتمند شدن به یک پیوند و شبکه افقی در جامعه خود نیازمندیم. این جامعه چه از نظر شما محدود به محلهتان شود و چه آن را در سطح امت و جهان توسعه دهیم. شرط سعادت، برقراری شبکه انسانی است و این مسئله هم توصیه آموزههای دینی ماست و هم نتیجه مطالعات بشر امروز این را تأیید میکند.
ساداتشرفی بیان کرد: اگر بخواهیم توسعهای در جامعه اتفاق بیفتد باید تعاملات اجتماعی برقرار شوند. مکانی مثل مسجد میتواند برای تعاملات اجتماعی بسیار مفید و مثبت باشد. هر فردی اگر بخواهد گام مثبتی برای توسعه و پیشرفت افراد در دایره تحصیلی، اجتماعی و حتی خانواده و همشهریان خود بردارد باید به این تعاملات گرم اجتماعی دامن بزند. این دامن زدن میتواند از همان سلام کردن شروع شده و به احوالپرسی همسایگان، گرفتن دست مستمندان و نیازمندان و حتی جمع شدن افراد در مناسبتها و به بهانههای مختلف باشد و همگی اینها عمل دینی هستند و به پیشرفت و توسعه در هر زمینهای کمک خواهند کرد.
این خوشنویس برجسته اظهار کرد: باید از آن بخش منفی که باعث دوری دلها و کمتر شدن محبت میشود، دوری کنیم و لذا تا جایی که ممکن است باید این اجتماعات را بیشتر کنیم و احوال یکدیگر را بیشتر بپرسیم. به همسایگان و خویشاوندان خود هر از گاهی سر بزنیم و احوال آنها را بهعنوان برادر ایمانی و دینی خود جویا شویم که مؤمنتر شویم، چراکه مؤمن شدن فقط به معنای عمیقتر کردن ایمان نیست، بلکه باید این پیوندها را در اجتماع بیشتر کنیم.
وی گفت: این همان شرطی است که خداوند در آیه 72 سوره انفال برای ما قرار داده است. اینکه ما در شبکه پیوند با برادران دینیمان قرار بگیریم کفایت نمیکند، چراکه فقط ادعا میکنیم چون همسایه هستیم یا فلان رابطه خویشاوندی را داریم کافی است و هیچ رابطهای با آنها نداشته و احوال آنها را نپرسیم. سعادت دنیا و آخرت ما نتیجه همین تعاملات گرم و البته تعمیق آنها به پیوند ارتباطی ما با آسمان و حضرت مقدس الهی خواهد بود.
انتهای پیام