امامزادگان؛ خاستگاه آرامش و کسب معرفت/ آسیب‌های گردشگری مذهبی در پی شیوع کرونا

حجت‌الاسلام والمسلمین حسن امیری، مدیرکل اوقاف وامور خیریه چهارمحال‌وبختیاری در گفت‌وگو با ایکنا با اشاره به نقش امامزادگان در توسعه فرهنگ شیعی در ایران اسلامی، اظهار کرد: ورود امام رضا(ع) به کشور منشا خیر شد تا ایرانیان به‌صورت جدی و گسترده در مباحث شیعی ورود پیدا کنند و به یمن ورود خاندان بزرگوار حضرت زهرا(س) و حضرت امیرمؤمنان(ع) محبت این بزرگواران در قلوب ایرانیان نهادینه شد.

وی ادامه داد: اهل‌بیت(ع) از دیرباز پاسخگوی محبت ایرانیان بودند، برای نمونه در سال ۱۱۶ هجری، مردم مشهد اردهال کاشان نامه‌ای به امام محمدباقر(ع) نوشتند و از ایشان خواستند که یکی از فرزندانش را به میان ایرانیان بفرستند تا از نور وجودش بهره‌مند شوند و آن حضرت علی بن محمد باقر(ع) را به آنجا فرستادند که مرقد مطهرشان در مشهد اردهال زیارتگاه دوستداران اهل‌بیت(ع) است.

امیری به ورود امام رضا(ع) به ایران در سال ۲۰۰ هجری اشاره و بیان کرد: ولایت‌پذیری و محبت مردم به اهل‌بیت(ع) مامون را واداشت که برای عوام‌فریبی امام(ع) را در کنار خودش قرار دهد تا چهره موجهی در میان عموم جامعه بیابد؛ در سال ۲۰۱ هجری نیز حضرت معصومه(س) برای دیدار برادرشان راه ایران را در پیش گرفتند اما پیش از رسیدن به مشهد در قم رحلت فرمودند.

مدیرکل اوقاف و امور خیریه استان وجود مقدس احمد ابن موسی معروف به شاهچراغ را یادآور شد و تصریح کرد: این امامزاده بزرگوار نیز به همراه چهل تن از امامزادگان در جای‌جای کشور حضور یافتند و فرهنگ تشیع را منتشر کردند و مردم نیز با آغوش باز آنان را پذیرفتند؛ در واقع، آنان خانه و کاشانه خود را رها کردند و به عشق مردم به ایران آمدند و در حال حاضر‌، هشت هزار بقعه متبرکه در سراسر کشور وجود دارد که از این تعداد، ۱۰۱ امامزاده و بقعه متبرکه در استان ما قرار دارد.

نقش امامزادگان در نشر فرهنگ تشیع

امیری نقش امامزادگان را در نشر فرهنگ تشیع یادآور شد و گفت: به‌علاوه، این بزرگواران دانش فقه ما را تکمیل کردند و کرسی‌های درس و بحثی که دائما برای ایرانیان برپا بود دانش فقهی آنان را بسیار ارتقا داد و در حوزه علوم دینی در سطح دنیا حرفی برای گفتن داشتند.

وی با بیان اینکه امامزادگان علاوه بر بهره‌مند ساختن مردم از نور وجودشان در طول حیات پس از رحلت یا شهادت نیز منشا خیر و برکت هستند، افزود: داستان زندگی و رحلت برخی از این امامزادگان نیز درس‌آموز است که به‌عنوان نمونه می‌توان به نحوه شهادت علی بن محمد باقر(ع) در مشهد اردهال اشاره کرد که بی‌شباهت به حادثه کربلا نیست و از اینرو مشهد اردهال را با عنوان کربلای ایران می‌شناسند. لذا حرم امامزادگان نیز منشا خیر و برکت برای مردم هستند.

امامزادگان؛ خاستگاه آرامش و سلامت روان جامعه

امیری بقاع متبرکه و امامزادگان را محل و خاستگاه آرامش و سلامت روان و محل کسب معرفت و معنویت برای مردم برشمرد و بیان کرد: این اماکن مقدسه به‌عنوان ثروت‌های معنوی، به قطب فرهنگی و مرکز امنیت و سلامت جامعه تبدیل شده‌اند؛ سیاست اوقاف و امور خیریه نیز بر توسعه فرهنگ زیارت استوار است که فرهنگی غنی و اصیل به‌شمار می‌رود.

وی با اشاره به حدیثی از امام رضا(ع) در خصوص زیارت، بیان کرد: آن حضرت حدیثی با این مضمون دارند که اگر کسی ما خاندان اهل‌بیت(ع) را زیارت کند و عارف به حق ما باشد، ما شفاعت او را خواهیم کرد. لذا ارادت زمانی ایجاد می‌شود که علقه به ساحت مقدس وجود داشته باشد، فرهنگ زیارت زاییده بذر محبت و علاقه به خاندان اهل‌بیت(ع) و دیدار آن بزرگواران است که با حضور در حرمشان این دیدار محقق و این گره معنوی محکم‌تر می‌شود لذا توصیه فراوانی به زیارت در فرهنگ دینی ما وجود دارد.

این کارشناس مذهبی با ذکر اینکه فرهنگ زیارت با زندگی مردم عجین شده است‌، ادامه داد: اوقاف و امور خیریه نیز تلاش می‌کند این فضا را برای مردم مهیا سازد؛ اما واقعیت این است که امامزادگان و بقاع متبرکه در استان ما در مقایسه با کشور از توسعه لازم بهره‌مند نیستند و به‌ویژه در یک سال و چند ماه اخیر که شیوع کرونا تمامی ابعاد زندگی بشر را تحت‌الشعاع قرار داده، حوزه گردشگری مذهبی استان در آسیب‌های فراوانی تحمیل شده است.

اقدامات کرونایی در بقاع متبرکه برای حمایت از نیازمندان

امیری با اشاره به کاهش سرعت و بعضا توقف روند توسعه بقاع متبرکه در پی شیوع کرونا و کاهش زائران، بیان کرد: امید است با رفع بلیه کرونا شاهد بازگشت بقاع متبرکه و امامزادگان به روال قبلی باشیم اما تا آن زمان، این اماکن مقدسه نیاز به توجه جدی از سوی مسئولان، مدیران و خیران دارند؛ امروز حدود 2 هزار نفر از افراد مشغول به امرار معاش در جوار امامزادگان بیکار شده‌اند و می‌طلبد که مورد حمایت واقع شوند.

وی تأکید کرد: منابع مالی بقاع متبرکه در ماه‌های کرونایی نسبت به سال ۹۸، حدود ۸۰ درصد منفی شد با اینحال اقدامات خوبی از سوی نیروهای جهادی اوقاف وامور خیریه استان در امامزادگان و بقاع متبرکه در راستای مقابله با ویروس منحوس کرونا شکل گرفت که از جمله می‌توان به تهیه و توزیع تا کنون ۳۰ هزار بسته معیشتی در میان نیازمندان جامعه اشاره کرد. همچنین در طرح هر خانه یک کارخانه با رویکرد اشتغال خانگی حدود ۲۰۰ خانواده مشغول فعالیت در زمینه گوهر تراشی شدند و این خانواده‌ها به منابع مالی پایدار و خوبی دست یافته‌اند.

امیری در خصوص دیگر فعالیت‌های حمایتی اوقاف و امور خیریه استان در حوزه مقابله با آسیب‌های کرونا، یادآور شد: ایجاد چندین کارگاه و تولید حدود ۳۰۰ هزار ماسک، تولید گان و البسه حفاظتی، ذبح گوسفند، توزیع غذای گرم، فعالیت‌های فرهنگی، آموزش مشاغل خانگی به زنان بی‌سرپرست یا بدسرپرست در امامزادگان و بقاع متبرکه و... از دیگر اقدامات در بقاع متبرکه بوده است.

مدیرکل اوقاف وامور خیریه استان تحولات اساسی که در دستور کار این نهاد قرار دارد را یادآور شد و گفت: به کارگیری هئیت امنای جوان و با انگیزه در امامزادگان یکی از مهم‌ترین رویکردهای اوقاف است چرا که جای نیروهای جهادی و انقلابی خالی است و می‌طلبد که جوانان به عرصه ورود کنند و به رسانه‌ها نیز اعلام شده است؛ لذا جوان‌سازی هیئت امنا و متولیان امامزادگان در دستور کار قرار دارد.

امیری در خصوص فعالیت مراکز افق در امامزادگان، توضیح داد: این مراکز به ارائه مجموعه‌ای از خدمات فرهنگی - اجتماعی و قرآنی به زائران و مجاوران امامزادگان و بقاع متبرکه استان می‌پردازند و تلاش دارند بخشی از مشکلات این حوزه‌ها را رفع کنند و منشا تحول و آرامش برای مردم منطقه باشند که یکی از خدمات موفق این مراکز اشتغالزایی برای مجاوران امامزادگان به‌ویژه در زمینه گوهرتراشی بوده است؛ تهیه جهیزیه برای نیازمندان، کمک‌های مؤمنانه، ارائه دوره‌های آموزشی و فرهنگی و... از دیگر خدمات این مراکز است.

مدیرکل اوقاف وامور خیریه استان گفت: مردم به دلیل علاقه قلبی و ارادت به خاندان اهل‌بیت(ع)، خودشان در توسعه پایدار امامزادگان و بقاع متبرکه سهیم هستند و مشارکت دارند لذا از مردم و به‌ویژه جوانان دعوت می‌شود که با طرح و ایده‌های خود یاری‌گر ما در توسعه پایدار امامزادگان باشند.