نبود مرزبندی بین علمای اسلامی در گذشته
رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی کشور با اشاره به اینکه شافعی‌مذهبان خدمات ارزنده‌ای را به تمدن اسلامی ارائه کرده‌اند، گفت: در گذشته بین علمای اسلامی کشورمان این مرزبندی‌هایی که بعدها ایجاد شد، وجود نداشت و علما در مباحث علمی و فقهی از تجربیات همدیگر تأثیر می‌گرفتند.
به گزارش ایکنا از کردستان، سیدمحمد حسینی، رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی کشور در همایش ملی «شافعیان در گستره تمدن ایران اسلامی» که امروز، 18 دی‌ماه در تالار مولوی دانشگاه کردستان برگزار شد، اظهار کرد: بزرگان و صاحب‌نظران شافعی‌مذهب نقش بسیار مهمی در تقویت باورهای دینی و اسلامی و در پیشبرد تمدن ایرانی و اسلامی داشته‌اند و جا دارد از آن تعبیر آیت‌الله مطهری یاد کنیم که می‌فرماید: «هم اسلام به ایران خدمت کرد و هم ایرانیان خدمات گسترده‌ای به اسلام کردند.»
وی افزود: بسیاری از علمای بزرگ و تأثیرگذار اسلام ایرانی بوده‌اند، بزرگانی که اندیشه و افکار آنان بعد از گذشت هزار سال باز هم مورد توجه بوده است.
رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی کشور به علمای پیرو مذهب امام شافعی اشاره و عنوان کرد: یکی از این علما شیخ سعدالدین تفتازانی بوده که در علم بلاغت کتابی بر شرح تلخیص المفتاح قزوینی نوشته که دارای نکات ارزشمندی در معانی، بیان و بدیع است و بسیاری از این علما به آن استناد کرده‌اند و امروز یکی از کتب درسی در حوزه‌های علمیه تشیع و تسنن بوده است.
وی به کتاب‌های علمای شافعی مذهب اشاره و اعلام کرد: کتاب‌های مختصر المعانی، تهذیب المنطق و الکلام، شرح العقائد النسفية از آثار تفتازانی، تفسیر کبیر و تخلیص المحصل امام فخر رازی، نهایة المطلب فی درایة المذهب جوینی، التهذیب فی فقه الامام شافعی، معالم التنزیل از حسین بن مسعود بغوی، از جمله کتاب‌های علمای شافعی مذهب ایرانی در علم بلاغت و کلام بوده که امروزه هم مورد توجه بوده‌اند.
حسینی بیان کرد: در گذشته بین علمای اسلامی کشورمان این مرزبندی‌هایی که بعدها ایجاد شد، وجود نداشت و علما در مباحث علمی و فقهی از تجربیات همدیگر تأثیر می‌گرفتند و آثار و تألیفات یکدیگر را نقد می‌کردند و هیچگاه این نقدها منجر به اختلاف بین علما نمی‌شد، اما بعدها به دلیل ورود دشمنان و بیگانگان به مباحث بین علما درگیری و نزاع ایجاد شد.
وی افزود: ابوالمعالی عبدالملک بن عبدالله بن یوسف جوینی، مشهور به امام الحرمین جوینی متکلم، دانشمند و فقیه مسلمان شافعی مذهب، از مدرسان معروف نظامیه نیشابور بود که شاگردان بسیاری را آموزش داد و خدمات ارزنده‌ای را در عرصه رشد و توسعه تمدن اسلامی ارائه کرده است.
رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی کشور با اشاره به اینکه شافعی‌مذهبان خدمات ارزنده‌ای را به تمدن اسلامی ارائه کرده‌اند، ادامه داد: خواجه نظام الملک طوسی یکی از این شافعی مذهبان اثرگذار بوده که از وی به دلیل علم، آگاهی و حکمت و کارهای بزرگی که انجام داده با عنوان سیدالوزرا و قوام دین نامبرده می‌شود.
وی افزود: خواجه نظام الملک در دوران وزارتش خدمات فرهنگی بسیاری از جمله راه‌اندازی مدارس نظامیه ارائه کرده است و در بغداد، موصل، بلخ، هرات، شیراز، نیشابور، بصره، اصفهان، آمل و مرو به یادگیری علوم اسلامی، ادبی، طب، ریاضیات، تفسیر و حدیث پرداخته است.
حسینی به کتاب سیاستنامه خواجه نظام الملک طوسی به عنوان یک منبع در اداره کشور اشاره کرد و گفت: این تألیف فاخر هنوز هم می‌تواند راهنمای کارگزاران کشور باشد، چراکه آنچه را خواجه نظام الملک در این کتاب نوشته، به طور عملی تجربه کرده است.
وی افزود: خواجه نظام الملک به تمام امور جامعه از پردازش دقیق‌ترین تقویم، عمران و آبادانی، ساخت مسجد، بازار، گرمابه و بیمارستان و آب انبار توجه ویژه‌ای داشته است و رشد و شکوفایی تمدن اسلامی در قرن پنجم مدیون تلاش چنین عالمان بزرگی بوده است.
رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی به نظرات خواجه نظام الملک اشاره و عنوان کرد: خواجه عنوان می‌کند عدل لطف نیست، بلکه یک تکلیف الهی بر عهده حاکمان اسلامی است و باید کرامت و عزت انسانی همواره حفظ شود.
وی افزود: نظارت بر بازار، اهل تقوا، سیاست‌های حمایتی از افراد تنگدست، کاهش تعداد کارگزاران، امنیت، مساوات در فرصت‌های اقتصادی، شایسته‌سالاری از جمله اموری بوده که خواجه نظام الملک در آن دوران به آن توجه ویژه‌ای داشته است که رعایت این امور باعث شده تا تمدن فاخری را در آن دوران بنیانگذاری کند.
حسینی با اشاره به اینکه امروز ما نیز برای رشد و توسعه تمدن نوین اسلامی باید در این مسیر حرکت کنیم، اعلام کرد: در این راستا باید در وهله اول با تقریب، وحدت، همگرایی و کنار گذاشتن اختلافات به امت واحده رسیده و در وهله دوم تمدن نوین اسلامی را توسعه دهیم.
وی با گرامیداشت یاد سردار حاج قاسم سلیمانی عنوان کرد: این سردار شهید الگوی عملی وحدت و تقریب مذاهب بوده و با اهل سنت، تشیع و حتی مسیحی همواره همراه بوده و به تعبیر رهبر معظم انقلاب سردار سلیمانی نوع دوست بود و به همه انسان‌ها محبت می‌کرد.
رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی کشور در پایان با تأکید بر تحکیم پایه‌های وحدت در کشور یادآور شد: امیدواریم در سایه وحدت، یکپارچگی، همدلی مایه رشد، شکوفایی و توسعه جامعه خود باشیم و به تمدن نوین اسلامی دست پیدا کنیم.
انتهای پیام
