بازپژوهی تحلیلی دلالت سوره نساء بر اصل «تک‌همسری» یا «چند‌همسری»

به گزارش ایکنا، در چکیده این مقاله آمده است: برخی با استناد به این آیه «وَإِنْ خِفْتُمْ أَلَّا تُقْسِطُوا فِي الْيَتَامَى فَانْكِحُوا مَا طَابَ لَكُمْ مِنَ النِّسَاءِ مَثْنَى وَثُلَاثَ وَرُبَاعَ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلَّا تَعْدِلُوا فَوَاحِدَةً أَوْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ ذَلِكَ أَدْنَى أَلَّا تَعُولُوا» تک‌همسری را اصل دانسته و چند‌همسری را مربوط به ضرورت‌های فردی و اجتماعی می‌دانند. در مقابل گروهی معتقد به رجحان تعدد‌ ‌زوجات بر تک‌همسری هستند.

این مقاله با روش توصیفی‌ـ‌تحلیلی پس از بیان رابطه شرط و جواب‌شرط در صدر آیه، به بررسی دلالت این آیه بر اصل تک‌همسری یا چند‌همسری پرداخته است و به این نتیجه رسیده است که تعبیر «ذَلِکَ أَدْنىَ أَلَّا تَعُولُوا» به خاطر وجود دو احتمال در مشار‌الیه (ذلک) دلالتی بر رجحان تک‌همسری ندارد.

همچنین فعل امر «فَانکِحُواْ» در مقام توهم حظر است و بر رجحان تعدد‌‌ زوجات دلالت نمی‌کند، چنان‌که تقدیم تعبیر «فَانکِحُواْ مَا طَابَ لَکُم مِّنَ النِّسَاءِ مَثْنىَ‏ وَ...» بر تعبیر «فَإِنْ خِفْتُمْ أَلَّا تَعْدِلُواْ فَوَاحِدَةً» نیز دلالتی بر رجحان تعدد‌ زوجات ندارد. از این رو، آیه شریفه بیانگر اصل تک‌همسری یا اصل چند‌همسری نیست، بلکه تنها بر جواز و اباحه تعدد زوجات دلالت دارد.

یادآور می‌شود، فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های قرآنی به مدیرمسئولی سیدعباس صالحی و به صاحب‌امتیازی پژوهشکده اسلام تمدنی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم منتشر می‌شود.