محسن پاکآیین، کارشناس ارشد روابط بینالملل و سفیر پیشین کشورمان در جمهوری آذربایجان و تایلند، در گفتوگو با ایکنا، به مناسبت هفته «بازخوانی و افشای حقوق بشر آمریکایی» درباره مؤلفههای این نوع حقوق بشر و جایگاه مقوله حقوق بشر در سیاست خارجی آمریکا، گفت: حقوق بشر آمریکایی اصطلاح و گفتمانی است که از سوی مقام معظم رهبری مطرح شد و یک هفته از 6 تا 12 تیرماه را به خود اختصاص داده به معنی معرفی آمریکا به منزله بزرگترین نقضکننده حقوق بشر، ضرورت افشای ابعاد و مصادیق نقض حقوق بشر از سوی آمریکاییها و تبیین نگاه واقعی غرب از جمله آمریکا به مفهوم حقوق بشر است.
وی افزود: حقوق بشر غربی بعد از انقلاب فرانسه هویت اصلی لیبرال دموکراسی بوده و مفاهیمی مانند اومانیسم، آزادی، دموکراسی و سکولاریسم برپایه ادعای حمایت از حقوق بشر شکل گرفته است، اما این مؤلفه هویتی که همواره اروپا و آمریکا به آن میبالیدند و آن را مایه برتری خود بر سایر کشورها قلمداد میکردند و از این منظر خود را به منزله کشورهای پیشرو که سایر کشورها باید دنبالهرو آنها باشند معرفی میکردند، امروزه کاملاً به لحاظ نظری و عملی با چالش مواجه شده است.
پاکآیین اظهار کرد: از بعد نظری امروز یک سؤال عمومی و فراگیر مطرح شده که آیا واقعاً لیبرال دموکراسی توانایی مقابله با نقض حقوق بشر از سوی بانیان و مبدعان لیبرال دموکراسی را دارد یا خیر؛ به ویژه اندیشههای رقیبی مانند اندیشه اسلامی و جایگاه حقوق بشر در اسلام اندیشه حقوق بشری غرب را به چالش کشیده است.
این کارشناس ارشد روابط بینالملل بیان کرد: در حوزه علمی و رفتاری نیز میزان پایبندی آمریکا و مجموعه غرب به حقوق بشر کاملاً آشکار شده است و حمایتهای غرب از ناقضان اصلی حقوق بشر در دنیا مانند رژیم صهیونیستی و عربستان از جمله در موضوع قتل وحشیانه جمال خاشقچی، بحرین و اغلب حاکمان دیکتاتور در اقصای نقاط دنیا، جنایات آمریکا در عراق و افغانستان و شکنجه زندانیان در گوانتانامو و ابوغریب، ایجاد گروههای تروریستی تکفیری چون داعش و القاعده و حمایت از آنها در کنار اقدامات ضد حقوق بشری در کشورهای خودشان از جمله مسئله نژادپرستی و نقض آشکار حقوق سیاهپوستان و رنگینپوستان دلالت بر واقعیت ماهیت حقوق بشر آمریکایی دارد و این کاملاً روشن میکند که ناقضان اصلی حقوق بشر همان مدعیان دروغین آن از جمله آمریکا هستند.
وی تصریح کرد: لذا افشای حقوق بشر آمریکایی در سطح گسترده و جهانی کردن این گفتمان که مطالبه رهبر معظم انقلاب است، کاملاً مبانی حقوق بشر غربی و ادعاهای غرب در حمایت از حقوق بشر را سست و تضعیف میکند. در واقع امروز یکی از عوامل تسریع افول قدرت آمریکا، آشنایی جهانی با گفتمان ضد بشری حقوق بشر آمریکایی است.
سفیر پیشین ایران در جمهوری آذربایجان ابراز کرد: ادعای دفاع از حقوق بشر یکی از وجوه مقبولیت آمریکا در سطح افکار عمومی و فریب آنها و به تبع آن افزایش قدرت نرم آمریکا بوده است، اما امروز افکار عمومی جهان به تدریج با ذات ضد حقوق بشری دولتمردان آمریکا آشنا شده و آمریکا دیگر به مانند قبل به راحتی نمیتواند اهداف سلطهطلبانه خود را در نقاط مختلف جهان اجرایی کند و این یکی از دلایل جدی کاهش قدرت نرم و جذابیت آمریکا در میان مردم جهان است.
پاکآیین درباره ضرورت اقدامات تهاجمی در حوزه حقوق بشر از سوی جمهوری اسلامی و محدود نشدن به اقدامات انفعالی و واکنشی در این حوزه، گفت: امروز با توجه به تظاهرات گسترده ضدنژادپرستی در آمریکا موقعیت بسیار خوبی فراهم شده که جمهوری اسلامی در کنار افشای موارد نقض حقوق بشر در غرب و یا صرف پاسخ دادن به اتهامات غربیها در موضوع حقوق بشر، به سمت معرفی و تبیین حقوق بشر اسلامی حرکت کند.
این کارشناس ارشد روابط بینالملل اظهار کرد: در واقع باید از سطح برخورد انفعالی عبور کرده و از محکومیت نقض حقوق بشر در آمریکا فراتر رفته و حقوق بشر اسلامی را به مثابه بهترین الگو به لحاظ نظری و عملی به جهانیان معرفی کنیم. در این راستا لازم است با همکاری حوزههای علمیه و دانشگاهها و مراکز دولتی رسمی مانند وزارت خارجه، ریشه حقوق بشر در اسلام، سیره عملی پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) با انسانها از ادیان و مذاهب مختلف و جایگاه کرامت انسانی در قرآن و روایات را معرفی کنیم و با مقایسه آن با حقوق بشر غربی، مزیتها و برتری حقوق بشر اسلامی را براساس منطق و استدلال نشان دهیم.
وی تأکید کرد: امروز حقوق بشر اسلامی ظرفیت و زمینه پذیرش زیادی در جوامع غربی از جمله آمریکا در میان اقشار تحت ظلم و ستم، به ویژه رنگینپوستان، سیاهپوستان و حامیان سفیدپوست آنها دارد، زیرا این اقشار به دنبال عدالت و کرامت انسانی هستند و اسلام به عنوان مکتب و گفتمانی که تأکید و توجه بیشتری نسبت به سایر الگوها به مقوله عدالت دارد میتواند این اقشار را به خود جذب کند.
پاکآیین یادآور شد: در مقطع فعلی وظیفه نخبگان حوزوی و دانشگاهی، علمای جهان اسلام، روشنفکران، حقوقدانان و رسانههای مستقل و عدالتخواه است که در کنار افشای ماهیت حقوق بشر آمریکایی، حقوق بشر اسلامی را به منزله یک جایگزین و بدیل شایسته و مطلوب به مردم جهان معرفی کنند.
پاکآیین درباره ضرورت همکاری نهادهای حوزوی و دانشگاهی با دستگاه دیپلماسی در حوزه حقوق بشر برای پاسخگویی به شبههآفرینیهای دولتهای غربی نسبت به جمهوری اسلامی در حوزه حقوق بشر، گفت: شکی در این نیست که غربیها با انگیزههای سیاسی و جهت اعمال فشار بر ایران بحثهای حقوق بشری را علیه ایران مطرح کرده و بانی قطعنامههای حقوق بشری علیه کشورمان میشوند، اما جمهوری اسلامی باید ابتکاری عمل کرده و دستگاههای مختلف علمی و اجرایی فعالانه وارد این عرصه شده و از شبهات مطرح شده حقوق بشری در جهت معرفی واقعیت حقوق بشر اسلامی به غربیها استفاده کنند.
وی در پایان اظهار کرد: در این راستا مصادیق زیادی از رفتارهای مبتنی بر حقوق بشر اسلامی ایران وجود دارد که از جمله آن میتوان به رفتارهای متعدد انسانی در دفاع مقدس، مانند پرهیز از بمباران و موشکباران مناطق مسکونی، عدم استفاده از سلاحهای شیمیایی و نحوه رفتار با اسرای عراقی اشاره کرد که میتوان در پاسخ به غربیها مطرح کرد و مفهوم و ماهیت حقوق بشر اسلامی را به طور روشن و مصداقی تبیین کرد.
گفتوگو از مهدی مخبری
انتهای پیام