آیا مسابقات بین‌المللی قرآن سرنوشتی مشابه نمایشگاه خواهد داشت

سی‌وهفتمین دوره مسابقات بین‌المللی قرآن جمهوری اسلامی ایران، که باید فروردین‌ماه امسال برگزار می‌شد، به دلیل شیوع ویروس کرونا و تعطیلی بسیاری از فعالیت‌ها و رویدادها، سرنوشت نامعلومی پیدا کرده و مشخص نیست که در سال 99 شاهد برگزاری این رویداد بین‌المللی خواهیم بود یا سرنوشت بسیاری از فعالیت‌های دیگر، از جمله نمایشگاه قرآن، در انتظار آن است.

مسابقات بین‌المللی قرآن، که برگزارکنندگانش تأکید بسیاری دارند تا آن را بزرگ‌ترین رویداد فرهنگی کشور معرفی کنند، از رویدادهای بین‌المللی قرآنی است که بسیاری از قاریان و حافظان جهان اسلام اهمیت خاصی را برای آن قائل می‌شوند. اگرچه میزان جوایز آن به مراتب از بسیاری از رقابت‌های هم‌رده یا حتی پایین‌تر نیز کمتر است، اما این مسابقات یکی از گزینه‌های نهایی قاریان و حافظان برای رقابت با قاریان کشورهای دیگر است، حتی اگر در ادواری به نتایج آن معترض باشند.

این مسابقات هر سال در ایام مبعث پیامبر اکرم(ص)، که طی سال‌های اخیر با دو ماه فروردین و اردیبهشت‌ همزمان شده است، برگزار می‌شود و دیدار شرکت‌کنندگان و دست‌اندرکاران برگزاری آن با مقام معظم رهبری، که همواره حسن ختام آن بوده است، از مهم‌ترین ویژگی‌ها و جذابیت‌های این رویداد بین‌المللی برای شرکت‌کنندگان محسوب می‌شود.

بیشتر بخوانید: 
برگزاری نمایشگاه قرآن در سال ۹۹ لغو شد
برگزاری مسابقات بین‌المللی قرآن پس از عادی شدن شرایط در جهان

این مسابقات در سال 99 و در سی‌وهفتمین دوره وضعیت مبهمی دارد. البته شرایط فعلی و بسیاری از رویدادهای مشابه که تعطیل شده‌اند، نشان‌دهنده تعطیلی مسابقات حداقل برای یک سال است. البته تعطیلی یک‌ساله مسابقات به خاطر شیوع ویروس کرونا زمانی پررنگ می‌شود که وضعیت رویدادهای بین‌المللی قرآن را با مسابقات ورزشی مقایسه کنیم، زیرا به لحاظ پشتیبانی، اجرایی و حضور شرکت‌کنندگانی از کشورهای مختلف به یکدیگر شباهت دارند. اگر مسابقات ورزشی با حضور تعداد معدودی از کشورها برگزار می‌شود، اما در مسابقات قرآن گاهی تعداد آنها به بیش از 70 کشور می‌رسد و این تعداد از کشورهای شرکت‌کننده در یک رویداد را شاید بتوان فقط با المپیک مقایسه کرد؛ المپیکی که قرار بود چند ماه دیگر برگزار شود، یک سال به تعویق افتاده و احتمال تعویق مجدد آن نیز هست.

در چنین وضعیتی که مسابقاتی همچون مسابقات بین‌المللی قرآن ناگزیر از حضور شرکت‌کنندگانی از کشورهای مختلف است،‌ فقط بهبود شرایط شیوع کرونا در کشور برای میزبانی آن کفایت نمی‌کند. این وضعیت شرط لازم هست اما به هیچ وجه شرط کافی نیست و باید این شرایط در کشورهایی که متسابقان را اعزام می‌کنند بهبود یابد.

مهدی قره‌شیخلو، رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه، که مسئولیت برگزاری مسابقات سراسری و بین‌المللی قرآن را برعهده دارد، پیشتر گفته بود که نیمی از شرایط برگزاری مسابقات بین‌المللی قرآن به شرایط داخل کشور بستگی دارد.

از سوی دیگر مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه عملاً زمان مناسب دیگری را برای برگزاری این رویداد بین‌المللی در تقویم کاری خود ندارد؛ چراکه بلافاصله با مهار شدن نسبی شیوع کرونا در کشور، باید درصدد جبران زمان عقب‌افتاده احتمالی برای برگزاری مسابقات سراسری قرآن کریم باشد؛ مسابقاتی که در شرایط عادی باید طی هفته‌های آینده شاهد برگزاری مراحل مقدماتی آن باشیم تا در صورت امکان حداقل مرحله کشوری این رقابت در زمان مقرر خود شهریور یا مهرماه برگزار شود. همچنین از آنجا که مراجع بهداشتی ملی و بین‌المللی بر نامعلوم بودن وضعیت شیوع کرونا به خصوص در پاییز و زمستان امسال تأکید دارند، به نظر می‌رسد عملاً زمان دیگری برای برگزاری این مسابقات در سال 99 وجود نداشته باشد.

به هر ترتیب به نظر می‌رسد در وضعیتی که کرونا رقابت عظیمی همچون المپیک را، که بسیاری از رقابت‌های انتخابی آن به فاصله یک یا دو سال مانده به آغاز المپیک برگزار می‌شود، به تعطیلی کشانده است، کفه ترازوی عدم برگزاری مسابقات بین‌المللی قرآن بسیار سنگین‌تر از برگزاری آن باشد یا اینکه گزینه برپایی آن در فضای مجازی و ویدئوکنفرانس، که خیلی دور از ذهن است، روی میز قرار گیرد.

یادداشت از تیمور کاکایی