بودجه قرآنی هست؛ مدیریتش صحیح نیست!

چند سالی است که تغییرات بودجه قرآنی کشور خبرساز شده و اظهارنظر و عموماً اعتراض مسئولان قرآنی کشور را به دنبال داشته است. برای نمونه چندی پیش حسن محمدی، مدیر عامل اتحادیه تشکل‌های قرآنی، گفت: «کاهش شدید بودجه قرآنی طی سال 98 فاجعه‌ای بزرگ است که بی‌توجهی سیاستمداران و دولت‌مردان به فعالیت‌های قرآنی را به نمایش می‌گذارد.» اما نکته این است که وقتی از بودجه قرآنی سخن به میان می‌آید، همه‌ نگاه‌ها به سوی بودجه صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی بوده و بودجه این صندوق مساوی با بودجه قرآنی کل کشور در نظر گرفته‌ می‌شود. در صورتی که با نگاهی دقیق‌تر به لایحه بودجه مشخص می‌شود که بندهای متعددی به قرآن اختصاص داشته و نهادهای مختلفی برای فعالیت‌های قرآنی بودجه دریافت می‌کنند.

در جدول زیر به تمامی بودجه‌های قرآنی لایحه بودجه سال 98 نیم‌نگاهی خواهیم داشت. اما ذکر دو نکته در رابطه با این بودجه‌ها ضروری است: اولاً بودجه‌های ذکر شده فقط عناوین برنامه‌ها و فعالیت‌هایی هستند که صریحاً از واژه قرآن در آن‌ها استفاده شده و بودجه‌های چند هزار میلیاردی قرآنی دستگاه‌هایی همچون آموزش و پرورش و صدا و سیما به صورت صریح در بودجه نیامده است. ثانیاً در برخی از عناوین ذکر شده، بودجه فرهنگی و قرآنی مشترک بوده و بودجه ذکر شده مختص فعالیت قرآنی نیست.

جدول اعتبارات قرآنی بر حسب برنامه دستگاه‌های دولتی در بودجه 98

پس مشخص شد که فقط در لایحه بودجه سال 98 بیش از 260 میلیارد تومان بودجه برای برنامه‌ها و فعالیت‌های قرآنی در نظر گرفته شده که با ادعای بعضی از مسئولان بر نبودن بودجه قرآنی هم‌خوانی ندارد. پس بهتر است که مسئولان تغییرات بودجه صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی را دستاویزی برای توجیه ضعف در فعالیت‌های قرآنی خود قرار ندهند.

واقعیت مطلب این است که عدم انس عموم مردم با قرآن بیش از آنکه به بودجه مربوط باشد، در ناکارآمدی سیاست‌ها و برنامه‌های قرآنی، که منجر به ایجاد قواعدی معیوب در این زمینه شده است، ریشه دارد. از این رو باید تمرکز اصلی مسئولان قرآنی بر ارتقای مدیریت کلان قرآنی کشور باشد و نه صرفاً بر تغییر بودجه‌های قرآنی. به بیان دیگر به جای اینکه بیشتر به دنبال حواشی باشیم باید بر ارتقای مدیریت قرآنی کشور تمرکز کنیم؛ چراکه وقتی به جمع بودجه‌ها نگاه می‌کنیم به رقم قابل توجهی می‌رسیم که با استفاده از همین مبلغ هم می‌توانستیم کمی بر انس عموم مردم با قرآن بیفزاییم.

شاهین عابدین‌پور، عضو مرکز راهبردی طارق