جهان مدرن انسان را از احسان و نیکی باز می‌دارد
عضو هیئت علمی گروه معارف دانشگاه اصفهان با اشاره به اینکه یکی از شاخص‌های جامعه مدرن، حرص و طمع جمع‌آوری مال یا چشم دوختن به مال دیگران است، افزود: جهان مدرن انسان را به خرج کردن و طمع داشتن دعوت می‌کند.
حسین مطیع، عضو هیئت علمی گروه معارف دانشگاه صنعتی اصفهان، در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان، با اشاره به اینکه عدل بر احسان مقدم است، اظهار کرد: به گفته امیرالمؤمنین(ع) عدل همه چیز را در جای خود نگه می‌دارد، اما احسان از جای خودش خارج می‌کند. البته این به این معنا نیست که احسان چیز بدی است. عدل به معنای آن است که حق هرکس را آنگونه که شایسته است بدهیم و احسان به معنای آن است که من بخشی از حقم را داوطلبانه به دیگری بدهم.
وی ادامه داد: وقتی من و دیگری حق خودمان را گرفته باشیم، من داوطلبانه بخشی از حق خودم را به دیگری می‌دهم و این مصداق احسان است. در احادیث آمده که عدل، قوام امور است و حق هرکس باید داده شود، حال هرکس می‌تواند داوطلبانه احسان کند و یک بخش یا همه حق خودش را داوطلبانه ببخشد.
راه‌های افزایش احسان
عضو هیئت علمی گروه معارف دانشگاه اصفهان با اشاره به راه‌های افزایش احسان، افزود: همدلی، احسان و نیکوکاری را افزایش می‌دهد؛ یعنی من خودم را جای فرد مقابل قرار دهم و مشکلات او را بفهمم. با این کار احسان برای ما آسان می‌شود، چراکه از مشکلات و دردهای طرف مقابل با خبر هستیم.
مطیع اظهار کرد: خداوند در آیه 9 سوره حشر می‌فرماید: «... وَ لَوْ کانَ بِهِمْ خَصاصَةٌ وَ مَنْ يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ؛ کسانی که از بخل نفس خود مصون مانند آنها هستند که رستگارند». در این آیه اشاره شده با اینکه انصار خودشان هم نیاز بسیاری داشتند، ولی ایثار می‌کردند، چون خودشان را به جای مهاجرین می‌گذاشتند و از مشکلات آنها باخبر می‌شدند. پس اگر ما خودمان را جای دیگران بگذاریم می‌توانیم ایثار کنیم.
وی با بیان اینکه مراجعه به الگوها و سیره زندگی معصومین(ع) نیز می‌تواند در تقویت احسان و نیکوکاری مفید باشد، گفت: معصومین کسانی هستند که به شدت نیاز داشتند، اما بسیار هم انفاق می‌کردند. در واقع داستان سوره انسان نیز همین است، سه نفری که به شدت نیازمند هستند، اما باز هم انفاق می‌کنند. چنین مواردی در زندگی پیامبر(ص) و معصومین(ع) فراوان است، آنها علی‌رغم درآمد بالایی که داشتند گاهاً مانند فقیران زندگی می‌کردند.
الگوسازی قرآن
مطیع تصریح کرد: در آیه 5 سوره حشر به کسی اشاره شده است که در اوج نماز انفاق می‌کند: «إِنَّما وَلِيُّکُمُ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ الَّذينَ آمَنُوا الَّذينَ يُقيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّکاةَ وَ هُمْ راکِعُونَ؛ جز این نیست که عهده دار امور شما مؤمنان، خدا و پیامبر او و کسانى‌اند که ایمان آورده‌اند، همانان که نماز برپا مى‌دارند و در حال رکوع زکات مىدهند». این آیه نوعی الگوسازی را به ما آموزش می‌دهد.
این عضو هیئت علمی گروه معارف دانشگاه اصفهان با بیان اینکه از زیباترین کارهای قرآن، الگوسازی از خوبان و نیکان است، تأکید کرد: وقتی ما این الگوهای معصوم یا کسانی مانند ابوذر و علمای بزرگی را که در مکتب این الگوها تربیت شده‌اند می‌بینیم، متوجه می‌شویم که انفاق امکان‌پذیر است، چراکه آنها افرادی نیازمندتر از ما بودند، اما بیشتر از ما انفاق کردند، پس چرا ما نکنیم؟
وی اضافه کرد: یکی از شاخص‌های جامعه مدرن، حرص و طمع جمع‌آوری مال یا چشم دوختن به مال دیگران است. در چنین جامعه‌ای مردم حسرت زندگی ثروتمندان را دارند، چراکه تفاخر آنها را در فضای مجازی می‌بینند. وقتی یک سلبریتی ساعتی 35 میلیونی به دست کرده و عکسش را در فضای مجازی منتشر می‌کند، کسی که توان خرید چنین چیزی ندارد، حسرت آن را خورده و عقده‌ای می‌شود.
مطیع بیان کرد: در جهان مدرن نه تنها برای انفاق بخل وجود دارد، بلکه حرص برای جمع‌آوری مال نیز زیاد است و ما باید به اصطلاح قرآن تلاش کنیم جلوی «شح‌النفس» را بگیریم تا بتوانیم رشد کنیم. اینکه وضعیت معیشتی مردم خوب نباشد موضوعی است که هم در قدیم بوده و هم امروزه وجود دارد، اما در قدیم احساس کمبود آنچنانی وجود نداشت، امروزه نداشتن بخش کوچکی از امکانات، افراد را بسیار آزار می‌دهد. جهان مدرن انسان را به خرج کردن و طمع داشتن دعوت می‌کند.
انتهای پیام
