حجتالاسلاموالمسلمین اکبر بیگی، مدرس احکام و مسائل شرعی در حوزه علمیه قم و از کارشناسان مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات شرعی، در گفتوگو با ایکنا، به بیان نکاتی درباره احکام فقهی مرتبط با پیشفروش خودرو پرداخت و اظهار کرد: در زمینه ثبتنام و پیشفروش خودرو به چند مسئله مهم که از مراجع محترم تقلید سؤال میشود میپردازم که مسئله اول این است که ثبتنام خودرو از کارخانه و فروش آن در بازار به قیمت بالاتر چه حکمی دارد؟ در پاسخی که دفتر مقام معظم رهبری نسبت به این سؤال فرمودهاند، آمده است که اگر این کار خلاف قانون و مقررات نباشد، با رعایت شرایط شرعی خرید و فروش همانند رضایت طرفین و سایر شرایط مانعی ندارد و سودی که از این طریق به دست میآید حلال است.
ثبتنام خودرو از کارخانه و فروش آن در بازار به قیمت بالاتر چه حکمی دارد؟
وی ادامه داد: بنابراین نکتهای که در این پاسخ به این سؤال باید مورد توجه قرار گیرد، همان بحث قانون و مقررات است و اگر در شرایط فعلی کشور، خودرویی که شرکت برای استفاده شخصی واگذار میکند و اجازهای برای فروش آن در بازار نمیدهند، انجام چنین کاری جایز نیست.
بیگی افزود: مسئله دوم این است که پیشفروش خودرو از جهت شرعی چه حکمی دارد؟ در پاسخ به این مسئله باید بگویم که پیشفروش به دو صورت انجام میشود. در صورت اول که به صورت قطعی است؛ یعنی در هنگام معامله و خرید خودرو، قیمت آن کاملاً مشخص است و زمان تحویل خودرو هم از سوی آن شرکت مشخص است.
دو شرط معاملات سَلَف خودرو
این مدرس احکام و مسائل شرعی در حوزه علمیه قم بیان کرد: اگر پیشفروش به صورت قطعی باشد این گونه معاملات باید با عنوان معامله سَلَف قرار گیرد که به دو شرط صحیح است. شرط اول اینکه باید کُل مبلغ به صورت نقد باشد و هنگام معامله آن مبلغ باید پرداخت شود.
وی یادآور شد: شرط دوم این است که باید مشخصات جنس مورد معامله کاملاً معین باشد که منظور از مشخصات اموری است که سبب تفاوت در قیمت یا تفاوت در تمایل مشتری میشود؛ مانند رنگ خودرو، مدل خودرو و گزینههای مختلفی که خودرو داراست.
حکم شرعی پرداخت سود به مشتری از سوی شرکت خودروساز
کارشناس مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات شرعی اظهار کرد: اما در صورت دیگر که پیشفروش انجام میشود، مشتری باید مبلغی از قیمت خودرو را پرداخت کند و شرکت هم متعهد میشود سودی را به عنوان سود مشارکت، مثلاً 20 درصد به مشتری پرداخت کند و بقیه قیمت خودرو موقع تحویل به قیمت روز از مشتری دریافت میشود.
بیگی گفت: در اینباره فرمودهاند با توجه به اینکه در این صورت مبلغی که در ابتدا پرداخت میشود، به عنوان پیشخرید یا پیشمعامله است و معامله اصلی در هنگام تحویل خودرو انجام میشود، مانعی ندارد و معامله صحیح است. اما درباره آن سود 20 درصد یا کمتر و بیشتر که از سوی شرکت خودروساز به مشتری پرداخت میشود، دفتر مقام معظم رهبری در پاسخ به این سؤال نوشتهاند که اگر مشتری در ضمن یک عقد شرعی مانند مشارکت یا وکالت در سود حاصل شده شرکت تا زمان خرید خودرو سهیم میشود اشکال ندارد.
آیا پولی که برای پیشفروش خودرو پرداخت میشود خمس دارد؟
وی تصریح کرد: سؤال دیگری که در این زمینه مطرح و مورد مراجعه است، این است که آیا پولی که برای پیشفروش خودرو پرداخت میشود، خمس دارد یا خیر؟ در پاسخ به این مسئله باید گفت که اگر خودرویی که به عنوان پیشفروش از شرکت مربوطه خریداری شده، قبل از فرارسیدن سال خمسی انسان، تحویل به مشتری شود، در این صورت که آن خودرو برای سواری و استفاده شخصی و مطابق با شأن و نیاز مشتری باشد، چون قبل از فرارسیدن سال خمسی در مورد معونه هزینه شده، مشمول خمس نمیشود.
این مدرس احکام و مسائل شرعی در حوزه علمیه قم در پایان اظهار کرد: چنانچه تحویل خودرو به مشتری بعد از سال خمسی باشد، چنانچه خودرو مورد نیاز شخصی باشد و پیشفروش به صورت قطعی انجام شده، در این صورت مشمول خمس نیست اما چنانچه پیشفروش به صورت قطعی نبوده و آن مبلغ به صورت ودیعه یا مشارکت نزد شرکت خودروساز بوده، باید خمس آن پول بعد از فرارسیدن سال خمسی پرداخت شود.
انتهای پیام