غلامرضا شاهمیوه، از اساتید علم قرائت قرآن کریم کشور در گفتوگو با
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا)، در مورد وضعیت قرائت ترتیل در کشور، با اشاره به اینکه برگزاری مسابقات قرآن در رشته ترتیل در سالهای گذشته باعث شده است تا با یک موج در این زمینه مواجه باشیم، گفت: در ایجاد شدن این موج، برنامههای جزءخوانی ماه مبارک رمضان که توسط شورای عالی قرآن و با همکاری مراکز صدا و سیما در کل کشور برگزار میشود، نیز کمک کرده است. خوشبختانه این موارد باعث شده تا موج مبارکی در زمینه ترتیل در سطح کشور ایجاد شود به طوری که این نوع از قرائت در حال فراگیر شدن است.
وی در ادامه با تأکید بر اینکه مخاطب اقبال بیشتری نسبت به این نوع قرائت نسبت به تحقیق از خود نشان داده است، افزود: تلاوت ترتیل با مردم ارتباط بهتری برقرار کرده است.
شاهمیوه با اشاره به اینکه هر کار هنری که به کشور وارد میشود هم میتواند آسیبهایی به دنبال داشته باشد و هم اینکه ابداعاتی به همراه داشته باشد، به بررسیهای صورت گرفته در زمینه 20 دوره ترتیل ممتاز جهان اسلام اشاره کرد و گفت: پس از این بررسیها به این نتیجه رسیدیم که ترتیل برای خود یک سری اصول و قواعد و اقتضائات دارد که اگر این اصول توسط مرتلان رعایت شود میتوانیم بگوییم اینها به شیوه ترتیل عمل میکنند.
این پیشکسوت قرآنی کشورمان تأکید کرد: بنابراین در حال حاضر مشکل ما این است که برخی اوقات شاهد نوعی از قرآن خواندن هستیم که یک مولود جدید است که نه میتوان آن را ترتیل به حساب آورد و آن را در زمره تلاوت تحقیق قرار داد.
شاهمیوه با تأکید بر اینکه مسئولان قرآنی نظام باید مشخص کنند که این شیوههای جدید را میپذیرند یا خیر، بیان کرد: شاید در آن زمانی که دورههای ترتیل اصیل همچون «منشاوی» و «عبدالباسط» و امثال آن ضبط شده است با یک هدف و رویکرد دیگری ضبط شده باشد که الان با توجه به اقتضائات زمان ما، دیگر وجود نداشته باشد و وظیفه جدید دیگری برای این ترتیل تعریف شده باشد.
وی خاطرنشان کرد: با این وجود بر اساس آن معیارهایی که از ترتیل سراغ داریم، وضعیت ترتیل کشور در حدود 80 درصد خوب است و 20 درصد احساس میشود که به سمتی حرکت میکند که در حوزه ترتیل اصیل مورد نظر نیست.
این استاد علم قرائت قرآن اظهار کرد: به اعتقاد من برگزاری جلسات و نشستهایی با موضوع ترتیل و انجام کارهای پژوهشی و علمی در این زمینه میتواند به ما کمک کند تا آسیبهای کمتری در این حوزه داشته باشیم و بتوانیم یک سبک ایرانی در آینده داشته باشیم که البته با رعایت اصول و قواعدی که در این فن وجود دارد، باشد.
این فعال قرآنی کشور در بخش دیگری از گفتوگوی خود با ایکنا و در پاسخ به سؤالی در مورد چالشهای پیشروی شکوفا شدن ترتیل در ایران همچون قرائت تحقیق، گفت: با توجه به ترتیلهای اصیل، برخی افعال لحنی که در ترتیلها مشاهده میشود، جای بحث و حرف دارد. به عنوان مثال استفاده از ردیفهای تلاوت تحقیق به جای ترتیل با سرعت بیشتر، استفاده افراطگونه از تحریرها، استفاده از طبقات بالای صدا در ترتیل و ... چالش برانگیز بوده و جای بحث دارد.
شاهمیوه بیان کرد: باید جلسات کارشناسی متعددی در مورد این مسئله برگزار و در آن به این سؤال که «میخواهیم در آینده در بحث ترتیل به کجا برسیم»، پاسخ داده شود. در این جلسات است که باید اهدافگذاری صورت گرفته و برنامهها نیز اعلام شود، در ادامه نیز مسابقات و برنامههای جزءخوانی ماه مبارک رمضان نیز باید هماهنگ با آن برنامهها و اهداف دنبال شود تا کار مشترک و یک دستی را در کشور شاهد باشیم.
این پیشکسوت قرآنی کشورمان همچنین در مورد آینده ترتیل در کشور نیز گفت: در حال حاضر هم ترتیلهایی که در ایران ضبط شده است به لحاظ کیفی و مطابقت با اصول و قواعد و مسائل فنی از بسیاری از ترتیلهایی که در کشورهای حوزه خلیج فارس ضبط میشود، سطح بالاتری دارد و من این را نه به عنوان یک فعال قرآنی ایرانی، بلکه به عنوان یک کارشناس بیان میکنم. از این جهت نباید دغدغهای داشته باشیم.
وی در پایان با اشاره به اینکه دغدغه اصلی این است که آیا ما هم میتوانیم شیوهای از ترتیل ابداع کنیم که به نام سبک ایرانی مطرح شود، یا خیر، گفت: این موضوع جای بحث دارد. عدهای بر این باورند که ما میتوانیم به یک سبک ایرانی در ترتیل دست پیدا کنیم و در طرف دیگر نیز عدهای اعتقاد دارند که این کار شدنی نیست و باید شیوه مصری را دنبال کنیم و ابداعاتی در آن به وجود بیاوریم، این یکی از مسائلی است که باید حل شود و در مورد آن به یک جمعبندی برسیم.