واقعه عاشورا؛ بازخورد همه آیات و سوره‌های قرآن

حجت‌الاسلام جواد نیک‌بین، رئیس حوزه علمیه حاج‌شیخ کاشمر در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، ضمن اشاره به برخی استنادات قرآنی قیام سیدالشهدا(ع) و با بیان اینکه نمی‌شود از هیچ‌کدام از آیات و سوره‌های قرآن عاشورا را جدا کرد، ادامه داد: ضمن استناد به همه آیات و سوره‌های قرآن می‌شود از آن‌ها واقعه کربلا را نیز استخراج کرد.
نیک‌بین با اشاره به اینکه کربلا، بازخورد تمام آیات و سوره‌های قرآن است به طوریکه به هر کدام از آیه‌های قرآن که نگاه کنیم، می‌بینیم عاشورا برای همان آیه اتفاق افتاده است، بیان کرد: در یک نگاه عمیق باید گفت، اگر عاشورا تا به امروز ماندگار شده و برای همیشه خواهد ماند، چون برگرفته از تک تک آیات قرآن است.
وی با بیان اینکه عاشورا برای تداوم اصلاح عملکرد مردم نسبت به قرآن کریم انجام شد، به همین جهت همان‌گونه که قرآن ماندگار شد و تحریف نشده، عاشورا هم ماندگار است، تصریح کرد: قیام امام حسین(ع) از ابتدا بر پایه استبداد ستیزی، از خود گذشتگی، استقامت در راه خدا و احیاء امر به معروف و نهی از منکر اقامه شد.
عاشورا و حرکت سید‌الشهدا(ع)، نمود عملی قرآن
وی با اشاره به اینکه وقتی آیات قرآن را بررسی می‌کنیم، می‌بینیم عاشورا در راستای این آیات به سمتی حرکت کرده که می‌خواهد عدل، ایثارگری و از خودگذشتگی را به سرانجام برساند، اظهار کرد: در واقع هر آنچه که در قرآن از باب جهاد، نهی از منکر و امر به معروف و اقامه حدود در باب تئوری آمده، عاشورا به آن‌ها جامع عمل پوشانده است و لذا عاشورا و حرکت سیدالشهدا(ع)، نمود عملی قرآن کریم، اقامه عدل و داد و امر به معروف و نهی از منکر است.
عاشورا تابلویی از تمام خوبی‌ها و بدی‌ها
نیک‌بین در ادامه با بیان اینکه عاشورا، تابلویی از تمام خوبی‌ها و بدی‌ها است، افزود: نگاه‌های مختلف عاطفی، سیاسی، حماسی و اجتماعی به عاشورا وجود دارد، به طوریکه تا قبل از مشروطه در مورد عاشورا نگاه‌های قهرمان‌پرور یا عاطفی، گریه و روضه‌خوانی زیاد بود، اما بعد از مشروطه نگاه‌های سیاسی به عاشورا به‌روزتر شد و امام عادل در برابر امام جائر قیام کرد و معروف در برابر کل منکر قرار گرفت.
این استاد حوزه از عاشورا به معنای سیاست، دیانت و اجتماع نام برد و عنوان کرد: همه آنچه در عاشورا اتفاق افتاد، بیانگر یک پیام است و آن اینکه هیچ وقت سیاست از دین جدا نبوده و نیست.
وی با اشاره به اینکه نمی‌شود یک نفر مسلمان باشد و در برابر فرد مستبد و مفسد سکوت کند، ادامه داد: براساس قرآن کریم کسی که برای اقامه عدل خدا هجرت کند هر نوع مرگی به سراغش بیاید، شهادت‌گونه خواهد بود.
عاشورا نقطه عطف تمدن اسلامی
نیک‌بین در ادامه از عاشورا به عنوان نقطه عطف تمدن اسلامی که پیامبر(ص)، پایه‌گذار آن بود، نام برد و گفت: فتوای تحریم تنباکو توسط میرزای شیرازی، نمونه‌ای از مظاهر عاشورا است به طوریکه وی با الهام گرفتن از عاشورا و فتوای تحریم تنباکو به همه فهماند که نباید زیر سلطه دشمن رفت.
حجت‌الاسلام نیک‌بین با بیان اینکه عاشورا الگویی تمام عیار برای همه آزادمردان جهان چه شیعه و چه سنی است، بیان کرد: اگر عاشورا اتفاق نمی‌افتاد، تمدن اسلامی که توسط پیامبر(ص) شکوفا و جوانه آن رشد کرده بود قطع و از بین می‌رفت.
مدیر حوزه علمیه حاج‌شیخ کاشمر با اشاره به اینکه اسلام از ریشه و بنیان برای رسیدن انسان به کمال آمده است، اظهار کرد: آیات مختلفی در قرآن مبنی بر این است که باید به سمت رستگاری، ایثار، ازخودگذشتگی، استکبار ستیزی و هیهات من‌الذله حرکت کنیم.
عاشورا مظهر ازخودگذشتگی، ایثار، شجاعت و استقامت
وی در ادامه با بیان اینکه وقتی همه آیات قرآن را در کنار هم قرار می‌دهیم، می‌بینیم عاشورا مظهر ازخودگذشتگی، ایثار، شجاعت و استقامت است، گفت: هر چند یزید مظهر تمام کفر است اما کفر فقط به معنای کسی که دین را قبول ندارد نیست.
این استاد حوزه با بیان اینکه امام حسین(ع) برای استخراج مبانی فکری و انگیزه قیام خود به آیات قرآن استناد می‌کنند و قیام خودشان را بر پایه آموزه‌های دینی و قرآنی بنا می‌گذارند، اظهار کرد: هدایت‌گری حضرت تا آخرین لحظه در حد کمال بود به‌طوری‌که حتی وقتی شمر می‌خواست سر ایشان را جدا کند باز هم وی را نصیحت می‌کردند.
رئیس حوزه علمیه حاج‌شیخ کاشمر در ادامه با اشاره به آیه اول سوره حجرات که می‌فرماید: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تُقَدِّمُوا بَيْنَ يَدَيِ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٌ، اى كسانى كه ايمان آورده‏ ايد در برابر خدا و پيامبرش [در هيچ كارى] پيشى مجوييد و از خدا پروا بداريد كه خدا شنواى داناست»، گفت: دین ما همیشه از انسان‌هایی ضربه خورده که جلوتر از امام راه افتاده و کار می‌کردند به همین جهت همیشه خطاهایی داشتند.
وی با اعلام اینکه یکی از اشکالاتی که در زمان‌های مختلف اتفاق افتاده، این است که برخی از افراد جریان عاشورا را تفسیر به رأی اعتقادات خودشان می‌کنند به طوریکه آنچه را که خودشان قبول دارند، تحمیل به جریان عاشورا و سیدالشهدا(ع) کرده و از قیام حضرت برداشت‌های شخصی می‌کنند، گفت: انسان‌های تندرو در طول زمان‌های مختلف ضربات بسیاری به اسلام زدند و سردسته انسان‌های تندرو خوارج نهروان هستند که امیر مومنان(ع) را خانه‌نشین و مجبور کردند حکمیت را بپذیرند.
نیک‌بین با اشاره به اینکه هنوز هم کسانی هستند که از عاشورا برداشت‌های تند دارند و حاضر نیستند آنچه خود امام حسین(ع) گفته است را قبول کنند، افزود: هر چند خود حضرت فرمودند قیام کردم برای امر به معروف و نهی از منکر، احیاء سیره پیامبر(ص) و امیر مومنان(ع)، اما باز هم این افراد با برداشت‌های شخصی خود اهداف قیام را تحریف می‌کنند.