حمید بصیرتمنش از نویسندگان کتاب «مجلس بیست و یکم شورای ملی» در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) درباره این کتاب توضیح داد: در این کتاب با رویکردی جدید به عملکرد مجلس بیست و یکم شورای ملی پرداخته شده و یک کار پژوهشی در چهار فصل است.
بصیرتمنش به بیان ویژگیهای خاص مجلس بیست و یکم شورای ملی پرداخت و افزود: این مجلس مهرماه 1342 پس از وقفه دو و نیم ساله پس از تعطیلی مجلس بیستم تاسیس شد که با گذشت یک سال از شکلگیری نهضت روحانیون (مهر 41) همراه بود و مهر 46 به کار خود پایان داد.
نویسنده کتاب «مجلس بیست و یکم» عنوان کرد: این دوره از مجلس شورای ملی با مخالفتهای روحانیون با رفراندوم رژیم پهلوی همراه بود.
این عضو هیئت علمی پژوهشکده امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی در معرفی فصول این کتاب گفت: در فصل اول به زمینههای سیاسی و اجتماعی که منجر به شکلگیری مجلس 21 شده به طور مختصر پرداختهایم و به طور مختصر به مقطع تاریخی کودتای 28 مرداد سال 32 تا نهضت روحانیون و پایان این دوره مجلس اشاره کردهایم. مبارزات روحانیون در این مقطع به قیام 15 خرداد و دستگیری امام خمینی (ره) منجر شد و انتخابات این دوره مجلس با مهاجرت علمای دین برای جلوگیری از دستگیری امام خمینی(ره) همراه بود.
وی اظهار کرد: در فصل دوم توضیحاتی درباره گروههای دستاندرکار برگزاری مجلس بیست و یکم و گروههای مخالف آن از جمله روحانیون داده شده و آییننامههای دولت، تخلفات و تقلبهای انتخابات مجلس و اعمال نفوذ آمریکا و گروههای مخالف انتخابات از جمله نهضت آزادی که به تبع روحانیون به تحریم آن پرداختند تشریح شده است.
بصیرتمنش افزود: در فصل سوم به مسائل کلی مجلس بیست و یکم و ترکیب نمایندگان و فراکسیونها پرداختهایم. فصل چهارم کتاب مهمترین بخش اثر و دارای 12 گفتار است. در این فصل کارکرد مجلس بیست و یکم و مصوبات آن از جمله لایحه کاپیتولاسیون و مخالفتهای امام خمینی(ره) با آن و واکنشهای بعدی مجلس به سخنرانی امام خمینی درباره کاپیتولاسیون در چهارم آبان که به تبعید امام در 13 آبان منجر شد تشریح شده است. از دیگر مصوبات مورد طرح در این کتاب لایحه خانواده، مواضع نمایندگان مجلس به ترور نافرجام شاه و اعطای لقب آریامهر به محمدرضای پهلوی و نامگذاری 21 فروردین به عنوان روز «نیایش» است.
عضو هیئت علمی پژوهشکده امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی افزود: در این کتاب به دلیل اینکه شش نفر از نمایندگان مجلس شورای ملی زن بودهاند، به عملکرد این زنان و نیز در پایان کتاب به سیاست خارجی این دوره مجلس پرداخته شده است. بخش ضمائم 80 صفحه از این کتاب 480 صفحهای را به خود اختصاص داده که در آن اسناد روزنامهها و اعتبارنامهها گنجانده شده است.