دیدگاه اسلام، نگاهی سازنده در راستای تعامل همه ادیان الهی است
گروه اندیشه: مدرس گروه معارف دانشگاه‌های ايلام با بیان اینکه تعامل اديان مختلف الهی و احترام به عقاید یکدیگر می‌تواند بسیاری از مشکلات موجود بین ملت‌های مختلف جهان را حل نماید، تصریح کرد: این همان دیدگاه اسلام در برابر سایر ادیان آسمانی و الهی است.
مشتاق قادری، مدرس گروه معارف دانشگاه‌های ايلام در گفت‌وگو با خبرگزاری بين‌المللی قرآن(ايكنا) شعبه ايلام، با اشاره به سوره آل عمران، آيه 19: «إِنَّ الدِّينَ عِندَ اللّهِ الإِسْلاَمُ وَمَا اخْتَلَفَ الَّذِينَ أُوْتُواْ الْكِتَابَ إِلاَّ مِن بَعْدِ مَا جَاءهُمُ الْعِلْمُ بَغْیًا بَیْنَهُمْ وَمَن یَكْفُرْ بِآیَاتِ اللّهِ فَإِنَّ اللّهِ سَرِيعُ الْحِسَابِ؛ در حقيقت دين نزد خدا همان اسلام است و كسانى كه كتاب [آسمانى] به آنان داده شده با يكديگر به اختلاف نپرداختند مگر پس از آنكه علم براى آنان [حاصل] آمد آن هم به سابقه حسدى كه ميان آنان وجود داشت و هر كس به آيات خدا كفر ورزد پس [بداند] كه خدا زودشمار است»، اظهار کرد: دين از ديدگاه قرآن همان اسلام است؛ اسلام، يعنی سر تسليم فرود آوردن در برابر اوامر الهی.
وی با بیان اینکه دين اسلام، مجموعه‌ای از قوانين و مقررات و برنامه كاملی است برای هدايت بشر و نقش حياتی و تعيين كننده‌ای در تعالی انسان و جامعه دارد، گفت: دين عبارتست از جعل و تنظيم اسرار تكوينی و طبيعی سير تكاملی انسانی كه برطبق متن حقيقت و واقعيت خارج به لسان انبياء الهی بيان شده است و همان صراط مستقيم است؛ صراط مستقيم يك راه و يك حقيقت بيش نيست.
اين مدرس دانشگاه ایلام در ادامه با بيان اينكه دين اسلام مايه سعادت و آرامش انسان است، افزود: دين، راه و دين‌دار، راه‌پيما است؛ هر دو يك حقيقت هستند؛ فرد دين‌دار مسیر تكامل انسانی را طی می‌کند و انسان كامل واسطه فيض الهی و امام قافله انسانی در این مسیر است.
اين كارشناس‌ارشد علوم قرآن و حديث با بيان اينكه دين، نقش اساسی در زندگی ما دارد و نمی‌توان دين را كتمان كرد چون امری فطری است، گفت: فطرت در مورد انسان به كار برده می‌شود و همانند غريزه و طبيعت يك امر تكوينی است؛ يعنی جزء سرشت انسان است، اما امری است كه از غريزه آگاهانه‌تر است، انسان يك سلسله فطريات دارد و از آنها آگاه است.
قادری با تبيين عبارت «دين امری فطری است»، اظهار كرد: خداجویی فطری است و خواسته‌های دين و تعليمات آن مطابق با گرايش‌های وجودی انسان است و بايد گفت كه اميال فطری يك امر ثابت است و نيازی به تعليم و تربيت ندارد بايد زمينه شكوفايی اين فطرت در وجود آدمی فراهم شود.
وی در ادامه با بيان اينكه ميل به خدا گرايشی فطری است، بيان كرد: انسان‌ها ناخودآگاه به طرف خدا می‌روند؛ خداپرستی، فطری است يعنی در انسان ميل فطری نسبت به اين پرستش وجود دارد.
اين كارشناس دينی در ادامه با تبيين اينكه خواسته‌های دين و تعليمات آن مطابق با گرايش‌های وجودی انسان است، افزود: در انسان گرايشی به جاودانگی و ابديت هست، او می‌خواهد با مرگ از بين نرود و حيات او ادامه يابد و دين هم پيام‌آور اين است كه جهان ديگری هست كه حيات بشر در آنجا ادامه می‌يابد.
قادری با بيان اينكه دين در قرآن به معانی پذیرش توحيد و يگانه پرستی و پیروی از مجموعه معارف و احكام الهی اشاره شده است، گفت: دين عبارت است از اطاعت، گرايش، فرمانبردارى و تسليم در برابر حقيقت و فطرت انسان چه بخواهد و چه نخواهد به اين سمت و سو گرايش دارد.
اين كارشناس‌ارشد علوم قرآن و حديث با اشاره به سوره مؤمنون، آيه 115 : «أَفَحَسِبْتُمْ أَنَّمَا خَلَقْنَاكُمْ عَبَثًا وَأَنَّكُمْ إِلَیْنَا لَا تُرْجَعُونَ؛ آيا پنداشتيد كه شما را بيهوده آفريدهايم و اينكه شما به سوى ما بازگردانيده نمىشويد»، اظهار كرد: خداوند به مقتضای شرايط فرهنگی، اجتماعی و... برای انسان‌ها يك دين قرار داده است، در این میان نقاط مشترك و يك سری تضادهايی برای همه دين‌ها وجود دارد.
اين كارشناس دينی با اشاره به سوره زمر، آيه22: «أَفَمَن شَرَحَ اللَّهُ صَدْرَهُ لِلْإِسْلَامِ فَهُوَ عَلَى نُورٍ مِّن رَّبِّهِ فَوَیْلٌ لِّلْقَاسِیَةِ قُلُوبُهُم مِّن ذِكْرِ اللَّهِ أُوْلَئِكَ فِی ضَلَالٍ مُبِينٍ؛ پس آيا كسى كه خدا سينهاش را براى [پذيرش] اسلام گشاده و [در نتيجه] برخوردار از نورى از جانب پروردگارش مىباشد [همانند فرد تاريكدل است] پس واى بر آنان كه از سختدلى ياد خدا نمىكنند اينانند كه در گمراهى آشكارند»، گفت: اين آيه بيانگر اين مطلب است كه پذيرش اسلام ناشی از شرح صدری است كه باعث می‌شود دل انسان در مقابل سخن حق و دعوت الهی نرم شده و آنرا بپذيرد، در مقابل كسانی كه از اسلام روی برمی‌گردانند و راه ضلالت و گمراهی را برمی‌گزينند، كسانی هستند كه از شنيدن سخن حق سرباز می‌زنند و به دنبال آن دچار قساوت قلب بوده و از شرح صدر بی‌بهره‌اند؛ دوری از اسلام و عدم پذيرش آن و تنگی سينه از پذيرش حق موجب قساوت قلب می‌شود.
اين مدرس دانشگاه با اشاره به سوره نساء، آيه 79: «مَّا أَصَابَكَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللّهِ وَ مَا أَصَابَكَ مِن سَیِّئَةٍ فَمِن نَّفْسِكَ وَأَرْسَلْنَاكَ لِلنَّاسِ رَسُولًا وَكَفَى بِاللّهِ شَهِيدًا؛ هر چه از خوبی‌ها به تو مىرسد از جانب خداست و آنچه از بدى به تو مىرسد از خود توست و تو را به پيامبرى براى مردم فرستاديم و گواه بودن خدا بس است»، بيان كرد: دو نوع هدايت وجود دارد تكوينی و تشريعی كه هدايت تكوينی(در وجود آدمی) حكمتش نزد خدا است و خداوند اين راه را برای انسان قرار داده است و هدايت تشريعی(در حوزه نبوت و امامت است) خدا برای ما شرح داده است و ما با عقل خود می‌توانيم راه درست را پيدا كنيم.
وی با بيان اينكه چنگ زدن به دستورات دين سعادت دنيا و آخرت را برای انسان به ارمغان می‌آورد، افزود: خداوند هم راه سعادت را به ما نشان داده است و هم راه گمراهی كه انسان با قوه تعقلی كه خداوند در وجود او قرار داده است می‌تواند راه درست را انتخاب نماید.
اين كارشناس‌ارشد علوم قرآن و حديث با اشاره به سوره مائده، آيه69: «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُواْ وَالَّذِينَ هَادُواْ وَالصَّابِؤُونَ وَالنَّصَارَى مَنْ آمَنَ بِاللّهِ وَالْیَوْمِ الآخِرِ وعَمِلَ صَالِحًا فَلاَ خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلاَ هُمْ یَحْزَنُونَ؛ كسانى كه ايمان آورده و كسانى كه يهودى و صابئى و مسيحىاند هر كس به خدا و روز بازپسين ايمان آورد و كار نيكو كند پس نه بيمى بر ايشان است و نه اندوهگين خواهند شد»، بيان كرد: مهم‌ترين مسائل و مباحث فكری كه مسيحيت مدرن با آن مواجه شده است از اين تلقی نشأت گرفته است كه مسيحيت يكی از اديان جهانی است؛ لذا در سده‌های اخير، كثرت دينی چالش كلانی برای الهيات مسيحی شده است.
وی با بيان اينكه امروزه از تكثرگرايی دينی معنای ديگری منظور می‌شود كه با معنای اصلی متفاوت است، اظهار كرد: هدف کلی و مشترک همه ادیان الهی رسیدن به حقيقت مطلق نجات، رستگاری و جاودانگی بشر است و این منحصر در يك دين و مذهب و پيروی از يك شريعت و آئين نیست.
قادری در پایان با بیان اینکه تعامل اديان، مذاهب، شريعت‌ها و آئين‌های مختلف الهی و احترام به عقاید یکدیگر می‌تواند بسیاری از مشکلات موجود بین ملت‌های مختلف جهان را حل نماید، تصریح کرد: این همان دیدگاه اسلام در برابر سایر ادیان آسمانی و الهی است.
وی با بیان اینکه دين اسلام، مجموعه‌ای از قوانين و مقررات و برنامه كاملی است برای هدايت بشر و نقش حياتی و تعيين كننده‌ای در تعالی انسان و جامعه دارد، گفت: دين عبارتست از جعل و تنظيم اسرار تكوينی و طبيعی سير تكاملی انسانی كه برطبق متن حقيقت و واقعيت خارج به لسان انبياء الهی بيان شده است و همان صراط مستقيم است؛ صراط مستقيم يك راه و يك حقيقت بيش نيست.
اين مدرس دانشگاه ایلام در ادامه با بيان اينكه دين اسلام مايه سعادت و آرامش انسان است، افزود: دين، راه و دين‌دار، راه‌پيما است؛ هر دو يك حقيقت هستند؛ فرد دين‌دار مسیر تكامل انسانی را طی می‌کند و انسان كامل واسطه فيض الهی و امام قافله انسانی در این مسیر است.
اين كارشناس‌ارشد علوم قرآن و حديث با بيان اينكه دين، نقش اساسی در زندگی ما دارد و نمی‌توان دين را كتمان كرد چون امری فطری است، گفت: فطرت در مورد انسان به كار برده می‌شود و همانند غريزه و طبيعت يك امر تكوينی است؛ يعنی جزء سرشت انسان است، اما امری است كه از غريزه آگاهانه‌تر است، انسان يك سلسله فطريات دارد و از آنها آگاه است.
قادری با تبيين عبارت «دين امری فطری است»، اظهار كرد: خداجویی فطری است و خواسته‌های دين و تعليمات آن مطابق با گرايش‌های وجودی انسان است و بايد گفت كه اميال فطری يك امر ثابت است و نيازی به تعليم و تربيت ندارد بايد زمينه شكوفايی اين فطرت در وجود آدمی فراهم شود.
وی در ادامه با بيان اينكه ميل به خدا گرايشی فطری است، بيان كرد: انسان‌ها ناخودآگاه به طرف خدا می‌روند؛ خداپرستی، فطری است يعنی در انسان ميل فطری نسبت به اين پرستش وجود دارد.
اين كارشناس دينی در ادامه با تبيين اينكه خواسته‌های دين و تعليمات آن مطابق با گرايش‌های وجودی انسان است، افزود: در انسان گرايشی به جاودانگی و ابديت هست، او می‌خواهد با مرگ از بين نرود و حيات او ادامه يابد و دين هم پيام‌آور اين است كه جهان ديگری هست كه حيات بشر در آنجا ادامه می‌يابد.
قادری با بيان اينكه دين در قرآن به معانی پذیرش توحيد و يگانه پرستی و پیروی از مجموعه معارف و احكام الهی اشاره شده است، گفت: دين عبارت است از اطاعت، گرايش، فرمانبردارى و تسليم در برابر حقيقت و فطرت انسان چه بخواهد و چه نخواهد به اين سمت و سو گرايش دارد.
اين كارشناس‌ارشد علوم قرآن و حديث با اشاره به سوره مؤمنون، آيه 115 : «أَفَحَسِبْتُمْ أَنَّمَا خَلَقْنَاكُمْ عَبَثًا وَأَنَّكُمْ إِلَیْنَا لَا تُرْجَعُونَ؛ آيا پنداشتيد كه شما را بيهوده آفريدهايم و اينكه شما به سوى ما بازگردانيده نمىشويد»، اظهار كرد: خداوند به مقتضای شرايط فرهنگی، اجتماعی و... برای انسان‌ها يك دين قرار داده است، در این میان نقاط مشترك و يك سری تضادهايی برای همه دين‌ها وجود دارد.
اين كارشناس دينی با اشاره به سوره زمر، آيه22: «أَفَمَن شَرَحَ اللَّهُ صَدْرَهُ لِلْإِسْلَامِ فَهُوَ عَلَى نُورٍ مِّن رَّبِّهِ فَوَیْلٌ لِّلْقَاسِیَةِ قُلُوبُهُم مِّن ذِكْرِ اللَّهِ أُوْلَئِكَ فِی ضَلَالٍ مُبِينٍ؛ پس آيا كسى كه خدا سينهاش را براى [پذيرش] اسلام گشاده و [در نتيجه] برخوردار از نورى از جانب پروردگارش مىباشد [همانند فرد تاريكدل است] پس واى بر آنان كه از سختدلى ياد خدا نمىكنند اينانند كه در گمراهى آشكارند»، گفت: اين آيه بيانگر اين مطلب است كه پذيرش اسلام ناشی از شرح صدری است كه باعث می‌شود دل انسان در مقابل سخن حق و دعوت الهی نرم شده و آنرا بپذيرد، در مقابل كسانی كه از اسلام روی برمی‌گردانند و راه ضلالت و گمراهی را برمی‌گزينند، كسانی هستند كه از شنيدن سخن حق سرباز می‌زنند و به دنبال آن دچار قساوت قلب بوده و از شرح صدر بی‌بهره‌اند؛ دوری از اسلام و عدم پذيرش آن و تنگی سينه از پذيرش حق موجب قساوت قلب می‌شود.
اين مدرس دانشگاه با اشاره به سوره نساء، آيه 79: «مَّا أَصَابَكَ مِنْ حَسَنَةٍ فَمِنَ اللّهِ وَ مَا أَصَابَكَ مِن سَیِّئَةٍ فَمِن نَّفْسِكَ وَأَرْسَلْنَاكَ لِلنَّاسِ رَسُولًا وَكَفَى بِاللّهِ شَهِيدًا؛ هر چه از خوبی‌ها به تو مىرسد از جانب خداست و آنچه از بدى به تو مىرسد از خود توست و تو را به پيامبرى براى مردم فرستاديم و گواه بودن خدا بس است»، بيان كرد: دو نوع هدايت وجود دارد تكوينی و تشريعی كه هدايت تكوينی(در وجود آدمی) حكمتش نزد خدا است و خداوند اين راه را برای انسان قرار داده است و هدايت تشريعی(در حوزه نبوت و امامت است) خدا برای ما شرح داده است و ما با عقل خود می‌توانيم راه درست را پيدا كنيم.
وی با بيان اينكه چنگ زدن به دستورات دين سعادت دنيا و آخرت را برای انسان به ارمغان می‌آورد، افزود: خداوند هم راه سعادت را به ما نشان داده است و هم راه گمراهی كه انسان با قوه تعقلی كه خداوند در وجود او قرار داده است می‌تواند راه درست را انتخاب نماید.
اين كارشناس‌ارشد علوم قرآن و حديث با اشاره به سوره مائده، آيه69: «إِنَّ الَّذِينَ آمَنُواْ وَالَّذِينَ هَادُواْ وَالصَّابِؤُونَ وَالنَّصَارَى مَنْ آمَنَ بِاللّهِ وَالْیَوْمِ الآخِرِ وعَمِلَ صَالِحًا فَلاَ خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلاَ هُمْ یَحْزَنُونَ؛ كسانى كه ايمان آورده و كسانى كه يهودى و صابئى و مسيحىاند هر كس به خدا و روز بازپسين ايمان آورد و كار نيكو كند پس نه بيمى بر ايشان است و نه اندوهگين خواهند شد»، بيان كرد: مهم‌ترين مسائل و مباحث فكری كه مسيحيت مدرن با آن مواجه شده است از اين تلقی نشأت گرفته است كه مسيحيت يكی از اديان جهانی است؛ لذا در سده‌های اخير، كثرت دينی چالش كلانی برای الهيات مسيحی شده است.
وی با بيان اينكه امروزه از تكثرگرايی دينی معنای ديگری منظور می‌شود كه با معنای اصلی متفاوت است، اظهار كرد: هدف کلی و مشترک همه ادیان الهی رسیدن به حقيقت مطلق نجات، رستگاری و جاودانگی بشر است و این منحصر در يك دين و مذهب و پيروی از يك شريعت و آئين نیست.
قادری در پایان با بیان اینکه تعامل اديان، مذاهب، شريعت‌ها و آئين‌های مختلف الهی و احترام به عقاید یکدیگر می‌تواند بسیاری از مشکلات موجود بین ملت‌های مختلف جهان را حل نماید، تصریح کرد: این همان دیدگاه اسلام در برابر سایر ادیان آسمانی و الهی است.
