Bereket: Nimetleri artıran bir kavram

Bu dünyadaki her şeyin bir miktarı vardır ve ölçülebilir. Bir şeyin miktar olarak küçük veya büyük olması onun değerini belirlemez, çünkü bazen küçük şeyler büyük sonuçlar doğurabilir ve bunun tersi de olabilir. Bu, içlerindeki bereketten dolayıdır.

Bereket kelimesi, ziyadelik, fazlalık, nema, bolluk, uğur, mutluluk, hayır, rahmet, vb. anlamlarındadır. Türkçe'de de kelime ilahî kaynaklı bolluğun, nimetin ve hayrın çokluğunu ve devamlı olmasını ifade etmektedir. Bereket kavramı Allah'la ilişkilendirildiğinden dolayı kazancın meşru ve helal yönüne de işaret etmektedir. Dolayısıyla bereket inancı insanda temiz ve helal rızka yönlendirici bir işlevi yerine getirir ve diğer artış ifadelerinden farklılık arz eder.

Kur'an özellikle temiz, erdemli bir hayat tarzını insanlara benimsetmek için bereket inancını bir motivasyon öğesi olarak takdim etmektedir. Bereket adeta Allah'a kulluk edenler için dünyada verilen peşin bir ödül olmaktadır. Bu bağlamda Kur'an-ı Kerim'e göre, Allah'a iman (7/A’raf,96), infak etme (34/Sebe,39), Allah’ın emirlerine uyma (5/Maide,66), istiğfar etme (11/Hûd,52;71/Nûh,10–12), şükür (14/İbrahim,7) gibi hususlar bereketin ve diğer ziyadeliğin sebeplerindendir. (dergipak.org.tr)

'Mübarek' ve 'bereket' kelimeleri Müslümanların genel kültüründe iyi bilinmektedir. Maddi olmaktan öte bir şekilde nimetlerin artması ve daha fazla kazanç sağlamak anlamlarına gelen kelimelerdir. Din kültüründe, kişi belli belirsiz bir şekilde ilâhî nimetler alırsa, bereket geldi derler.

Merhum Allame Tabatabai, El-Mizan Tefsiri'nde şu soruları gündeme getiriyor: Nimet, yaratılış sisteminde ilâhî geleneğin bozulmasına neden olur mu? Veya nimet sebep ve sebepler zincirini bozar mı? Kapasitesi olan bir şey, kendi kapasitesinin ötesinde nasıl fayda sağlayabilir? Kısa bir cevapta şöyle derler: Allah'ın nimetleri yaratmadaki iradesi, sebeplerin genişliğinde değil, uzun bir sebepler zincirindedir. Bu nedenle nimetin anlamı, değerde artış ve daha fazla kazançtır.

Allah her şeye bereket koymuştur. Örneğin zaman tüm insanlara verilmiştir. Ama nasıl kullanılacağına karar vermek herkesin tercihidir. Kimi zamanını faydasız işlerle harcarken, kimisi de zamanını kendilerine ve başkalarına fayda sağlayacak şeyler yapmak için kullanmaya çalışır.

Allah bazı insanlara ömür boyu bereket verir. Örneğin, bir insan 70 yıl yaşar ama hayatı o kadar bereketlidir ki 700 yıl meyve verir. Kısa hayat yaşayan insanlar olmuştur, ancak hayatları boyunca yüzyıllardır insanların hayatını etkileyen büyük ve kalıcı işler başarmışlardır.

Zamanın yanı sıra nimet kavramı mekana da aittir. Bazı yerlerde pozitif enerji bulunmakta olup içlerinde iyi ve insani faaliyetler yürütülüyor. Ancak bazı yerler bu değerden ve güvenilirlikten yoksundur. Kur’an-ı Kerim’de bereketli yerlerden de bahsedilmektedir: "Bir gece, kendisine bazı ayetlerimizi gösterelim diye kulunu Mescid-i Haram'dan çevresini mübarek kıldığımız Mescid-i Aksa'ya götüren Allah eksikliklerden münezzehtir. O, gerçekten her şeyi işitmekte ve görmektedir". (İsrâ:1)

Başka bir ayette Allah şöyle buyurmaktadır: "Oraya gelince, o mübarek yerdeki vadinin sağ tarafından, (oradaki) ağaç yönünden kendisine şöyle seslenildi: "Ey Mûsâ! Muhakkak ki ben yalnızca ben âlemlerin rabbi olan Allahım". (Kasas:30)

Kişinin hayatında, mali işlerinde, yaşadığı yerde veya başka şeylerde bereket olması kişinin davranışına bağlıdır. Kim elindekileri en güzel şekilde ve hayırlı işlerde kullanmak isterse, Allah onlara yardım eder ve onlara bereket vererek daha fazlasını verir.

 3814366