کودکان چگونه از تبعات اخبار تنش‌زا مصون بمانند؟
یک روانشناس حوزه کودک با تأکید بر اینکه والدین و مدیران و معلمان از شیوه‌های درست برای هدایت رفتاری کودکان و نوجوانان استفاده کنند، گفت: کودکان و نوجوانان وقتی آشفتگی را در دل جامعه ببینند، بی‌نظمی و آشفتگی بیرونی به روح و روان آنان رخنه می‌کند و دچار آشفتگی و اختلال رفتاری می‌شوند.
خانواده‌ها گاه فارغ از توجه به حضور کودکان و نوجوانان اخبار استرس‌زا را در حضور آنان بیان و تفسیر می‌کنند و نمی‌دانند تا چه اندازه سلامت روانی کودکان را به خطر می‌اندازند. در بسیاری از مواقع فکر کودکان و نوجوانان در مواجهه با اخبار تنش‌زا، جنگ، مسائل و مشکلات اجتماعی و اقتصادی و غیره تا مدت‌ها متأثر و مشغول می‌شود.
اگر کودک یا نوجوانی دچار آسیب‌های روحی از سیل اخبار منفی و تنش‌زا شده باشد ممکن است از رفتن به مدرسه امتناع کند، دچار اختلال خواب شده یا کابوس ببیند و یا حاضر نباشد تنها در اتاقش بخوابد، چنین کودکی همچنین ممکن است دچار علائم جسمی همچون دل درد، حالت تهوع و سر درد شود.
مهرداد رضاپور، کارشناس دفتر مشاوره اداره‌کل بهزیستی چهارمحال‌وبختیاری و روانشناس حوزه کودک در گفت‌وگو با ایکنا در پاسخ به این پرسش که چگونه می‌توان کودکان و نوجوانان را از تبعات سوء تنش‌ها و اخبار و اطلاعات ناخوشایند در حوادث جاری جامعه مصون داشت، اظهار کرد: اقتضای سنین کودکی و نوجوانی این است که افراد حتی‌المقدور از تنش دور باشند و هر چقدر بتوان آنان را از امواج و تبعات تنش‌های اجتماعی، اقتصادی، خانوادگی دور نگه داشت، به آرامش و سلامت روانشان و نیز عملکرد خُلقی و عاطفی آتان کمک شده است.
وی ادامه داد: بزرگترها باید تلاش کنند کودکان و نوجوانان خود را از تنش‌های اجتماعی و خانوادگی و غیره دور نگه دارند همچنان که در ایام کرونا نیز همواره توصیه می‌شد که در میان دغدغه‌ها و مشکلاتی که برایمان به‌وجود می‌آید مراقب سلامت روح و روان فرزندان باشیم و آنان را کمتر درگیر فضای ملتهب و استرس‌زای ناشی از خطرات ویروس کنیم.
رضاپور با تأکید بر اینکه یک کودک و حتی نوجوان درک صحیحی از مسائل و انتظارات واقعی ندارد، گفت: آنان بیشتر بر مبنای هیجان عمل می‌کنند و تابع و همراه بزرگترها هستند یعنی اگر حال و هوای بزرگترها را ناخوش ببیند، ناخوش می‌شوند و اگر فضای مطلوب و آرام برایش فراهم باشد، در سلامت جسمی و روانی رشد می‌کنند. والدین بدانند که ظرفیت کودکان در مواقع تنش بسیار کمتر از بزرگسالان است، آنان به درستی نمی‌توانند چنین شرایطی را درک و تحلیل کنند لذا احساسات منفی بیشتری را تجربه می‌کنند.
این روانشناس حوزه کودک بیان کرد: هر منبع تنش‌زا اعم از اخبار درگیری و نزاع، جنگ، بیماری و غیره می‌تواند منشأ نگرانی و آسیب برای کودکان و نوجوانان باشد. اخبار و اطلاعات این قبیل مسائل نگران‌کننده باعث می‌شود عملکرد آنان دچار اختلال شده و تمرکز خود برای درس را از دست بدهند، نگران بزرگترهای خود شوند. آنان وقتی آشفتگی را در دل جامعه ببینند، بی‌نظمی و آشفتگی بیرونی به روح و روان آنان رخنه می‌کند و دچار آشفتگی و اختلال رفتاری می‌شوند که این امر سبب بروز مشکلات جسمی و روحی در آنان خواهد شد.
رضاپور با تأکید بر اینکه به حکم عقل، کودک و نوجوان باید از اخبار تنش‌زا دور باشند، افزود: در گذشته به دليل پخش اخبار در ساعات معين از تلویزیون و رادیو، کار والدین در منع کودکان از دیدن و شنیدن اخبار و تصاوير خشونت‌‌آميز آسان بود اما امروزه با انتشار لحظه‌ای اخبار و رقابت شبکه‌های اطلاع‌رسانی با یکدیگر، چنين امکانی وجود ندارد. به‌نظرم محدود ساختن فضای مجازی از سوی خانواده‌ها و کنترل بر میزان و شیوه استفاده کودکان و نوجوانان از این فضا کمک بزرگی خواهد بود تا این افراد کمتر در معرض سیل اخبار منفی و تنش‌زا قرار گیرند، لذا دسترسی کودک و نوجوان به فضای مجازی باید به حداقل برسد.
کارشناس دفتر مشاوره بهزیستی استان بیان کرد: چه پدر و مادرها و چه معلم و مدیر و بزرگترهای اجتماع وظیفه دارند که التهابات تنش‌آفرین را به کودکان و نوجوانان انتقال ندهند و درگیر نکنند. مدیران و معلمان همواره این توصیه را به دانش‌آموزان داشته باشند که این مشکلات اجتماعی موضوعی مرتبط با بزرگ‌ترهاست که در مورد آن تصمیم‌گیری می‌کنند و کودکان و نوجوانان نباید درگیر آن شوند.
رضاپور گفت: دانش‌آموزان در مدارس باید توجیه شوند که بهترین کمک آنان به جامعه، درس خواندن و داشتن روح و جسم سالم است که با انجام فعالیت‌های روزانه، ورزش، بازی و انجام وظایف محقق می‌شود. تأکید می‌شود که پدر و مادرها در منزل و مدیران و معلمان در مدارس از شیوه‌های درست برای هدایت رفتاری کودکان و نوجوانان استفاده کنند.
انتهای پیام
