قرآن؛ معجزه قولی فرازمانی

به گزارش ایکنا از چهارمحال‌وبختیاری، احمدرضا بسیج، رئیس بسیج اساتید استان و عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان استان عصر روز گذشته، ۱۴ تیرماه در جلسه مجازی تدبر در قرآن کریم که به‌صورت هفتگی ویژه اساتید استان برگزار می‌شود با اشاره به تعبیر «كَلَامَ اللَّهِ» که راجع به قرآن در این کتاب آسمانی آمده است، اظهار کرد: خداوند همچنین واژه «وحی» را در خصوص قرآن به‌کار برده و پیداست که بر طبق قرآن، این کتاب کلام خداست که در قالب وحی بر رسول خدا(ص) و برای انسان‌ها نازل شده است تا مانند ۱۲۴ هزار نبی الهی پیش از پیامبر(ص) یادآورنده و هشدار دهنده باشند.

وی با ذکر اینکه خداوند ربوبیت تشریعی دارد و دارای سخن و کلام است‌، ادامه داد: درواقع ربوبیت تشریعی مربوط به قول خداست که از طریق ارسال رُسل و تنزیل کتب‌ تدبیر فرموده تا انسان‌ها بتوانند مسیر صحیح برای نیل به سعادت و کمال را انتخاب کنند و هدایت شوند. در اینجا مبحث وحی رسالی یا تشریعی موضوعیت می‌یابد که تنها به پیامبر(ص) نازل شد و ویژگی‌هایی خاص دارد تا کلام خدا بی‌کم و کاست به اذهان و قلوب بشریت رسانده شود.

بسیج تصریح کرد: از ویژگی‌های وحی رسالی آن است که هم در دریافت و هم در فهم و ابلاغ وحی به انسان‌ها عصمت وجود دارد و هیچ خطا و فراموشی اتفاق نمی‌افتد، فهم وحی کاملاً صحیح است و تلقی اشتباه وجود ندارد. در وحی رسالی، پیامبر بدون غلط، تحریف یا اشکال پیام خدا را دریافت کرده و بطن و عمق آنرا درک می‌کند و بر آن عالم است و در نهایت، در ابلاغ پیام دقیق بوده و بدون کم و کاست این کار را می‌کند.

چرایی وجوب عصمت در ابلاغ وحی

این پژوهشگر قرآن با تأکید بر اینکه اگر در این سه مرحله عصمت وجود نداشته باشد، کلام خدا به‌صورت ناقص و اشتباه ابلاغ می‌شود، گفت: اگر این اشکال وجود داشته باشد از ذات اقدس الهی که نه ظالم، نه جاهل و نه ناتوان است، به دور است. خداوند عادل، عالم و قادر و حکیم است و قصدش از رساندن پیام به انسان‌ها، رسیدن بنده به کمال و سعادت است.

بسیج با استناد به آیه ۴۴ سوره مبارکه نحل بیان کرد: خداوند قرآن را نازل فرموده تا برای عموم مردم تبیین شود و مردم تفکر کنند، از مرز حیوانیت که بدون تفکر است خارج شوند و به وادی اندیشه و تفکر وارد شوند. مراد از تبیین قرآن کریم، تأويل و تفسیر آیات نورانی آن است. واژه «تفسیر» معادل پرده‌برداری، کشف و آشکار کردن معنایی بوده و مقصود از تفسـیر قرآن، این است که ما معانی آیات قرآن و اهداف خداوند را متوجه شویم و برای دیگران بیان کنیم، حال آنکه تأويل به معنی فهم مراد اصلی و باطن كلام است.

عضو هیئت علمی گروه معارف اسلامی دانشگاه فرهنگیان استان بیان کرد: با توجه به فراز وَأَنْزَلْنَا إِلَيْكُمْ نُورًا مُبِينًا از آیه ۱۷۴ سوره مبارکه نساء، در اینجا تعبیر «نور» در مورد آیات قرآن کریم به‌کار برده شده است. قرآن کتاب هدایت، استدلال و نور مبین بوده و فرستادن نور روشنگر از شئون ربوبیت پروردگار است. هر چیزی که از میان برنده ظلمت و تاریکی باشد نور است لذا پیامبر(ص) و امامان(ع) نور هستند، شهدا، علم، تقوا، ایمان و تفکر از مصادیق نور است.

بسیج انسان را آیینه خداوند که می‌تواند بهتر و بیشتر از سایر موجودات تجلی‌کننده ویژگی‌های الهی باشد خواند و اضافه کرد: البته انسان‌ها نیز درجاتی دارند و جلوه‌گری پیامبر(ص) از خدا متفاوت از سایر انسان‌هاست، پس صفات خداوند در درون انسان قرار دارند اما بالقوه هستند و ظهور ندارند. به تعبیر قرآن وَاللَّهُ أَخْرَجَكُمْ مِنْ بُطُونِ أُمَّهَاتِكُمْ لَا تَعْلَمُونَ شَيْئًا (نحل/۷۸)، وقتی انسان متولد می‌شود علم الهی در او وجود دارد اما ظهور و بروز ندارد‌، لذا تمامی اسما و صفات الهی در انسان نهادینه است که با تعلیم و تربیت دین شکوفا می‌شود.

بسیج ادامه داد: دین برای آن است که دستورالعمل‌ها و شرایط و لوازم شکوفایی ابعاد الهی در انسان فراهم شود و آنچه در دین وجود دارد ناظر بر وجود انسان است و لذا قرآن حاوی مطالبی است که برای شکوفایی انسان لازم است که انسان برای شکوفایی لاجرم باید از قرآن بیاموزد و به آن عمل کند. دین و قرآن برای ابعاد جسمانی و روحانی انسان دستور کار صادر کرده و انسان را تعلیم و تربیت می‌دهند.

این مدرس حوزه و دانشگاه در استان با اشاره به دستورالعمل قرآن در آیه ۳۰ سوره مبارکه روم، تصریح کرد: خداوند در اینجا به انسان دستور می‌دهد «پس مستقیم روی به جانب آیین پاک اسلام آور در حالی که از همه کیش‌ها روی به خدا آری، و پیوسته از طریقه دین خدا که فطرت خلق را بر آن آفریده است پیروی کن». بر اساس فقه، مقدمه واجب، واجب است لذا فطرت انسان و صفات الهی او زمانی شکوفا می‌شود که مقدمات و پیش‌درآمدهای آن فراهم شود و انسان به کمک دین از غضب و خشم و شهوت و دیگر رذایل اخلاقی مبرا و مصون بماند.

بسیج تأکید کرد: انسان هوشمند به این درک رسیده است که هیچ مکتبی در تمام تاریخ بشریت، دقیق‌تر، عمیق‌تر، کامل‌تر، زیباتر و کارآمدتر از اسلام وجود ندارد‌، پس به بیراهه نمی‌رود و راه صحیح را بر می‌گزیند. کسانی که به دین و قرآن پیوسته نیستند، به تصریح قرآن کریم، بی‌شک و بالذات به فطرت خود ظلم می‌کنند و ضرر می‌زنند که این آسیب‌ها ممکن است به اجتماع پیرامونش نیز تسری یابد.

عاقبت فطرت ناشکوفا یا بدشکوفا

وی اولین ظالمان و دروغگویان را کسانی خواند که مطابق فطرت خود عمل نمی‌کنند و ادامه داد: فطرت انسان کمالاتی در خود نهفته دارد که می‌تواند او را آسمانی کند اما انسان‌ها به تعبیر آیه ۱۷۶ سوره مبارکه اعراف، گرفتار دنیا می‌شوند و در قید و بند مادیات و هوا و هوس باقی می‌مانند.

بسیج با استناد به فراز ذَٰلِكَ الدِّينُ الْقَيِّمُ از آیه ۳۰ سوره مبارکه روم، بیان کرد: کمتر انسانی بر این حقیقت عمیق باور دارد و کمتر پی برده است که اسلام آیین حق و استوار است و اگر فطرت انسان ناشکوفا یا بدشکوفا شود، ما به ازای آن جهنم و عذاب است.

وی قرآن را معجزه قولی فرازمانی و فرامکانی دانست و توضیح داد: معجزه انبیای الهی در دو گروه فعلی و قولی دسته‌بندی می‌شوند و لذا برخی مانند زنده کردن مردگان، صفای مریض یا شق‌القمر از سنخ عمل بودند و برخی دیگر در قالب قول و کتاب آسمانی نمود و ظهور دارند که از بین کتب الهی، قرآن کریم یک معجزه قولی فرازمانی و فرامکانی است که در هیچ محیط و زمانی متوقف نمی‌شود و مانند اوستا یا اناجیل و تورات تحریف نشده است.

بسیج با اشاره به آیه وَأُوحِيَ إِلَيَّ هَٰذَا الْقُرْآنُ لِأُنْذِرَكُمْ بِهِ وَمَنْ بَلَغَ (انعام/۱۹)، تصریح کرد: خداوند در این آیه از زبان پیامبر(ص) می‌فرماید این قرآن بر من وحی شده تا به شما انسان‌ها و هر انسانی در هر زمان و مکانی هشدار دهم. ظهور و بروز و خوانش حقیقی از قرآن کریم در زمان ظهور امام زمان(عج) که امام معصوم است، اتفاق می‌افتد حال آنکه ما در فهم ظاهری باقی مانده‌ایم و نمود عملی آیات قرآن کریم از عدالت گرفته تا امر به معروف و نهی از منکر، عقلانیت، مساوات و غیره در جامعه بشری اتفاق نمی‌افتد.

این مدرس حوزه و دانشگاه با استناد به آیه یکم سوره مبارکه فرقان و با تأکید بر واژه «لِلْعَالَمِينَ»، گفت: این آیه شریفه نیز برهانی دیگر بر فرازمانی و فرامکانی بودن قرآن است و خداوند با فرستادن قرآن، پیامبران و امامان و شریعت در حق تمام انسان‌ها در همه زمان‌ها و مکان‌ها تا روز قیامت لطف کرده و آنان را غرق خیر و نیکی ساخته است. قرآن کریم چشمه سیالی است که دائماً با ارتقای میزان درک و بهره انسان‌ها نو و تازه می‌شود و فیض می‌رساند و پیوسته جریان دارد.