مؤلفه‌های روانشناسی مثبت قرآن؛ از امید تا خودکارآمدی
عضو هیئت علمی گروه مشاوره دانشگاه شهرکرد گفت: زمانی که قرآن به‌صورت عمیق مطالعه می‌شود، می‌توان دریافت که این کتاب آسمانی منبعی برای دستیابی به مؤلفه‌های روانشناسی مثبت است اعم از امید، خوش‌بینی، تاب‌آوری و خودکارآمدی است.
به گزارش ایکنا از چهارمحال‌وبختیاری، نخستین همایش ملی «قرآن و انسان مدرن» با حضور دانشگاهیان و قرآن‌پژوهان از سراسر کشور در بستر فضای مجازی و با میزبانی دانشگاه شهرکرد برگزار شد.
منیژه کاوه، عضو هیئت علمی گروه مشاوره دانشگاه شهرکرد در این همایش با ارائه مقاله خود عنوان «سرمایه‌های روان‌شناختی و معادل‌های قرآنی آن»، اظهار کرد: در سال‌های اخیر، روانشناسی به توانایی‌ها و سرمایه‌های روان‌شناختی انسان تاکید بسیاری داشته است.
وی افزود: اصطلاحی تحت عنوان روانشناسی مثبت در سال‌های اخیر باب شده است، زیرا علم روانشناسی مدت‌ها بر مطالعه بیماری روانی تاکید می‌کرد و وجود قابلیت تمرکز روانشناسی بر بیماری‌های بشر متوجه این موضوع مهم شده است، این رویکرد به شناسایی سازه‌هایی پرداخت که افراد هرچه بهتر بتوانند در شرایط فشار و تهدیدهای زندگی، رفتار کنند.
این استادیار دانشگاه شهرکرد با اشاره به اینکه مفهوم سرمایه روان‌شناختی نیز از تئوری‌ها و روانشناسی مثبت نشئت گرفته است، ادامه داد: این مفهوم در محیط‌های کاری بیشتر مورد تأکید قرار می‌گیرد و شامل مجموعه‌ای از صفات و توانمندی‌های افراد است.
کاوه مفهوم سرمایه روان‌شناختی را منبع غنی برای رشد سازمان دانست و یادآور شد: این مفهوم شامل چهار مولفه امید، خوش‌بینی، خودکارآمدی و تاب‌آوری است.
کاوه با بیان اینکه امید، انگیزه بشر در بسیاری از کارها محسوب می‌شود، گفت: واژه‌هایی مانند خوف و رجا برای این واژه به‌کار می‌رود، البته واژه رجا معادل مناسب‌تری است و در واقع فرآیندی است که باعث تعیین هدف شده و راهکارهایی را برای رسیدن به هدف و حفظ انگیزه خلق می‌کند.
این مدرس دانشگاه شهرکرد تصریح کرد: مسئله امید جایگاه خاصی در قرآن دارد و برای تشویق انسان‌ها به کارهای شایسته بهره زیادی از این کلید واژه در دایره دنیا و ابدیت برده است. رجا، طمع، امل و تمنا کلید واژه‌های اشاره‌کننده به موضوع امید هستند و منظور از رجا آن است که انسان با امیدواری می‌کوشد تا به هدف خویش برسد.
کاوه با بیان اینکه آیات فراوانی به این مبحث پرداخته و انواع گوناگونی از امید را می‌توان استخراج کرد، گفت: امید به آخرت، عفو الهی، رستگاری، پوشاندن گناهان، ورود به بهشت، هدایت‌یافتگی، تقوا، شکرگزاری، تفکر، تعقل، تضرع، یقین، تسلیم، امید به پیروزمندی مؤمنان، نابودسازی دشمنان، توبه، هدایت، برخورداری از هدایت و ... از جمله مصادیق امید در آیات شریفه قرآن کریم است.
وی به واژه خوش‌بینی اشاره و بیان کرد: مصداق این واژه را در دین اسلام می‌توان یافت که خوش‌بینانه‌ترین نگاه به خدا، انسان و جهان هستی وجود دارد.
این عضو هیئت علمی دانشگاه شهرکرد به واژه‌های خودکارآمدی و تاب‌آوری پرداخت و تصریح کرد: افرادی که خودکارآمدی بالا دارند، احساس مسئولیت زیادی کرده و به موقعیت‌های دشوار به‌عنوان چالش نگاه می‌کنند، معادل واژه تاب‌آوری در قرآن، استقامت است که جایگاه خاص خود را دارد.
کاوه اظهار کرد: زمانی که قرآن به‌صورت عمیق مطالعه می‌شود، می‌توان دریافت که این کتاب آسمانی منبعی برای دستیابی به مولفه‌های روانشناسی مثبت است، عمل کردن بر مبنای فطرت پاک انسان‌ها می‌تواند به این حیطه و کسب مولفه‌های مثبت نزدیک باشد و قرآن به‌عنوان بزرگ‌ترین منبع الهی مملو از آموزه‌های مذهبی است که در راستای سلامت روان برنامه دارد.
انتهای پیام
