کد خبر: 4234251
تاریخ انتشار : ۱۰ شهريور ۱۴۰۳ - ۰۷:۲۶
در نشست ایکنا بررسی شد

بایسته‌های شکوفایی دانش‌آموزان چهارمحال‌وبختیاری در مسابقات قرآن

میهمانان حاضر در نشست «ریشه‌یابی علل عدم کسب نتیجه در مسابقات قرآن، عترت و نماز توسط دانش‌آموزان چهارمحال‌و‌بختیاری» با پرداختن به بایسته‌های رونق‌بخشی به این رویداد مهم قرآنی تأکید کردند باید کاری کنیم که مسابقات قرآن در نگاه دانش‌آموزان جلوه داشته باشد تا شاهد ریزش شرکت‌کنندگان نباشیم.

نشست ایکنا

مسابقات قرآن یکی از بسترهای مهم شناسایی و شکوفایی استعدادهای قرآنی در بین دانش‌آموزان و ایجاد روحیه خودباوری و امید، نشاط و ایجاد معنویت در جامعه به‌شمار می‌رود که برنامه‌ریزان و سیاستگذاران این رویداد قرآنی آموزش‌ و پرورش قائلند مهم‌ترین کارکرد و چشم‌انداز آن باید تربیت قرآنی و تمام‌ساحتی دانش‌آموزان و دستیابی به اهداف سند تحول بنیادین باشد. 

تابستان امسال، مرحله نهایی چهل‌ودومین دوره مسابقات قرآن، عترت و نماز با حضور دانش‌آموزان برگزیده سراسر کشور در شهرهای مشهد و ساری در حالی پایان یافت که ۳۰ دانش‌آموز دختر و پسر اعزامی از چهارمحال‌وبختیاری نتوانستند نتیجه بهتری از یک مقام چهارمی در رشته احکام کسب کنند. رویه‌ای که تقریباً هر ساله تکرار می‌شود و سهم این استان در کسب رتبه‌های برتر کشوری اندک بوده است. همین موضوع بهانه برگزاری نشست «ریشه‌یابی علل عدم کسب نتیجه در مسابقات قرآن، عترت و نماز» بود که با حضور رئیس اداره قرآن، عترت و نماز اداره‌کل آموزش‌ و پرورش چهارمحال‌وبختیاری و ۲ چهره باسابقه قرآنی استان در دفتر خبرگزاری ایکنا برگزار شد که مشروح این نشست تقدیم مخاطبان گرامی می‌شود.

رویکرد آموزش‌ و پرورش در رونق‌بخشی به مسابقات قرآن 

یونس اروجی، رئیس اداره قرآن، عترت و نماز اداره‌کل آموزش‌ و پرورش چهارمحال‌وبختیاری در این نشست با اشاره به اینکه مربیان پرورشی مدارس که دغدغه کار قرآنی داشته باشند در برگزاری هر چه بهتر مسابقات قرآن، عترت و نماز نقش‌آفرین هستند، اظهار کرد: تلاش و دغدغه ما در دوره پیشین این مسابقات این بود که با توجه به بضاعت و منابع موجود و کمبود نیروی انسانی در ادارات و مدارس، مسابقات خوب و فاخری را برگزار کنیم؛ مرحله استانی این مسابقات در اردیبهشت امسال بعد از چند سال به‌صورت متمرکز و با هزینه هنگفت در مجتمع لاله برگزار شد با این هدف که دانش‌آموزان برگزیده قرآنی از سراسر استان لااقل یک روز خاطره‌انگیز را در فضای قرآنی تجربه کنند.

یونس اروجی، رئیس اداره قرآن آموزش و پرورش

وی با ذکر اینکه این مسابقات با دعوت از بهترین اساتید و داوران قرآن استان همراه بود، ادامه داد: تلاش کردیم کیفیت برپایی این رویداد از حیث پذیرایی و مکان برگزاری و شکل کار، برای دانش‌آموزان لذت‌بخش و به یادماندنی باشد. اقدام دیگری که انجام شد، تجلیل از دانش‌آموزان برگزیده سال قبل در قالب یک ویژه‌برنامه بود تا باعث تشویق و انگیزه بیشتر برای شرکت در مسابقات باشد. 

اروجی بیان کرد: حجم پویش‌ها، رویدادها، مسابقات، همایش‌ها، جشنواره‌ها، برنامه‌های فرهنگی و ... که ابلاغ می‌شود بسیار بالاست که با توجه به کمبود نیرو، وقت بسیاری را می‌گیرد. این‌گونه تصمیمات از حوزه اختیارات ما خارج بوده و فقط مجری هستیم. مسابقات قرآن و عترت و نماز در هفته قرآن و عترت مدارس باید برگزار شود که چه بسا برنامه‌ها و رویدادهای دیگری نیز در این مدت ابلاغ می‌شود و تلاقی پیدا می‌کند اما باید انجام دهیم بنابراین گاه واقعاً فرصت کافی برای برنامه‌ریزی و برگزاری هر چه بهتر این رویداد فراهم نیست. 

وی تأکید کرد: تلاش ما در سال تحصیلی گذشته این بود که مسابقات قرآن از انزوا خارج شود و در دید قرار بگیرد تا دانش‌آموزان شرکت‌کننده در هر مرحله از این رویداد، تکریم شوند و احساس شخصیت و کرامت کنند. 

کمبود نیروهای قرآنی در آموزش‌ و پرورش 

رئیس اداره قرآن، عترت و نماز اداره‌کل آموزش‌وپرورش چهارمحال‌وبختیاری با یادآوری اینکه از ۱۷ منطقه آموزش و پرورش استان، هفت منطقه مهم کارشناس قرآنی ندارد، افزود: کارشناسان قرآنی بقیه مناطق نیز بعضاً تا چهار پست دارند بنابراین چندان فرصتی برای کار قرآنی ندارند. محدودیت نیروها به‌ علاوه کمبود منابع مالی باعث ایجاد آسیب می‌شود همچنان که ما برای اعزام فرهنگیان و دانش‌آموزان برگزیده استان به مسابقات قرآن کشوری دچار مشکلات عدیده شدیم تا جایی که بخش مالی اداره قائل بود که به علت نبود منابع ضرورتی برای اعزام نیست. 

اروجی به وضعیت دارالقرآن‌های آموزش‌ و پرورش استان به‌عنوان کانون پرورش نیروهای قرآنی اشاره و بیان کرد: به علت کمبود نیروی انسانی، هیچ‌یک از این مراکز مربی قرآن ندارند چرا که طبیعتاً اولویت این است که کلاس‌های درس بدون معلم نمانند، همچنین مسئولان دارالقرآن‌ها بعضاً تخصصی در حوزه فعالیت‌های قرآنی ندارند بنابراین نمی‌توانند کار قرآنی را پیش ببرند. 

نخبه‌پروری قرآنی وظیفه کیست

وی بیان کرد: در استان‌هایی مانند قم، خوزستان، خراسان و ... که در مسابقات قرآن دانش‌آموزان حرفی برای گفتن داشته و قوی هستند شاهدیم که آموزش‌ و پرورش در واقع از محصول آموزش مؤسسات قرآنی بهره‌برداری می‌کند. در واقع آموزش‌ و پرورش در پی نخبه‌پروری نیست بلکه رسالت آموزش عمومی قرآن را دارد و آموزش‌های تخصصی در مراکزی همچون مؤسسات قرآنی توسط اساتید و مدرسان انجام می‌گیرد. بنابراین اگر دانش‌آموزان توانمند و آموزش دیده به مدارس تزریق شوند طبیعتاً سطح مسابقات قرآن مدارس نیز ارتقا خواهد یافت.

اروجی ادامه داد: آموزش ‌و پرورش بضاعت و امکانات تربیت قاری و حافظ ندارد و تنها می‌تواند استعدادهای درخشان و چهره‌های توانمند پرورش یافته در مؤسسات قرآنی را شناسایی و به سمت مسابقات هدایت کند. تعداد قاریان و حافظان قرآن نوجوان استان مشخص و معدود است که همه ما هم می‌شناسیم در نتیجه نباید انتظار داشت رقابتی در مسابقات قرآن دانش‌آموزان شکل بگیرد.

سند مغفول مانده توسعه فعالیت‌های قرآنی استان

این چهره فعال قرآنی با اشاره به تدوین و تصویب سند توسعه فعالیت‌های قرآنی چهارمحال و بختیاری در سال ۹۶ از سوی شورای هماهنگی فعالیت‌های قرآنی استان، توضیح داد: این سند جامع و کامل با تلاش چهره‌های شاخص قرآنی و جمعی از اساتید دانشگاه تدوین و تصویب شد که چشم‌انداز توسعه فعالیت‌های قرآنی و نیز وظایف و نقش هر دستگاه را مشخص می‌کرد اما متأسفانه اجرایی نشد. اگر این سند اجرایی می‌شد در حوزه مدارس نیز قطعاً تحولاتی اتفاق می‌افتاد. 

اروجی افزود: تلاش ما باید این باشد که فضای استان نه فقط برای دانش‌آموزان بلکه برای همه اقشار جامعه قرآنی شود اگر این اتفاق بیفتد، بسیاری از فعالیت‌های قرآنی در چرخه صحیحی انجام می‌گیرد و خروجی مطلوب هم خواهد داشت، از جمله اینکه مسابقات قرآن دانش‌آموزان در تمامی مراحل به‌صورت اصولی پیش می‌رود زیرا همه دغدغه دارند و امور را با همکاری و هم‌افزایی پیش می‌برند یعنی مؤسسه قرآنی وظیفه خود را در پرورش قاریان و حافظان توانمند به بهترین نحو انجام می‌دهد، مدارس حمایت و هدایت استعدادهای درخشان قرآنی را به خوبی انجام می‌دهند، فعالیت‌های قرآنی مدارس رونق می‌گیرد و مسابقاتی در سطح فاخر و باکیفیت برگزار می‌شود؛ در چنین فضایی قطعاً نتایج درخشانی هم نصیب دانش‌آموزان استان می‌شود.

وی با اشاره به نقش نهادهای قرآنی در رونق‌بخشی به فضای قرآنی استان از جمله برپایی محافل قرآنی در استان، توضیح داد: شرکت قاریان و حافظان در محافل بسیار تأثیرگذار است اما متأسفانه اتفاقی در این فضا در استان شاهد نیستیم. همه دستگاه‌ها باید کمک و همکاری کنند تا فضای موجود بشکند و هر نهاد فارغ از کار معمول اداری، کاری کند و اتفاقی شکل بگیرد. مثلاً اوقاف از قاریان ملی و بین‌المللی و حتی قاریان مصری برای برپایی مجالس انس با قرآن به استان دعوت کند تا شاهد شکل‌گیری شور قرآنی باشیم که قطعاً تأثیرگذار خواهد بود.  

اروجی تأکید کرد: معدود مؤسسات قرآنی فعال استان تا سطح مشخصی کار می‌کنند که جا دارد سطح آموزش‌ها را تخصصی‌تر کنند و در این راستا استفاده از اساتید توانمند موضوعیت دارد. 

تقلیل مسابقات قرآن به گزارش و آمار

وی با اشاره به اینکه در برپایی رویدادها و برنامه‌های متنوع و متعدد در مدارس از جمله مسابقات قرآن گاه گرفتار گزارش‌دهی و ارائه آمار می‌شویم، توضیح داد: بعضاً این اعداد و ارقام ممکن است دقیق نباشند که البته توجیه‌پذیر هم هستند؛ باید بتوانیم از این ساختار ابلاغی و بخشنامه‌ای گذر و دلسوزانه کار کنیم.

رئیس اداره قرآن، عترت و نماز اداره‌کل آموزش و پرورش استان انگیزه را مهم‌ترین عامل ماندگاری دانش‌آموزان در فضای فعالیت‌های قرآنی دانست و ادامه داد: اینکه دانشگاه فرهنگیان از بین حافظان قرآن دانشجومعلم می‌پذیرد قطعاً یک عامل انگیزشی خوب خواهد بود که نوجوانان و جوانان به سمت حفظ بروند، از این دست انگیزه‌ها باید پیش‌بینی شود تا جذب و رویش اتفاق بیفتد که ما در آموزش‌ و پرورش تلاش داریم این انگیزه را حفظ کنیم. 

اروجی تأکید کرد: شاید کارشناسان جامعه‌شناسی یا روانشناسی باید به این پرسش پاسخ بدهند که چرا اکثر دانش‌آموزان برای کلاس زبان یا موسیقی یا ورزش انگیزه دارند و با علاقه و نشاط شرکت می‌کنند اما این استقبال در مورد کلاس قرآن را نمی‌بینیم و بلکه دانش‌آموزی که سال‌ها در حوزه قرآنی فعال بوده امروز دیگر انگیزه کار ندارد و رها می‌کند. 

وی در پایان گفت: حفظ و نگهداری دانش‌آموزی که موفقیت بزرگی را در حوزه قرآنی کسب می‌کند بسیار مهم است و در این راستا همه باید مراقبت کنند و در کنار حضور استاد راهنما و همراه که مدام نوجوان را هدایت و راهنمایی کند، وجود یک روانشناس در کنار این چهره‌های نوجوان ضرورت دارد زیرا این سن بسیار حساس بوده و باید با کار اصولی و علمی بتوان سرمایه‌ها را حفظ کرد و رشد و پرورش داد. 

غلامحسین فاتحی، حافظ کل قرآن کریم

چهره‌های قرآنی محصول مسابقات هستند

غلامحسین فاتحی، مدرس با سابقه قرآن کریم در چهارمحال‌وبختیاری با اشاره به اینکه مسابقات قرآن بهترین و مؤثرترین فرایند تربیتی است و بهترین اساتید و چهره‌های قرآنی معمولاً از دل این رویداد به جامعه معرفی می‌شوند، اظهار کرد: بنابراین مسابقات قرآن در سطوح مختلف به‌ویژه دانش‌آموزان امری سودمند و ضروری بوده و متولیان باید به مسابقات قرآن دانش‌آموزان به‌عنوان یک برنامه مهم نگاه کنند و با تلاش و زحمت، خروجی و آثار آن برای جامعه برکت داشته باشد. 

وی با ذکر اینکه آیین‌نامه مسابقات قرآن دانش‌آموزان طبیعتاً یک تصمیم کشوری و کلان بوده و نمی‌توان آن‌را تغییر داد، افزود: بنابراین باید با آیین‌نامه موجود برنامه‌ریزی و موفقیت کسب کنیم. 

فاتحی کمبود نیروی انسانی در آموزش‌ و پرورش را بزرگ‌ترین مانع در برنامه‌ریزی و پیشبرد فعالیت‌ها در مدارس دانست و توضیح داد: این کمبود نیروها چه در اداره‌کل چه در مناطق و نواحی و چه در مدارس مشهود است. 

این چهره قرآنی آموزش‌ و پرورش استان با تأکید بر اینکه مرحله آموزشگاهی مهم‌ترین بخش از مسابقات قرآن، عترت و نماز است، بیان کرد: اگر این مسابقات در مرحله آموزشگاهی با کیفیت بالایی برگزار شود، یقین بدانید در مراحل بالاتر و در کشور نیز می‌توان نتایج بهتری را کسب کرد. در این راستا، تبلیغات ثبت‌نام باید به گوش همه دانش‌آموزان برسد، همچنین منابع هر رشته تهیه شود و در بدو ثبت‌نام در اختیار دانش‌آموزان قرار گیرد.

فاتحی با یادآوری اینکه دانش‌آموزان بعد از ثبت‌نام نباید به حال خود رها شوند بلکه پیوسته باید خود را برای مسابقات آماده کنند، ادامه داد: مربی پرورشی باید مدام و مستمر میزان آمادگی دانش‌آموزان را برای این رویداد بسنجد و از آنها کار و تمرین بخواهد. همین پیگیری و تذکرها به دانش‌آموزان می‌فهماند که باید با آمادگی وارد این مسابقات شوند و نتیجه کسب کنند و این پیگیری در مرحله آموزشگاهی قطعاً در مراحل بالاتر برکاتش مشخص خواهد شد. 

دانش‌آموزان قرآنی رها نشوند

وی برپایی باشکوه مسابقات قرآن را بسیار حائز اهمیت دانست و توضیح داد: انتخاب مکان و فضای مناسب، پذیرایی، برگزاری برنامه‌های جذاب جانبی و ... در مجموع باید باعث پررنگ شدن مسابقات قرآن شود و دانش‌آموزان به این باور برسند که این مسابقات رویداد مهمی است تا آن‌را جدی بگیرند. اعلام به‌موقع و سریع نتایج و اهدای جوایز در یک برنامه فاخر و دیده شدن دانش‌آموزان قرآنی موضوع مهم دیگری است که اگر محقق شود، دانش‌آموز برای مرحله بعد انگیزه پیدا می‌کند.

فاتحی شکل‌گیری رقابت در مسابقات قرآن دانش‌آموزان را عامل کسب نتایج بهتر دانست و تصریح کرد: وقتی در مراحل شهرستانی یا استانی تعداد شرکت‌کنندگان در رشته‌ای سه یا چهار نفر باشد پیداست که رقابتی شکل نگرفته و در نتیجه پیشرفتی صورت نمی‌گیرد. جا دارد مناطق فعال‌تر شوند و از آنها خواسته شود که حتما نماینده بفرستند.

وی افزود: برپایی دوره‌های آماده‌سازی دانش‌آموزان برگزیده هر مرحله به‌ویژه راه‌یافتگان به مرحله کشوری ضرورت دارد که به نظرم در این راستا چند نکته وجود دارد نخست آنکه دانش‌آموزان زمان کافی و مناسب برای آماده‌سازی داشته باشند که با توجه به رشته‌ها این زمان متفاوت است. دوم اینکه یک دوره پیش‌اردویی در زمان مناسب قبل از اعزام اما نه چسبیده به زمان اعزام به مسابقات، برای برگزیدگان برگزار شود به نحوی که دانش‌آموزان فرصت برای تجزیه و تحلیل و مرور آموخته‌ها داشته باشند. متسابقان باید نسبت به آیین‌نامه و فضای مسابقات در زمان مناسب کاملاً توجیه باشند. برپایی رقابت‌های تدارکاتی و رویدادهای بین استانی با متسابقان دیگر استان‌ها پیشنهاد دیگری است که در مسیر آماده‌سازی می‌تواند مؤثر باشد.

آماده‌سازی دانش‌آموزان برای مسابقات قرآن 

فاتحی با بیان اینکه مسابقات قرآن برای غالب راه‌یافتگان به مرحله کشوری اولویت نیست، توضیح داد: باید کاری کنیم که مسابقات قرآن برای دانش‌آموزان اولویت باشد یعنی اینطور نباشد که همه کلاس‌ها و کارهای دیگر را جدی بگیرند اما برای مسابقات قرآن اهمیت لازم را قائل نباشند. مربی پرورشی و دیگر متولیان باید تمهیدی بیندیشند که دانش‌آموزان برگزیده دغدغه مسابقات را داشته باشند برای نمونه یک استاد دائماً به‌صورت تلفنی یا در فضای مجازی با آنها در ارتباط باشد و وضعیت آمادگی آنها را بسنجد.

رتبه اول نهج‌البلاغه در چهل‌وششمین دوره مسابقات سراسری قرآن کریم تأکید کرد: داوری مسابقات قرآن دانش‌آموزان مقوله حساس و مهمی است که تسلط بر آیین‌نامه باید داشته باشند و این حاصل نمی‌شود مگر با برپایی دوره‌های توانمندسازی داوران که برای همه رشته‌ها باید برگزار شود تا تفسیر آیین‌نامه را بدانند و هر فرد طبق سلیقه و برداشت خود داوری نکند. اگر داوران توجیه نباشند ممکن است نتوانیم بهترین‌های استان را به مرحله کشوری معرفی کنیم. 

وی با تأکید بر اینکه برای داوران پیش از داوری در مسابقات قرآن دانش‌آموزان باید جلسات توجیهی برگزار شود، اظهار کرد: همچنین جا دارد مربیان پرورشی مدارس در جلساتی که برایشان برگزار می‌شود توجیه و موظف شوند که پیگیر دانش‌آموزان قرآنی راه‌یافته به مراحل بالاتر باشند و آنان را برای مسابقات آماده کنند. 

فاتحی بیان کرد: تجربه حضور در صحنه و اجرا در کنار دانش و سواد، برای متسابق موضوعیت دارد بنابراین باید شرایطی فراهم شود که دانش‌آموزان تجربه بیشتری را در اجرا و تلاوت کسب کنند. بنده یکی از عوامل موفقیتم در مسابقات قرآن اوقاف در رشته نهج‌البلاغه را تجربه‌ام در اجرا می‌دانم که سال‌هاست به‌عنوان مجری در برنامه‌های مختلف یا مراسم نماز جمعه و ... فعالیت دارم.

نهادها به کمک آموزش‌ و پرورش بیایند

وی با تأکید بر ضرورت کمک گرفتن از نهادهای دیگر برای برگزاری هر چه بهتر مسابقات قرآن دانش‌آموزان، اضافه کرد: همانطور که دستگاه‌ها در برنامه‌های مختلف اعم از انتخابات یا برنامه‌های مناسبتی و ... هم‌افزا شده و همکاری دارند، می‌توان از ظرفیت آنها برای برگزاری این رویداد مهم قرآنی نیز یا تهیه جوایز یا برگزاری اردوها و ... بهره گرفت.

فاتحی اضافه کرد: هدف از فعالیت‌های قرآنی و برپایی مسابقات قرآن باید منجر به تربیت قرآنی و افزایش معنویت در دانش‌آموزان شود و آنها باید با مفاهیم والایی همچون تلاش‌ و کوشش، خداشناسی و توکل آشنا شوند و در همه صحنه‌ها خدا را مدنظر داشته باشند. در این راستا همه فعالان و چهره‌های قرآنی باید به آموزش‌ و پرورش کمک کنند تا اهداف محقق شود. 

این چهره قرآنی استان در خصوص ضرورت حفظ انگیزه در دانش‌آموزان قرآنی که سرمایه ما هستند، تصریح کرد: سرمایه‌های قرآنی باید خودشان را سرمایه بدانند و اگر قدر ندانند از بین می‌روند، برخی از دانش‌آموزان قرآنی ما از موقعیت‌ها استفاده نمی‌کنند و قدر موفقیت خود را نمی‌دانند و تلاش ندارند که خودشان را در سطح بالا نگه دارند و بلکه پیشرفت کنند. 

وی در پایان گفت: یک بخش علت مربوط به فضای کلی قرآنی استان است که باید شرایطی فراهم شود تا دانش‌آموزان و نوجوانان به جمع‌های قرآنی بیایند و بالنده شوند. امروز چهره‌های شاخصی داریم که انگیزه و دغدغه شرکت در مسابقات اوقاف را ندارند، به‌نظرم باید فضایی ایجاد شود که کناره‌گیری قرآنیان از فضای فعالیت‌های قرآنی استان که به بهانه‌های مختلف از فضای قرآنی فاصله گرفتند، خاتمه یابد و همه وارد صحنه شوند. 

مسلم فاتحی، حافظ قرآن کریم

نقش مربیان پرورشی در رونق مسابقات قرآن 

مسلم فاتحی، معاون پرورشی مدارس مرکز ملی پرورش استعدادهای درخشان با اشاره به اینکه کار قرآنی با برنامه‌ریزی مداوم و مستمر نتیجه می‌دهد و نباید محدود باشد، اظهار کرد: یکی از بزرگ‌ترین موانع، نگاه اداری به برنامه‌های قرآنی مدارس است با این توضیح که معاون پرورشی یا مدیر موظفند این یا آن برنامه قرآنی را اجرا و گزارش و آمارها را به اداره ارسال کنند که این نگاه نتیجه‌بخش نیست بلکه باید در طول سال کارهای مستمر و هدفمند انجام شود تا خروجی آن در تربیت قرآنی دانش‌آموزان مشهود باشد.

وی ادامه داد: حتی اگر فرض کنیم مسابقات قرآن دانش‌آموزان به بهترین شکل و با بهترین نیروها و کارشناسان برگزار شود، نمی‌توانیم بگوییم که الزاماً منجر به تربیت قرآنی خواهد شد زیرا تربیت یک امر زمان‌بر و دائمی بوده و باید در طول سال مورد توجه متولیان مدرسه باشد. بااینحال برپایی این دست رویدادها قطعاً بدون برکات نیست. 

این حافظ قرآن با اشاره به وجود استعدادهای وافر قرآنی در مدارس استان، تأکید کرد: باید با کمک مربیان پرورشی در طول سال برای این دانش‌آموزان محافل و مجالس مختلف طراحی و برگزار شود و فرصت ارائه در جلسات مختلف را داشته باشند تا هم پی به ایرادات خود ببرند و هم استرس حضور در مقابل جمعیت در آنها تقلیل یابد. 

فاتحی با مهم دانستن نیروی انسانی دغدغه‌مند در فعالیت‌های قرآنی مدارس، تصریح کرد: علاوه بر دانش‌آموزان که باید انگیزه کار قرآنی برای نمونه شرکت در مسابقات قرآن را داشته باشند، مربیان قرآن و پرورشی نیز باید انگیزه کار در این حوزه را داشته باشند و بتوانند مسابقات قرآن را در سطحی خوب و مطلوب برگزار و دانش‌آموزان را با انگیزه‌بخشی به این سمت هدایت کنند. 

نظارت میدانی مسئولان بر فعالیت‌های قرآنی مدارس 

وی در خصوص راهکارهای انگیزه‌مند شدن مربیان پرورشی برای رونق‌بخشی به فعالیت‌های قرآنی مدارس و برپایی مسابقات قرآن در سطح مطلوب، توضیح داد: یکی از راهکارها این است که انجام فعالیت‌های قرآنی در مدارس به عنوان یک امتیاز در فرم ارزشیابی معلمان لحاظ شود و به‌ویژه اینکه نظارت وجود داشته باشد. باید شرایطی فراهم شود که بین مربیان پرورشی در انجام فعالیت‌های قرآنی در مدارس، رقابت ایجاد شود. 

فاتحی اظهار کرد: جا دارد که مربیان پرورشی مدارس به‌صورت حضوری توسط معاونان پرورشی ادارات آموزش‌ و پرورش مورد ارزیابی قرار گیرند یا لااقل نظارت‌ها و ارزیابی‌های سرزده در دستور کار ادارات باشد تا مربیان پرورشی در معرض سنجش قرار داشته باشند و به دور از آمار احیاناً صوری، کیفیت کارشان بالا برود. برای نمونه وقتی مربی پرورشی یک مدرسه که اعلام می‌کند ۵۰ دانش‌آموز در مسابقات قرآن شرکت کردند باید مورد ارزیابی و نظارت حضوری هم قرار بگیرد و ادارات صرفاً به ارسال گزارش‌ها از مدارس اکتفا نکنند. 

وی به فضاسازی محل مسابقات قرآن اشاره و بیان کرد: ایجاد یک فضا و صحنه مناسب که در دانش‌آموزان حس حضور در یک رویداد قرآنی را القا کند حائز اهمیت است، ضمن اینکه با همکاری مربیان پرورشی و سرپرستان هر گروه دانش‌آموزان، به‌ویژه در مراحل منطقه‌ای و استانی شرایطی فراهم شود که دانش‌آموزان یک روز خاطره‌انگیز را در جریان شرکت در مسابقات قرآن تجربه کنند که پیش‌بینی برنامه‌های متنوع جانبی برای دانش‌آموزان شرکت‌کننده می‌تواند یک راهکار باشد. اعلام نتایج و حتی اهدای جوایز در همان روز مسابقات به‌نظرم تأثیرگذار خواهد بود. 

معاون پرورشی مدارس استعدادهای درخشان در خصوص ساز و کار شناسایی استعدادهای قرآنی در مدارس، تأکید کرد: تمهیدات شناسایی استعدادها و علایق دانش‌آموزان در زمینه‌های مختلف در سامانه «سیدا» پیش‌بینی شده است با این توضیح که دانش‌آموزان فرم‌های ویژه را پر و اطلاعات را ثبت می‌کنند که البته بعضاً بخشی از دانش‌آموزان رغبتی به مراجعه به این سامانه ندارند. 

فاتحی تشویق دانش‌آموزان قرآنی و ثبت امتیازات در کارنامه آنها را یکی از راهکارهای جذب این افراد به سمت فعالیت‌های قرآنی و شرکت در مسابقات برشمرد و افزود: بسیاری از دانش‌آموزان حتی با وجود داشتن استعدادهای درخشان قرآنی، ترجیح می‌دهند به امر تحصیل بپردازند زیرا انگیزه‌ای برای شرکت در مسابقات ندارند. یک راهکار برای انگیزه‌بخشی به دانش‌آموزان قرآنی که بنده هم در دستور کار دارم این است که آنان را در کنار دانش‌آموزان برتر تحصیلی و شاگرد اول‌های مدرسه مورد تشویق قرار دهیم تا به اهمیت و ارزش کار خود واقف شوند. باید کاری کنیم که مسابقات قرآن در نگاه دانش‌آموزان جلوه داشته باشد تا شاهد ریزش شرکت‌کنندگان نباشیم. 

جایزه و تشویق؛ ابزار ماندگاری دانش‌آموزان قرآنی 

این داور مسابقات قرآن دانش‌آموزان تصریح کرد: اینکه گفته شود دانش‌آموز نباید برای جایزه در مسابقات قرآن شرکت کند، سخن درستی نیست چرا که او باید با ابزار جایزه آهسته آهسته وارد وادی قرآن شود و یقین بدانید خودش کم‌کم جذب و ماندگار می‌شود و تربیت قرآنی هم در موردش شکل می‌گیرد. 

فاتحی ادامه داد: بنده دانش‌آموزی داشتم که اکنون دانشجوی دانشگاه صنعتی شریف و حافظ ۲۵ جزء است. به یاد دارم این دانش‌آموز را با جایزه و تشویق در وادی قرآن حفظ کردم و خودش هر چه جلوتر رفت در این مسیر تثبیت شد. باید از تشویق و جایزه شروع کرد گرچه جایزه هدف نیست و دانش‌آموز به‌تدریج به انس و الفت با قرآن می‌رسد تا جایی که بدون تشویق و جایزه هم به این مسیر ادامه خواهد داد. 

این مدرس قرآن در استان به تجربه دانش‌آموز دیگری که در کنگره قرآن کریم مدارس سمپاد کشور حائز رتبه سوم در رشته حفظ عمومی قرآن شد، توضیح داد: این دانش‌آموز سال گذشته حفظ را آغاز کرد و چنان انگیزه و رغبت داشت که در طی این مدت بالغ بر ۱۵ نفر از دوستانش را در مسابقات قرآن شرکت داد و خودش نیز با نشاط و تلاش فراوان برای مسابقات کشوری آماده می‌شد و می‌گفت نذر کرده بودم به مرحله کشوری بروم؛ دانش‌آموزی که به این سطح علاقه و انگیزه رسیده قطعاً می‌تواند موفق باشد. 

فاتحی در پایان گفت: این دانش‌آموز سال گذشته در مرحله کشوری شرکت داشت و تجربه کسب کرد که امسال این تجربه به کمک او آمد تا بتواند نتیجه خوبی بگیرد. اینکه دانش‌آموزان برتر کشوری در سال بعدی حق شرکت در رشته خود را ندارند، به‌نظرم یکی از نقاط ضعف‌ آیین‌نامه مسابقات قرآن است و به‌جای تشویق دانش‌آموزان برتر کشوری برای حضور در این رویداد قرآنی، آنان را محروم می‌کنند. 

انتهای پیام
captcha