درس‌هایی که از سردار جهاد تبیین می‌آموزیم

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدابراهیم حجت‌پناه، دبیر کانون‌های خدمت رضوی در چهارمحال‌وبختیاری در گفت‌وگو با ایکنا از استان با تسلیت ایام شهادت حضرت فاطمه زهرا(س) و با اشاره به اینکه رسالت پیامبر(ص) با آیه شریفه اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذِي خَلَقَ (علق/۱) آغاز شد، اظهار کرد: کار با خواندن و قرائت کردن آغاز شد و با بیان ادامه یافت همچنان که در آیه شریفه وَأَنْزَلْنَا إِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيْهِمْ وَلَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ (نحل/۴۴)، پیامبر(ص) مأموریت یافتند که این ذکر را که عبارات آن‌را خداوند حفظ می‌کند تا کم و زیاد نشود، برای مردم تبیین کنند. خداوند این چارچوب و ریشه و بنیان و اساس را به رسولش اعطا فرمود تا در هر زمانی سازه مورد نیاز و مقتضی زمان را از این مواد و ملاط ایجاد شود و در اختیار انسان‌ها قرار گیرد و این خلاصه نبوت پیامبر(ص) و امامت و ولایت است.

وی با ذکر اینکه امام نیز تبیین‌گر آیات قرآن کریم است، ادامه داد: امام با بهره‌گیری از این مصالح مرغوب و اصیل سازه‌ای مناسب را برای مأمومین خود فراهم می‌کند؛ بر طبق آیه شریفه قُلْ هَٰذِهِ سَبِيلِي أَدْعُو إِلَى اللَّهِ ۚ عَلَىٰ بَصِيرَةٍ أَنَا وَمَنِ اتَّبَعَنِي، ائمه هدی(ع) بر مبنای بصیرت و دانایی توان ساختن چنین سازه‌ای را به اقتضای زمان و مکان از آیات قرآن دارند.

مفهوم‌شناسی بصیرت

این حافظ کل قرآن کریم در ادامه در خصوص بصیرت، تصریح کرد: بصیرت به‌ غنای دانستن، نشانی است که گاهی به‌ تعبیر امام خمینی(ره) برخی عوام این نشانی را بلدند و برخی خواص نیز آن‌را می‌دانند، همچنان که برخی عوام و خواص نیز این نشانی را بلد نیستند. کسی از عوام که نشانی را بلد است بهتر است از خواصی که آن‌را نمی‌شناسد و چه بهتر که انسان هم از خواص باشد و هم آدرس را بلد باشد.

حجت‌پناه با تأکید بر اینکه «گفتن» و «بیان کردن» یک کار و فعل مهم است و می‌تواند ناظر بر حُسن فعل، سوء فعل و ترک فعل باشد، افزود: باید گفت امروز افرادی که ساکتند، مرتکب ترک فعل هستند.

این مدرس حوزه در استان با اشاره به حدیثی از امام صادق(ع) که فرمودند «مَن عَرَفَ فاطِمَةَ حَقَّ مَعرِفَتِها فَقَد أدرَكَ لَيلَةَ القَدرِ»، بیان کرد: بنابراین اگر کسی بتواند شب قدر را بشناسد فاطمه(س) را نیز خواهد شناخت و از آنجا که خداوند به پیامبرش فرمود «وَمَا أَدْرَاكَ مَا لَيْلَةُ الْقَدْرِ»، پیداست که فاطمه(س) نیز شناخته شدنی نیستند؛ شناخت فاطمه(س) آنچنان مهم است که اگر کسی ایشان را شناخت، شب قدر را با این عظمت درک کرده و شناخته است.

حجت‌پناه با ذکر اینکه حضرت زهرا(س) قرآن مجسم هستند، افزود: در خطبه فاطمه(س) آیات قرآن کریم جولان می‌دهند و باید گفت که مصالح اصلی خطبه ایشان آیات نورانی هستند، ایشان در این خطبه به اصالت اسلام اشاره دارند و در مقام سردار جهاد تبیین ظاهر می‌شوند.

تبیین؛ بخش مهم مقابله در جنگ ترکیبی

این کارشناس مذهبی در استان تأکید کرد: امروز نیز بیان و تبیین بخش مهمی از مقابله با جنگ ترکیبی دشمن چه در مقوله دفاع و چه در مقوله حمله محسوب می‌شود، اسلام دینی فعال بوده که همواره با ابزار مختلف در نبرد با دشمن است. اسلام دینی است که خطیب جمعه با سلاح جنگی خطبه ایراد می‌کند و امام جماعتش در محراب یعنی محل حرب به اقامه نماز می‌پردازد و صف اول نماز جماعتش خط مقدم جبهه حق علیه باطل است که اتفاقاً به‌ تصریح آیه «أَنْ تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنَىٰ وَفُرَادَىٰ» (سبأ/٤٦) صف اول جای نشستن نیست بلکه محل قیام و ایستادن است.

حجت‌پناه تصریح کرد: کسانی که در صف اول هستند باید در بیان و گفتن و نگفتن از دیگران جلودارتر باشند و تمام سکناتشان باید در راستای مبارزه با دشمن و دفاع از دین باشد؛ بر طبق آموزه اسلام، مسلمان همواره پنجه در پنجه دشمن دارد و یک لحظه از مبارزه باز نمی‌ایستد. اسلام می‌گوید مسلمان در تجهیزات نظامی آنچنان باید قوی باشد که دشمن خیال حمله به سرش نزند و لذا وقتی حضرت زهرا(س) بر مسئله فدک تأکید دارند، در واقع قسمتی از بودجه حکومت امیرالمؤمنین(ع) قرار است از طریق فدک تأمين شود و پشتوانه مالی و اقتصادی حکومت اسلامی باشد، لذا از سر دنیاگرایی و مادی‌پرستی این مبحث را مطرح نکرده‌اند.

وی با تصریح اینکه در جنگ ترکیبی با دشمن نباید منتظر حمله دشمن بمانیم و بعد دفاع را آغاز کنیم، گفت: اتفاقاً اسلام می‌گوید با سلاح بیان حمله را آغاز کنیم، قرآن هدایتگر عامه انسان‌هاست و باید آن‌را برای مردم جهان بیان کنیم، هر انسانی با این آیات مواجه شود به کرنش و تواضع می‌پردازد. پیامبر(ص) در روز قیامت از مهجوریت قرآن شکایت می‌کنند و قرآن وقتی مهجور شد، معارف اهل‌بیت(ع) نیز دچار مهجوریت شدند و اینجاست که امروز گفتار و رفتار برخی نوجوانان ما را شگفت‌زده می‌کند.

حجت‌پناه افزود: اتفاقاً جوانان و نوجوانان قائلند ما رفتارها و عملکردهایی دیدیم که قرآنی نبود وگرنه کسی به عملکرد درست و قرآنی اعتراض نمی‌کند؛ البته اعتراض با اغتشاش تفاوت دارد.

دبیر کانون‌های خدمت رضوی در استان با بیان اینکه حضرت زهرا(س) در جنگ ترکیبی با دشمن به بیان و تبیین روی می‌آورند، ادامه داد: این بیان باید به‌قدری زیاد باشد و به‌ چشم بیاید که مردم نه‌تنها خودشان نشانی را بیابند و به بصیرت برسند بلکه در این بیان همراهی کنند و بیان‌کننده نشانی برای دیگران شوند و این به‌معنای آرایش تبیینی در نظام اسلامی در مقابله با جنگ و حملات ترکیبی دشمن است.

حجت‌پناه با تأکید بر اینکه جامعه اسلامی نه یک جامعه امنیتی بلکه یک جامعه تبیینی است، بیان کرد: در جامعه اسلامی تمام مردم از اصناف گرفته تا مسئولان و اقشار بالادست و فرودست همه در حال دادن نشانی به یکدیگر هستند؛ جامعه اسلامی برای گم نکردن نشانی نیاز به بیان دارد.

وی تأکید کرد: مهم است که انسان وقتی در جامعه بیان‌کننده و نشانه قرار گرفت این بیان‌کنندگی را حفظ کند، همچنان که ستاره شمال از بدو حیات بشر رهنمون‌کننده انسان‌ها بوده است یعنی سر جای خود قرار گرفته و نور داشته و خواهد داشت تا راه را نشان دهد. به تصریح آیه «وَعَلَامَاتٍ ۚ وَبِالنَّجْمِ هُمْ يَهْتَدُونَ» (نحل/۱۶)، ستاره‌ها اولاً سر جای خود قرار گرفته‌اند و دوم آنکه نور می‌دهند، تبیین‌گر نیز باید خود را در این جایگاه حفظ کند و دائماً نشانی را به دیگران بدهد، روشن و روشن‌کننده باشد و عامل بصیرت دیگران شود.

فطرت بشر؛ زیارتگاه حضرت زهرا(س)

حجت‌پناه افزود: گوهر وجودی حضرت زهرا(س) بعد از شهادت باید در آغوش فطرت تمام انسان‌ها جای می‌گرفت، آغوش باز فطرتی که به تعبیر قرآن در فراز «لَا تَبْدِيلَ لِخَلْقِ اللَّهِ»، تبدیل‌پذیر نیست و لذا این جایگاه مزار پاک‌ترین خلق خدا حضرت فاطمه زهرا(س) می‌شود. وجودی که روز پایانی عمرشان همچون روز تولد پاک و پاک‌کننده بودند، همچنان که در زیارت وارث می‌خوانیم «طِبْتُمْ وَ طَابَتِ الْأَرْضُ الَّتِی فِیهَا دُفِنْتُمْ».

وی با ذکر اینکه وجود نورانی حضرت زهرا(س) در فطرت تک‌تک ما قرار گرفت و نشانی ما شد، ادامه داد: ایشان وصیت کردند که انسان مؤمن همه چیزش بار روانی و معنایی و پیوست اجتماعی و سیاسی، تربیتی و فرهنگی دارد؛ تک‌تک رفتارهای ایشان نورهایی است و مزار و زیارتگاه ایشان، فطرت تک‌تک ماست.

این کارشناس مذهبی در استان تصریح کرد: گفتن‌ها و نگفتن‌های حضرت زهرا(س) و رفتار و گفتار ایشان به ما می‌آموزد که تمام کارهای ما باید دارای بار معنایی و پیوست‌هایی باشد. ایشان با یک وصیت محدوده مزار و حرم خودشان را به اندازه کل تاریخ و فطرت‌های انسان‌ها در طول تاریخ گسترش دادند. ایشان با پشت در آمدن و شهید شدن به ما آموختند که تا ما هستیم نباید کسی به ولی ما دسترسی یابد، مگر آنکه از توان بیفتیم.

حجت‌پناه ادامه داد: حضرت با تربیت فرزندان صالح به ما نشان دادند که جامعه اسلامی نیاز به نیروی کارآمد دارد که این نیرو در خانه و خانواده به‌عنوان اولین نهاد اجتماع، تربیت می‌شود و شکل می‌گیرد. فاطمه(س) به ما یاد دادند که بزرگ‌ترین انسان‌ها الزاماً نه در بزرگ‌ترین خانه‌ها بلکه در بزرگ‌ترین خانواده‌ها به‌دنیا می‌آیند و رشد می‌کنند. انسان‌ها در اوج امکانات به اوج انسانیت دست نمی‌یابند بلکه در اوج فضایل و زیبایی‌های انسان‌های کریم و توانمند تربیت می‌یابند.

این حافظ کل قرآن کریم در استان تأکید کرد: تمام اعضا و جوارح ما قابلیت تبیین دارند، چشم ما می‌تواند تبیین‌کننده باشد همچنان که در آیه ۳۰ سوره مبارکه مطففین، بدکاران با اشارات چشم به تبیین منفی می‌پردازند. حضرت زهرا(س) به ما آموختند که از تک‌تک رفتارهای خودمان در راستای جهاد تبیین استفاده کنیم و تمام مصادیق و مسائل اسلام ناظر بر جهاد تبیین است؛ عبادت اسلام را که در نظر بگیریم تماماً ناظر بر اجتماع و قیام و جنگ علیه دشمن است و هر جای اسلام را که دشمن دست بگذارد، دستش کوتاه و قطع می‌شود.

حجت‌پناه در پایان گفت: امام زمان(عج) در حدیثی می‌فرمایند «إنَّ لِي في إبنَةِ رَسولِ اللّه ِ اُسوَةٌ حَسَنةٌ»، حضرت زهرا(س) نه‌تنها راهنمای ما بلکه امام امامان ما و سردار جهاد تبیین هستند که با اشک و لبخند، با نشان دادن رضایت یا نارضایتی و در ابعاد و شئون مختلف به این جهاد مقدس و ضروری می‌پردازند.