تشریح اجرای طرح ملی تلاوت در چهارمحال‌وبختیاری
چهارمحال‌وبختیاری اخیراً به اجرای طرح ملی تلاوت قرآن پیوسته است، در حالی که دوره قبلی طرح شباب‌الرضا(ع) در استان با اقبال چندانی از سوی قرآن‌آموزان و مدرسان این طرح مواجه نبود و شاهد ریزش قرآن‌آموزان بودیم که در این راستا دبیر طرح ملی تلاوت به تشریح اجرای طرح پرداخته است.
گزارش ماه گذشته ایکنای چهارمحال‌وبختیاری که با عنوان «چرایی ریزش قرآن‌آموزان طرح شباب الرضا(ع) در چهارمحال‌وبختیاری» بر روی خروجی این خبرگزاری قرار گرفت حاکی از عدم استقبال فعالان قرآنی و قرآن‌آموزان از این طرح در استان بود که چرایی این موضوع در گفت‌وگوهایی با مدیران مؤسسات قرآنی مجری طرح و نیز مدرسان مورد واکاوی قرار گرفت و ایرادات و اشکالاتی چون فشردگی و دشواری مطالب، بومی نبودن طرح شباب‌الرضا، طولانی بودن دوره، عدم توجه به تفاوت‌ها در سطح سواد قرآنی استان‌ها و برخی ایرادهای محتوایی از سوی این افراد مطرح شدند.
این مشکلات باعث شده بود که هر دو مؤسسه مجری طرح شباب‌الرضا در استان یعنی مؤسسه قرآن و عترت(ع) نور و مؤسسه قرآنی بنت‌الحسین(س) شاهد ریزش شدید قرآن‌آموزان و در نتیجه تعطیلی کلاس‌ها باشند و این امر ادامه اجرای طرح در استان را در هاله ابهام فرو برد تا اینکه چندی پیش حسین مقدم‌کیا، دبیر طرح ملی تلاوت در سفر به شهرکرد و بازدید از دو مؤسسه قرآنی مجری طرح شباب‌الرضا از پیوستن چهارمحال‌وبختیاری به طرح ملی تلاوت خبر داد و گفت: «با آغاز این دوره، این استان نیز به طرح ملی تلاوت قرآن کریم شباب الرضا(ع) پیوسته و می‌تواند دانش‌آموزان مقاطع مختلف تحصیلی را زیر پوشش قرار دهد. فعالان قرآنی این استان در دوره‌های گذشته کارنامه موفقی ارائه و قاریان نوجوان و جوان نخبه‌ای را پرورش دادند، با اینحال در چهار محال‌و‌بختیاری استعدادهای نهفته قرآنی در بین نسل جوان و نوجوان وجود دارد».
برای اطلاع از چگونگی اجرای طرح قرآنی شباب‌الرضا(ع) در استان و توضیح درخصوص اشکالات و ایرادهایی که از سوی اساتید و مجریان طرح در گزارش قبلی ایکنا مطرح شده بود، گفت‌وگویی با حسین مقدم‌کیا، دبیر طرح ملی تلاوت انجام شده است که با هم می‌خوانیم.
بیشتر بخوانید:
مقدم‌کیا در گفت‌وگو با ایکنا از چهارمحال‌وبختیاری با اشاره به اینکه قرآن‌آموزان برای ورود به طرح ملی تلاوت یک دوره پیش‌نیاز را می‌گذرانند و سطح‌بندی می‌شوند، اظهار کرد: این دوره پیش‌نیاز در واقع در راستای استعدادیابی و کشف استعدادهای قرآنی عملیاتی می‌شود تا افراد واقعاً مستعد وارد دوره شوند؛ ضمن اینکه سطح‌بندی با توجه به شرایط هر استان انجام می‌شود و مناطق محروم با استان‌های برخوردار یکسان دیده نمی‌شوند.
وی با ذکر اینکه برای رسیدن به سطح بالا و فاخر در تلاوت قرآن کریم قاعدتاً باید از نقطه‌ای شروع کرد، ادامه داد: ورزشکاری که پس از چندین سال تمرین و زحمت و ممارست امروز می‌تواند وزنه ۳۰۰ کیلویی را بلند کند، مستحق چنین موفقیتی است زیرا برای رسیدن به این سطح متحمل سختی و زحمت شده است، کسی هم که امروز نمی‌تواند چنین وزنه‌ای بلند کند باید تمرینات خود را از وزنه ۵۰ کیلویی و حتی کمتر آغاز کند تا او هم روزی بتواند بر حسب توانش وزنه ۳۰۰ کیلویی را بلند کند، در طرح ملی تلاوت چنین نگاهی وجود دارد.
مقدم‌کیا بیان کرد: در این طرح بر این موضوع واقف هستیم که شرایط و استعدادها و سواد قرآنی قرآن‌آموزان در استان‌ها با یکدیگر تفاوت‌هایی دارند و لذا به دنبال این هستیم که افراد از سطح خود ارتقا یابند و رشد در تلاوت قرآن محقق شود که اگر این اتفاق بیفتد یک پیشرفت در عرصه قرآنی آن منطقه حاصل شده است.
شیوع کرونا و مشکلات اجرای طرح ملی تلاوت
وی با تصریح اینکه آغاز دور جدید طرح ملی تلاوت در شهرکرد در سال ۹۸ با شیوع کرونا و اعمال محدودیت‌ها برای برگزاری آموزش‌های حضوری و مجازی شدن کلاس‌ها همزمان شد، گفت: سطح قرآن‌آموزان استان تا حدودی پایین بود و برپایی کلاس‌ها به‌صورت مجازی نیز مزید بر علت شد تا حق آموزش و یادگیری ادا نشود و شرکت‌کنندگان در این طرح نتوانند بر طبق سرفصل‌های پیش‌بینی شده جلو بروند و لذا خروجی مطلوب حاصل نشد؛ بدیهی است که بخش اعظم و مهم مبحث تلاوت و قرائت حضور در محضر استاد و فراگیری چهره به چهره و تمرین و رفع اشکالات در حضور استاد است که با مجازی شدن آموزش‌ها، این موارد مهم عملاً محقق نشد.
دبیر طرح ملی تلاوت قرآن تأکید کرد: نامأنوس بودن فضای آموزشی کشور با مبحث آموزش مجازی و نیز ناآشنایی اساتید و قرآن‌آموزان به این شیوه آموزشی از دلایل دیگری بود که اجرای طرح شباب‌الرضا(ع) را تحت‌الشعاع قرار داد؛ امیدواریم امسال با فروکش کردن تقریبی کرونا و حضوری شدن کلاس‌ها، مجدداً با کمک مؤسسات قرآنی که از سراسر کشور با این طرح همراهی می‌کنند قرآن‌آموزان را جذب و فرآیند آموزش‌ها را آغاز کنیم و هم نظم و انضباط اجرای طرح و هم کیفیت اجرا را به سطح مطلوب برسانیم.
مقدم‌کیا تقویت قرآن‌آموزان فعلی و جذب افراد جدید را در دستور کار دبیرخانه طرح ملی تلاوت دانست و توضیح داد: علاوه بر برنامه‌ریزی جهت تداوم دوره‌ها برای قرآن‌آموزان فعلی، تلاش خواهد شد که قرآن‌آموزان جدید از سراسر کشور به این طرح که به صورت حضوری برگزار می‌شود، اضافه شوند که این مهم در بسیاری از استان‌ها و شهرها با همراهی و مساعدت مؤسسات قرآنی در حال اجراست.
موفقیت چهارمحال‌وبختیاری در اجرای طرح شباب‌الرضا(ع)
وی با اشاره به اینکه در سال ۹۳ اولین دوره طرح ملی تلاوت در چهارمحال‌وبختیاری آغاز شد، بیان کرد: در این سال موفقیت‌های خوبی در زمینه پرورش استعدادهای قرآنی نوجوان نصیب استان شد و قرآن‌آموزان این طرح به درجات خوبی دست یافتند که سه نوجوان آموزش دیده در این طرح توانستند هم در سطح استان و کشور خوش بدرخشند و هم در طرح شوق تلاوت مقام کسب کنند.
مقدم‌کیا با تأکید بر اینکه اُفت کیفی آموزش‌ها تنها ناظر به آموزش‌های قرآن نبود بلکه آموزش در مدارس و دانشگاه‌ها نیز با کاهش کیفیت مواجه بود و اُفت تحصیلی را شاهد بودیم، ادامه داد: پیداست که آموزش مجازی پاسخگوی نیازها نبود، لذا کیفیت طرح ملی تلاوت با شیوع کرونا تقلیل یافت و اشکالاتی که بر این طرح وارد است اکثراً ناشی از مجازی شدن آموزش‌هاست که تلاش می‌شود ایرادات و اشکالات طرح با کمک اساتید و مجریان طرح ملی تلاوت در جای‌جای کشور با حضوری شدن طرح رفع شود.
نگاه بومی‌سازی در طرح ملی تلاوت
مقدم‌کیا بیان کرد: ستاد اجرایی طرح ملی تلاوت با نگاه بومی‌سازی این طرح هیچ دخالتی در اجرای آن ندارد، در همین راستا مؤسسات قرآنی مجری طرح از خود شهرها و استان‌ها انتخاب شده تا با توجه به شرایط و اقتضائات استان خود شکل و قالب طرح را به اجرا در آورند.
وی افزود: در واقع مؤسسه مجری طرح از آنجا که شهر و فرهنگ و شرایط منطقه را می‌شناسد، می‌تواند بر اساس جغرافیا و اقلیم منطقه خود کلاس‌بندی و زمان‌بندی کند و حتی در مورد محتوا نیز اگر پیشنهادی دریافت کنیم که به اصل محتوا خدشه‌ای وارد نکند، پذیرفته می‌شود. باید گفت که یک چارچوب اصلی براساس طرح ملی تلاوت قرآن وجود دارد و استانداردهای طرح حفظ شود.
مقدم‌کیا با تأکید بر اینکه زمان‌بندی و چارچوب کلی برای مؤسسات قرآنی مجری طرح ارسال می‌شود، گفت: این مؤسسات می‌توانند بر اساس شرایط منطقه خود تصمیمات لازم را برای زمان‌بندی و نوع چینش کلاس‌ها اتخاذ می‌کنند اما محتوا و تعداد کلاس‌ها باید بر طبق دستورالعمل رعایت شود.
شرط پذیرش قرآن‌آموزان در طرح
دبیر طرح ملی تلاوت در پاسخ به این پرسش که چرا قرآن‌آموزان این طرح پیش از پرداختن به مبحث روخوانی باید مباحث دشوار تجوید را بیاموزند، تصریح کرد: در این طرح با محوریت استعدادیابی اصل کار بر تقلیدخوانی است لذا پرداختن به روخوانی و روانخوانی در بدو امر موضوعیت ندارد و لذا الزامی وجود ندارد که قرآن‌آموزان روخوانی و روانخوانی قرآن را بلد باشند بلکه هوش و گوش موسیقیایی افراد سنجش و شناسایی می‌شود.
مقدم‌کیا ادامه داد: در طول دوره، بتدریج مباحث تجوید، روخوانی و روانخوانی قرآن به قرآن‌آموزان آموزش داده می‌شود و یاد می‌گیرند و سواد آنان در طول دوره تکمیل شده و ارتقا می‌یابد. از مصادیق بارز موفقیت این طرح، افرادی هستند که پس از گذراندن طرح، امروز به عنوان مرتلان حرم مطهر رضوی مشغول تلاوت قرآن کریم در صحن‌ها و رواق‌های حرم مطهر در ساعات بعد از نماز و یا در ایام ماه مبارک رمضان هستند. این افراد در چندین مرحله تاییدهای اساتید را اخذ کرده‌اند تا مجوز تلاوت قرآن کریم در حرم امام رضا(ع) را کسب کنند.
از سرگیری تعامل با استان‌ها
وی استعداد تلاوت و توانایی صوت و لحن و دارا بودن هوش و گوش موسیقیایی را شروط اصلی برای قرآن‌آموزان حاضر در طرح ملی تلاوت دانست و توضیح داد: مباحثی نظیر روخوانی و روانخوانی و تجوید مقوله‌هایی هستند که با آموزش و تمرین آموخته می‌شوند و در طول دوره نیز رویکرد آموزش این مباحث به قرآن‌آموزان وجود دارد.
مقدم‌کیا گفت: شیوع کرونا طی دو سال گذشته اجرای طرح ملی تلاوت را با مشکل مواجه کرد، از جمله اینکه جلساتی که مرتباً با مؤسسات قرآنی مجری طرح، اساتید و معلمان طرح در استان‌ها برگزار می‌شد تعطیل شدند و در این جلسات موضوعات مختلف مورد بحث و تبادل نظر قرار می‌گرفت، بازخوردها و انتقادات و پیشنهادات اساتید و مجریان طرح دریافت و در صورت امکان اعمال می‌شد تا همسویی لازم ایجاد شود.
وی در پایان گفت: امسال با توجه به بهبود شرایط کرونایی تقریباً در تمام استان‌ها حضور داشتم و با آغاز دوره در استان‌ها حداقل یکبار دیگر به مناطق مجری طرح سفر خواهم داشت تا این رایزنی‌ها و تبادل آرا با خانواده‌ها، قرآن‌آموزان، اساتید و مدیران مؤسسات قرآنی و مسئولان قرآنی و فرهنگی استان‌ها شکل بگیرد.
انتهای پیام
