
احمد رفیعی، مسئول فرهنگی و آموزشی ستاد اقامه نماز استان چهارمحالوبختیاری در یادداشتی که در اختیار ایکنا قرار داده است، به «بررسی موضوع کاهلی در نماز و راهکارهای مقابله با آن» میپردازد.
کاهلی در نماز یکی از
مشکلات روحی و معنوی است که ممکن است برای بسیاری از افراد پیش بیاید. این حالت میتواند ناشی از عوامل مختلفی باشد که به آن اشاره میشود؛
علل کاهلی در نماز:
1. ضعف ایمان و غفلت از یاد خدا:
- دوری از ذکر خدا و غرق شدن در زندگی مادی باعث کاهش انگیزه برای نماز میشود.
- قرآن میفرماید: «وَاذْكُرْ رَبَّكَ فِي نَفْسِكَ تَضَرُّعًا وَخِيفَةً وَدُونَ الْجَهْرِ مِنَ الْقَوْلِ بِالْغُدُوِّ وَالْآصَالِ وَلَا تَكُنْ مِنَ الْغَافِلِينَ» (سوره اعراف، آیه 205) پروردگارت را در دل خود با تضرع و ترس و آهستهتر از سخن گفتن در صبح و عصر یاد کن و از غافلان مباش.
2. تسویف (به تأخیر انداختن نماز):
- شیطان انسان را فریب میدهد تا نماز را به تأخیر بیندازد این عمل بهتدریج باعث ترک نماز میشود.
- پیامبر اکرم (ص) فرمودند: «أَوَّلُ مَا يُرْفَعُ مِنَ النَّاسِ الْأَمَانَةُ وَ آخِرُ مَا يَبْقَى مِنْ دِينِهِمُ الصَّلَاةُ وَ رُبَّ مُصَلٍّ لَا خَيْرَ فِيهِ» (وسائل الشیعه، ج4، ص27) اول چیزی که از مردم گرفته میشود امانتداری است و آخرین چیزی که از دینشان باقی میماند نماز است، و چه بسا نمازگزارانی که خیری در نمازشان نیست.)
3. وابستگی به دنیا و مشغلههای زیاد:
- اشتغال به کارهای دنیوی و لذتهای زودگذر، انسان را از نماز باز میدارد.
4. نداشتن معرفت نسبت به نماز:
- عدم آگاهی از فلسفه نماز و جایگاه آن در اسلام، باعث بیتفاوتی نسبت به آن میشود.
5. وسوسههای شیطانی:
- شیطان همواره میکوشد تا انسان را از نماز دور کند.
- قرآن میفرماید: «إِنَّ الشَّيْطَانَ لَكُمْ عَدُوٌّ فَاتَّخِذُوهُ عَدُوًّا» (سوره فاطر، آیه 6) بیگمان شیطان دشمن شماست، پس او را دشمن بگیرید.)
6. کمتوجهی به آثار نماز:
- غفلت از آثار معنوی نماز مانند آرامش، تقویت ایمان و دوری از گناه.
پیامدهای کاهلی در نماز
سقوط معنوی: دوری از نماز موجب فاصله گرفتن از ارزشهای الهی و اخلاقی میشود.
اضطراب و بیبرکتی: زندگی بدون نماز از آرامش و برکت الهی محروم میماند.
تضعیف روحیه اجتماعی: نماز جامعه را به سمت صلاح و صفا سوق میدهد و بیتوجهی به آن، آسیبهای اجتماعی را افزایش میدهد.
راههای درمان کاهلی در نماز:
1.توجه به اهمیت نماز:
- نماز ستون دین است و ترک آن موجب سقوط ایمان میشود.
- امام صادق (ع) فرمودند: «نَظَرُ الوَلَدِ إِلَى وَالِدَيهِ حُبّاً لَهُمَا عِبَادَةٌ»(بحارالانوار، ج71، ص72) نگاه محبتآمیز فرزند به پدر و مادر عبادت است، اما نماز جایگاه بالاتری دارد.)
2.مداومت بر نماز اول وقت:
- سعی کنید همیشه نماز را در اول وقت بخوانید تا شیطان نتواند شما را فریب دهد.
3.دعا و تضرع به درگاه خدا:
- از خدا بخواهید که شما را در نماز ثابتقدم بدارد.
- قرآن میفرماید: «رَبَّنَا لَا تُزِغْ قُلُوبَنَا بَعْدَ إِذْ هَدَيْتَنَا» (سوره آل عمران، آیه 8) پروردگارا! دلهای ما را پس از آن که هدایتمان کردی، منحرف مکن.)
4.همنشینی با افراد نمازخوان:
- معاشرت با دوستان اهل نماز، انگیزه شما را افزایش میدهد.
5.خواندن نماز با حضور قلب:
- سعی کنید نماز را با توجه و تدبر در معانی آن بخوانید.
6. پرهیز از گناه:
- گناه، قلب را تاریک میکند و باعث سستی در عبادت میشود.
7. مطالعه احادیث و آیات درباره نماز:
- آشنایی با فضیلتهای نماز، انگیزهبخش است.
- پیامبر (ص) فرمودند: «الصَّلَاةُ مِفْتَاحُ الْجَنَّةِ» (نماز کلید بهشت است.)
8. تشکیل برنامه منظم روزانه:
- برای نماز زمان مشخصی تعیین کنید تا جزو برنامه روزانه شما باشد.
9. توجه به عواقب ترک نماز:
- در روایات آمده که نماز نخستین چیزی است که در قیامت از آن سؤال میشود.
10. استعاذه (پناه بردن به خدا از شیطان):
- گفتن «أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ» قبل از نماز کمک میکند تا از وسوسهها در امان بمانید.
کاهلی در نماز ریشه در غفلت از خدا و تسلط شیطان دارد. با تقویت ایمان، برنامهریزی صحیح و توجه به آثار نماز، میتوان بر این مشکل غلبه کرد.
نماز رابطه مستقیم با خداست و هرچه این ارتباط قویتر باشد، زندگی با برکتتر خواهد شد.
«وَاسْتَعِينُوا بِالصَّبْرِ وَالصَّلَاةِ وَإِنَّهَا لَكَبِيرَةٌ إِلَّا عَلَى الْخَاشِعِينَ» (سوره بقره، آیه 45) و از صبر و نماز یاری بجویید، و به راستی این [کار] سنگین است مگر برای خاشعان.)
انتهای پیام