دستاوردهای دنیوی و اخروی نماز

احمد رفیعی، معاون فرهنگی و آموزشی ستاد اقامه نماز استان چهارمحال‌وبختیاری در یادداشتی که در اختیار ایکنا قرار داده است، به مرور دستاوردهای دنیوی و اخروی نماز می‌پردازد؛ این یادداشت را با هم می‌خوانیم.

نماز به‌عنوان یکی از ارکان اصلی دین نه تنها یک عبادت محض برای تقرب به خداوند است بلکه تأثیرات عمیقی در امور دنیوی و اخروی انسان دارد. 

نماز یک سرمایه‌گذاری معنوی است، این فریضه الهی هم در زندگی دنیوی و هم در آخرت، ثمرات و برکات فراوانی برای نمازگزار به همراه دارد.

سرمایه‌گذاری اخروی و پاداش آخرت از جمله پیامدهای مثبت نماز است. نماز یکی از مهم‌ترین فرایض الهی است که اقامه آن بر طبق نص صریح قرآن در آیه «إِنَّنِي أَنَا اللَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا أَنَا فَاعْبُدْنِي وَأَقِمِ الصَّلَاةَ لِذِكْرِي» (طه/۱۴)، باعث رضایت پروردگار و تقرب به او می‌شود.

نجات از آتش دوزخ از دیگر آثار اخروی نماز است که پیامبر اکرم (ص) در این خصوص فرمودند: «نماز، نور مؤمن است و ترک آن موجب خروج از دین و عذاب الهی خواهد شد.»

در روایات آمده است که نمازهای پنج‌گانه با خلوص نیت، گناهان را محو کرده و پاداشی بی‌نظیر در آخرت دارند. همچنین نماز باعث تسهیل حساب قیامت می‌شود و نمازگزاران واقعی در روز قیامت به آسانی از صراط عبور می‌کنند.

آرامش روانی از مهم‌ترین دستاوردهای نماز است همچنان که خداوند در قرآن فرمود: «أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ» (سوره رعد، آیه ۲۸) یعنی با یاد خدا، آرامش قلب را به همراه می‌آورد. دوری از گناه با تمسک به فریضه الهی نماز از دیگر برکات آن است. قرآن در آیه ۴۵ از سوره مبارکه عنکبوت بر این نکته صحه می‌گذارد که یاد خدا و نماز انسان را از فحشا و منکر باز می‌دارد.

برکت در روزی از دیگر آثار و نتایج نماز است و در روایات اسلامی داریم که نماز اول وقت، باعث افزایش روزی و برکت در زندگی می‌شود. همچنین نماز با حرکات منظمی همچون رکوع و سجود، تأثیرات مثبت فیزیولوژیکی و روانی در بدن انسان دارد. التزام به نماز در وقت معین، نظم و مدیریت زمان را در زندگی تقویت می‌کند.

نماز به عنوان سرمایه‌گذاری جامعه نیز مورد توجه است، لذا نماز صرفاً یک عبادت فردی نیست بلکه اگر با معرفت و توجه خوانده شود، تبدیل به یک نیروی محرکه برای اصلاح زندگی می‌شود و آثار فردی و اجتماعی فراوانی در پی دارد.

نماز ارتباط دائمی با خدا را حفظ می‌کند و ایمان را زنده نگه می‌دارد. این فریضه الهی و دعاها و مناجات‌های آن، زمینه‌ساز گشایش مشکلات مادی و معنوی در خانواده و جامعه است. ارتباط اجتماعی از دیگر برکات اقامه نماز است و نماز جماعت، زمینه‌ساز تقویت وحدت و همدلی میان مسلمانان به‌شمار می‌رود.

نماز به‌عنوان یک سرمایه‌گذاری معنوی باید مورد دقت و توجه قرار گیرد، زیرا این فریضه الهی به مثابه یک سرمایه‌گذاری ارزشمند است که سود آن در دنیا و آخرت نصیب انسان می‌شود. برخلاف هزینه که معمولاً یک خرجِ بدون بازگشت و غیر قابل جبران است.

نماز هزینه نیست، بلکه فرصت است، برخی افراد نماز را وقت‌ تلف‌ کنی یا یک تکلیف سخت می‌دانند، اما این واجب دینی زمان کمی می‌گیرد و آثار و برکات بلندمدت دارد. کارکردی همچون ورزش معنوی را دارد و انرژی مثبت ایجاد می‌کند، ضمن اینکه نماز، ارتباط انسان با خدا را تقویت می‌کند.

نماز یک سرمایه‌گذاری همیشگی است که هیچ‌گاه ضرر نمی‌دهد. حتی اگر در کوتاه‌مدت نتایج نماز ملموس نباشد، در بلندمدت هم در دنیا و هم در آخرت انسان ثمرات آن را خواهد دید. اگر کسی نماز را هزینه ببیند، ممکن است به‌راحتی آن را ترک کند. اما انسان اگر نماز را با نگاه سرمایه‌گذاری برای حیات دنیوی و اخروی ببیند، با انگیزه بیشتری برای اقامه آن برنامه‌ریزی می‌کند و این یک نگرش هوشمندانه است که ارزش واقعی نماز را نشان می‌دهد.

نماز بهترین سرمایه‌گذاری برای سعادت دنیا و آخرت دانساست.نماز سرمایه‌ای است که نه تنها سود آن در آخرت با بهشت و رضوان الهی نصیب نمازگزار می‌شود، بلکه در همین دنیا نیز برکات مادی و معنوی زیادی دارد. امام صادق (ع) در این زمینه فرمودند: «نخستین چیزی که بنده در قیامت به آن محاسبه می‌شود، نماز است؛ اگر پذیرفته شد، سایر اعمال نیز پذیرفته می‌شود.» (وسائل‌الشیعه، ج ۴، ص ۲۵).