بایستههای آمادهسازی دانشآموزان برای امتحانات
یک روانشناس خانواده با تبیین وظایف والدین در ایام امتحانات به بیان شیوههای آمادهسازی دانشآموزان برای موفقیت در فصل امتحانات پرداخت.
زهرا شریفی، روانشناس خانواده در گفتوگو با ایکنا از چهارمحالوبختیاری در پاسخ به پرسشی مبنی بر وظایف والدین در ایام امتحانات فرزندان با اشاره به اینکه دانشآموزان یا زمانمحور و یا توانمحور هستند، چیست، اظهار کرد: افراد زمانمحور اگر تحت فشار زمان قرار بگیرند عصبی شده و درس را متوجه نمیشوند، افراد توانمحور اما هر چه بیشتر تحت فشار قرار بگیرند بهتر میتوانند توانایی خود را بروز دهند و عملکرد بهتری دارند.
وی با ذکر اینکه شیوههای رفتار با دانشآموزان زمانمحور و توانمحور برای تشویق به درس خواندن متفاوت است، ادامه داد: فرزند زمانمحور را پدر و مادر باید کمک کنند که آستانه تحملش بالا برود بنابراین باید با شرایط او بیشتر کنار بیایند؛ برای فرزند توانمحور اما باید از شیوه تشویقی استفاده کرد و مثلاً زمانی که وقت اضافه دارد مدام تذکر ندهند که سر درسش برود یا فردا امتحان دارد و باید با جدیت درس بخواند.
شریفی بیان کرد: افراد توانمحور معمولاً برونگرا و با اعتماد به نفس بالا، ریسکپذیر، شاد و عجول هستند؛ افراد زمانمحور معمولاً درونگرا، حساس و با اعتماد به نفس پایین هستند اما مسئولیتپذیرند. اینجاست که پدر و مادرها باید حتماً دقت کنند که فرزند خود را با دیگر کودکان و نوجوانان اطرافشان مقایسه نکنند چرا که هر انسان شیوه خاص خودش را برای یادگیری دارد.
وی افزود: توصیه میشود پدر و مادرها ابتدا فرزندان خود را خوب بشناسند و بر توانمندیها و ظرفیتهای آنها به خوبی واقف شوند و دوم آنکه بر طبق خلق و خوی و توانمندیهای فرزند با او رفتار کنند و هیچگاه فرزندان را با هم مقایسه نکنند و از همه یک انتظار واحد و یک شیوه رفتاری نداشته باشند.
عوامل کاهش اضطراب در ایام امتحانات
شریفی در خصوص عوامل کاهش اضطراب در ایام امتحانات، تصریح کرد: فرزندان معمولاً در این ایام گلایه دارند که درسها سخت است یا نمیتوانم درس بخوانم و از این قبیل صحبتها که به والدین توصیه میکنم سریعاً در برابر این گلایهها موضع نگیرند و به فرزند اعتراض یا او را ملامت و بازخواست نکنند، این قبیل جملات و موضعگیری باعث خواهد که فرزند نه تنها خوب تلاش نکند بلکه لجباز خواهد شد و ممکن است در مقابل پدر و مادر بایستد و تمایلی هم به درس نشان ندهد.
وی با تأکید بر ضرورت رعایت قاعده بیان همدلانه از سوی پدر و مادرها، توضیح داد: متأسفانه ما در تعاملات و ارتباطات با دیگران خاصه فرزندان، معجزه همدلی را هنوز کشف نکردیم، وقتی فرزندمان به ما پناه میآورد و ناله و گلایه میکند حتماً در همان لحظه باید با او همدلی کنیم تا معجزه آن را ببینیم. مثلاً بگوییم: «بله من هم این روزها را تجربه کردم و حالت را درک میکنم» یا «من هم روزهای امتحان همین حال تو را داشتم» و ....
شریفی ادامه داد: وقتی پدر و مادر موفق شوند این همدلی را با فرزند مستأصل از امتحانات برقرار کنند، فرزند هم انگیزه میگیرد و متمایل به درس میشود و سراغ درس خواندن میرود.
این مدرس حوزه و دانشگاه برنامهریزی در ایام امتحانات را بسیار مهم ارزیابی کرد و توضیح داد: نوجوانان تا کلاس هفتم و هشتم حقیقتاً نمیتوانند برنامهریزی برای کارهای خود داشته باشند چه خوب است که پدر و مادر با آنها بنشینند و با توجه به توان و قدرت فرزند یک برنامه برای درس خواندن او بنویسند که این تقسیم وظایف باعث خواهد شد تا نوجوان از کتاب خواندن لذت ببرد.
شریفی بر رابطه صمیمی پدر و مادر با فرزندان تأکید و اظهار کرد: ایجاد یک رابطه دوستانه با فرزندان در همه عرصههای زندگی فرزند سودمند است و والدین باید دقت کنند که مدام غر نزنند و از کارهای فرزند خود ایراد نگیرند بلکه همیشه به او توجه و محبت کنند. نظرخواهی از فرزندان برای برگزاری میهمانی یا رفتن به سفر و این قبیل برنامهها در ایام امتحانات حتماً ضرورت دارد.
آمادهسازی محیط خانواده برای امتحانات فرزندان
وی در پاسخ به پرسشی در خصوص خواب مناسب فرزندان در ایام امتحانات خاصه شب امتحان، گفت: دو نوع خواب یعنی خواب کافی و خواب مناسب وجود دارد، همه کارشناسان میگویند که فرزندان در شبانهروز حداقل هفت ساعت باید بخوابد اما گاهی از خواب مناسب آنها غافل هستیم برای نمونه اگر نوجوان ما در بعدازظهر میخوابد اولاً توصیه میشود که بعدازظهرها نخوابد اما اگر دوست دارد یا شرایط جسمی او اقتضا کرد که خواب بعدازظهر داشته باشد، باید دقت کنیم که از ساعت بیدار شدن تا بازگشت به خواب در شب حداقل باید هفت ساعت فاصله باشد تا یک خواب مناسب و مفید داشته باشند.
شریفی تأکید کرد: از خانوادهها و پدر و مادرها درخواست دارم که در ایام امتحانات از جر و بحثهای بیهوده و دعوا پرهیز کنند و یک فضای آرام و خوب را برای فرزندان فراهم کنند تا بدون اضطراب و استرس به درس خواندن بپردازند.
وی با یادآوری اینکه فرزند را برای کسب نمره بیست نباید تحت فشار قرار داد و برای او تولید اضطراب نکنیم، افزود: اگرچه بیست نمره قابل قبول و دوستداشتنی برای همه است اما با تحت فشار قرار دادن کودک یا نوجوان، اضطراب را به درون او انتقال میدهیم و این در حالی است که آنان به حد کافی از دنیای پیرامون خود از فیلمها و انیمیشنها گرفته تا بازیهای رایانهای، محیط اجتماعی، دوستان و مدرسه و ... این اضطراب را دریافت میکنند؛ پس به جای گفتن «باید بیست شوی» بگوییم «تو تلاشت را بکن نتیجه هر چه شد نگران نباش.»
شریفی در پایان گفت: اگر میبینیم فرزندمان تلاش خود را داشته اما نمره دلخواه را کسب نکرده نباید او را بازخواست کرد بلکه با مهربانی و عطوفت بگوییم که تو تلاشت را کردی، این باعث خواهد شد که او حس کرامت و احترام کند و اعتماد به نفسش بالا برود.
انتهای پیام
