«سر بر دامن ماه» ماجرای سرپرستی امت شیعه توسط مادر امام حسن عسکری(ع) است

فاطمه دولتی، نویسنده کتاب «سر بر دامن ماه» در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا درباره این رمان تاریخی و مذهبی عنوان کرد: «سر بر دامن ماه» داستان زندگی «بانو حُدیث» همسر امام هادی(ع)، مادر امام حسن عسکری(ع) و جده امام زمان(عج) است و در خلال زندگی این بانوی بزرگوار، زمانه و عصر امام هادی(ع)، امام حسن عسکری(ع) و دوران به امامت رسیدن حضرت حجت(عج) روایت می‌شود.

دولتی ادامه داد: این رمان درحقیقت درباره مادر امام حسن عسکری(ع) است اما از آنجا که ما اساسا مطالب مستند و متقن درباره بانوانی که تاریخ‌ساز بوده یا نقش مهمی در تاریخ اسلام دارند، کم داریم، مجبوریم به حوادث و اتفاقات زمان امام معصوم(ع) تکیه کنیم تا ضمن ارائه یک روایت درست، کمبودها را پوشش دهیم که هم متن مستند نوشته باشیم و هم مخاطب به درستی با بانویی که مد نظر ما است، آشنا شود.

50 درصد رمان درباره امام حسن عسکری(ع) است

نویسنده رمان «سر بر دامن ماه» با اشاره به اینکه  50 درصد این کتاب به زندگی امام حسن عسکری(ع) اشاره دارد، اضافه کرد: درواقع زندگی امام حسن عسکری(ع) از زمان تولد تا به امامت رسیدن این امام بزرگوار، ماجراهای زمان امامت ایشان در سامرا، زندان‌ها و تبعیداتی که تجربه و تحمل کردند و برخی معجزاتی که امام حسن عسکری(ع) در شفای متوکل عباسی، سربه‌راه کردن برخی از نگهبانان قصر خلیفه عباسی و این دست ماجراها داشتند، تا به شهادت رسیدن امام معصوم(ع) در کتاب وجود دارد.

وی افزود: درواقع بخش زیادی از کتاب به زندگی امام حسن عسکری(ع) اشاره دارد و در کنار آن نقش مادر این امام بزرگوار را مورد توجه قرار داده‌ایم و از زاویه نگاه مادر به این مسئله نگاه کردیم.

دولتی با تاکید بر اینکه در رمان «سر بر دامن ماه» به جهت رسالت تاریخی که بر دوش مادر امام حسن عسکری(ع) قرار گرفته، از همان ابتدا خود «بانو حُدیث» مد نظر من بود، تصریح کرد: درواقع وقتی امام حسن عسکری(ع) به شهادت می‌رسند، افراد بسیار محدودی از تولد امام عصر(عج) و وجود ایشان آگاه بودند و جامعه فکر می‌کرد امام حسن عسکری(ع) فرزندی ندارد، به همین جهت شیعیان به دنبال کسی بودند که بعد از امام حسن عسکری(ع) به او رجوع کنند و سوالات خود را بپرسند، هدایت بگیرند و به عبارتی زعیم شیعه باشد.

او ادامه داد: در این نقطه بحرانی -در کنار آن عناد و دشمنی عباسیان و وجود برادر امام، جعفر کذاب هم در نظر بگیرید- امام حسن عسکری(ع) رسالتی را بر دوش مادر بزرگوارشان قرار دادند و او را وصی خود بعد از شهادت کردند؛ بنابراین «بانو حُدیث» یک بازه طولانی زعامت شیعه را برعهده می‌گیرد و ارث امام(ع) به ایشان می‌رسد.

نویسنده رمان «من برمی‌گردم» تاکید کرد: درحقیقت مدتی پس از شهادت امام حسن عسکری(ع) سرپرستی شیعیان آن زمان سامرا، مدینه و و سایر شهرها و رتق و فتق امور برعهده مادر امام(ع) بوده، تا شبهه‌ها کم و بی‌اثر شود و عباسیان از جنگی که به راه انداخته بودند تا هرطور که شده ما در این طفل را پیدا کنند، دست بکشند و شرایط یک مقدار آرام شود.

دولتی ادامه داد: مأموریت «بانو حُدیث» در این شرایط بحرانی و سرپرستی امت شیعه توسط ایشان انقدر برای من جذاب بود که تصمیم گرفتم به شخصیت ایشان بپردازم؛ به همین جهت داستان را از ازدواج«بانو حُدیث» با امام هادی(ع) شروع کردم تا به وفات ایشان ادامه دادم. بنابراین قصد بنده در رمان «سر بر دامن ماه» پرداختن به امام هادی(ع) یا امام حسن عسکری(ع) به‌طور مستقل نبوده؛ اما از آنجا که مستندات کم بود، به بزنگاه‌های زندگی این دو امام بزرگوار رجوع کردیم تا بتوانیم روایت درستی ارائه دهیم.

این نویسنده آئینی با تاکید بر محدودیت منابع تاریخی و مستند درباره بانوان تاریخ‌ساز اسلام، عنوان کرد: درباره «بانو حُدیث»  هم این خلاء وجود داشت، اما به نسبت دیگر بانوانی که من درمورد آن‌ها تحقیق کرده بودم، گفتنی درباره «بانو حُدیث» در تاریخ زیاد بود و تا حدی نکاتی قید شده بود که ما می‌توانستیم به آن چنگ بزنیم و از آن‌ها استفاده کنیم.

تاریخ را فدای خیال نکردم

دولتی گفت: از آنجایی که در رمان «سر بر دامن ماه» دنبال این بودیم که یک حقیقت تاریخی را در بستر و قالب داستان به مخاطب ارائه کنیم که هم برایش جالب باشد و هم تکراری نباشد و هم تعلیق و گره و کشش را داشته باشد، از عناصر داستانی هم استفاده شده است. اما خیلی تلاش کردم در این رمان خیال آنقدر غالب نشود که حقیقت تاریخی کنار برود و مخاطب وقتی اثر را می‌خواند فکر کند این‌ها همه پرداخت ذهن نویسنده است.

وی با اشاره به اینکه این خیال بیشتر در جزئیات داستان است، اضافه کرد: سعی کردم بیشتر در نوع گفت‌وگوها، نوع روابط و احساساتی که به صرف زن بودن برای «بانو حُدیث» ایجاد می‌شده، پرداخت داستانی داشته باشم و در دیگر موارد چیزهایی بنویسم که برای آن مستندات تاریخی-هرچند کم- وجود داشته باشد.

نویسنده رمان «سر بر دامن ماه» درباره انتخاب عنوان این رمان هم گفت: این عنوان بیشتر حالت نماد دارد، زیرا ما روایت داریم که امام عصر(عج) مانند خورشید پشت ابر است و اگر ایشان را خورشید بدانیم، در دورانی ایشان پشت ابر است، انگار نور ایشان به بانو حدیث که «ماه» داستان است رسیده و شیعیان برای تشخیص راه درست و برای اینکه گمراه نشوند، سر بر دامن این ماه گذاشتند و از ایشان تمسک جستند.

یادآور می‌شود رمان «سر بر دامن ماه» به قلم فاطمه دولتی در ۲۷۵ صفحه و به قیمت ۹۵ هزار تومان توسط انتشارات کتاب جمکران چاپ و روانه بازار نشر شده است.