«نوروزنامه»؛ نوای آشنای تحویل سال نو

به گزارش ایکنا از چهارمحال‌وبختیاری، بسیاری از ایرانیان از دهه‌ها قبل سال خود را با آوایی ماندگار با نام «نوروزنامه» تحویل می‌کنند که  همه ساله زینت‌بخش نخستین ثانیه‌های آغاز سال نو شمسی است. این آهنگ کوتاه توسط مرحوم علی‌اکبر مهدی‌پور دهکردی نواخته و ضبط شد و از آن زمان تاکنون به عنوان موسیقی نوروز ایرانیان شناخته می‌شود و برای بسیاری از مردم تبدیل به یکی ملزومات سفره هفت سین نوروز و لحظه تحویل سال شده است.

نوای سرنای تحویل سال یا نوروزنامه که در فهرست آثار غیرملموس یونسکو ثبت شده است برگرفته از موسیقی اقوام ایل بختیاری می‌باشد که در سال ۶۵ در استودیوی رودکی تهران توسط رضا جعفری صدابرداری و پس از مدتی به رادیو و تلویزیون تحویل داده شد.

مرحوم مهدی‌پور در توصیف این اثر ماندگار نوروزی گفته است: «این موسیقی را بیشتر در نوروز می‌نواختند که به مرور زمان این موسیقی نیز، از دهه ۴۰ با شلیک گلوله توپ در زمان‌های گذشته در آستانه از بین رفتن و فراموشی قرار گرفت. این آهنگ در دستگاه چهارگاه از دستگاه‌های دوازده‌گانه موسیقی ایرانی نواخته شده و تنظیم آن بر اساس یکی از قدیمی‌ترین ردیف‌های موسیقایی ایرانی انجام شده است. دلیل به تداعی این موسیقی در اذهان مردم نیز به خاطر لحظات شاد مردم هنگام آغاز سال نو است. این آهنگ در آن سال‌ها با سرساز سرنا به همراه نقاره نواخته شد و ضبط آن تنها در یک مرحله اتفاق افتاد».

هوشنگ جاوید پژوهشگر موسیقی نواحی و گردآورنده آلبوم «نوروز، بهار ایرانی» هم درباره این قطعه ماندگار بیان کرده بود: «این قطعه بی‌کلام مربوط به موسیقی بختیاری است که بعدها به عنوان مقام تحویل سال جا افتاد. در واقع یک نوع موسیقی خبری در ایل بختیاری بوده است. به دلیل اینکه این قطعه موسیقی خبری خوبی بوده است، رادیو نیز از آن به عنوان آرم نوروزی استفاده می‌کند. معمولاً از سُرنا و دهُل در موسیقی اقوام ما برای خبر کردن مردم برای اتفاقات مهم استفاده می‌شده است، بر همین اساس از آن موسیقی در زمان تحویل سال استفاده می‌شود».

علی‌ اکبر مهدی‌پور دهکردی یکی از نوازندگان چیره‌دست موسیقی مقامی و سنتی در ایران بود که در شهرکرد به دنیا آمد و در سال ۸۸ دار فانی را وداع گفت. وی از سن ۱۷ سالگی کار خود را در زمینه نوازندگی سازهای محلی چهارمحال و بختیاری همچون کَرنا، سُرنا و کمانچه آغاز کرد و بعدها چهره معروف نوازندگی کرنا و سرنا در ایران شد.

مهدی‌پور در طول عمر ۷۹ ساله‌اش به گفته خود مشاغل مختلفی همچون کوره‌پزی، بنایی و کشاورزی را تجربه کرد و پس از بازنشستگی، موسیقی را به‌صورت جدی‌تر پیگیری کرد. اجرای کنسرت در کشورهای آلمان، کانادا، فرانسه، قرقیزستان، ترکمنستان، مغولستان، امارات متحده عربی، ژاپن، ترکیه، کویت و هنگ‌کنگ فضای تازه‌ای را برای فعالیت‌های وی در عرصه موسیقی رقم زد.

نوازندگی در مجموعه تلویزیونی «روزی روزگاری» با آهنگسازی فرهاد فخرالدینی و نیز تولید چندین آلبوم در حوزه موسیقی بختیاری از دیگر فعالیت‌های مهدی‌پور است.