نیازمند تربیت داور در رشته دعاخوانی هستیم / تدوین آییننامه تا ۳ ماه آینده
سجاد براتی، دعاخوان ممتاز کشور گفت: در بخش داوری رشته دعاخوانی نیازمند تربیت نیرو هستیم و بهترین افرادی که می‌توانند در این جایگاه قرار گیرند دعاخوانان صاحب رتبه برتر سال‌های پیشین است که همگی در حاشیه قرار گرفته‌اند و کسی سراغ آنان نمی‌رود.
ایکنای چهارمحال‌وبختیاری به‌منظور بررسی و واکاوی آسیب‌شناسی عدم توفیق چهارمحال‌وبختیاری در مرحله کشوری مسابقات سراسری قرآن، میزبان دو متسابق برتر رشته دعاخوانی بود. در مطلب پیش رو، بخش دوم این گفت‌وگوها صحبت‌های سجاد براتی، نفر اول برگزیدگان کشوری در مرحله نیمه‌نهایی رشته دعاخوانی از نظر خوانندگان گرامی می‌گذرد.
بیشتر بخوانید:
ایکنا- چرا استان با وجود استعدادهای درخشان قرآنی به‌ندرت می‌تواند در سطح کشوری مسابقات سراسری قرآن حائز جایگاه شود؟
یک بخش کار به خطای ناخواسته متسابق در صحنه مسابقات باز می‌گردد که فردی با وجود داشتن قابلیت‌ها و توانمندی کسب رتبه، با یک خطای هر چند به‌ظاهر ساده امتیازات زیادی از دست می‌دهد و باز می‌ماند، ضمن اینکه سطح متسابقان در غالب موارد بسیار به‌هم نزدیک است و با اختلافات جزیی با سایر متسابقان حائز رتبه‌های برگزیده می‌شود.
بخش دیگر مشکلات متسابقان ناظر به ندیدن استاد است. متسابقان رشته دعاخوانی اکثر استان‌ها از دوستان بنده هستند که با هم در ارتباط هستیم و اطلاع دارم که روند آماده‌سازی و تمرینات پیش از مسابقات چگونه بود. متسابقان خوزستان، لرستان، قم، خراسان جنوبی و غیره با حمایت صفر تا صد ادارات اوقاف و امور خیریه استان‌های خود حداقل یک ماه و حتی بیشتر پیش از مرحله فینال کشوری، هم در زمینه صوت و لحن و تجوید و هم اصول اجرا و دیگر مباحث در کنار قاریان و دعاخوانان و مبتهلان تراز اول کشور به‌صورت فشرده به تمرین و فراگیری تجوید، صوت و لحن و اصول اجرا پرداختند. در استان ما اما این اتفاق نیفتاده است که این موضوع و برخی دیگر از دغدغه‌های استانی و ملی را در جلسه نمایندگان متسابقان با مسئول مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه مطرح کردم. به‌نظر می‌رسد مسئول قرآنی بیش و پیش از هر چیز باید واقف به لااقل یک مبحث از مباحث گوناگون قرآنی نظیر قرائت، حفظ، دعاخوانی، تفسیر و غیره باشد تا بتوان از او انتظار انجام و به سرانجام رساندن کار قرآنی را داشت.
ضمن اینکه درد جامعه فرهنگی و قرآنی اینجاست که مسئولان یک دستگاه و تشکیلات عظیم حتی برای جابجایی مدیران خودشان توانایی تأمین هزینه پرواز ندارند و ناچارند به‌صورت زمینی رفت و آمد کنند و متسابقان خود را نیز از راه زمینی راهی مسابقات کشوری کنند، لذا نباید انتظار برگزاری دوره‌های تخصصی و کارآمد که مستلزم صرف هزینه‌های هنگفت است، داشته باشیم.
ایکنا- امسال پس از دو سال، مرحله نهایی مسابقات سراسری قرآن اوقاف به‌صورت حضوری در تهران برگزار شد، نحوه برگزاری را چگونه دیدید؟
ایرادات زیادی به مبحث داوری و آییننامه وارد است که برخی موارد را در آن جلسه مطرح کردم و در اینجا نیز بازگو می‌کنم. نخست آنکه از داوران غیردعاخوان اعم از قاری و مداح برای داوری مسابقات استفاده می‌شود که مطلقاً اشتباه است. بنده خطاب به آقای قره‌شیخلو تأکید داشتم که با یک بازبینی از اجراهای دعاخوانی و تطبیق آن با آییننامه، متوجه برخی اشتباهات داوری در اصول اجرا خواهید شد. نکته دیگری که به نمایندگی از متسابقان مطرح کردم مسئله صوت سالن و افکت صدا بود که می‌طلبد برای هر رشته تنظیمات خاص میکروفون و بلندگو و سیستم صوت انجام بگیرد اما این ظرافت‌ها رعایت نشده بود چرا که این نکات در آییننامه مطرح نشده است حال آنکه این وضعیت نیز باعث جابجایی رتبه‌ها شد. وضعیت نمره دادن، زمان تعیین شده برای متسابق، عدم اطلاع‌رسانی به متسابقان برای اعلام اعتراض به نمره از دیگر مطالبی بود که در این جلسه مطرح و تأکید کردم که در چند سال سابقه حضورم در مرحله نهایی مسابقات رشته دعاخوانی، متسابقان ساعات مشخصی پس از اعلام نمره حق اعتراض داشتند امسال نیز گویا متسابقان نیم‌ساعت پس از اعلام نمره حق اعتراض داشتند اما این موضوع از سوی مسئولان فنی به ما اعلام نشده و این حق از برخی متسابقان سلب شد، البته بودند متسابقانی که حق اعتراض را برای خود محفوظ دانستند و این کار را کردند و اغلب اعتراض‌ها پذیرفته و در نمره نهایی اعمال شد، امری که دقت در داوری را مورد تردید قرار می‌دهد و جای تأمل دارد.
موضوع دیگری که مطرح شد، نقد دیگری به آییننامه در خصوص زمان تعیین شده برای اجرای دعاخوانی بود چرا که دعاخوان در مدت ۵ تا ۶ دقیقه که در آییننامه اعلام شده است، فرصت قرائت حدیث و روایت، آیه قرآن، کلام بزرگان، دو بیت شعر و ترجمه در خلال دعا را پیدا نمی‌کند و حق اصول اجرا ادا نمی‌شود لذا می‌طلبد که این ایراد و سایر اشکالات آییننامه که کم هم نیستند، برطرف شود. البته در این جلسه طبق قول رئیس مرکز امور قرآنی سازمان اوقاف و امور خیریه کشور مقرر شد بنده آییننامه دعاخوانی را تا سه ماه دیگر تدوین و تنظیم کنم و به مرکز تحویل بدهم تا از آن برای اجرا و داوری مسابقات سراسری قرآن در رشته دعاخوانی استفاده شود اما باید توجه داشت که در بخش داوری این رشته نیازمند تربیت نیرو هستیم و بهترین افرادی که می‌توانند در این جایگاه قرار گیرند دعاخوانان صاحب رتبه برتر سال‌های پیشین است که همگی در حاشیه قرار گرفته‌اند و کسی سراغ آنان نمی‌رود. این افراد در صورت آموزش و گرفتن مدرک داوری در رشته دعاخوانی لااقل می‌توانند در استان خودشان به داوری مسابقات بپردازند، مسلماً یک قاری بین‌المللی قرآن نمی‌تواند در جایگاه داوری دعاخوانی قرار گیرد.
دیگر آنکه انتظار می‌رود مسئولان و مدیران قرآنی شنونده دغدغه‌های قرآنیان و متسابقان باشند حتی اگر پاسخی نداشته باشند، حفظ شأن و کرامت اهالی قرآن در مسابقات حائز اهمیت است.
ایکنا- استفاده از مؤذنان، قاریان، دعاخوانان، مرتلان و مداحان جوان استان در برنامه‌های صدا و سیما به‌جای استفاده صرف از افراد کشوری یا بین‌المللی تا چه اندازه اهمیت و ضرورت دارد؟
بسیار مهم است که از جوانان خوش‌صدا، خوش‌فکر و سازنده سبک که در استان کم نداریم به تلویزیون و رادیو بروند و دیده شوند. ما استعدادهای فراوانی در استان داریم که به‌دلیل حضور عده‌ای خاص و ثابت، فرصت و اجازه حضور در صدا و سیما پیدا نمی‌کنند که باید چاره‌ای برای این موضوع اندیشیده شود. می‌طلبد اساتید پیشکسوتی که برای اجرای برنامه به تلویزیون و رادیو دعوت می‌شوند به‌نفع جوانان و نوجوانان این حوزه کناره‌گیری کنند و عرصه را به آنان بدهند. بنده نیز که چندین بار در تلویزیون و رادیو به قرائت دعا پرداخته‌ام دعوت چندین باره صدا و سیما را نپذیرفتم و به برنامه‌سازان توصیه کردم که به جای استفاده از چهره‌های تکراری میدان را برای جوانان و نوجوانان خلاق و مستعد که تا کنون به تلویزیون نیامده‌اند، مهیا کنند.
در کنار این موضوع مهم، استفاده از کارشناسان کاربلد و هنرمند که ظرافت‌های کار را بدانند و برای استعدادها ارزش قائل باشند در این حوزه اهمیت بیشتری دارد که برخی اوقات اینگونه نیست و گاه تولیداتی که مشاهده می‌کنیم حق مطلب را ادا نمی‌کنند.
ایکنا- اگر مسئول قرآنی استان بودید برای تقویت فضای قرآنی استان چه می‌کردید؟
در وهله نخست در مورد اعتبارات قرآنی شفاف‌سازی می‌کردم و اگر هم اعتباراتی وجود ندارد با رایزنی و چانه‌زنی با مسئولان در تهران یا خیران و واقفان و تکان دادن به خودم به‌جای پشت میزنشینی، تلاش می‌کردم که در حوزه قرآن به درآمدزایی و استقلال مالی برسم. نکته دوم اینکه یک راهکار کوتاه‌مدت و مؤثر برای ایجاد فضای قرآنی در استان دعوت از قاریان بین‌المللی و مطرح کشور به استان و راه‌اندازی کاروان قرآنی است. مردم از کرسی‌های تلاوت و محافل انس با قرآن استقبال می‌کنند و حضور در این فضای معنوی را دوست دارند اما متأسفانه دیگر خبری از حضور اساتید و قاریان مطرح در استان نیست، می‌طلبد که این محافل احیا شوند که البته اگر متولیان و مسئولان قرآنی استان قادر به انجام این مهم نیستند، خود فعالان قرآنی می‌توانند به صورت خودجوش این عمل خیر را انجام دهند. این طرح در شهر بن در دستور کار قرار دارد و با تعدادی از اساتید و فعالان قرآنی این شهر بنا را بر این گذاشتیم که هر ماه در نقطه‌ای از شهرستان یک محفل انس با قرآن با دعوت از یک قاری بین‌المللی که با بسیاری از آنان صحبت کردم و مایل بودند به چهارمحال‌وبختیاری بیایند و نیز دعوت از قاریان استان برپا شود.
ایکنا- کلام پایانی...
بنده مکلفم و اصرار دارم که طی سه ماه آینده یک آییننامه برای رشته دعاخوانی تهیه و تدوین کرده و در اختیار سازمان اوقاف و امور خیریه قرار دهم. همچنین علاوه بر اینکه به تمرینات و مطالعه و ارتقای توانمندی خودم می‌پردازم تلاش خواهم کرد که دعاخوانان استان را برای حضور در مسابقات ترغیب و تشویق کنم. همچنان که در مسابقات اخیر نیز با تک‌تک دوستان خوش‌صدا تماس گرفتم و از آنان خواستم که حتماً در مسابقات ثبت‌نام کنند و نتیجه آن شد که چهارمحال‌وبختیاری بیشترین آمار ثبت‌نامی در رشته دعاخوانی را داشت و دو نفر به فینال راه یافتند. امسال نیز آییننامه را به تعدادی از دوستان دعاخوان جوان دادم و از آنان خواستم که آییننامه را مطالعه و تمرینات خود را از هم‌اکنون آغاز کنند و برای سال آینده آماده شوند که بنده نیز آنان را در این مسیر یاری خواهم کرد. خوشبختانه هیچ محدودیتی برای حضور متسابق از هر استان در مرحله فینال وجود ندارد و معیار سنجش تنها نمرات است لذا باید تلاش کنیم که سال آینده نمایندگان بیشتری از استان در فینال دعاخوانی حضور داشته باشند.
انتهای پیام
