رایحه خدمت رضوی در جبهه مبارزه با کرونا

شیوع کرونا و مشکلات عدیده‌ای که این ویروس منحوس برای مردم و مسئولان ایجاد کرد، گروه‌های جهادی اقشار گوناگون از پزشکان و پرستاران گرفته تا طلاب و دانشجویان و بازاریان و... را به جبهه مقابله با کرونا آورد تا با روحیه جهادی خود بار بر زمین مانده مبارزه به دنبال این ویروس را بردارند و در حد توان و امکانات بخشی از کار را در دست گیرند. یکی از این گروه‌های جهادی، خادمیاران آستان قدس رضوی هستند که در قالب کانون‌های خادمیاری استان‌ها در حال خدمت‌رسانی به امام رضا(ع) و نیز رفع مشکلات مردم در جای‌جای مناطق کشور هستند. گروهی که خدمت به خلق‌الله در کف میدان را عین خدمت به امام معصوم(ع) می‌دانند و در جبهه مبارزه با کرونا خوش درخشیده‌اند.

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدابراهیم حجت‌پناه، دبیر کانون‌های خدمت رضوی در چهارمحال‌وبختیاری در تشریح بخشی از اقدامات خادمیاران آستان قدس رضوی در مقابله با کرونا در استان، اظهار کرد: خادمیاران استان در حوزه سلامت مانند پزشکان و پرستاران جزو اولین گروه‌های خادمیاری در سطح کشور بودند که وارد جبهه مبارزه با کرونا شدند؛ پس از آن، یک سامانه ملی از سوی آستان قدس رضوی تعریف و خادمیاران داوطلب برای فعالیت در حوزه مبارزه با کرونا شناسایی و ثبت شدند و این خدمات و حمایت‌ها رسماً آغاز شد.

وی ادامه داد: در اوایل شیوع کرونا فعالیت‌هایی مانند ضدعفونی کردن معابر، تولید ماسک و محافظ، توزیع غذای متبرک امام رضا(ع) در بیمارستان‌های استان، مواسات و کمک مؤمنانه‌، کمک به کادر سلامت در بیمارستان‌ها و پرستاری از بیماران کرونایی و نیز تغسیل و تدفین اموات کرونایی و... توسط خادمیاران جهادی انجام می‌شد که همچنان و تا ریشه‌کنی کامل ویروس منحوس کرونا ادامه دارد.

در ادامه‌، گفت‌وگوی ایکنا را با یکی از خادمیاران جهادی که در حوزه تدفین و تغسیل اموات کرونایی فعالیت دارد با هم می‌خوانیم؛ این چهره تلاش‌گر جهادی شهرستان بروجن تمایلی به ذکر نامش در گفت‌وگو نداشت.

ایکناـ ضرورت کارهای جهادی به‌ویژه در جبهه مبارزه با کرونا را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

مقوله کارهای جهادی در کشور پیشینه بلندمدتی داشته اما در سال‌های اخیر نمود و بروز محسوس‌تری دارد و پس از شیوع ویروس منحوس کرونا نیز این دست فعالیت‌ها بیش از پیش بروز و ظهور دارد. هر جا یک مسئله بغرنج اجتماعی یا حادثه غیرمترقبه پیش آمده و ظرفیت دولت در قبال حل مسئله ناکافی بوده گروه‌های جهادی به صحنه وارد شده و به یاری هموطنان پرداخته‌اند.

به خاطر دارم سال‌ها پیش و قبل از وقوع زلزله بم، زلزله‌ای در غرب کشور رخ داد که جهادگران استان بلافاصله برای کمک به آسیب‌دیدگان بسیج و اعزام شدند و این تجربه موفق باعث تداوم و تقویت کارهای جهادی و مشاهده آثار محسوس آن در استان شد.

ضرورت ورود جهادگران و خادمیاران جهادی به جبهه مقابله با کرونا را از چند جنبه می‌توان مهم و غیر قابل اجتناب ارزیابی کرد، نخست آنکه کرونا یک قائله عمومی و همگانی است که دامنه گرفتار ساختن مردم محدود به این یا آن استان و منطقه نیست بلکه جای‌جای کشور ممکن است از این بلیه آسیب ببیند و دچار بحران شود. دوم اینکه بلیه کرونا یک مسئله بلندمدت بوده که با وجود گذشت یک سال و چندین ماه از آغاز آن همچنان گرفتاری‌ها و غافلگیری‌های فراوانی ایجاد می‌کند لذا جای‌جای کشور و استان در تهدید این ویروس قرار دارد و می‌طلبد که نیروهای جهادی همواره در صحنه عمل حضور داشته و یاری‌گر دولت و مردم باشند. دیگر اینکه، کرونا یک بیماری نوپدید و ناشناخته است که سبب ایجاد سردرگمی‌ها و نگرانی‌های فراوانی شده است.

چنین شرایطی ایجاب می‌کرد که همه گروه‌ها با مرجعیت و نظارت شبکه بهداشت پای کار بیایند و حتی لحظه‌ای از جبهه مبارزه با کرونا غافل نشوند، ضمن اینکه شبکه بهداشت و درمان ظرفیت و امکانات مواجهه با این بلیه طولانی مدت را نداشت و رفته رفته فرسودگی و خستگی کادر درمان و تجهیزات بیمارستانی ظهور و بروز بیشتری یافت.

ایکناـ خلاصه‌ای از فعالیت‌های گروه‌های جهادی خادمیاران در جبهه مبارزه با کرونا را بگویید.

از زمان آغاز شیوع کرونا گروه‌های جهادی نیز در هر جا نیاز به خدمت‌رسانی وجود داشت پای کار آمدند، در بدو امر موضوعاتی نظیر کمبود ماسک و مواد ضدعفونی کننده و ضدعفونی اماکن و معابر عمومی مسئله اول حوزه کرونا بود لذا گروه‌های جهادی با کمک شبکه بهداشت اقدام به تولید و توزیع ماسک و تهیه مواد شوینده و ضد عفونی کننده و توزیع در میان مردم به‌ویژه در مناطق دورافتاده و محروم کردند و با تقسیم‌بندی محلات هر گروه جهادی مسئول ضدعفونی روزانه بخشی از شهرها و روستاهای بروجن شد. با گذشت زمان و افزایش تولید ماسک و مواد ضدعفونی کننده کم‌کم مشکل مردم در تهیه این اقلام کمتر شد.

مسئله دیگری که از اوایل شیوع کرونا پدیدار شد، مسئله تغسیل و تدفین اموات کرونایی بود. در فرهنگ عمومی مردم ما از دیرباز تکریم اموات و دلجویی از بازماندگان با همراهی در مراسم تدفین و... همواره مرسوم بوده است اما کرونا باعث شد که اموات در نهایت غربت و مهجوریت به خاک سپرده شوند و بازماندگان نیز از همراهی و حضور دوستان و آشنایان و تسلی بخشی و دلجویی شدن محروم بمانند.

فلسفه کار جهادی در مواقع بحران این است که جهادگران از بُعد بحرانی یک اتفاق بکاهند و اوضاع را به حالت عادی در آورند، نباید این تصور را داشت که در یک بحران کمک‌های جهادی یک تکلیف دائمی بر دوش جهادگران است. برای نمونه تولید ماسک در بدو شیوع کرونا یک وظیفه جهادی بود که به‌خوبی ایفا شد اما این بدان معنا نبود که مسئولان امر از تولید ماسک غافل شوند و صفر تا صد کار را بر عهده گروه‌های جهادی بگذارند، بلکه می‌بایست فرآیند تهیه ماسک در بازار را با تولید انبوه ماسک به‌حالت عادی بازگردانند و وظیفه تولید ماسک از جهادگران ساقط شود که خوشبختانه این اتفاق افتاد.

در مبحث تغسیل اموات کرونایی نیز شهرداری‌ها در تامین نیرو با مشکل مواجه بودند زیرا کمتر کسی حاضر بود در این حوزه به فعالیت بپردازد و حضور بدون چشمداشت نیروهای جهادی در این میدان بار بر زمین مانده اموات کرونایی را به سرمنزل رساند.

ایکناـ از حس و حال خودتان در لحظه تغسیل و تدفین اموات کرونایی بگویید.

در زمانی که بنده به تغسیل اموات کرونایی می‌پردازم همواره این واقعیت را در ذهنم مرور می‌کنم که با فرا رسیدن مرگ، باید از اموال و اولاد و دوستان دل برید و هیچکدام نمی‌توانند فریادرس انسان در لحظه مرگ باشند، این موضوع در مورد اموات کرونایی بروز و ظهور بیشتری دارد به‌نحوی که این اموات بدون حضور نزدیکان و آشنایان در غربت و تنهایی به خاک سپرده می‌شوند.

اگرچه شاید اندکی از جنبه غیرعادی بودن کرونا و ناخوشایندی پوشاندن کامل خود با لباس‌های محافظ ویژه کاسته شده باشد و با این فضا قدری مانوس‌تر هستیم اما در بدو امر پوشیدن چندین محافظ و لباس مخصوص برای تغسیل و تدفین اموات کرونایی برایمان صورت خوشی نداشت و به‌ویژه به دلیل گرمای هوا، آزار دهنده بود.

خوشبختانه در هر گروه مسئول تغسیل و تدفین یک طلبه نیز حضور دارد تا تمامی احکام و دستورات اسلامی در مورد میت به اجرا در بیاید، دغدغه تمامی دوستان همین بود که آداب اسلامی کفن و دفن بدون کم و کاست عملی شود. در واقع کفن و دفن مسلمان بر طبق احکام اسلامی یک واجب کفایی و بر دوش تمامی انسان‌هاست بنابراین گروه‌های جهادی عهده‌دار این تکلیف مهم شرعی شدند.

ایکناـ شما در بیمارستان نیز به کمک کادر درمان و مراقبت از بیماران کرونایی پرداخته‌اید، در خصوص این تجربه بگویید.

در لبیک به فرمان رهبر معظم انقلاب اسلامی برای کمک به مردم، قطع زنجیره شیوع کرونا و یاری بیماران کرونایی و کادر درمان، گروه‌های جهادی وارد این عرصه جدید خدمت‌رسانی شدند تا اندکی از بار خستگی کادر درمان کاسته شود. عمده فعالیت بنده در بخش کرونایی بیمارستان هاجر مراقبت و همراهی بیماران و رسیدگی به بیماران به‌ویژه از حیث روحی بود چرا که این بیماران از داشتن همراه محروم بودند.

بیماران کرونایی که در بیمارستان بستری می‌شوند در کنار مشکلات جسمی، غالباً از روحیه خوبی برخوردار نیستند و عدم همراهی نزدیکان مزید بر علت است. وظیفه اصلی جهادگران حاضر در بیمارستان روحیه‌بخشی به بیماران کرونایی است که خوشبختانه تأثیرات مشهودی دارد. این حضور اگرچه در ابتدا با استقبال خوبی روبرو نبود اما رفته رفته ضرورت آن احساس شد و بخش کرونایی با حضور گروه جهادی ما به اذعان کادر درمان‌، سبب دلگرمی و قوت قلب پرستاران و بیماران بود و بخش کرونایی با حضور گروه جهادی به ثبات و آرامش ویژه‌ای رسیده و از تنش‌ها کاسته شد.

ایکناـ از دیدگاه شما وجوه مشترک خادمیاری و کار جهادی چیست؟

اساس و پایه خادمیاری بر خدمت جهادی استوار است و دایره خدمت به اهل‌بیت(ع) به‌ویژه حضرت علی ابن موسی الرضا(ع) محدود به حرم مطهر رضوی نیست، اگر چه این خدمت نیز یک سعادت عظیم است که نصیب خادمیاران آستان مطهر و پرنور رضوی می‌شود، بنابراین هر فردی در هر مکان و موقعیتی می‌تواند با نیت آن حضرت به خدمت نائل شود.

در پایگاه اینترنتی خادمیاران هر خادمیار یک پروفایل دارد و در بخشی از آن امکان انتخاب کشیک برای حرم مطهر رضوی تعبیه و قید شده است که اصل خدمت رضوی خدمت در منطقه خودتان است بنابراین حضور در حرم مطهر و خدمت به زائران به‌عنوان تنها شرط خادمیاری محسوب نمی‌شود بلکه هر خادمیار می‌تواند در عرصه‌های خدمتی که در منطقه خودش برایش فراهم است به خدمت مشغول شود، لذا خادمیاری یک کار جهادی است و خدمت‌رسانی به مردم در هر نقطه از کشور مانند خدمت به زائران حرم مطهر رضوی توفیقی است که نصیب خادمیاران رضوی شده است.

ایکناـ سخن پایانی...

در بدو ورود جهادگران به عرصه خدمت‌رسانی به مردم و مقابله با کرونا سردرگمی‌هایی وجود داشت که رفته رفته با همت جهادگران و مسئولان گروه‌های جهادی بسیاری از مشکلات و موانع خدمت‌رسانی رفع شد؛ برای نمونه در موضوع تغسیل اموات کرونایی در بروجن جایگاه مناسبی برای این امر دیده نشده بود که با پیگیری مسئولان گروه‌های جهادی و جلسات با مدیران و مسئولان شهرستان، این مشکل حل شد.