اربعین «چله تربیتی» خویشتن است

حجت‌الاسلام والمسلمین حمیدرضا پورفلاح، مدرس مؤسسه تدبر در کلام وحی قم در گفت‌وگو با ایکنا، با تسلیت فرا رسیدن اربعین حسینی و در تشریح جایگاه اربعین در قرآن کریم، اظهار کرد: برای تبیین جایگاه اربعین در قرآن نخست باید جایگاه اربعین را در نظام معرفتی خودمان مشخص کنیم.

وی ادامه داد: اربعین معبر اتصال و حد فاصل میان عاشورا و ظهور است. فاصله‌‌ای را که باید تا ظهور طی کنیم در سوره مبارکه حدید بیان شده است، این سوره به تبیین هدف از بعثت انبیا و ارسال کتب الهی می‌پردازد و می‌فرماید که این هدف همانا رسیدن به اقامه قسط است و می‌دانیم که اقامه قسط در سایه ظهور اتفاق می‌افتد، «لَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلَنَا بِالْبَيِّنَاتِ وَأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْكِتَابَ وَالْمِيزَانَ لِيَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ».

حجت‌الاسلام پورفلاح تصریح کرد: بر طبق این سوره مبارکه، خداوند پیامبرانی را مبعوث کرد و با هر پیامبر قصد داشت اقامه قسط اتفاق بیفتد. این هدف ابتدا با نوح(ع) پیگیری شد اما اتفاق نیفتاد سپس یکایک پیامبران الهی را تا حضرت عیسی(ع) می‌شمارد و می‌فرماید که توانایی‌های خاصی به این پیامبر اعطا شد اما باز هم اقامه قسط محقق نشد. این مهم حتی در زمان پیامبر خاتم(ص) و ائمه‌هدی(ع) تحقق نیافت تا زمان ظهور حضرت حجت(عج) که عدل و قسط برپا خواهد شد.

اربعین؛ مسیر اتصال عاشورا به ظهور

مدرس حوزه و دانشگاه با بیان اینکه اربعین مسیری است که از عاشورا به سمت ظهور امام عصر(عج) طی ‌می‌شود، یادآوری کرد: آنچه در حرکت اربعین تجلی می‌یابد، در کف دست گرفتن تمام هستی برای زائر اباعبدالله‌الحسین(ع) است و هر ساله در راهپیمایی چندین میلیون نفری اربعین شاهد برپایی موکب‌ها و یا حضور افرادی هستیم که برای خدمت‌رسانی به زائران حرم حسینی التماس می‌کنند. این همان مفهومی است که سوره مبارکه حدید به آن اشاره دارد و می‌فرماید زمانی جامعه به مرحله ظهور می‌رسد که مردم همه هستی خود را از جان، مال و آبرو در راه ولی‌خدا در طبق اخلاص بگذارند و این لازمه جامعه‌ای است که قرار است ظهور در آن اتفاق بیفتد.

حجت‌الاسلام پورفلاح افزود: در اربعین شاهد همین اتفاق هستیم، عده‌ای هستی خود را برای خدمت به زائران و ارادتمندان اباعبدالله الحسین(ع) کف دست می‌گیرند، اموال و دارایی و امکانات خود را رایگان پیشکش زائران می‌کنند. اربعین ما باید به حدی رشد کند که این حرکت تنها از حیث مالی نباشد و در حیطه آبرو و جان هم اتفاق بیفتد و جان و آبرو را برای ولی‌خدا کف دست بگیریم و به تعبیر قرآن و پیامبر(ص) و اهل‌بیت(ع)، از خصوصیات اصحاب حضرت حجت‌(عج) این تعبیر است که «لا تأخذه فى اللَّه لومة لائم».

وی با طرح این پرسش که آیا لازم است همه مردم به این درجه برسند؟ گفت: خیر، اربعین باید برای عده‌ای این جایگاه را بیابد که همه هستی خود را در طبق اخلاص بگذارند؛ بر اساس متون اسلامی، حداقل ۳۱۳ نفر باید به این درجه برسند. در ماجرای فتنه ۸۸، مقام معظم رهبری در خطبه نماز جمعه و در خطاب تاریخی خودشان به امام عصر(عج) نجوا داشتند که «من جان ناقابلی دارم، جسم ناقصی دارم، اندک آبرویی هم دارم که این را هم خود شما به ما دادید؛ همه‌ اینها را من کف دست گرفتم، در راه این انقلاب و در راه اسلام فدا خواهم کرد؛ اینها هم نثار شما باشد»، این سخنان و تعابیر نمونه پای در رکاب بودن منتظر براى حضرت حجت(عج) است.

مدرس مؤسسه تدبر در کلام وحی با تأکید بر اینکه اربعین دانشگاه تربیتی است که این مفاهیم را تا زمان رسیدن به ظهور باید آموزش بدهد، ادامه داد: اربعین این مفهوم را آموزش می‌دهد که مردم جان و مال و آبروی خود را به پیشگاه حضرت ولی‌عصر(عج) عرضه بدارند و آن حضرت خلوص مردم را تأیید کنند که خالصانه آنچه مدعی هستند را عمل می‌کنند. اربعین محدود به اولین چهلم بعد از عاشورای امام حسین(ع) نیست بلکه در طول سال هر چهل روز یکبار باید تکرار شود و تا عاشورای سال بعد ادامه یابد.

اربعين؛ چله تربيتى شيعيان

حجت‌الاسلام پورفلاح گفت: در روایات داریم که اربعین و زیارت اربعین از علامت شیعه است، اربعين به معنای چله است و «چله تربیتی» در دروس و حکمت‌های اخلاق دارای جایگاهی ویژه است. اگر کسی به‌دنبال تربیت خویشتن است باید چله تربیتی بگیرد. این چله‌ها که ائمه‌معصومین(ع) برای ما تعبیه کرده‌اند هر كدام یکی پس از دیگری، یک گام تربیتی رو به جلو است و تا رسیدن به عاشورای سال بعد ادامه دارد و سبب پیش رفتن و تعالی شیعه می‌شود.

این کارشناس مذهبی با اشاره به شرایط کرونایی امسال و نبود امکان حضور در مراسم اربعین، بیان کرد: امسال مقام معظم رهبری صراحتاً اعلام کردند که تابع ستاد کرونا هستیم و زیارت برایمان مقدور نیست. شرایط امسال یکی از غربال‌های شیعیان در آخرالزمان است و کسانی در این غربال می‌مانند که بی‌چون و چرا تابع امر ولی‌فقیه باشند.

حجت‌الاسلام پورفلاح با ذکر نمونه‌ای از تاریخ اسلام، توضیح داد: در صدر اسلام، چند سالی از هجرت می‌گذشت که رسول خدا(ص) به اصحابشان دستور دادند که مهیای عزیمت برای فتح مکه شوید، تعداد مؤمنان و تجهیزات نظامی در مقایسه با سپاه کافران بسیار ناچیز بود و طبق حساب و کتاب زمينى، این میزان تجهیزات و نیرو برای جنگ و فتح مکه کافی نبود و چه بسا پایان آن کشتار بدون هیچ دستاوردی بود. عده‌ای از اصحاب پیامبر(ص) که در سوره مبارکه نساء با عنوان «قاعدین» از آنان یاد می‌شود، قبول نکردند که حرکت کنند؛ لذا با بازماندن آنان از عزیمت به مکه، جمعیت سپاه اسلام بسیار کمتر شد و همان عده اندک که برای عزیمت غربال و در آزمون ایمان و اخلاص پیروز شده بودند راهی مکه شدند. پیش از رسیدن به مکه غربال دوم اتفاق افتاد و دستور خدا رسید که شمشیرها را غلاف کنید. مسئله اینجاست که چه کسانی از غربال دوم سربلند بیرون می‌آیند، آیا اینان حاضرند آبروی خود را کف دست بگذارند و بدون حضور در جنگ به مدینه بازگردند و از تمسخر بازماندگانی که در مدینه مانده بودند هراسی نداشته باشند؟ در اینجا کسانی که در غربال می‌مانند و پیروز آزمون هستند می‌توانند ادعا کنند که پای در رکاب رسول خدا(ص) هستند و باقی می‌مانند.

وی بیان کرد: در ماجرای اربعین نیز هر ساله عده زیادی از مشتاقان سیدالشهدا(ع) جان و مال خود را در کف دست می‌گرفتند و رنج سفر را می‌پذیرفتند و با پای پیاده در گرمای عراق عازم صحرای کربلا و زیارت اربعین می‌شدند امسال اتفاقی افتاده است که ولی‌خدا حکم به عدم برگزاری این حرکت می‌دهند، باید دید چه کسانی بدون چون و چرا و گلایه و شکایت، امر ولی‌خدا را اطاعت و از ایشان حمایت می‌کنند.