محمدباقر کجباف، استادتمام گروه روانشناسی دانشگاه اصفهان، در گفتوگو با ایکنا از اصفهان، درباره تعریف سلامت معنوی، اظهار کرد: این مقوله از ترکیب دو مفهوم سلامت و معنویت شکل گرفته، که سلامت به این معناست که فرد دارای علائم و نشانههای بیماری نباشد. معنویت نیز یک معنای عام و یک معنای خاص دارد. معنویت عام به این معناست که هر چیزی در زندگی انسان دارای هدف و ارزش باشد و منظور از معنویت خاص این است که معنا دادن به زندگی و هدفگذاری و ارزشگذاری آن، بر اساس ارتباط انسان با خدا باشد. بنابراین سلامت معنوی به این معناست که ما ارزشگذاری درستی از زندگی مطابق با آنچه در دین وجود دارد یا آنچه بر اساس دیدگاه شخصی ما میتواند درست باشد، انجام دهیم. سلامت معنوی به این مفهوم است که انسان معنای زندگی را بر اساس هدفگذاریهای خودش درست و صحیح تبیین کند و معنای غلط یا بیمارگونه از زندگی ارائه ندهد. در یک کلام میتوان گفت سلامت معنوی، هدفگذاری و ارزشگذاری درست برای زندگی و اعمال و رفتار انسان است.
وی در خصوص ضرورت سلامت معنوی، گفت: زندگی انسان بدون هدف، معنا ندارد و اینکه قرآن کریم میفرماید آیا فکر میکنید ما شما را عبث و بیهوده خلق کردیم، به این معناست که آفرینش و زندگی انسان بر اساس هدف شکل گرفته است. بنابراین انسان برای زندگی خودش باید هدف تعیین کند. انسان بیهدف، پوچ و بیارزش است و نمیداند که چگونه باید مسیر زندگی را طی کند؛ به عبارت دیگر در گمراهی به سر میبرد و راه خود را در زندگی گم کرده است. اهمیت سلامت معنوی در این است که زندگی انسان را هدفمند و ارزشمند ساخته و او را برای پیمودن راه درست زندگی آماده میکند.
استادتمام گروه روانشناسی دانشگاه اصفهان بیان کرد: انسانها از طریق تلاش، تفکر، ریاضت، جدیت، برنامهریزی و ارزش قائل شدن برای خودشان میتوانند به سلامت معنوی دست پیدا کنند. برخی از افراد خود را بسیار ارزان میفروشند، یعنی مسائل کم ارزش برایشان خیلی مهم است و اهداف آنها را در زندگی تحت تاثیر قرار میدهد. دنیا از ریشه «دنی» به معنای پست و کممقدار میآید و قرآن کریم نیز خطاب به انسانها میفرماید خودتان را به بهای بهشت در نظر بگیرید و خود را کم نفروشید، چون خداوند مشتری شماست و انفس انسانها را از خودشان خریداری میکند. در واقع ارزش انسان به ارزش الهی مربوط است، بنابراین انسان باید از طریق ارتباط با خدا، ارزشگذاری زندگی خود را شکل دهد. بدون خدا نمیتوان در زندگی قدمی برداشت؛ خداست که به انسان قدرت، علم، توان و استعداد میدهد و انسان باید از این نعمتهای خدادادی استفاده کند، این راز دستیابی به سلامت معنوی است.
کجباف تصریح کرد: دین نقش تکمیلکننده در زندگی انسان دارد، چون انسان صاحب عقل و فطرت است و دین این عقل و فطرت را تکمیل میکند. با توجه به اینکه پیامبران، حجت بیرونی برای انسانها محسوب میشوند- در کنار عقل که حجت درونی نام دارد- مبعوث شدهاند تا عقلها را بیدار کنند و در واقع دین میخواهد به انسان بیداری و هوشیاری بدهد. انسانها حتی اگر فقط بر اساس فطرت عمل کنند، خداگرا خواهند بود و معنویت آنها تامین میشود، ولی دین عقل را تقویت و مستحکم کرده و از غلبه هوای نفس بر عقل جلوگیری و سلامت معنوی را تضمین میکند.
انتهای پیام