برخی روشنفکران دینی فهم آلوده و خرافی از دین دارند / درمان کرونا معیار سودمندی دین نیست
حجت‌الاسلام شریفی با بیان اینکه مشرکان از پیامبر(ص) کار‌های عجیب برای اثبات نبوت طلب می‌کردند، گفت: خداوند در سور اسراء فرمود که به این‌ها بگو که پیام‌های نجات‌بخش برای شما آورده‌ام، ولی شما می‌خواهید کل نظام عالم را به هم بریزم؛ الان هم در دوره مدرن مدعیان روشنفکری می‌گویند که اگر دعا و توسل درست است، شما هم علل مادی را کنار بگذارید و دعا کنید تا همه چیز درست شود؛ این برداشتی کودکانه و ابلهانه از دعا و توسل است.
حجت‌الاسلام محمدحسین شریفی، عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، در گفت‌وگو با ایکنا، به پاسخ به ادعا‌های برخی روشنفکران دینی در مورد کرونا و تأثیر آن بر باور‌های شیعه پرداخت و گفت: این بلا و بلیه یک سکه دو روست؛ یک روی آن آسیب و ضرر و خسارت است و رویه دیگر آن مانند همه امراض، سختی‌ها و تهدیدها فرصت‌هایی است که در اختیار بشر قرار می‌دهد و در نتیجه می‌تواند تربیت و ارتقای همه‌جانبه یا برخی از این ابعاد را برای انسان به همراه داشته باشد.
وی افزود: این ویروس نشان داد که ویروس‌های نامرئی اعتقادات فراوانی در دل و جان عده‌ای از افراد وجود دارد که منتظر فرصتی برای ابراز آن بودند و این ویروس‌های اعتقادی با مشاهده کرونا در فضای مجازی یکه‌تازی کردند؛ این عده قلیل، ولی بسیار پرمدعا، پرگو و بلندصدا هستند. البته با توجه به وسائل ارتباطی که امروزه در اختیار همه افراد است، هر کسی به آسانی بتواند به تلقی و باور خود از دین، فرهنگ، بهداشت و درمان و اقتصاد، جامعه و سیاست و ... بپردازد و آن را منتشر کند.
ویروس‌های اعتقادی در باور انسان
شریفی تصریح کرد: در مورد شیوع کرونا در ایران به خصوص قبل از آن که در اروپا و آمریکا فراگیر شود شاهد سخنان برخی افراد در مورد آثار اعتقادی و دینی و سیاسی، اجتماعی بودیم؛ برخی مدعیان روشنفکری هم سخنانی در مورد شیوع کرونا در ایران گفتند و منتشر کردند که با وجود همه نقایصی که دارند با توجه به فضاسازی و گستره مخاطبان و رسانه‌های مجازی فراوانی که در اختیار دارند، ناخواسته فرصت کم‌نظیری را برای توسعه، تعمیق و تشریح و تفسیر باور‌ها و آموزه‌های دینی ایجاد کردند.
شریفی با بیان اینکه بنده نیازی به ذکر نام برخی از این روشنفکران دینی نمی‌بینم، زیرا بدون ذکر نام هم روشن است که این سخنان از سوی چه کسی و چه کسانی نشر یافته است، ابراز کرد: یکی از این افراد گفت و نوشت که کرونا به ما اثبات کرد که خدا مرده است؛ یا همچون زلزله لیسبون که زلزله در اعتقاد مسیحیان ایجاد کرد، زلزله ویرانگری را در اعتقادات ایرانیان و مسلمین و به خصوص شیعیان ایجاد می‌کند؛ گفتند که خدا وجود ندارد و نماز و روزه و اعتقادات دینی و احکام و ... همه بی‌معنا هستند.
استدلال بچه‌گانه مدعیان روشنفکری
وی بیان کرد: استدلال نهفته در این سخن که سربسته، کلی احمقانه و توام با مغالطه تمام عیار بچه‌گانه است این است که خدا در صورتی وجود دارد که درد و رنجی مانند کرونا وجود نداشته باشد؛ حال که چنین درد و رنجی هست پس خدایی وجود ندارد و عبادت او بی معناست. این سخن بی بنیاد نیازی به نقد ندارد، زیرا قیاس زلزله لیسبون و کرونا و مسیحیت و اسلام قیاس سستی است.
استاد حوزه علمیه اضافه کرد: البته وقتی ایران و چین کانون شیوع بودند این مطالب بیان شد، ولی وقتی به اروپا و آمریکا رفت کمتر از این سخنان گفتند؛ یکی گفت که کرونا اثبات کرد که خدا هر کاری را نمی‌تواند انجام دهد؛ یعنی قادر مطلق نیست، لذا هر انتظاری نباید از او داشته باشیم. یکی گفته که کرونا نشان داد وحی، نبوت و مناسک و ... همه مربوط به دین معیشت‌اندیش و عوامانه است که دین اهل خرافه و مناسب دین تجربه و معرفت‌اندیش نیست، زیرا در دین معرفت‌اندیش هر کدام از ما پیامبر خویش هستیم و مناسک خود را داریم.
عضو هیئت علمی موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) تصریح کرد: باید از این معجزه‌گران بپرسیم که این ویروس که اولین نیست و آخرین هم نخواهد بود و تاکنون ده‌ها هزار نفر را قربانی خود کرده است چگونه ثابت می‌کند خدا، اعتقادات دینی و مناسک و ... به درد نمی‌خورند؛ همین نویسنده گفت که کرونا نشان می‌دهد که امامان معصوم ما نه قدرت شفابخشی دارند و نه صدای زائری را می‌شنوند و اساساً امامتی وجود ندارد؛ همچنین گفتند که دوران دین شریعت محور گذشته و باید سراغ دینی بدون شریعت و مناسک و عمل برویم یا نوشتند که ما به دینی همگانی، جهانی و بدون آداب و هنجار نیاز داریم تا هر کسی با هر منش و مسلکی خود را دیندار بداند؛ یعنی مردم را به دیندار و مؤمن و کافر تقسیم نکنیم و به تعبیر دیگر دنبال دین بدون روحانیت باشیم.
تفسیر اشتباه از اماکن مقدس و توسل
استاد حوزه علمیه با بیان اینکه سخنان این فرد حکایت از آن دارد که اساساً بشر به دین نیازی ندارد و هر کسی هر طور که دوست دارد باید رفتار کند، یعنی پلورالیسم تمام عیار، اظهار کرد: همچنین این فرد مدعی شد که کرونا نشان داد که توسل و زیارت بی‌فایده است، زیرا اگر فایده داشت نباید در حرم‌ها را می‌بستند؛ این حرف مانند آن است که کسی بگوید غذا‌های چرب، شیرین و نمکین و ... همه بی‌فایده هستند، زیرا اگر فایده می‌داشت نباید در دوره بیماری خوردن آن از سوی پزشکان ممنوع می‌شد؛ چنین استدلالی از سوی مدعی روشنفکری بیان می‌شود!. همچنین گفتند که کرونا نشان داد امامان باب‌الحوائج ما نیستند؛ زیرا باب‌الحوائج بودن آنان به این معناست که حاجات ما را برآورده کنند؛ یعنی بدون اینکه ما اقدام و تلاشی بکنیم و صرفاً باید گماشته و سرباز در اختیار ما باشند و هر وقت اراده کردیم و خواستیم آنان حاجات ما را برآورده کنند، چون نمی‌کنند پس باب‌الحوائج نیستند.
وی افزود: از دیگر ادعا‌های آنان این بود که کرونا نشان داد چیزی به نام اماکن مقدس نداریم، زیرا در این صورت اگر فرد کرونایی در مسجدالحرام و مسجدالنبی باشد می‌تواند ناقل بیماری باشد لذا این اماکن مقدس نیستند، چون اگر مقدس بودند نباید بیماری در آنجا سرایت می‌کرد؛ اگر حرم امام رضا و فاطمه معصومه مقدس است نباید بیماری سرایت کند؛ گویا این فرد تصور کرده است که تقدس یک مکان به این است که همه علل و اسباب مادی و معنوی را بهم بریزد و بر خلاف آن عمل کند.
تأثیر دعا به معنای نفی علل و معلول نیست
شریفی اضافه کرد: این روشنفکر مدعی همچنین برای اثبات بی‌تأثیری دعا و توسل درخواست کرده که اگر مدعیان تأثیرگذاری توسل و دعا راست می‌گویند، بدون هرگونه تجهیزات پزشکی و پیشگیرانه به اتاق‌های درمان کرونا بروند و در بیمارستان برای آنان دعا کنند؛ اگر این‌ها سالم ماندند و آنان شفا یافتند، آن وقت ما باور می‌کنیم که دعا و توسل اثر دارد؛ پس تأثیری ندارد و باید دارو و درمان کرد، زیرا امامان مدرن پزشکان هستند؛ این بیچاره تصور کرده است که دعا و اثرگذاری دعا به معنای نادیده گرفتن علل و اسباب مادی و طبیعی و از کار افتادن این علل است.
عضو هیئت علمی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) گفت: مشرکان از پیامبر(ص) می‌خواستند که اگر تو راست می‌گویی و صادق هستی باید کار‌های عجیب و غریب بکنی، قرآن در آیات ۹۰ تا ۹۳ سوره مبارکه اسراء این مواجهه به خوبی بیان کرده است؛ مشرکان به پیامبر(ص) گفته‌اند که هرگز حرف‌های تو را نمی‌پذیریم، ولی هیچ منطقی برای این نپذیرفتن نداشتند و با برهان آن را نقض نمی‌کردند، بلکه می‌گفتند که تو اگر می‌گویی معاد و خدا هست، نماز و روزه و مناسک و شعائر درست است، باید مثلاً از دل زمین چشمه‌ای را بجوشانی یا باغی از خرما و انگور داشته باشی و جویبار‌ها را از میان آن‌ها روان کنی یا آسمان را تکه تکه بر سر ما بکوبی؛ خانه طلایی داشته باشی، در آسمان‌ها پرواز کنی؛ اگر راست می‌گویی این کار‌ها را بکن حتی، ما بالارفتن تو در آسمان را هم قبول نمی‌کنیم، چون ممکن است سحر باشد و برای اثبات، باید کاغذی از آسمان برای صحت ادعاهایت بیاوری.
توقع ابلهانه از خدا، قرآن، توسل و دعا
شریفی بیان کرد: خداوند در پاسخ آنان به پیامبر(ص) فرمود که به این‌ها بگو من انسان فرستاده خدا هستم و پیام‌های نجات‌بخش برای شما آورده‌ام، ولی شما می‌خواهید کل نظام عالم را بهم بریزم تا شما باور کنید دین حق است و من چنین نمی‌کنم؛ الان هم در دوره مدرن و پسامدرن این آقایان مدعی هستند که اگر دعا و توسل درست است، شما هم علل مادی را کنار بگذارید و همین طور در خانه بنشینید و دعا کنید تا همه چیز درست شود؛ در آسمان باز شود و داروی درمان کرونا نازل شود؛ این برداشت کودکانه و ابلهانه از دعا و توسل است.
وی در پاسخ به این ادعا که نهج‌البلاغه و دینی که نتواند کرونا را درمان کند فایده ندارد، گفت: این سخنان خنده‌دار است، ولی این روز‌ها در فضای مجازی دست به دست شد و برخی خندیدند و برخی هم ممکن است تاثیر گرفته باشند؛ این افراد انتظارات ابلهانه‌ای از دین و قرآن و نهج‌البلاغه دارند، گویا معیار سودمندی هر چیزی درمان کرونا است؛ مثل این است که بگوییم ساختمان و خانه‌ای که نتواند داوری درمان کرونا را به ما بدهد به درد نمی‌خورد یا آب و هوایی که نتواند کرونا را درمان کند فایده ندارد و باید آن را کنار بگذاریم؛ این سخنان دقیقاً عین همین مطالبی است که این آقا گفته است.
فهم آلوده و خرافی از دین
شریفی با ذکر اینکه این سخنان از سوی بزرگترین مدعیان روشنفکری دینی بیان شده است تصریح کرد: این نشان می‌دهد که قشر مدعی روشنفکری دینی فهمی آلوده، خرافی، مغشوش و نادرست از دین و معارف و دعا و توسل دارند؛ به گمان من این سخنان، عمدتا ریشه در حقد و کینه و عقده‌هایی است که نسبت به دین و انقلاب و روحانیت دارند، کمترین شاهد این ادعا هم این است که این افراد هرگز به هنگام شیوع کرونا در چین سخن از بی‌فایدگی و خرافی بودن کنفوسیوس نگفتند و الان هم که اروپا و آمریکا یعنی قبله گاه زیستی و فکری و اتوپیایی این افراد به کانون اصلی شیوع این ویروس تبدیل شده هرگز و هرگز هیچ سخنی از پایان جهان‌بینی مادی و ارزش‌های لیبرالیستی و سرمایه داری و سبک زندگی اروپایی و آمریکایی به میان نمی‌آورند.
شریفی تصریح کرد: این افراد هرگز سخن از نابودی کرامت انسان در این کشور‌ها بر زبان نمی‌رانند که افراد پیر را رها کرده و دستگاه‌های تنفسی را به آنان وصل نمی‌کنند و کامیون کامیون مردگان کرونا را آتش‌زده و در گور‌های دسته جمعی دفن می‌کنند.
غرب؛ قبله‌گاه برخی مدعیان روشنفکری دینی
وی اضافه کرد: این افراد هرگز از سیستم بهداشتی ناکارآمد آمریکا و اروپا سخن نمی‌گویند؛ امروز در نیویورک که قبله‌گاه اقتصادی و نماد پیشرفت و عظمت تمدن غربی است پزشکان و پرستاران مجبورند به جای لباس محافظ از کیسه زباله بهره ببرند؛ شرم‌آور‌تر آن که صدا و سیمای جمهوری اسلامی را بابت انتشار این اخبار سرزنش می‌کنند که چرا به نقایص این کشور‌ها می‌پردازند.
استاد حوزه اظهار کرد: صرف‌نظر از انگیزه‌ها و علل و عوامل ابراز این سخنان علیه خدا، دعا، توسل، امامت و ... ابراز این ویروس‌های اخلاقی و پنهان در جان عده‌ای از مدعیان پرگو، گزافه‌گو وظیفه علمی ما را سنگین‌تر می‌کند و وظیفه داریم برای نجات جان و دل این افراد از این ویروس‌های خطرناک تلاش کنیم؛ ما به عنوان معتقدان به اسلام باید وظیفه علمی و عملی خود را انجام دهیم، یعنی فاعل باید فاعلیت خود را داشته باشد، فارغ از اینکه قابل قابلیت لازم را دارد یا خیر. ضمن اینکه فرصت مناسبی برای ما وجود دارد که با عرضه درست معارف اسلامی، سطح معرفتی مردم را گامی به پیش ببریم و در تعمیق باور‌های مردم بکوشیم.
وی ادامه داد: به زعم بنده اموری که لازم است به آن بپردازیم، موضوعاتی مانند تشریح نقش خدا در زندگی و اندیشه انسان است؛ تبیین جایگاه شرور و بیماری‌ها و آفات فردی و اجتماعی، جزئی و کلی و منطقه‌ای و جهانی همچنین تبیین ارتباط شرور با خدا، دین و انسان همچنین تبیین فلسفه زندگی و جایگاه درد و رنج است. برخی گمان می‌کنند خدا در صورتی وجود دارد که هیچ درد و رنجی نداشته باشیم این نشان می‌دهد که درک درستی وجود ندارد و باید نگاه عمیق قرآنی را به خوبی تشریح کنیم، همچنین باید نقش وحی و دین و نبوت و کارکرد‌های آن را تبیین کنیم.
شریفی تأکید کرد: آیا دین آمده که داروی حاضر و آماده همه بیماری‌های جسمی اعم از گذشته، حال و آینده را در اختیار بشر قرار دهد؟ و اگر ارائه نداد باطل است؟ آیا دین آمده که نسخه‌هایی از قبل برای مشکلات اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و ... عرضه کند یا اینکه خدمت دین به حل مشکلات بشر رویکرد دیگری دارد. همچنین باید جایگاه توسل، دعا، زیارت و ... را به درستی و عالمانه تبیین کنیم؛ این مدعیان باب‌الحوائج بودن ائمه(ع) را در دور کردن آفات و شرور از ما دارند؛ این تلقی ابلهانه و کودکانه است.
استاد مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) بیان کرد: پاندومی و همه‌گیری جهانی بیماری کرونا فرصت را برای ما پدید آورده که به صورت جدی، عالمانه و محققانه به سمت الهیات، فلسفه، کلام و اخلاق کاربردی به صورت قویتر حرکت کرده و امتداد اجتماعی، سیاسی، اقتصادی بنیان‌های نظری اسلام را به صورت ضابطه‌مند و روشمند دنبال کنیم که نیاز به جهاد مضاعف و تلاش و کوشش چند برابر دارد. زیرا فلسفه، کلام و اخلاق دانی با اخلاق کاربردی، فلسفه و کلام کاربردی تفاوت زیادی دارد.
انتهای پیام
