به گزارش ایکنا، آیتالله محسن اراکی، استاد سطح عالی حوزه علمیه، امروز، 17 فروردینماه، در ادامه مباحث فقه السیاسة که به صورت اینترنتی انجام میشود گفت: امام علی(ع) فرمودند: «انّ العدل میزان اللّه، الذی وَضَعه للخلق، و نَصَبه لا قامة الحقّ، فلا تُخالِفه فی میزانه...؛ عدالت میزان خدایی است که در کار مردمان نهاد، برای برپاداری حق، با میزان خدا مخالفت نکنید و با (قانونمندیهای) او نستیزید.»
وی افزود: خدا عدل میان خلق را هم تقنین و هم اجرا میکند و مراد از اجرا یعنی فراهم کردن مقدمات اجراست که شامل نصب پیامبران و امام عادل و نزول کتاب برای آنان میشود.
استاد سطح عالی حوزه با بیان اینکه عدم اجرای عدل به وسیله حاکمان نوعی شرک در اطاعت خداوند است، ابراز کرد: در قرآن سه مقوله با اینکه واژههای متفاوتی دارند، ولی در مضمون و معنا متحد هستند؛ اسلام، توحید و عدل بنابراین کسی که عادل نباشد در اسلام و توحید او هم نقص وجود دارد.
اراکی با اشاره به آیه شریفه دوم سوره صف «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفْعَلُونَ» بیان کرد: تعبیر امام علی(ع) در واقع به مضمون آیه فوق نزدیک است؛ مضمون آیه این است که شما حق و عدل را وصف میکنید ولی در عمل خلاف آن عمل میکنید؛ یعنی میدانید کدام رفتار و کردار حق و عدل است، ولی خودتان به آن پایبند نیستید. از طرف دیگر این روایت معطوف به آیاتی است که انبیاء برای بشر این پیام را دارند که عدل، شرط تقواست و اگر کسی عادل بود متقی است همانند آیه «فَاتَّقُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُونِ»(شعراء/179).
اراکی اظهار کرد: مجلسی در بحار به نقل از جامع الاخبار از پیامبر(ص) نقل فرموده: «إِنَّ أَهْوَنَ اَلْخَلْقِ عَلَى اَللَّهِ مَنْ وَلِيَ أَمْرَ اَلْمُسْلِمِينَ فَلَمْ يَعْدِلْ لَهُمْ»؛ پستترین انسانها در نزد خدا کسی است که ولایت امر مسلمین را بپذیرد، ولی به عدالت عمل نکند؛ این روایت نشاندهنده وجوب عدل است و اینکه بدترین عمل والی، عدم اجرای عدل است، به گونهای اگر به آن پایبند نباشد از همه تبهکاران و معصیتکاران منفورتر و پستتر خواهد بود.
استاد حوزه علمیه تصریح کرد: امام علی در کلمات نهجالبلاغه و در کلمات قصار فرمودند: «اسْتَعْمِلِ الْعَدْلَ وَ احْذَرِ الْعَسْفَ وَ الْحَيْفَ؛ فَإِنَّ الْعَسْفَ يَعُودُ بِالْجَلَاءِ وَ الْحَيْفَ يَدْعُو إِلَى السَّيْف؛ عدالت را به كار بند و از ستم و بيداد حذر كن، زيرا ستم رعيت را آواره مى كند و بيدادگرى، شمشير را فرامى خواند.»(حکمت 476 نهجالبلاغه).
وی اضافه کرد: همچنین در بخشهایی از عهدنامه مالک اشتر فرمودند که انصاف خدا را بر نفس خود و برای مردم جاری کن. حاکم باید هم حق الناس و هم حق الله را رعایت کند. حق الناس آن است که نباید نزدیکان خود و کسانی را که دوست دارد و منافع مشترک دارند بر دیگران ترجیح دهد.
استاد علوم سیاسی حوزه تصریح کرد: حاکم اگر انصاف را در حق خدا و مردم رعایت نکند ظلم به آنان کرده و کسی که به مردم ظلم کند با خدا طرف خواهد بود و کسی که خدا او را خصم قرار دهد محکوم خواهد شد و حجتی برای دفاع از خود ندارد و وارد جنگ با خدا شده است.(جامع الأخبار للشعيري، ص 154) «أَنْصِفِ اللَّهَ وَ أَنْصِفِ النَّاسَ مِنْ نَفْسِكَ وَ مِنْ خَاصَّتِكَ وَ مِنْ أَهْلِكَ وَ مَنْ لَكَ فِيهِ هَوًى؛ مِنْ رَعِيَّتِكَ فَإِنَّكَ إِنْ لَا تَفْعَلْ تَظْلِمْ وَ مَنْ ظَلَمَ عِبَادَ اللَّهِ كَانَ اللَّهُ خَصْمَهُ دُونَ عِبَادِه وَ مَنْ خَاصَمَهُ اللَّهُ أَدْحَضَ حُجَّتَهُ وَ كَانَ لِلَّهِ حَرْباً حَتَّى يَنْزِعَ وَ يَتُوبَ وَ لَيْسَ شَيْءٌ أَدْعَى إِلَى تَغْيِيرِ نِعْمَةٍ مِنْ إِقَامَةٍ عَلَى ظُلْمٍ؛ ٍ فَإِنَّ اللَّهَ يَسْمَعُ دَعْوَةَ الْمَظْلُومِينَ وَ هُوَ لِلظَّالِمِينَ بِمِرْصَادٍ وَ مَنْ يَكُنْ كَذَلِكَ فَهُوَ رَهِينُ هَلَاكٍ فِي الدُّنْيَا وَ الْآخِرَة وَ لْيَكُنْ أَحَبُّ الْأُمُورِ إِلَيْكَ أَوْسَطَهَا فِي الْحَقِّ وَ أَعَمَّهَا فِي الْعَدْلِ وَ أَجْمَعَهَا لِلرَّعِيَّةِ لَيْسَ مِنْ وَالِي أُمَّةٍ، قَلَّتْ أَوْ كَثُرَتْ، لَا يَعْدِلُ فِيهَا، إِلَّا كَبَّهُ».
وی اظهار کرد: هیچ چیزی در جلب عذاب الهی همانند ظلم مستمر به مردم موثر نیست و خدا از این افراد انتقام میگیرد. البته کسی که در مقطعی ظلمی کرده و پشمان میشود و توبه میکند حساب متفاوتی دارد ولی کسی که کار و سیاست او ظلم است حتماً مستوجب عذاب الهی در دنیا و آخرت است.
استاد سطح عالی حوزه با بیان اینکه از منظر امام علی(ع) حق و عدل، مراتبی دارد که حاکم باید مرتبه بالاتر و عادلانهتر را انتخاب کند، اظهار کرد: در مسند احمد حنبل هم روایتی ذکر شده که اگر حاکم عدل را برای مردم رعایت نکند، با صورت بر آتش خواهد افتاد.
انتهای پیام