کتاب قاچاق نخریم
گروه شبکه اجتماعی ــ بهترین راه این است که کتاب‌های مورد نیازمان را از کتاب‌فروشی‌ها بخریم، نه از دست‌فروش‌ها. این قشر مصلحت را به منفعت ترجیح داده و همچنان چراغ فرهنگ را روشن نگه داشته‌اند.
به گزارش خبرنگار ایکنا؛ هر ناشر ده‌ها و گاه صد‌ها کتاب طی سالیان گوناگون چاپ می‌کند و از این بین فقط چند تا از آن‌ها پرفروش می‌شوند. این کتاب‌های پرفروش اقتصاد نشر را می‌چرخانند و کتاب‌فروشی‌ها را هم سرپا نگه می‌دارند. اما چند سالی است پدیده‌ای شکل گرفته که با نام قاچاق کتاب شناخته می‌شود. کانال ویراستار که در یکی از شبکه‌های اجتماعی فعال است، در تازه‌ترین مطلبی که منتشر کرده به این موضوع پرداخته است، مشروح آن در ادامه آمده است.
قاچاقچی کتاب چه می‌کند
به زبان ساده؛ کتاب‌های پرفروش ناشر‌ها را کپی می‌کند و بین دست‌فروش‌ها یا (در حالت پیچیده‌تر و مخوف‌تر) بین معدودی از کتاب‌فروش‌ها که عمدتاً در پاساژ‌ها یا ایستگاه‌های مترو یا مکان‌های عمومی دیگر غرفه دارند توزیع می‌کند. او نه ریسک سرمایه‌گذاری روی عناوین مختلف و انتظار برای موفقیت یک عنوان را پذیرفته، نه سروکارش به ادارات دولتی برای دریافت مجوز قانونی انتشار کتاب افتاده، نه پول ویراستار و صفحه‌بند و نمونه‌خوان و طراح داده و نه دستمزدی به نویسنده یا مترجم می‌پردازد.
متأسفانه، خیلی از کتاب‌های اسم‌ورسم‌داری که هنگام پیاده‌روی مقابل دانشگاه تهران یا راسته‌های دیگر می‌بینید قاچاق هستند. اغلب کسانی که این کتاب‌ها را می‌خرند، فقط اسمی از آن‌ها به گوششان خورده و روحشان هم خبر ندارد که قاچاق کتاب یعنی چه. گمان می‌کنند دست‌فروشی که این‌ها را می‌فروشد، فردی شریف و فرهنگی است که شغل آبرومندی برای خود دست‌وپا کرده و در جست‌وجوی رزق حلال است. این توصیف درباره عزیزان دست‌فروشی که کتاب‌های نایاب و کمیاب قدیمی یا کتاب‌های دست دوم می‌فروشند (در کمال تأسف، تعدادشان بسیار کم است) کاملاً صادق است، اما بساطی‌های کتاب که کتاب قاچاق می‌فروشند، قشر فرهنگی نیستند؛ گرگ‌هایی هستند در لباس میش که تیشه در دست گرفته‌اند و به جان تن نحیف نشر افتاده‌اند.
رواج تولید و فروش کتاب قاچاق وضعیت خطرناکی پیدا کرده و بحرانی شده است. این وضعیت می‌تواند به تضعیف یا حتی تعطیلی مؤسسات نشر و فروش کتاب بینجامد، کمابیش مثل خانواده‌ای که نان‌آورش را از او بگیرند. نهاد‌های صنفی و قانونی به‌جد پیگیر مقابله با این مشکل هستند و دستاورد‌های قابل توجهی هم داشته‌اند، اما چه خوب است که ما هم، به‌عنوان کتاب‌خوان، حواسمان باشد کتاب قاچاق نخریم.
چطور کتاب قاچاق را از کتاب اصلی تشخیص دهیم؟ گاهی خیلی سخت است، اما خیلی وقت‌ها به کمک اطلاعات زیر می‌توانید کتاب قاچاق را از کتاب اصلی متمایز کنید.
ویژگی‌های احتمالی کتاب قاچاق
کیفیت جلد آن از کیفیت جلد اصلی کتاب پایین‌تر است. اگر جلد کتاب نرم یا شومیز است، انگار جلد کتاب را کپی رنگی گرفته‌اند. اگر کتاب اصلی با جلد سخت یا گالینگور چاپ شده، احتمالاً نسخه‌ای که در بساط دست‌فروش‌ها است، جلد نرم یا شومیز دارد، چون چاپ کتاب با جلد سخت گران درمی‌آید (این سخن به این معنا نیست که کتاب جلد سخت نمی‌تواند قاچاق باشد)، اگر حرفه‌ای‌تر باشید، می‌توانید جزئیات دیگری هم کشف کنید.
معمولاً روی کاغذ سفید چاپ شده است. در یکی دو سال اخیر، خیلی از کتاب‌های پرفروش روی کاغذ سوئدی سبکی که به کاغذ «بالکی» معروف است منتشر شده‌اند، اما قاچاقچی‌های کتاب همین آثار را روی کاغذ سفید منتشر کرده‌اند، چون (دست‌کم تا پیش از بحران اقتصادی اخیر) قیمت کاغذ بالکی گران‌تر از قیمت کاغذ سفید بود و تهیه آن هم سخت‌تر (این سخن به این معنا نیست که همه کتاب‌هایی که کاغذ سفید دارند، قاچاق هستند. درصد بالایی از کتاب‌ها همچنان روی کاغذ سفید منتشر می‌شوند).
کیفیت چاپ متن آن پایین است. ممکن است صفحاتی مقداری کج چاپ شده باشند، چون در فرایند چاپ قاچاق، گاهی، نمی‌توان طراز بودن صفحات را حفظ کرد. معمولاً چند نوبت چاپ از نوبت چاپ کتاب اصلی عقب‌تر است. قاچاقچی‌ها یک نوبت چاپ را در تیراژ بالا منتشر می‌کنند و چندین ماه به فروش می‌رسانند. پس اگر کتاب پرفروشی در بساط آن‌ها دیدید که همه‌جا حرفش است، اما آن‌ها مثلاً نسخه‌های چاپ سال گذشته یا چاپ‌های ابتدایی را دارند، تردید کنید.
معمولاً قیمتی پایین‌تر از قیمت نسخه اصلی کتاب دارند. فروشنده اصرار دارد قانعتان کند نسخه‌ای که خودش دارد «نسخه بدون سانسور» است و آنچه در کتاب‌فروشی‌ها می‌بینید سانسورشده است (حیف نیست در مقام یک کتاب‌خوان اجازه دهیم این‌قدر «ساده» فرضمان کنند و فریبمان دهند).
شاید بپرسید از کجا اطلاعات مربوط به قیمت و نوبت چاپ کتاب‌ها را بدانیم. این روز‌ها که اینترنت در گوشی‌های همه‌مان در دسترس است، کار سختی نیست جستجو کردن نام یک کتاب و پیدا کردن اطلاعات چاپ آن.
همچنان بهترین راه این است که کتاب‌های مورد نیازمان را از کتاب‌فروشی‌ها بخریم، نه از دست‌فروش‌ها. این قشر از معدود اقشاری هستند که مصلحت را به منفعت ترجیح داده‌اند و همچنان چراغ فرهنگ را روشن نگه داشته‌اند. کیست که نداند اغلب این‌ها اگر کتاب‌فروشی‌شان را به پیتزافروشی یا سوپرمارکت و بوتیک اجاره دهند، عایدی‌شان بسیار بیشتر از عایدی کنونی‌شان خواهد بود؟ کتاب‌فروشی‌ها تحت نظارت صنفی و قانونی هستند و (جز در موارد بسیار بسیار نادر) کتاب قاچاق نمی‌فروشند. ضمناً، انصاف نیست این‌ها با ده‌ها هزینه ثابت و غیرثابت و به‌سختی سرپا باشند و کتاب‌فروش دست‌فروشی، درست روبه‌روی مغازه آن‌ها یا چند خیابان آن‌طرف‌تر، بدون ریالی هزینه، سهم آن‌ها را تصاحب کند.
انتهای پیام
