ويژگی‌های جامعه زمينه‌ساز ظهور از منظر آيات و روايات/5
رغبت و شكايت اجتماعی و اضطرار به حضور حجت؛ سه گانه مورد نياز برای ظهور
گروه حوزه‌های علميه: دريس در زمينه مولفه‌های خيزش اجتماعی جهت ظهور منجی عنوان كرد: شكلگيری رغبت اجتماعی از مولفه‌های مورد نياز برای ظهور است؛ شكايت اجتماعی و اضطرار به ظهور حجت نيز ديگر مولفه‌های جامعه منتظر است؛ هر گاه اين سه ضلع در كنار هم قرار گرفت قطعا به خيزش جهانی ختم خواهد شد.
مسعود دريس، معاون بنياد مهدی موعود(عج) كشور در گفت‌وگو با خبرگزاری قرآنی ايران(ايكنا)، گفت: انسان از روزی كه آفريده شده است تمام كوشش خود را معطوف به ساخت يك زندگی اجتماعی ايده‌آل كرده است كه در آن بتواند به تمام معنی، به سعادت برسد؛ جامعهای عاری از تباهی و درد و اندوه و فقر و مواج از مهر و لطف و انس و غنی؛ با توجه به كمال طلبی فطری انسان و اينكه انسان دوست دار زندگی آرمانی است، قرآن كريم نيز وعده آرمانشهر را در ميان آيات خود ذكر كرده و در اين زمينه قصص انبيای الهی را نيز در اين جريان بيان فرموده است.
وی افزود: از آنجايی كه خداوند صادق الوعد است و در قرآن نيز به «إِنَّ اللّهَ لاَ یُخْلِفُ الْمِيعَادَ» تصريح شده است قطعا مدينه فاضله ذكر شده در لسان انبيای الهی و قرآن كريم، در همين دنيا محقق خواهد شد و زمين به صالحان خواهد رسيد.
نويسنده كتاب «موعود در قرآن»، عنوان كرد: به طور كلی پيامبران، دارای دو هدف بزرگ هستند كه نخست، برقراری ارتباط صحيح بين بنده و خالق است و در مرحله دوم، برقراری روابط حسنه ميان افراد جامعه است كه اين دو ماموريت بيشترين بخش ماموريت پيامبران و حتی كتاب آسمانی را به خود اختصاص داده است.
وی ادامه داد: در اين بين، وظايف فردی بر عهده هر يك از اعضای جامعه نهاده شده است كه بتوانند به اندازه سهم و جايگاه خود در زمينه‌سازی اين جامعه و مدينه فاضله نقش آفرين باشند؛ در اين بين، نخستين وظيفه فردی هر انسان در يك جامعه دينی، انجام وظايف فردی است كه از مهمترين آنها معرفت الامام است؛ محبت، اطاعت و در نهايت تاسی به سيره عملی امام، يعنی تقوا و زهد و سخاوت امام است.
كارشناس مباحث مهدويت، اولين شرط منتظر بودن را مهدی‌شناسی، عنوان كرد و افزود: مهدی‌محبی، مهدی‌ياوری، مهدی باوری و مهدی‌زيستی، از مراحل اصلی انتظار در جامعه دينی است؛ اين محبتی كه رسول الله آن را به عنوان مزد رسالتاش بيان كردند، در واقع از آن فلسفه ناشی می‌شود كه حاصل جمع معرفت، محبت و اطاعت است برآيند اينها، تلاش و جديت در زمينه سازی برای ظهور است.
وی افزود: وظايف اجتماعی منتظران در جامعه دينی نيز به دو مرحله تقسيم می‌شود؛ نخست وظايف مردم و دوم، وظايفی كه حاكميت جامعه به عهده دارد؛ يكی از وظايف مردمی شركت در محافلی است كه در تكريم و ياد حضرت برقرار می‌شود؛ محافل مهدوی و همايشها و مجالس، دفاع و حمايت از حركتهايی كه در جهت اهداف حضرت صورت میگيرد، مثل حمايت از انقلاب اسلامی به حسب هدف غايی اين نظام كه همانا زمينه سازی است و...؛ بی شك يكی از اصلیترين وظايف امروز ما بيش از هر روزی دفاع از حريم ولايت و انقلاب اسلامی است؛ امروز نظام اسلامی در اوج بالندگی و شكوفايی خود و در نقطه عطف راهبردی خود به سر میبرد كه در اين پيچ تاريخی كه رهبر انقلاب نيز فرمودند بايد در كنار حجت زمان به اين وظيفه به خوبی عمل كنيم و پشتيبان اين نظام ولايی باشيم.
دريس در پاسخ به اين سوال كه چگونه میتوانيم مطمئن شويم كه ياری و پشتيبانی از نظام جمهوری اسلامی در حقيقت ياری موعود عصر(عج) است، اظهار كرد: اين شبهه زمانی مطرح می‌شود كه ما به درستی به اهداف و فلسفه حكومت امام زمان(عج) آشنا نباشيم؛ برای فهم دقيق صحيح و عميق مهدويت نيازمند چهارپيش نياز مفهومی هستيم كه اگر به خوبی اين موارد را درك كنيم در عرصه مهدويت دچار آسيب و اشكال نمیشويم كه اولين مورد آن، فلسفه بعثت است؛ مبنای دوم معنا و مفهوم غدير و سوم، فاطميه است؛ اگر فاطميه را درك كرديم، معنی ولايت‌مداری و زمان‌شناسی و بصيرت را درك میكنيم؛ زيرا حضرت زهرا(س) زمانی خود را فدايی ولايت ناميد كه خودشان معصوم بودند و در حق ايشان سوره نازل شده بود و ايشان به عنوان محور كائنات و خلق هستی عنوان شده بودند ولی باز هم زمان‌شناسی و ولی‌شناسی، درس بزرگی بود كه ايشان به تمام تاريخ دادند؛ مسئله چهارم مسئله عاشورا است كه در اين مجال نيز هر كسی كه به درستی فلسفه عاشورا را درك نكرده باشد، نمیتواند به سرمنشا حقيقی انتظار نيز دست يابد.
وی با اشاره به احاديث متعدد در خصوص نقش آفرينی ايرانيان در زمان پيش از ظهور و زمينه سازی آنان برای ظهور منجی اظهار كرد: وقتی در روايت مشهور و صحيح «يخرج الناس من المشرق فيوطئون للمهدی سلطانه»، و اشاره بعدی امام علی(ع) در خصوص اينكه مردم مشرق، همان مردم ايران و هم نژادان سلمان فارسی هستند، پس حتما مردم ايران در چرخه زمينه‌سازی مهمترين نقش را در ميان ملل مسلمان دارند و قطعا وقوع انقلاب با اين اهداف والا و اين رهبری بصير و خداجو و خداخواه، میتواند دليلی روشن برای ياری و پشتيبانی از اين نظام باشد؛ برای اولين بار است كه يك حكومت دينی با رهبری يك مرجع جامع الشرايط آگاه به زمان و مدير و مدبر با اين قدرت در جهان اسلام شكل میگيرد و فرياد زمينه‌سازی ظهور و نه ادعای ظهور را مطرح كرده و در اين راه با همه مشكلات و ابرقدرتهای جهانی مبارزه میكند.
وی افزود: هدف از انقلاب اسلامی ايران از روز اول با حركت جهانی امام راحل، همان اقامه امر به معروف و نهی ازمنكر و احيای شريعت اسلامی و مبارزه با طواغيت جهانی به عنوان بزرگترين منكرهای روز بود؛ اصلاح نفوس و سبك زندگی انسان‌ها و احيای شريعت و احكام اسلامی از ديگر اهداف نظام اسلامی بود؛ اين نظام در حقيقت برای مبارزه با طاغوتهای زمان متولد شد و مردم آن نيز همواره در اين راه پيشگام و پيشقدم بودهاند.
نويسنده كتاب «وقف مهدوی»، با اشاره به وظايف حاكميتی مردم، اظهار كرد: شناسايی اهداف و ابعاد حكومت امام عصر(عج)، آشنا شدن با وظايف دولتمردان در آن حكومت، توسعه و ترويج و بسط فرهنگ مهدويت در بعد داخلی و منطقهای و بينالمللی، تئوريزه كردن مهدويت در ابعاد مختلف، نگاه جامع به قرائتهای مثبت و منفی در اين حوزه، ارايه الگوی مناسب از حكومت دينی به جهانيان و... از جمله اين وظايف حاكميتی است، در واقع ما بايد يك ماكت كوچك در سطح خودمان به دنيا ارائه كنيم تا دنيا بتواند تفاوت اين الگو با ديگران را ببيند؛ بايد برنامه اين مكتب برای نجات بشر و رهنمون شدن او به جامعه آرمانی را به طور شفاف به بشريت ارايه دهيم.
وی تصريح كرد: آرمان شهر جايی است كه امام معصوم(عج) در آن حضور داشته باشند و در پرتو حمايتها و تربيتهای امام عرصه برای رشد و كمال عقلانيت و عبوديت و سلامت فردی و اجتماعی به نقطه اوج خود خواهد رسيد؛ چون تفاوت اين دو ديدگاه اسلام و غرب در جهان‌بينی است؛ جهان‌بينی در عالم غرب با روند جهانی شدن به دنبال گسترش و حاكميت تفكر ليبراليسم، اومانيسم و سكولاريسم است ولی مهدويت به جهانی شدن حول محور بندگی خدا تاكيد دارد.
وی در زمينه مولفه‌های خيزش اجتماعی جهت ظهور منجی نيز عنوان كرد: برای خيرش اجتماعی و شكلگيری آن خيزش به چند مولفه نياز داريم نخست، شكلگيری رغبت اجتماعی است؛ در دعای افتتاح از دعاهای مهدوی ماه رمضان نيز اين مطلب را بيان میكنيم كه «اَللّـهُمَّ اِنّا نَرْغَبُ اِلَیْكَ فی دَوْلَةٍ كَريمَةٍ» كه نگاهی اجتماعی به مسئله خيزش منتظرانه دارد؛ اين خيزش همچون مثلث، سه ضلعی است؛ در ضلع دوم آن بايد شاهد شكايت اجتماعی باشيم كه بازهم در اين دعا به آن اشاره شده است كه «اللَّهُمَّ إِنَّا نَشْكُو إِلَیْكَ» يعنی ما شكايت میبريم پيش تو از غيبت امام؛ مردم اين دوره زمانی به حسب عدم بهرهمندی از حضور عينی حجت به درگاه الهی شكايت میكنند ولی اين شكايت هيچگاه علنی نشده است زيرا به دليل عدم فرهنگ سازی درست، مردم اصلا چنين شكايتی را مطرح هم نمیكنند؛ مولفه سوم، اضطرار به حجت است كه مردم احساس نياز آنی و بدون تحمل به حضرت داشته باشند كه اين حالت نيز در جامعه پديد نيامده است؛ يعنی هر وقت اين سه ضلع در كنار هم قرار گرفت قطعا به خيزش جهانی نيز ختم خواهد شد.
معاون بنياد مهدی موعود(عج) كشور، يادآور شد: انتظار يعنی نياز واقعی و مستمر به امام زمان(عج)؛ برای تحقق آرمانشهر مهدوی نيز بايد سه مولفه داشته باشيم؛ نخست رهبر عادل است كه خود امام زمان(عج) است؛ امامی كه در بين مردم حضور دارد، جهان را مديريت میكند و در حق ما هم دعا میكند؛ دوم، قانون عادل است كه همان قرآن مجيد است و سوم، مردم عدالت خواه است؛ از روز اول هم انسان‌ها به دنبال اين بودهاند ولی الان مردمی كه عدالت را با تمام وجود بخواهند و دنبال كنند شكل نگرفتند؛ امام صادق(ع) ويژگی مردم عدالت خواه را در يك حديث جامعه بيان میكنند كه اين مردم، مردمی هستند كه هر چه برای خود خوب يا بد میدانند همان را هم برای ديگران روا بدارند؛ از ديگر وظايف خطير جامعه منتظر میتوان به مديريت خود و جامعه در راستای مبانی امامت و ولايت اشاره كرد.
معاون بنياد مهدی موعود(عج) كشور ادامه داد: البته اين روند بايد به شكل مستمر ادامه داشته باشد تا به بسط و گسترش جامعه منتظر بيانجامد؛ پس اول بايد باور به مهدويت شكل بگيرد تا به سمت جامعه عدل امام زمان(عج) حركت كنيم.
دريس با اشاره به آفات جامعه منتظر نيز اظهار كرد: يكی از آفات مهم در بحث انتظار در بحث موعود ستيزی است كه در طول تاريخ توسط دشمنان آگاه و دوستان جاهل صورت گرفته است؛ نداشتن اطلاعات كامل از بحث مهدويت و ارائه تصوير غلط از عصر ظهور كه در طول تاريخ غيبت بارها و بارها شاهد اين جهالت دوستانه بودهايم منجر به بروز آسيبها و انحراف از جاده صواب شده است؛ در اين بين دشمنان نيز با ارايه چهره «قهر» از امام با ابزارهايی كه در دست دارند سعی در ارايه چهره خشن و ترسناك از موعود شيعی دارند.
وی افزود: از آنجايی كه خداوند صادق الوعد است و در قرآن نيز به «إِنَّ اللّهَ لاَ یُخْلِفُ الْمِيعَادَ» تصريح شده است قطعا مدينه فاضله ذكر شده در لسان انبيای الهی و قرآن كريم، در همين دنيا محقق خواهد شد و زمين به صالحان خواهد رسيد.
نويسنده كتاب «موعود در قرآن»، عنوان كرد: به طور كلی پيامبران، دارای دو هدف بزرگ هستند كه نخست، برقراری ارتباط صحيح بين بنده و خالق است و در مرحله دوم، برقراری روابط حسنه ميان افراد جامعه است كه اين دو ماموريت بيشترين بخش ماموريت پيامبران و حتی كتاب آسمانی را به خود اختصاص داده است.
وی ادامه داد: در اين بين، وظايف فردی بر عهده هر يك از اعضای جامعه نهاده شده است كه بتوانند به اندازه سهم و جايگاه خود در زمينه‌سازی اين جامعه و مدينه فاضله نقش آفرين باشند؛ در اين بين، نخستين وظيفه فردی هر انسان در يك جامعه دينی، انجام وظايف فردی است كه از مهمترين آنها معرفت الامام است؛ محبت، اطاعت و در نهايت تاسی به سيره عملی امام، يعنی تقوا و زهد و سخاوت امام است.
كارشناس مباحث مهدويت، اولين شرط منتظر بودن را مهدی‌شناسی، عنوان كرد و افزود: مهدی‌محبی، مهدی‌ياوری، مهدی باوری و مهدی‌زيستی، از مراحل اصلی انتظار در جامعه دينی است؛ اين محبتی كه رسول الله آن را به عنوان مزد رسالتاش بيان كردند، در واقع از آن فلسفه ناشی می‌شود كه حاصل جمع معرفت، محبت و اطاعت است برآيند اينها، تلاش و جديت در زمينه سازی برای ظهور است.
وی افزود: وظايف اجتماعی منتظران در جامعه دينی نيز به دو مرحله تقسيم می‌شود؛ نخست وظايف مردم و دوم، وظايفی كه حاكميت جامعه به عهده دارد؛ يكی از وظايف مردمی شركت در محافلی است كه در تكريم و ياد حضرت برقرار می‌شود؛ محافل مهدوی و همايشها و مجالس، دفاع و حمايت از حركتهايی كه در جهت اهداف حضرت صورت میگيرد، مثل حمايت از انقلاب اسلامی به حسب هدف غايی اين نظام كه همانا زمينه سازی است و...؛ بی شك يكی از اصلیترين وظايف امروز ما بيش از هر روزی دفاع از حريم ولايت و انقلاب اسلامی است؛ امروز نظام اسلامی در اوج بالندگی و شكوفايی خود و در نقطه عطف راهبردی خود به سر میبرد كه در اين پيچ تاريخی كه رهبر انقلاب نيز فرمودند بايد در كنار حجت زمان به اين وظيفه به خوبی عمل كنيم و پشتيبان اين نظام ولايی باشيم.
دريس در پاسخ به اين سوال كه چگونه میتوانيم مطمئن شويم كه ياری و پشتيبانی از نظام جمهوری اسلامی در حقيقت ياری موعود عصر(عج) است، اظهار كرد: اين شبهه زمانی مطرح می‌شود كه ما به درستی به اهداف و فلسفه حكومت امام زمان(عج) آشنا نباشيم؛ برای فهم دقيق صحيح و عميق مهدويت نيازمند چهارپيش نياز مفهومی هستيم كه اگر به خوبی اين موارد را درك كنيم در عرصه مهدويت دچار آسيب و اشكال نمیشويم كه اولين مورد آن، فلسفه بعثت است؛ مبنای دوم معنا و مفهوم غدير و سوم، فاطميه است؛ اگر فاطميه را درك كرديم، معنی ولايت‌مداری و زمان‌شناسی و بصيرت را درك میكنيم؛ زيرا حضرت زهرا(س) زمانی خود را فدايی ولايت ناميد كه خودشان معصوم بودند و در حق ايشان سوره نازل شده بود و ايشان به عنوان محور كائنات و خلق هستی عنوان شده بودند ولی باز هم زمان‌شناسی و ولی‌شناسی، درس بزرگی بود كه ايشان به تمام تاريخ دادند؛ مسئله چهارم مسئله عاشورا است كه در اين مجال نيز هر كسی كه به درستی فلسفه عاشورا را درك نكرده باشد، نمیتواند به سرمنشا حقيقی انتظار نيز دست يابد.
وی با اشاره به احاديث متعدد در خصوص نقش آفرينی ايرانيان در زمان پيش از ظهور و زمينه سازی آنان برای ظهور منجی اظهار كرد: وقتی در روايت مشهور و صحيح «يخرج الناس من المشرق فيوطئون للمهدی سلطانه»، و اشاره بعدی امام علی(ع) در خصوص اينكه مردم مشرق، همان مردم ايران و هم نژادان سلمان فارسی هستند، پس حتما مردم ايران در چرخه زمينه‌سازی مهمترين نقش را در ميان ملل مسلمان دارند و قطعا وقوع انقلاب با اين اهداف والا و اين رهبری بصير و خداجو و خداخواه، میتواند دليلی روشن برای ياری و پشتيبانی از اين نظام باشد؛ برای اولين بار است كه يك حكومت دينی با رهبری يك مرجع جامع الشرايط آگاه به زمان و مدير و مدبر با اين قدرت در جهان اسلام شكل میگيرد و فرياد زمينه‌سازی ظهور و نه ادعای ظهور را مطرح كرده و در اين راه با همه مشكلات و ابرقدرتهای جهانی مبارزه میكند.
وی افزود: هدف از انقلاب اسلامی ايران از روز اول با حركت جهانی امام راحل، همان اقامه امر به معروف و نهی ازمنكر و احيای شريعت اسلامی و مبارزه با طواغيت جهانی به عنوان بزرگترين منكرهای روز بود؛ اصلاح نفوس و سبك زندگی انسان‌ها و احيای شريعت و احكام اسلامی از ديگر اهداف نظام اسلامی بود؛ اين نظام در حقيقت برای مبارزه با طاغوتهای زمان متولد شد و مردم آن نيز همواره در اين راه پيشگام و پيشقدم بودهاند.
نويسنده كتاب «وقف مهدوی»، با اشاره به وظايف حاكميتی مردم، اظهار كرد: شناسايی اهداف و ابعاد حكومت امام عصر(عج)، آشنا شدن با وظايف دولتمردان در آن حكومت، توسعه و ترويج و بسط فرهنگ مهدويت در بعد داخلی و منطقهای و بينالمللی، تئوريزه كردن مهدويت در ابعاد مختلف، نگاه جامع به قرائتهای مثبت و منفی در اين حوزه، ارايه الگوی مناسب از حكومت دينی به جهانيان و... از جمله اين وظايف حاكميتی است، در واقع ما بايد يك ماكت كوچك در سطح خودمان به دنيا ارائه كنيم تا دنيا بتواند تفاوت اين الگو با ديگران را ببيند؛ بايد برنامه اين مكتب برای نجات بشر و رهنمون شدن او به جامعه آرمانی را به طور شفاف به بشريت ارايه دهيم.
وی تصريح كرد: آرمان شهر جايی است كه امام معصوم(عج) در آن حضور داشته باشند و در پرتو حمايتها و تربيتهای امام عرصه برای رشد و كمال عقلانيت و عبوديت و سلامت فردی و اجتماعی به نقطه اوج خود خواهد رسيد؛ چون تفاوت اين دو ديدگاه اسلام و غرب در جهان‌بينی است؛ جهان‌بينی در عالم غرب با روند جهانی شدن به دنبال گسترش و حاكميت تفكر ليبراليسم، اومانيسم و سكولاريسم است ولی مهدويت به جهانی شدن حول محور بندگی خدا تاكيد دارد.
وی در زمينه مولفه‌های خيزش اجتماعی جهت ظهور منجی نيز عنوان كرد: برای خيرش اجتماعی و شكلگيری آن خيزش به چند مولفه نياز داريم نخست، شكلگيری رغبت اجتماعی است؛ در دعای افتتاح از دعاهای مهدوی ماه رمضان نيز اين مطلب را بيان میكنيم كه «اَللّـهُمَّ اِنّا نَرْغَبُ اِلَیْكَ فی دَوْلَةٍ كَريمَةٍ» كه نگاهی اجتماعی به مسئله خيزش منتظرانه دارد؛ اين خيزش همچون مثلث، سه ضلعی است؛ در ضلع دوم آن بايد شاهد شكايت اجتماعی باشيم كه بازهم در اين دعا به آن اشاره شده است كه «اللَّهُمَّ إِنَّا نَشْكُو إِلَیْكَ» يعنی ما شكايت میبريم پيش تو از غيبت امام؛ مردم اين دوره زمانی به حسب عدم بهرهمندی از حضور عينی حجت به درگاه الهی شكايت میكنند ولی اين شكايت هيچگاه علنی نشده است زيرا به دليل عدم فرهنگ سازی درست، مردم اصلا چنين شكايتی را مطرح هم نمیكنند؛ مولفه سوم، اضطرار به حجت است كه مردم احساس نياز آنی و بدون تحمل به حضرت داشته باشند كه اين حالت نيز در جامعه پديد نيامده است؛ يعنی هر وقت اين سه ضلع در كنار هم قرار گرفت قطعا به خيزش جهانی نيز ختم خواهد شد.
معاون بنياد مهدی موعود(عج) كشور، يادآور شد: انتظار يعنی نياز واقعی و مستمر به امام زمان(عج)؛ برای تحقق آرمانشهر مهدوی نيز بايد سه مولفه داشته باشيم؛ نخست رهبر عادل است كه خود امام زمان(عج) است؛ امامی كه در بين مردم حضور دارد، جهان را مديريت میكند و در حق ما هم دعا میكند؛ دوم، قانون عادل است كه همان قرآن مجيد است و سوم، مردم عدالت خواه است؛ از روز اول هم انسان‌ها به دنبال اين بودهاند ولی الان مردمی كه عدالت را با تمام وجود بخواهند و دنبال كنند شكل نگرفتند؛ امام صادق(ع) ويژگی مردم عدالت خواه را در يك حديث جامعه بيان میكنند كه اين مردم، مردمی هستند كه هر چه برای خود خوب يا بد میدانند همان را هم برای ديگران روا بدارند؛ از ديگر وظايف خطير جامعه منتظر میتوان به مديريت خود و جامعه در راستای مبانی امامت و ولايت اشاره كرد.
معاون بنياد مهدی موعود(عج) كشور ادامه داد: البته اين روند بايد به شكل مستمر ادامه داشته باشد تا به بسط و گسترش جامعه منتظر بيانجامد؛ پس اول بايد باور به مهدويت شكل بگيرد تا به سمت جامعه عدل امام زمان(عج) حركت كنيم.
دريس با اشاره به آفات جامعه منتظر نيز اظهار كرد: يكی از آفات مهم در بحث انتظار در بحث موعود ستيزی است كه در طول تاريخ توسط دشمنان آگاه و دوستان جاهل صورت گرفته است؛ نداشتن اطلاعات كامل از بحث مهدويت و ارائه تصوير غلط از عصر ظهور كه در طول تاريخ غيبت بارها و بارها شاهد اين جهالت دوستانه بودهايم منجر به بروز آسيبها و انحراف از جاده صواب شده است؛ در اين بين دشمنان نيز با ارايه چهره «قهر» از امام با ابزارهايی كه در دست دارند سعی در ارايه چهره خشن و ترسناك از موعود شيعی دارند.
