ضرورت پرداختن به سبک زندگی قرآنی با نگاه درمان‌جویانه

محمد میرزاپور، معلم پیشکسوت قرآن در چهارمحال‌وبختیاری در گفت‌وگو با ایکنا، با اشاره به اینکه هدف نهایی هر انسان مؤمن و موحد جلب رضایت خداوند است، اظهار کرد: برای رسیدن به این هدف باید سبک زندگی قرآنی را که چشم‌انداز آن حیات طیبه است، پیشه راه ساخت، همانطور که در آیات فراوانی از جمله آیه ۹۷ سوره مبارکه نحل حیات طیبه مطرح شده است.

وی حیات طیبه را زندگی خالص در سایه قرب الهی دانست و ادامه داد: در این حیات، انسان از هرگونه ظلمت، آلودگی و وسوسه‌های شیطانی و هوای نفسانی پاک و پاکیزه می‌شود و این حیات به بیان قرآن، تنها در سایه ایمان و عمل صالح شکل می‌گیرد و آثار و گشایش‌هایی دارد که اگر بر آن‌ها آگاه باشیم بیشتر به روی آوردن به این حیات راغب می‌شویم.

آثار حیات طیبه کدامند؟

میرزاپور در تشریح آثار حیات طیبه برای انسان‌ها، گفت: توسعه و گشایش یکی از آثار و برکات حیات طیبه در سایه ایمان و عمل صالح است، آیات فراوانی بر نقش گشایشی ایمان و عمل صالح صحه می‌گذارند از جمله آیه ۹۶ سوره مبارکه اعراف «وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَىٰ آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَيْهِمْ بَرَكَاتٍ مِنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ».

مدرس کارگاه‌های توانمندسازی مربیان قرآن اداره امور قرآنی استان اثر دوم حیات طیبه را علم و بصیرت دانست و تصریح کرد: در سوره‌هایی مانند سوره مبارکه انفال «إِن تَتَّقُوا اللَّهَ يَجعَل لَكُم فُرقانًا» بر این نکته تأکید شده است. حیات طیبه همچنین سبب آرامش خاطر و شادی و سرزندگی برای انسان‌ها می‌شود.

میرزاپور تأكيد کرد: در بیان قرآن، هر انسانی که در مسیر ایمان و عمل صالح و زندگی الهی گام بردارد، از کمک‌ها و امدادهای الهی، عزت، مقبولیت برخوردار خواهد شد. خداوند در سوره فاطر می‌فرماید «مَن كانَ يُريدُ العِزَّةَ فَلِلَّهِ العِزَّةُ»، چشم‌انداز زندگی هر انسانی حیات طیبه است که باید برای رسیدن به آن سبک زندگی قرآنی را بشناسیم و در خود نهادینه کنیم.

تاریخچه مبحث سبک زندگی

وی با اشاره به تاریخچه مبحث سبک زندگی، بیان کرد: از دیرباز، در ادیان الهی و بشری روش زندگی به معنای عام مطرح بوده است و از حیث تاریخی، موضوع سبک زندگی به‌عنوان یک اصطلاح مستقل و جداگانه مطرح نبوده است. در میان جوامع بشری شناخت سبک و شیوه زندگی مترتب بر آگاهی از جهان‌بینی و هستی‌شناسی است؛ لذا انسان مطابق ارزش‌ها و هنجارهای خود سبک زندگی خود را تعریف می‌کند.

میرزاپور با طرح این پرسش که دین اسلام چگونه به مبحث سبک زندگی پرداخته است، تصریح کرد: با نگاهی به کتاب‌های حدیث نظیر کتاب کافی و وسایل‌الشیعة می‌توان دریافت که مجموعه مباحثی در خصوص آداب و برنامه زندگی در احادیث مطرح شده است که ذیل عنوان باب‌العشرة آمده‌اند.

این مدرس با سابقه قرآن در استان گفت: سبک زندگی در معنای نوین و امروزی آن، نخستین بار در سال ۱۹۲۹ از سوی آلفرد آدلر روانشناس اتریشی مطرح شد و کتاب‌های فراوانی در این خصوص منتشر شده است. در کشور ما نیز تحقیقات مبسوطی در این موضوع انجام و کتاب‌های مشهوری تألیف شده که مفاتیح‌الحیاة استاد جوادی آملی یکی از این عناوین مهم است.

میرزاپور با اشاره به بیانات مقام معظم رهبری در جمع جوانان خراسان شمالی در سال ۹۱ و تأکید ایشان بر موضوع سبک زندگی اسلامی، تصریح کرد: به‌دنبال این بیانات، سازمان دارالقرآن‌الکریم کشور که پیش از آن‌، در برپایی کارگاه‌های آشنایی با مهارت‌های زندگی فعالیت‌های مبسوطی داشت، برگزاری دوره‌ها و کارگاه‌های سبک زندگی قرآنی را در دستور کار قرار داد و از سال ۹۴، پرداختن به سبک زندگی با رویکرد قرآنی به‌عنوان راهبرد مهم سازمان در اولویت قرار گرفت.

اين مدرس قرآن افزود: در این راستا، اساتید حوزه و دانشگاه گرد هم جمع شدند و به تحقیق و تدوین محتوا و گردآوری مباحث مشغول شدند و در نهایت یک درختواره برای سبک زندگی قرآنی تهیه و تدوین شد.

میرزاپور با اشاره به ورود مبحث سبک زندگی به کتاب‌های درسی، گفت: مباحث سبک زندگی ذیل عنوان مهارت‌های زندگی وارد محتوای درسی دانش‌آموزان شده است. موضوع سبک زندگی هم حوزه فردی و خانواده و هم جامعه را پوشش می‌دهد که اگر به‌صورت دقیق و حساب شده به این موضوعات پرداخته شود، شاهد حل شدن بسیاری از مشکلات در خانواده و جامعه خواهیم بود.

وی سبک زندگی هر فرد و جامعه را متأثر از نوع باورها و جهان‌بینی و ارزش‌های حاکم بر فرد و جامعه دانست و اضافه کرد: بر این اساس، سبک زندگی مسلمانان از معارف قرآنی و سخنان معصومین(ع) سرچشمه می‌گیرد که متأسفانه نارسایی‌های فکری، اخلاقی و رفتاری موجود در جامعه حاصل دوری از این سرچشمه‌ها است. راه درمان این نقیصه‌ها برای مسلمانان بازگشت به قرآن و اهل‌بیت(ع) است که باید با نگاهی درمان‌جویانه به موضوع سبک زندگی قرآنی پرداخته شود.

این معلم پیشکسوت قرآن در استان در تشریح سبک زندگی قرآنی و مؤلفه‌‌های مهم آن، بیان کرد: مجموعه آداب و رفتارهایی را که قرآن و معصومین(ع) درباره تمامی ساحت‌های مادی و معنوی برای ایجاد ارتباط با خدا‌، خود، خانواده و جامعه ارائه می‌دهند، سبک زندگی قرآنی نامیده می‌شود.

میرزاپور گفت: دین و خدامحوری، توجه به تمامی ابعاد وجودی انسان، معنویت‌گرا و تعالی‌بخش بودن، قناعت و ساده‌زیستی، کرامت و ارزش زن و عفت و حیا از جمله ده‌ها مؤلفه تشکیل‌دهنده سبک زندگی قرآنی هستند که می‌توان هر کدام از این موارد را جداگانه مورد توجه و بررسی قرار داد.