راهکار قرآن برای مبارزه با شایعه

به گزارش ایکنا از چهارمحال و بختیاری، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد همتیان، استاد اخلاق حوزه علمیه قم، در سخنرانی بعد از نماز ظهر و عصر امروز 25 اردیبهشت‌ماه در دانشگاه شهرکرد با اشاره به عوامل مهم کسب و تحصیل تقوا، اظهار کرد: یکی از عوامل مهم کسب تقوا فتح لسان و مراقبت زبان است همان‌گونه که در قرآن آمده است «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ قُولُوا قَوْلًا سَدِيداً يُصْلِحْ لَكُمْ أَعْمالَكُمْ» سخنی که از سر علم و یقین و باور باشد انسان را دچار ظن و توهم نمی‌کند.
وی با بیان اینکه ریشه بسیاری از بدی‌ها و بداخلاقی‌ها در زبان نهفته است، تصریح کرد: زبان نعمت بی‌بدیلی است که از ابتدای خلقت بشر مورد نیاز بوده و اگر زبان نبود، علوم و اندیشه‌ها و تراوشات علمی و فکری به نسل‌های بعدی منتقل نمی‌شد و به دست ما نمی‌رسید.
مدرس حوزه علمیه قم ادامه داد: تربیت استعدادها و به فعلیت رساندن آن‌ها با زبان شکل می‌گیرد و ادبیات، هنر، شناخت دین، و در مجموع، عوامل سعادت انسان در دو جهان تنها به وسیله زبان ماندگار شد و بدون زبان، نتیجه تفکرات بشریت مدفون و مسکوت می‌ماند.
حجت‌الاسلام همتیان به استفاده نادرست بسیاری از انسان‌ها از این موهبت الهی اشاره کرد و گفت: زبان در بسیاری از موارد اجیر و عمله شیطان می‌شود و در دعایی از امام زین‌العابدین(ع) در این خصوص داریم که فرمودند: «خداوندا تا زمانی به من عمر و سلامت و حیات عطا کن که نعمت‌های تو را در راه خدمت به تو و خلق تو به کار بگیرم و این زبان را برای خدمت به دین تو و بندگانت استفاده کنم».
وی با تأکید بر تعدد و نقش مخرب زبان‌هایی که اجیر شیطان قرار گرفتند، خاطرنشان کرد: امام علی(ع) در نهج‌البلاغه مراحل ضلالت انسان را اینگونه بر می‌شمارد: شیطان نخست الگو، شاقول و خط‌ کش اعمال انسان می‌شود، سپس در ایده‌ها و تفکرات وی رخنه می‌کند و در انتها در زندگی انسان لانه می‌کند و با زبان و دل انسان سخن می‌گوید.
حجت‌الاسلام همتیان با قرائت بخشی از آیه 21 سوره مبارکه نور، تأکید کرد: مرحله نخست در فرایند «پیروی از خطوات شیطان» همانا دادن پاسخ مثبت به شیطان است و همین پاسخ مثبت «فَإِنَّهُ یَأْمُرُ بِالْفَحْشَاء وَالْمُنكَرِ» را به دنبال دارد بدان معنا که شیطان از موضع قدرت بر او انسان مسلط می‌شود که امروز کم نداریم زبان‌ها و ذهن‌ها و نعمت‌های خدادای را که در اختیار شیطان قرار دارند و یک مصداق و شعبه بسیار بارز پیروی از خطوات شیطان، «شایعات» است.
شایعه؛ نمونه‌ای از پیروی انسان از خطوات شیطان
وی ادامه داد: منفورترین و غیرمنصفانه‌ترین شایعات در طول تاریخ شایعاتی هستند که در حوزه علم انبیا رواج یافته است و مصداق بارز آن در کتاب‌های تحریف شده تورات و انجیل مشهود است که اگر قرآن وارد میدان نشده و از حریم انبیای الهی پاسداری نکرده بود، چه بسا امروزه همگان پیرو همان افکار تحریف شده بودند.
حجت‌الاسلام همتیان با اشاره به شایعات مربوط به عهد پیامبر اسلام(ص)، بیان کرد: در زمان پیامبر جفاکارانه‌ترین نسبت‌ها را به وجود مقدس ایشان منسوب می‌کردند و امروز نیز امثال نگارندگان آیات شیطانی، در همان جبهه کار می‌کنند.
وی با بیان این نکته که شایعه امری آسیب‌زا، مخرب، و بسیار تأثیرگذار است، اضافه کرد: نمونه این تأثیر مخرب را در زمان امیرالمؤمنین(ع) می‌توان دید که از سوی معاویه و کارگزارانش، مورد هجمه انواع تهمت‌های ناروا و شایعات ناجوانمردانه قرار داشتند تا جایی که در شب ضربت خوردن ایشان، مردم می‌پرسیدند مگر علی(ع) نماز می‌خواند.
امروز شیطان مسلح و مدرن است
حجت‌الاسلام همتیان با بیان اینکه امروز فتنه‌ها و شایعات از سوی ایادی شیطان مسلح و مدرن، فراوان است به سخنی از امام علی(ع) استناد کرد و افزود: ایشان دو خاصیت برای فتنه قائل هستند نخست آنکه چونان گردبادی خار و خس و گرد و خاک را در فضا پراکنده و آن‌را تاریک و بصیرت را کوتاه می‌کند، دوم آنکه فتنه تمام انسان‌ها را هدف قرار می‌دهد و هیچکس از آن در امان نیست.
راهکار قرآن برای مبارزه با آسیب شایعه
وی با اشاره به راهکار قرآن برای مبارزه با آسیب شایعه، بیان کرد: در این خصوص قرآن نخست تأکید دارد که گوینده و انتشاردهنده شایعه را بشناسید و با تحقیق، سخنی را از او بپذیرید چنان که خداوند در آیه 6 سوره مبارکه حجرات می‌فرماید «ای کسانی که ایمان آورده اید ، اگر فاسقی برای شما خبری آورد بررسی و تحقیق کنید تا مبادا گروهی را به نادانی آسیب رسانید، آن گاه از کرده خود پشیمان شوید».
وی به تأکید قرآن در خصوص انسان‌های اهل تفکر و تعقل به آیات 17 و 18 سوره مبارکه زمر اشاره کرد و ادامه داد: مؤمن واقعی باید بتواند سخنان سخیف و بی اساس را از سخنان حقیقی تشخیص دهد همچنان که امام علی(ع) مؤمن را «نقاد کلام» می‌دانند یعنی کسی که صاحب اندیشه و خرد باشد و بتواند ملکوت عالم را بفهمد و خود را تماماً در محضر خداوند ببیند.
حجت‌الاسلام و المسلمین همتیان تأکید کرد: در آیات شریفه «فَبَشِّرْ عِبادِ الَّذينَ يَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَيَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُولئِكَ الَّذينَ هَداهُمُ اللَّهُ وَ أُولئِكَ هُمْ أُولُوا الْأَلْبابِ»، مراد از «أولی‌الالباب» انسان‌های با تدبیر و اندیشه هستند که تن به شایعات نمی‌دهند و مزین بودن به عنوان «أولی‌الالباب» بشارت داده شده‌اند.
وی با اشاره به آیه 24 سوره مبارکه عبس «فَلْيَنظُرِ الْإِنسَانُ إِلَىٰ طَعَامِهِ»، خاطرنشان کرد: در ذیل این آیه آمده که منظور از طعام، علاوه بر طعام مادی و ظاهری، طعام روحی و معنوی نیز هست و بدان معناست که علم باید از سرچشمه‌های پاک گرفته شود که در این خصوص پیامبر(ص) و ائمه معصومین(ع) بهترین و زیباترین منبع دین و اعتقادات و فقه و احکام هستند.
انتهای پیام