اولویت‌ قرآنی آموزش و پرورش روخوانی و روانخوانی است/ 650 ساعت آموزش قرآن در مدارس

به گزارش ایکنا؛ برنامه افق رادیو قرآن امروز 30 شهریورماه به مناسبت بازگشایی مدارس به موضوع آموزش قرآن در مدارس با حضور رضا نباتی، کارشناس آموزش قرآن کریم به روی آنتن رفت.
وی در ابتدای صحبت‌های خود به ارائه آماری پرداخت و گفت: سال گذشته 14 میلیون دانش‌آموز در کشور وجود داشته است که این رقم تا سال 1401 به 15 و نیم میلیون نفر خواهد رسید. همچنین 93 هزار مدرسه دولتی در سراسر کشور دایر است که 13 میلیون دانش‌آموز در آن مشغول به تحصیل هستند. از مجموع 108 هزار مدرسه دولتی وغیرانتفاعی، حدود 65 هزار مدرسه برای دانش‌آموزان مقطع ابتدایی است که این مدارس حدود 380 هزار کلاس درس دارند.
وی با بیان اینکه بیش از 50 درصد دانش‌آموزان کشور در دوره ابتدایی مشغول تحصیل هستند،‌ افزود: 610 ساعت آموزش قرآن به طور رسمی از پایه اول تا دوازدهم طراحی شده است که بعضاً به 650 ساعت هم می‌رسد. در پایه اول تحصیلی، در طول هفته دو ساعت کلاس قرآن طراحی شده، در حالی که این رقم در سایر پایه‌های مقطع ابتدایی به سه ساعت می‌رسد. در پایه هفتم و هشتم و نهم که متوسطه اول است، این رقم یک ساعت در هفته و در متوسطه دوم نیز یک ساعت در هفته است، اما در رشته‌های انسانی این رقم دو ساعت است.
نباتی با بیان اینکه مجموعاً در هفته بیش از یک میلیون کلاس درس قرآن کریم داریم و مجموعاً 34 میلیون و 80 هزار ساعت درسی در طول یک سال دایر است، بیان کرد: بر همین اساس گسترده‌ترین فعالیت قرآنی کشور که با بقیه غیرقابل مقایسه است، مربوط به ساعت‌های درسی در آموزش و پرورش است. بر همین اساس، در حال حاضر دوازده پایه تحصیلی کتاب درسی آموزش قرآن دارند که حدود 700 صفحه از 1400 صفحه تمامی مقاطع برای دوره ابتدایی، حدود 360 صفحه مقطع متوسطه اول و 350 صفحه نیز متوسطه دوم است.
کارشناس برنامه درسی قرآن دفتر تألیف کتب درسی تصریح کرد: در کتاب‌های درسی آموزش قرآن کریم حدود 220 صفحه قرآن کامل در نظر گرفته شده است؛ یعنی یک سوم از حجم قرآن در کتاب‌های درسی آورده شده است. تقریباً برای همه کتاب‌های درسی راهنمای معلم و بسته یادگیری که یک بسته متنوع است،‌ در نظر گرفته شده است. در بحث معلم‌ها نیز مجموعاً 928 هزار معلم وجود دارد که 370 هزار نفر از آنها معلم دوره ابتدایی هستند. به ازای هر 35 دانش‌آموز تقریباً یک معلم داریم.
نباتی در ادامه در پاسخ به سوالی در مورد موفق نبودن آموزش قرآن در نظام آموزش و پرورش، گفت: ما نباید بدون پشتوانه پژوهشی و بدون اینکه پژوهشی در این زمینه انجام شده باشد، چنین اظهاراتی داشته باشیم. خروجی آموزش قرآن در آموزش و پرورش را باید به میزان وسعی که این نهاد دارد، نگاه کنیم. البته من منکر ناتوانی در جامعه نسبت به خواندن قرآن نیستم، اما باید قبل از این خروجی را مشاهده کنیم و به برنامه‌های درسی در این زمینه بپردازیم و رویکردها، اهداف و طرز تلقی نسبت به قرآن را بررسی کنیم. آنچه که واضح است، اینکه سایر ارگان‌ها هم قرآن آموزش می‌دهند. مگر ارگان‌هایی همچون سازمان اوقاف و امور خیریه، سازمان تبلیغات، وزارت ارشاد و ... کم هزینه می‌کنند؟ مگر موسسه قرآنی در کشور کم وجود دارد؟ خروجی آنها چه میزان بوده است؟ در زمینه حفظ قرآن کریم چه کرده‌اند؟ بعد از این همه سال چند نفر حافظ قرآن تربیت شده است؟
نباتی در پاسخ به این سوال که پژوهشی در این زمینه صورت گرفته است یا خیر، بیان کرد: ما در بخش پژوهشی آموزش و پرورش برون‌دادهایی داریم که نشان داد نسبت به وضعیت قبل بهتر بوده، شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز چنین پژوهش‌هایی انجام داده و اعلام کرده‌اند نسبت به گذشته وضعیت در دانشگاه و در بین دانش‌آموزان بهتر شده است.
وی با تأکید بر اینکه باید ضعف اصلی در این فرایند را پیدا کنیم، به بحث انس دانش‌آموزان به قرآن کریم به عنوان حلقه مفقوده اشاره کرد و گفت: در آموزش و پرورش تا مقطع سوم بر روخوانی و روانخوانی قرآن تأکید می‌شود و بعد از آن بحث‌های دیگر آغاز می‌شود. دانش‌آموزان از کلاس اول همراه با فارسی با کلمات قرآنی نیز آشنا می‌شوند و همه معلم‌ها و دانش‌آموزان در این زمینه مشکل خاصی ندارند. در پایه‌ دوم بالای هشتاد درصد قواعد روخوانی را آموزش می‌دهیم. در پایه سوم نیز طرح ارتقاء آموزش قرآن را داریم که از آبان ماه آغاز می‌شود.
کارشناس برنامه درسی قرآن دفتر تألیف کتب درسی و از مؤلفان کتاب‌های درسی قرآن وزارت آموزش و پرورش با تأکید بر اینکه تا سوم ابتدایی روخوانی خوب اتفاق می‌افتد،‌ افزود: مشکل ما در روخوانی نیست، بلکه مشکل در حوزه روانخوانی است که این محصول انس است. انس زمانی اتفاق می‌افتد که دانش آموز با متن قرآن ارتباط برقرار کند. این ارتباط می‌تواند چند گونه باشد، ارتباطات انگیزشی موقت است. اگر بخواهیم این موتور روشن شود و خود فعالیت کند، باید به سمتی برویم که دانش‌آموزان با متن قرآن ارتباط برقرار کنند. برای این ارتباط باید متن آموزش قرآن متناسب با نیاز مخاطب طراحی شود.
وی بیان کرد: ما قبل از اینکه به چرایی و چیستی آموزش قرآن بپردازیم، به چگونگی کار پرداخته‌ایم، شورای توسعه قبل از هر کاری باید مشخص کند چه چیزی از قرآن را آموزش دهد. مشکل ما این است که حوزه خواندن را از فهمیدن جدا کرده‌ایم در صورتی که خواندن خواندن همین فهمیدن است.
نباتی در بخش دیگری از صحبت‌های خود با اشاره به اینکه در کلاس اول ابتدایی آموزش قرآن مبتنی بر تصویر است،‌ گفت: بخشی از آن با کمک معلم و بخش دیگری با کمک والدین انجام می‌شود. بنابراین بسته آموزشی، خانواده و معلم سه ضلع آموزش قرآن کریم هستند. لذا از اولیا خواهشمندم به تربیت قرآنی بچه‌های خود توجه کنند.
وی با اشاره به اینکه بیش از 95 درصد دانش آموزان تنها در زنگ قرآن، ‌با آن آشنا می‌شوند، گفت: اگر همین دانش‌آموز در مدرسه قرآن را یاد نگیرد، با وجود موسسات و ارگان‌های مختلف دیگر آموزشی نخواهد دید،‌ لذا ساعت درسی قرآن در مدارس بسیار ارزشمند است. از همکاران و خانواده‌های محترم آنها درخواست دارم خودشان با قرآن انس داشته باشند تا فرزندان نیز از آنها پیروی کنند.
کارشناس برنامه درسی قرآن دفتر تألیف کتب درسی و از مؤلفان کتاب‌های درسی قرآن وزارت آموزش و پرورش در ادامه صحبت‌های خود یکی از آفت‌های آموزش قرآن را تعدد فعالیت‌های قرآنی و اینکه همه به دنبال کار سخت‌افزاری هستند، برشمرد و گفت: اگر هم قرار است آموزشی داده شود، این آموزش‌ها باید بر مبنای کتاب‌هایی که در آموزش و پرورش تدوین شده صورت بگیرد تا خروجی مطلوب به دنبال داشته باشد. اما نه تنها این کار را نکرده‌ایم، بلکه ساعات آموزش قرآن را هم به کار حفظ اختصاص داده‌ایم، بعد هم انتظار داریم که خروجی آموزش و پرورش یک دانش آموز با روخوانی و روانخوانی مطلوب باشد.
نباتی با تأکید بر اینکه آموزش و پرورش باید سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری که صراحتاً بر آموزش روخوانی و روان‌خوانی بوده است را دنبال کند، گفت: در استفتائی که یکی از مدیران آموزش و پرورش از مقام معظم رهبری داشته‌اند، وظیفه آموزش و پرورش در زمینه قرآن کریم روخوانی و روانخوانی قرآن و نه حفظ و ... بیان شده است.

انتهای پیام