آیتالله سیدحسین طباطبائی بروجردی(۱۲۵۴-۱۳۴۰) از شاگردان آخوند خراسانی بود که بعد از بازگشت از نجف در بروجرد ساکن شد. چند سال پس از درگذشت آیتالله حائری، مؤسس حوزه علمیه قم، به قم آمد و ریاست حوزه علمیه را برعهده گرفت. پس از درگذشت سیدابوالحسن اصفهانی، بروجردی به عنوان مهمترین مرجع شیعیان شناخته شد و در سالهای دهه ۱۳۳۰، مرجع عام شیعیان محسوب میشد. گسترش حوزه علمیه قم، تدوین مجموعه بزرگ جامع احادیث شیعه، تلاش در جهت تقریب بین مذاهب اسلامی، اعزام مبلغ به مناطق مختلف ایران و خارج کشور، ایجاد مراکز بزرگ علمی و مذهبی، ساخت مساجد و مدارس در ایران و کشورهای مختلف، از خدمات ارزنده ایشان است.
نگاهی به زندگانی آیتالله العظمی حاج آقا حسین احمدی طباطبائی بروجردی(ره)
ولادت
در آخرین روزهای ماه صفر سال 1292هـ. ق، در خانهای از خاندان طباطبایی، در شهر تاریخی بروجرد، کودکی چشم به جهان گشود که او را حسین نامیدند. او از همان ایام کودکی، مورد مهر و علاقه سرشار پدرش، سیدعلی قرار گرفت و در سایه توجهات او تعلیم، تربیت و رشد یافت.
والدین
پدر بزرگوار ایشان، مرحوم حجتالاسلاموالمسلمین حاج سیدعلی طباطبایی، عالمی جلیلالقدر، موصوف به علم و تقوا، مرجع حوائج مردم، ساعی در اعلای کلمه دین و عارف به نسب بیت شریف خویش بود. مادرش سیده آغابیگم طباطبائی است که بانویی متدینه، زاهده، عابده، متحفظ بر انجام مستحبات و ترک مکروهات و عالمه و پاکدامن بود.
تحصیلات
ایشان در 7 سالگی وارد مکتبخانه شد، کتاب «جامعالمقدمات» را به خوبی آموخت و میان شاگردان از امتیاز خاصی بر خورددار شد. پدرش چون پیشرفتش را دید، او را به حوزه علمیه نوربخش بروجرد برد و از معلم خواست تا بقیه علوم مقدماتی را به پسرش بیاموزد. به این ترتیب، صرف و نحو، معانی بیان، بدیع و منطق، فقه و اصول را در بروجرد آموخت.
هجرت به اصفهان
از آن جا که حوزه علمیه بروجرد، نیاز علمی او را پاسخگو نبود، به توصیه بزرگان و صلاحدید پدر، به اصفهان مهاجرت کرد. او پس از ورود به اصفهان، در درس مرحوم حاج سیدمحمدباقر درچهای شرکت کرد.
آن استاد گرانمایه، به آیتالله بروجردی، بسیار اظهار مهر و علاقه میکرد. ایشان هم چنین در درس میرزا ابوالمعالی کلباسی و سیدمحمدتقی مدرس شرکت میکرد. علاوه بر فقه و اصول و رجال، در درس فلسفه دو استاد مسلم این فن، یعنی آخوند کاشی و جهانگیرخان قشقایی، حاضر شد.
هجرت به نجف
زمانیکه آیتالله بروجردی در اصفهان مشغول به تحصیل بود، نامهای ازطرف پدر به دستش رسید که از وی خواسته بود به نجف عزیمت کند، لذا در 27 سالگی به همراه برادر کوچکش سید اسماعیل، روانه نجف شد.
زندگی و درس
آیتالله بروجردی پس از ورود به نجف اشرف، به حوزه درس مرحوم آیتالله آخوند ملامحمد کاظم خراسانی وارد شد و 9 سال از محضر پر فیض آن فقیه بزرگ و علمای دیگری از جمله آیتالله العظمی آقاسید کاظم یزدی و آیتالله شریعت اصفهانی(شیخالشریعة) در فقه و اصول و رجال کسب فیض کرد. ایشان در ایام تحصیل در نجف اشرف، بعد از اتمام درس مرحوم آخوند، بحث همان روز را برای جمع کثیری تقریر میکرد.
بازگشت از نجف
آیتالله بروجردی در اواخر سال 1328 ق، به اصرار و تأکید پدر از نجف اشرف به وطن مراجعت کرد و میان استقبال پر شور علما و عموم اهالی بروجرد وارد این شهر شد. شش ماه بعد از ورود وی، پدرش از دنیا رفت.
آیتالله بروجردی حدود 33 سال در بروجرد اقامت داشت و در تمام این مدت به طور مستمر مشغول تحصیل، تألیف، تدریس فقه واصول بود. اکثر آثار مکتوب و ابتکارات علمی او در فقه مانند حاشیه بر عروةالوثقی، اصول، حدیث و رجال، حاصل تلاش این دوره اقامت در بروجرد است.
به بهانه سالگرد رحلت این عالم گرانقدر و برای آگاهی بیشتر از زندگی و ویژگیهای شخصیتی او، گفتوگویی با حجتالاسلاموالمسلمین محمدرضا نورمحمدی، مدرس الهیات دانشگاه شهرکرد انجام شده که در ادامه میخوانید.
آیتالله بروجردی؛ شخصیتی جامعنگر و جذبکننده
حجتالاسلاموالمسلمین محمدرضا نورمحمدی، مدرس الهیات دانشگاه شهرکرد در گفتوگو با ایکنا از چهارمحال و بختیاری، با اشاره به بخشی از ویژگیهای شخصیتی آیتالله بروجردی، اظهار کرد: این فقیه والامقام و جهانی شخصیتی جامعنگر و جذبکننده بود و در فرایند حیات طیبهاش به ریزترین مسائل اخلاقی توجه داشت.
این مدرس دانشگاه ادامه داد: یکی از ویژگیهای آیتالله بروجردی نگاه وی به بیرون یعنی به خارج از ایران و تشیع و نگاه بینالمللی و بینالاسلامی بود به همین دلیل همکاری استواری را با علمای اهل سنت ایجاد کرد.
وی با نقل ماجرای دلجویی این فقیه مجتهد از طلبهای که با تندی با وی برخورد کرده بود، گفت: در توصیف تواضع و فروتنی این استاد عالیمقام حوزه همین بس که وقتی با یکی از شاگردانش تندی کرد بلافاصله هدیهای برای او تهیه کرده، به مکان اقامت او رفت و از وی دلجویی کرد.
این مدرس دانشگاه در استان در توضیح تواضع آیتالله بروجردی ادامه داد: یکی دیگر از مصادیق خشوع و فروتنی این عالم پرهیزگار که همگان به مقام دینی و علمیاش احترام میگذاشتند، این بود که گاه پشت سر طلبهها به نماز میایستاد.
وی مراقبت در حفظ عزت و احترام دیگران را یکی دیگر از ویژگیهای بارز آیتالله بروجردی برشمرد و ادامه داد: این شخصیت بزرگ علمی در حفظ شئون انسانها در هر مقام و منصبی کوشا بود و از افراط و تفریط در ارتباط با دیگران اعم از بزرگنمایی یا خرد کردن شخصیت افراد، خودداری میکرد.
نورمحمدی درخصوص شخصیت سیاسی این مرجع جهانی تقلید، خاطرنشان کرد: او در حوزه سیاسی، جانب وفاق را نگه میداشت و درباریان همواره با وی در ارتباط و در برابر مقام او خاضع و خاشع بودند، ضمن اینکه این فقیه شیعی همواره حامی انقلابیون بود و چهرههای انقلابی از جمله آیتالله کاشانی تحت حمایت این مرجع تقلید دینی قرار داشتند.
این مدرس دانشگاه در استان با اشاره به مرجعیت جهانی آیتالله بروجردی، خاطرنشان کرد: نقش این مرجع بزرگ جهانی در حوزه علمیه بعد از رحلت آیتالله حائری قابل توجه است و مقام بلند ایشان سبب اعطای موقعیت جهانی به حوزه میشود.
انتهای پیام